Το παραμύθι της «αναίμακτης» διάλυσης της ΕΣΣΔ έχει «λύκο»

Στις 3- 4 Οκτωβρίου 1993, ο, υπό τον Γέλτσιν, στρατός κάνει έφοδο στο κτίριο του Ανώτατου Σοβιέτ

| 03/10/2018

Η φωτογραφία είναι από τα δραματικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν στην Μόσχα τον Οκτώβριο του 1993. Η γιγαντοαφίσα διαφημίζει τσιγάρα υπό το σλόγκαν «Ραντεβού με την Αμερική», με φόντο το βομβαρδισμένο, από τα γελτσινικά τανκς, κτίριο της έδρας του Ανώτατου Σοβιέτ.

Η παλινορθωμένη αστική τάξη δεν χρειαζόταν πλέον τις σοβιετικές δομές πολιτικής εξουσίας. Με πραξικοπηματικό τρόπο, ο Γέλτσιν, στις 21 Σεπτεμβρίου υπογράφει το διάταγμα Νο 1400 για τη διάλυση του Συμβουλίου των Λαϊκών Βουλευτών και του Ανώτατου Σοβιέτ. Η αντίδραση των δύο αυτών Σωμάτων συνοδεύτηκε από διαδηλώσεις και οδοφράγματα στους δρόμους της Μόσχας. Ο Γέλτσιν κατεβάζει τον στρατό, τις ειδικές δυνάμεις και ελεύθερους σκοπευτές στους δρόμους και τις ταράτσες. Το «λουτρό» αίματος θα κορυφωθεί στις 4 Οκτωβρίου με την έφοδο του στρατού στην έδρα του Ανώτατου Σοβιέτ.

Είχε προηγηθεί το «ραντεβού» με την παλινόρθωση του καπιταλισμού στην ΕΣΣΔ μόλις δύο χρόνια πριν να τραβηχτεί αυτή η φωτογραφία. Για κάποιες αναλύσεις, συνέβη ακόμη παλαιότερα. Όσοι βιαστούν να βγάλουν συμπεράσματα περί «καθυστερημένης» ή «ανύπαρκτης» λαϊκής αντίδρασης θα πρέπει να το ξαναδούν με τον ιστορικό ντετερμινισμό.

Το βέβαιο όμως είναι, ότι το παραμύθι της «αναίμακτης» διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης και της «βελούδινης» αντεπανάστασης, έχει «λύκο»: Ο επίσημος απολογισμός κατέγραψε 147 νεκρούς. Μαρτυρίες και ανεξάρτητες έρευνες ανεβάζουν αρκετά αυτόν τον αριθμό.

Κατά ένα μοναδικό τρόπο, αυτή η φωτογραφία «συνοψίζει» την ιδεολογικοπολιτική ουσία της σύγκρουσης. Των δυνάμεων που συγκρούστηκαν και τον προσανατολισμό τους. Και στο άγριο σκοτάδι που ακολούθησε για τους λαούς της ΕΣΣΔ, σίγουρα συνέβαλε και ο μαύρος καπνός από τα αποκαΐδια της έδρας του Ανώτατου Σοβιέτ.