Γιώργος Γκόζης: «Γκουανό»

Οχι στην κατάχρηση της μνήμης

| 28/06/2016

Η «μνήμη» ανήκει στις σταθερές θεματικές της λογοτεχνίας. Ανεξάντλητο πεδίο δημιουργίας μύθων που όμως είναι πολύ εύκολο να επαναληφθούν. Ο δημιουργός οφείλει να προσπεράσει την «επανάληψη» και να πλάσει κάτι νέο. Η προσφυγιά, η μετακίνηση πληθυσμών, οι χαμένες πατρίδες, κυριαρχούν τον τελευταίο καιρό στη λογοτεχνική παραγωγή. Ο Γιώργος Γκόζης γνωρίζοντας τον κίνδυνο της «αντιγραφής» επιλέγει να αναδείξει το θέμα μέσω της «λογοτεχνικής σκηνοθεσίας» βάζοντας στο τέλος φαρδιά – πλατιά την υπογραφή του. Αυτό είναι το τρίτο του βιβλίο και ίσως αυτό που του δίνει ξεχωριστή θέση στους συγγραφείς της μικρής φόρμας. Των μικρών ιστοριών, του διηγήματος, που βρίσκουν αμέσως στόχο στη μνήμη του αναγνώστη.

Ο Γκόζης, λοιπόν, μας παραδίδει μια σπονδυλωτή νουβέλα με θεματικό άξονα τη μνήμη. Οι ήρωες εξιστορούν την ιστορία της ζωής τους σ’ έναν ανώνυμο ακροατή. Δεν έχει σημασία το όνομα του, αλλά η θέση του στο ξεδίπλωμα της αφήγησης και αυτή είναι του γιου, του εγγονού. Με τη σιωπή και την ανωνυμία μας βάζει στη θέση του γιατί ο συγγραφέας απευθύνεται σε μας. Τρεις γυναίκες, δύο άνδρες μιλούν απλά. Από καρδιάς. Το έντονο συναίσθημα που προκαλεί η μνήμη δίνει τον τόνο και σε καθηλώνει.

«Γκουανό»1

Ο Γκόζης όμως γνωρίζει τα όρια της υπερβολής και «σπάει» την κάθε ιστορία με κατ’ επίφαση διαλογικά μέρη. Ήτοι, ο αφηγητής απευθύνεται στον άλλο που έχει απέναντι του για να προσδώσει ζωντάνια και οικειότητα. Να εμφανίσει το σκηνικό μιας καθημερινής συνομιλίας. Έτσι, ο ακροατής θα ρωτηθεί αν του άρεσε ο καφές που ήπιε από κριθαρόζουμο, θα ακούσει τη συμβουλή του μεγαλύτερου να μην το παρακάνει με το κρασί γιατί θα μεθύσει, κ.α.

Το «Γκουανό» είναι η ιστορία του Κοσμά, της Ασπασίας, της Σταυρούλας, του Γιώργου και της Κατερίνας. Το χρονικό της προσωπικής αλλά και της συλλογικής μας ενηλικίωσης. Ο Γκόζης όμως έχει κρυφό άσο στο μανίκι του. Τον εαυτό του. Στην τελευταία ιστορία, που δίνει και τον τίτλο στο βιβλίο, ενώνει το παρελθόν με το σήμερα. Εξηγεί τι εστί «Γκουανό». Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Αλληγορικό σχόλιο για την απελπιστική, απογοητευτική κατάσταση που βιώνουμε. Αιχμηρό, ειρωνικό, δηκτικό, αλλά ξεκάθαρο: Όχι στην κατάχρηση της μνήμης.

info: “Γκουανό”, Γιώργος Γκόζης, Εκδ. Πόλις

“Γκουανό”3

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις