Χάνια Γιαναγκιχάρα: «Λίγη Ζωή»

Το «Λίγη Ζωή» αν ήταν ταινία θα ήταν, δίχως δεύτερη σκέψη, το «Μεγαλώνοντας» (Boyhood) του Ρίτσαρντ Λίνκλεϊτερ. Οχι γιατί έχουν το ίδιο θέμα (αν και δεν διαφέρουν και τόσο) αλλά γιατί η διάρθρωσή τους είναι που τα συνδέει. Εδώ δεν είναι η πορεία προς την ενηλικίωση, αλλά η πορεία προς την ωριμότητα τεσσάρων φίλων φοιτητών. Αυτή η πορεία όμως, όπως μας αποδεικνύει η Γιαναγκιχάρα, δεν είναι ανέφελη, δεν είναι πάντα ευχάριστη, δεν είναι δίχως αντάλλαγμα. Είναι μια πορεία για να κερδίσεις τη «δεύτερη ζωή» σου με την ήττα να είναι πάντα πιο δυνατή. Το βιβλίο απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και η Γιαναγκιχάρα κινείται πλέον σε μονοπάτια συγγραφικής δόξας.

Η συγγραφέας συνέλαβε κάτι μεγάλο και το απέδωσε στις διαστάσεις του. Κολοσσιαίο. Για αυτό και αριθμεί 890 σελίδες. Πώς αλλιώς θα περιέγραφε τέσσερις ζωές να προχωράνε, να αγγίζουν το θάνατο, να τον βρίσκουν, να επιβιώνουν, να προχωράνε, να λούζονται στο φως και να βυθίζονται στο σκοτάδι; Πώς αλλιώς θα απέδιδε την απόλυτη βαρβαρότητα και την απόλυτη, άδολη αγάπη; Πώς αλλιώς θα χωρούσαν τόσα πολλά συναισθήματα, σκέψεις, μνήμες, ελπίδες, δάκρυα, πόνος, αίμα, φόβος; Η Γιαναγκιχάρα αποφάσισε να μην πετάξει τίποτα, να μπουν όλα στην αφήγηση και να αφήσει την εξέλιξη των ηρώων της να διαμορφώσουν το ύφος και να καθορίσουν την εξέλιξη και το τέλος του μυθιστορήματος.

Στο κέντρο όλων ο Τζουντ. Ο μυστηριώδης Τζουντ, το παρελθόν του οποίου είναι τόσο σκοτεινό και σκληρό, που η παρουσία του και μόνο στο παρόν είναι λόγος για να συνεχίσει η ζωή των υπόλοιπων φίλων του να κυλά. Ευαίσθητος, εύθραυστος, βασανισμένος, αλλά και δυνατός με τον δικό του τρόπο. Η προσωπικότητα του έλκει περισσότερο τον Γουίλεμ. Οι Μάλκομ, Τζέι Μπι, δίπλα τους, όσο μπορούν. Η Γιαναγκιχάρα ρουφά το παρελθόν του Τζουντ και μέσω αυτού ορίζει το παρόν και το μέλλον των υπολοίπων. Τους «φορά» τον παλιό Τζουντ.

Η πρόζα της Γιαναγκιχάρα έχει κάτι το ξεχωριστό. Αμεση, ρεαλιστική και την κατάλληλη στιγμή χειμαρρώδης. Η αφήγηση της είναι κυνική, ωμή, αλλά και καθησυχαστική. Νιώθεις ασφάλεια διαβάζοντας την ιστορία της γιατί συνειδητοποιείς ότι μπορεί να σηκώσει το ψυχολογικό – συναισθηματικό βάρος που έβαλε στους ώμους της. Βέβαια, η ικανότητα της να βρίσκει τα αδύναμα σημεία των χαρακτήρων της είναι αυτή που δίνει το κάτι παραπάνω στο βιβλίο. Οι αδυναμίες των προσώπων είναι που «γράφουν» τη «Λίγη Ζωή». Επίσης, σε κάποια σημεία, είναι ενδιαφέρουσα η χρήση των σημείων στίξης. Κυρίως της παύλας, που αντικαθιστά το κόμμα.

Τα εύσημα φυσικά θα πρέπει να αποδοθούν και στην Μαρία Ξυλούρη. Η μετάφραση δεν τα έβγαλε πέρα μόνο με τον όγκο του βιβλίου. Η Ξυλούρη έπρεπε να μας πείσει γι’ αυτούς τους ήρωες, να μας πείσει για τις καταστάσεις και την ατμόσφαιρα του έργου. Το έκανε και είναι άθλος αυτό που κατάφερε.

Info: «Λίγη Ζωή», Μετ: Μαρία Ξυλούρη, Εκδ. Μεταίχμιο