"Τα μυστικά δωμάτια του νου" - Unexposed Photographers

Έκθεση φωτογραφίας αφιερωμένη στον ψυχίατρο Άγγελο Κατακουζηνό

| 11/05/2015

Οι Unexposed Photographers είναι ένας ανοιχτός χώρος φωτογράφων, που δημιουργήθηκε το 2012, παράλληλα με τον ομώνυμο ιστότοπο, unexposed.gr, που σκοπό έχει να συγκεντρώσει, να φιλοξενήσει, να αναδείξει και να προωθήσει το διάσπαρτο ποιοτικό φωτογραφικό έργο, αποσκοπώντας στη δημιουργία ενός ζωντανού φωτογραφικού οργανισμού.

Στις 15 Μαϊου, τη Νύχτα των Μουσείων, εγκαινιάζεται η έκθεσή τους «Τα μυστικά δωμάτια του νου» στο Ίδρυμα Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού, στην οδό Αμαλίας 4. Η έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του νευρολόγου-ψυχιάτρου Άγγελου Κατακουζηνού, σημαίνουσας προσωπικότητας της γενιάς του 1930, που αφιέρωσε τη ζωή του στην ανακούφιση της ανθρώπινης ψυχής.

01

Φωτογραφία του Άγγελου Κατακουζηνού στην οικία του, με τους λογοτέχνες της γενιάς του ’30 .

Όπως αναφέρει και η Ελένη Παύλου στο σημείωμα της έκθεσης: «Υπάρχουν Μυστικά Δωμάτια στο μυαλό του Ανθρώπου; Χώροι απροσπέλαστοι και απαραβίαστοι; Και αν υπάρχουν, μπορεί κάποιος, κάποια στιγμή να εισέλθει; Και με ποιον τρόπο; Με τρόπο φωτοθεραπευτικό απαντά η επιστήμη της ψυχιατρικής, με τρόπο εικαστικό, και αμέσως εμπλέκει τη φωτογραφία ως εργαλείο ψυχανάλυσης.

Με την έκθεση φωτογραφίας Τα Μυστικά Δωμάτια του Νου, γίνεται μια απόπειρα άλωσης —αν μπορεί να πει κανείς— αυτών των νοητικών χώρων, όπου κάθε φωτογραφία, ανάλογα με τον θεατή, έχει το δικό της νόημα.

Τα οπτικά ερεθίσματα παρέχονται αμέριστα, αλλά ο ίδιος έχει την ευθύνη της ανάλυσής τους σε πληροφορία, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην ψυχανάλυση. Έτσι, λοιπόν, μπορούμε να μιλάμε για 24 συγκεκριμένες φωτογραφίες, αλλά για χιλιάδες ερμηνείες που μπορούν να προκύψουν απ’ αυτές.»

Με αφορμή την έκθεση, η οποία θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Ιουνίου, συναντήσαμε τον Δημήτρη Χατζημαρινάκη, ιδρυτικό μέλος των Unexposed Photographers.

DCHA -2.LARGE

-Η πρώτη ερώτηση, φυσικά, είχε να κάνει με το τί ώθησε τον ίδιο και άλλους να φτιάξουν έναν τέτοιο «χώρο». Και γιατί, ενώ οι φωτογράφοι εκθέτουν, εκείνοι επέλεξαν ως όνομα «τους φωτογράφους που δεν έχουν εκτεθεί»

Δ. Χ. -Όλα ξεκίνησαν το 2010 με αφορμή μια απώλεια. Ενός φίλου φωτογράφου, του Νίκου Ανδρικόπουλου, που δίδασκε για αρκετά χρόνια φωτογραφία στο εργαστήρι του πνευματικού κέντρου του Δήμου Ζωγράφου. Μετά το πρώτο σοκ, άρχισα να σκέφτομαι τί απέγιναν οι φωτογραφίες του, η δουλειά του, όλο το έργο που είχε παράξει όλα αυτά τα χρόνια εν πάσει περιπτώσει. Στο μεταξύ, δύο μήνες μετά το θάνατό του, συνέπεσε να γίνει και μια έκθεση μαθητών του, η οποία αφιερώθηκε στη μνήμη του και μετά μου είπαν τα παιδιά ότι θέλουν να κάνουν για το δάσκαλό τους, ένα βιβλίο με τις φωτογραφίες του. Το κάναμε το βιβλίο· ήταν το πρώτο πράγμα που γινόταν που παρουσίαζε τη δουλειά του συγκεντρωμένη και έμεινε. Όλα τα άλλα ήταν καπνός. Δεν υπήρχε τίποτα.

-Από εκεί, λοιπόν, το unexposed.

-Ναι, σκέφτηκα πόσων άλλων φωτογράφων το έργο (δεν αναφέρομαι στους διάσημους που έχουν από πίσω ατζέντηδες, επιμελητές, γκαλερί κτλ) ανά πάσα στιγμή μπορεί να χαθεί, να μη μείνει τίποτα. Ποιός θα ασχοληθεί; Το πιθανότερο είναι όλα αυτά να πεταχτούν στα σκουπίδια ή να καταλήξουν σε κανέναν παλιατζή. Αυτό ήταν το έναυσμα, η αιτία που σκέφτηκα να ξεκινήσω κάτι σαν «τράπεζα», όπου, όποιος θέλει, είτε από εμάς που μαζευτήκαμε αρχικά είτε από όσους θα έρθουν στο μέλλον, να καταθέτει τα «τιμαλφή» του. Όχι ό,τι να ‘ναι, αλλά κομμάτια σοβαρά και αξιοπρεπή. Προφανώς, δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη κοινή θεματολογία στις φωτογραφίες μας, αλλά υπάρχει μια συνοχή στο ύφος.

DKEC -2.LERGE

-Υπάρχει, δηλαδή, μια κοινή αισθητική στην ομάδα.

-Πέρα από τις φωτογραφίες καθεαυτές, κοιτάμε να συνεννοούμαστε και στο πώς βλέπουμε τα πράγματα. Δεν μπορείς να μας πεις ομάδα με την επικρατούσα σημασία. Είναι ένα περίεργο πράγμα. Ένα αδέσποτο, ακηδεμόνευτο εγχείρημα. Λειτουργεί ο καθένας αυτόνομα. Δεν υπάρχουν όρια. Δεν μας ενδιαφέρει το γυαλιστερό περιτύλιγμα, αλλά το να προσπαθεί κάποιος να κάνει κάτι ουσιαστικό, χωρίς να θέλει να παραστήσει τον σπουδαίο. Διαφορές υπάρχουν, αλλά είναι στα «υλικά» με τα οποία δουλεύει ο καθένας. Στα ερεθίσματά του. Τα αποτελέσματα συνήθως, συγκλίνουν. Υπάρχει δηλαδή αυτονομία, αλλά και κοινή αισθητική.

-Άρα, μιλάμε για μια κοινή «δήλωση», αν υποθέσουμε ότι η φωτογραφία δείχνει μια συγκεκριμένη οπτική.

-Αν θέλετε, πρόκειται για μία δήλωση. Ζούμε σε μια εποχή όπου έχει επικρατήσει ο ατομικισμός και η ευκολία, κάτι που επηρεάζει και τη ματιά των δημιουργών. Ωστόσο, πιστεύω ότι ακόμα γίνονται πράγματα ενδιαφέροντα από ανθρώπους ενδιαφέροντες και ας είναι λίγοι. Δεν χάνεται αυτό. Παλιότερα δεν είχαμε και την ενημέρωση που έχουμε σήμερα με το διαδίκτυο, αν και η εξάπλωσή του καθιστά δύσκολο το να βρεθούν αυτά που αξίζουν μέσα σε έναν ωκεανό. Ωστόσο, ναι, φαίνεται πως κάποιοι βλέπουμε τα πράγματα από κοινού, κάνουμε μια κοινή «δήλωση».

Μιλώντας για αυτήν την κοινή αισθητική, δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ σε έναν άνθρωπο που έχει παίξει ρόλο στην αποκρυστάλλωσή της. Το Νίκο Δημολίτσα, φωτογράφο και δάσκαλο φωτογραφίας επί 25 χρόνια, επίσης στο εργαστήρι του πνευματικού κέντρου του Δήμου Ζωγράφου. Αρκετά από τα μέλη των Unexposed Photographers έχουν υπάρξει μαθητές του και κοντά σε αυτόν τον άνθρωπο έμαθαν για τον Henri C.Bresson, τον Josef Koudelka, τον Walker Evans, τον Garry Winogrand.

VGEO -2.LARGE

Info:

ΝΥΧΤΑ ΜΟΥΣΕΙΩΝ, 15 Μαΐου στις 20:00, εγκαίνια έκθεσης «Τα μυστικά δωμάτια του νου» από τους Unexposed Photographers. Εκθέτουν οι: Βαγγέλης Γεώργας, Δημήτρης Κεχρής, Νικόλαος Κιχεμ, Δημήτρης Κουρτίδης, Γιώργος Μάρης, Μαγδαληνή Παπαδοπούλου, Δημήτρης Χατζημαρινάκης, Θάνος Χόνδρος)

Οικία Άγγελου και Λητώς Κατακουζηνού, ΑΠΟΛΙΘΩΜΑ Ή ΚΟΙΤΙΔΑ; Λεωφόρος Β. Αμαλίας 4, Πλατεία Συντάγματος, Αθήνα, 5ος όροφος.

Διάρκεια έκθεσης: 15.05.2015 – 14.06.2015