Ρίτσαρντ Φλάναγκαν: «Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά»

Πορεία στο ανέφικτο

| 29/05/2016

Το βραβευμένο με «Booker» (2014) βιβλίο του Ρίτσαρντ Φλάναγκαν, ανήκει σε αυτά που θα αντέξουν στον χρόνο και δύσκολα θα χάσουν τη δόξα του κλασικού. Υπερβολικό; Ίσως. Παρορμητικό; Όχι. Αξιόλογο; Σίγουρα. Ο Φλάναγκαν ακολουθεί την παράδοση που θέλει τα σπουδαία μυθιστορήματα να γράφονται για τους κρυφούς και ανεξερεύνητους πόθους. Τις ανησυχίες που «σιωπούν», για τον φόβο που φωλιάζει μέσα μας και για την ελπίδα που σκεπάζεται από τη σκόνη, τη λάσπη και τις απανωτές εκρήξεις της ζωής που σκορπά θάνατο και πάλι ζωή. Το «μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά» είναι γραμμένο σε αυτή τη συνθήκη και θέλγει.

Η πένα του Φλάναγκαν είναι σαν κοφτερό λεπίδι που ξεφλουδίζει όλες τις πτυχές του ανθρώπου και της κατάστασης που βιώνει. Το υλικό αντλείται από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. «Πλούσιο» για έναν συγγραφέα, αλλά και επικίνδυνο να χαθεί στο χάος του. Ο Αυστραλός όμως φαίνεται ότι ξέρει πολύ καλά πού θα τοποθετήσει τους ήρωες του. Αιχμάλωτοι πολέμου. Αυστραλοί. Σε ιαπωνικό στρατόπεδο το 1943. Ο χειρουργός Ντορίγκο Έβανς πασχίζει να προστατεύσει τους άνδρες του από το ξύλο, την πείνα, τη χολέρα, την τρέλα. Οι Α.Π είναι σκλάβοι της ιαπωνικής Αυτοκρατορίας και δουλεύουν στη δημιουργία του Σιδηροδρόμου του Θανάτου. Της γραμμής που θα συνδέσει την Ταϊλάνδη με την Βιρμανία. Ανέφικτο, αλλά εκεί ποντάρει ο Φλάναγκαν. Στα ανθρώπινα (;) όρια που αγγίζουν τις περιοχές του εφιάλτη και του ονείρου, της παράνοιας, αλλά και της αγάπης. Σε αυτήν «βυθίζεται» περισσότερο ο Ντόριγκο Έβανς. Η παθιασμένη σχέση με τη γυναίκα του θείου του, ακόμη τον στοχειώνει. Ο Φλάναγκαν δεν γράφει για μια αγάπη – ρομάντζο, αλλά για μια αγάπη που δοκιμάζει, δοκιμάζεται, βασανίζει, βασανίζεται, αποκαλύπτει, αποκαλύπτεται.

Ρίτσαρντ Φλάναγκαν,2

Ο λόγος του Φλάναγκαν κινείται ανάμεσα στο πεζό και την ποίηση. Είναι σαν τον εργάτη αδαμαντωρυχείου που ψάχνει βαθιά μέσα στη λάσπη για να βρει το πολύτιμο πετράδι: Τον άνθρωπο που είναι δεμένος στην κόλαση της αλληλοεξόντωσης και τον παράδεισο της αγάπης και του έρωτα. Οι ήρωες του Φλάναγκαν επιβιώνουν και ωριμάζουν για να ανακαλύψουν όσα έχουν χάσει. Πορεία κυκλική, ασυνείδητη, ασφαλής. Στο μονοπάτι του Αυστραλού δεν υπάρχουν ήρωες, μόνο άνθρωποι που προσπαθούν να μείνουν ζωντανοί και να συνεχίσουν τη διαδρομή τους. Να κάνουν τα ίδια λάθη και χωρίς φασαρία να τους παρασύρει το πλήρωμα του χρόνου.

Το μυθιστόρημα του Φλάναγκαν είναι φιλοσοφικό, ελεγειακό, ρεαλιστικό, υπαρξιακό με ύφος σκληρό αλλά και τρυφερό -νοσταλγικό. Σαν άστρο που δεν σβήνει. Η μετάφρασή του στέκεται σε υψηλό επίπεδο. Καθόλου εύκολο εγχείρημα, όμως ο Γιώργος Μπλάνας φαίνεται ότι ακολούθησε τον Αυστραλό.

info: Το μονοπάτι για τα βάθη του Βορρά, Ρίτσαρντ Φλάναγκαν
Μετ: Γιώργος Μπλάνας, Εκδ. Ψυχογιός

Ρίτσαρντ Φλάναγκαν,1

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις