Ένας ανδριάντας για τον κύριο Χατζάκη.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού θεάτρου που αρνείται να παραιτηθεί.

| 26/03/2015

Γράφει : Θωμάς Τσαλαπάτης

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού θεάτρου βρέθηκε συχνά στο κέντρο της κριτικής για τους καλλιτεχνικούς και πρακτικούς χειρισμούς του. Πρόσφατα, ο αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού, Νίκος Ξυδάκης, ζήτησε την παραίτηση του. Η ανακοίνωση του υπουργείου κατέληγε ως εξής:  «Προφανώς, ο κ. Χατζάκης, που έχει διατελέσει και καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗΠΕΘΕ Σερρών (1993-1994), αν. καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου (2005-2006) και καλλιτεχνικός διευθυντής του ΚΘΒΕ (2009-2013), έχει πραγματοποιήσει δε πλήθος σκηνοθεσιών από διευθυντικές θέσεις σε δημόσιους οργανισμούς την τελευταία εικοσαετία, δυσκολεύεται να αντιληφθεί την εργασία του διαφορετικά».

Ο Σωτήρης Χατζάκης αρνήθηκε να παραιτηθεί: «Είμαι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου με τριετή θητεία και βρίσκομαι στο μέσον αυτής. Ο ετήσιος απολογισμός του έργου μου εγκρίθηκε πρόσφατα από το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Θεάτρου. Ως εκ τούτου δεν έχει καμία αρμοδιότητα ο εκτελών τα χρέη του υπουργού Πολιτισμού να με ανακαλέσει από τη θέση μου αυτή», αναφέρει στην απάντησή του. Όντως, με βάση το νόμο, ο διορισμός του διευθυντή μπορεί να ανακληθεί μόνο από το Διοικητικό Συμβούλιο, εφόσον ο ετήσιος απολογισμός του έργου του απορριφθεί.

Η επιστολή των εργαζομένων

Σε πρόσφατη επιστολή του προς τον Σωτήρη Χατζάκη το σωματείο των εργαζομένων του Εθνικού Θεάτρου (και ανεξάρτητα της υπόθεσης της παραίτησης) σε σχέση με τον περίφημο ετήσιο απολογισμό αναφέρει: «Παρά την δέσμευσή σας, ότι θα μας δώσετε τα οικονομικά στοιχεία (συνάντηση Εργαζομένων Διοίκησης στη Ν. Σκηνή  στις 3-12-2014  &  συνάντηση Δ.Σ.  ΣΕΕΘ μαζί σας  4-2-2015) εν τούτοις δώσατε ορισμένα στοιχεία στους δημοσιογράφους (δώσατε στοιχεία μόνο για τα έσοδα ενώ δεν είπατε τίποτα για τα έξοδα) και αποφεύγετε το σωματείο  που ανακίνησε το όλο ζήτημα. Επιπλέον, στο δελτίο τύπου που εκδώσατε με ημερομηνία 17/3/2015 αναφέρετε ότι, «ο ετήσιος απολογισμός του έργου μου εγκρίθηκε πρόσφατα από το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Θεάτρου».  Πότε ακριβώς πραγματοποιήθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο που ενέκρινε τον Απολογισμό; Πότε σκοπεύετε να ενημερώσετε τούς εργαζομένους;»

(ανάμεσα στα διάφορα σημεία της επιστολής καταγράφονται επίσης καταγγελίες για εργαζόμενους δύο ταχυτήτων, για θέματα ασφαλείας, καθώς και για σπατάλες και κλίμα ευνοιοκρατίας. Δες παρακάτω)

Ο αναγκαίος απολογισμός

Όπως γίνεται αντιληπτό από τα παραπάνω στοιχεία βρισκόμαστε μπροστά σε ακόμη μια σκυταλοδρομία ηθικής και νομιμότητας, υπεκφυγής και ουσίας, αξιολόγησης προσωπικών και δημοσίων κρίσεων.  Και αφού ο διευθυντής του Εθνικού δίνει τόση σημασία στον απολογισμό της θητείας του, ας προβούμε και εμείς σε μια προσπάθεια συμπληρωματικής καταγραφής:

Ο Σωτήρης Χατζάκης θα μείνει χαραγμένος στην μνήμη μας καταρχήν για τις υπέροχες συνεντεύξεις του. Εδώ ήρθαμε σε επαφή με σεξιστικά σχόλια τύπου: «τιμώ τα παντελόνια που φοράω»,  «ο διευθυντής του Εθνικού δεν θα γίνει καστράτος» και με ένα μεταμοντέρνο κολάζ συγκριτισμού όπου ο χριστιανισμός συναντά την Καμπάλα και το τρίπτυχο «Πατρίς θρησκεία οικογένεια» τον Μαρξ και κυρίως την λέξη «Έθνος» να ξεπηδά ανά τρεις προτάσεις.

Δύσκολα θα ξεχάσουμε, επίσης, την περσινή παράσταση της Πρόβας Νυφικού σε δική του σκηνοθεσία στην κεντρική σκηνή του Εθνικού: ένα εθνικιστικό μείγμα αφέλειας και κοινοτοπίας, τηλεοπτικής πόζας  και μερακλαντάν ιστορικοποίησης στα όρια της παράφρασης σε μια από τις πιο εξοργιστικές παραστάσεις της χρονιάς.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής άνοιξε το δρόμο για την τηλεοπτικοποίηση του Εθνικού Θεάτρου. Κάνοντας βαθιά υπόκλιση στην εμπορικότητα επέλεξε να παραχωρηθούν σκηνές του Εθνικού  στον Γιάννη Μπέζο, τον Λάκη Λαζόπουλο τον Πέτρο Φιλιππίδη και άλλους (δεν κρίνουμε εδώ την δουλειά των συγκεκριμένων, αλλά την επιλογή τους στο ρεπερτόριο του Εθνικου).

Και οι καταγγελίες για παρεμβάσεις

Αξέχαστες επίσης θα μείνουν οι καταγγελίες για παρέμβαση (στα όρια της λογοκρισίας) στο έργο σκηνογράφων, οι καταγγελίες για την κατάργηση του πετυχημένου και βραβευμένου λογοτύπου του Εθνικού Θεάτρου και την προκήρυξη διαγωνισμού για νέο χωρίς καμία σοβαρή αιτιολόγηση,  η αποχώρηση του Σταύρου Ξαρχάκου ήδη από την αρχή της θητείας του, η αποχώρηση του Δημήτρη Μαυρίκιου ύστερα από τις συνεχείς παλινωδίες και καθυστερήσεις της διεύθυνσης σε σχέση με την δαντική Κόλαση, η στάση του απέναντι στην παράσταση «Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε» του Δημήτρη Καρατζά, της οποίας παρά τις διθυραμβικές κριτικές ανακοινώθηκε το πρόωρο τέλος και στη συνέχεια παρουσιάστηκε ως διαφημιστικό τρικ και άλλα πολλά.

Τελευταία καλεμιά στον ανδριάντα του Σωτήρη Χατζάκη, υπήρξε η αγωγή που κατέθεσε εναντίον του 28χρονου σκηνοθέτη ζητώντας 300.000 ευρώ (λόγω μια ανάρτησης του Δημήτρη Καρατζά στο Facebook η οποία και κατέβηκε μετά από μια μέρα) γιατί όπως ο ίδιος έκρινε:  «Ο μόνος τρόπος να διεκδικήσω ευπρεπή διάλογο είναι να προσφύγω στη δικαιοσύνη για να συνομιλούμε με πολιτισμό». Στη συνέχεια βέβαια μετά τις πολλαπλές αντιδράσεις πήρε πίσω τη μήνυση λέγοντας πως: « Βλέπω λοιπόν τον Δημήτρη Καραντζά σαν παιδί μου».

Ζούμε σε μια εποχή θεατρικής άνθισης και ταυτόχρονου μαρασμού των οικονομικών των θεάτρων, απίστευτων δυσκολιών για ηθοποιούς σκηνοθέτες, τεχνικούς, μια εποχή οριακά βιώσιμη για το θέατρο. Με τις επιχορηγήσεις κομμένες, το Εθνικό Θέατρο αποτελεί έναν από τους ελάχιστους οργανισμούς που μπορεί να εξασφαλίσει παραγωγές και ταυτόχρονα να μπει ανάχωμα στην όλο και αυξανόμενη εμπορευματοποίηση και θεαματικοποίηση, στην μεταμόρφωση του θεάτρου όπως αυτή προωθείται από την ιδιωτική πρωτοβουλία (βλ. πχ υπόθεση Ρουβά). Δεν ξέρουμε λοιπόν αν ο διευθυντής του Εθνικού πρέπει να «τιμά τα παντελόνια που φορά», αλλά καλό θα ήταν να πληροί, μέσα από τις πράξεις του, κάποιες προϋποθέσεις προς την παραπάνω κατεύθυνση.

ethniko_theatro_010513

****

Παράρτημα : Ολόκληρη η επιστολή των εργαζομένων : 

Κύριε Διευθυντά,
παρακαλούμε να μας ενημερώσετε για τα παρακάτω:

1. Στην συνάντηση που είχαμε στις 4-2-2015 με την σύμφωνη γνώμη και συναίνεσή σας κρατήσαμε μαγνητοφωνημένα πρακτικά της συζήτησής μας. Αυτά απομαγνητοφωνήθηκαν, εγράφησαν και σας έχουν σταλεί πλέον των 25 ημερών, για να τα υπογράψετε πρώτα εσείς και μετά όλοι όσοι παρευρέθηκαν στην συζήτηση. Μέχρι σήμερα δεν έχουν υπογραφεί. Τί προτίθεστε να κάνετε;

2. Βάσει του πλαισίου που θέτει ο νόμος 3861/2010 περί ενίσχυσης της διαφάνειας, σας υπενθυμίζουμε ότι επιθυμούμε την ανάρτηση όλων των υφιστάμενων συμβάσεων όλων των συνεργατών στη «Διαύγεια».

Οι συμβάσεις των συντελεστών έχουν αφαιρεθεί από τους προϋπολογισμούς των έργων. Τώρα που δεν υπολογίζονται στους προϋπολογισμούς των έργων που καταχωρούνται;

Το ότι επικαλεστήκατε για την ανάρτηση των συμβάσεων ότι αποτελούν προσωπικά δεδομένα και συνεπώς δεν ανακοινώνονται για να διασφαλιστούν τα συμφέροντα των καλλιτεχνών και του Θεάτρου, όπως μας έχετε αναφέρει, δεν ισχύει σύμφωνα με το ν. 2472/97 άρθρο 2β όπως αναφέρεται στο κεφ. II παρ. 5 του 3861/10. Στη συνάντηση στις 4/2/2015, δεσμευτήκατε να αναρτήσετε στη «Διαύγεια» τουλάχιστον τις συμβάσεις έργου που έχετε συνάψει εσείς ο ίδιος σαν σκηνοθέτης με το Εθνικό Θέατρο. Μέχρι τώρα αυτό δεν έχει γίνει. Εξυπηρετεί κάποια σκοπιμότητα αυτή σας η επιλογή;

3. Παρά την δέσμευσή σας, ότι θα μας δώσετε τα οικονομικά στοιχεία (συνάντηση Εργαζομένων Διοίκησης στη Ν. Σκηνή στις 3-12-2014 & συνάντηση Δ.Σ. ΣΕΕΘ μαζί σας 4-2-2015) εν τούτοις δώσατε ορισμένα στοιχεία στους δημοσιογράφους (δώσατε στοιχεία μόνο για τα έσοδα ενώ δεν είπατε τίποτα για τα έξοδα) και αποφεύγετε το σωματείο που ανακίνησε το όλο ζήτημα. Επιπλέον στο δελτίο τύπου που εκδώσατε με ημερομηνία 17/3/2015 αναφέρετε ότι, «Ο ετήσιος απολογισμός του έργου μου εγκρίθηκε πρόσφατα από το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Θεάτρου.» Πότε ακριβώς πραγματοποιήθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο που ενέκρινε τον Απολογισμό; Πότε σκοπεύετε να ενημερώσετε τούς εργαζομένους;

4. Δεσμευτήκατε στην συμφιλιωτική του Υπουργείου Εργασίας στις 12/3/1015 (περί διαβούλευσης) να μας ενημερώσετε για: το στόχο, το σχεδιασμό, τους πόρους και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα για το διαδικτυακό ραδιόφωνο που ανακοινώσατε.

Δεν έχει προχωρήσει η μηχανογράφηση του οργανισμού και δεν έχει διορθωθεί η ποιότητα και ταχύτητα της σύνδεσης του οργανισμού στο διαδίκτυο αλλά προτεραιότητά σας είναι το διαδικτυακό ραδιόφωνο; Έχουν περάσει σχεδόν 2 χρόνια που συζητάμε αυτό το ζήτημα της μηχανογράφησης. Η σύνδεση στο διαδίκτυο όπως έχουμε τονίσει είναι απερίγραπτα αργή, υπάρχουν μέρες ολόκληρες που η πρόσβαση στο internet είναι προβληματική ή και αδύνατη και συχνό φαινόμενο οι εργαζόμενοι να περνούν τη δουλειά με στικάκι στο σπίτι τους γιατί το διαδίκτυο «σέρνεται».

5. Θέλουμε να εφαρμοστούν οι δεσμεύσεις σας μετά και την σύσταση της επιθεώρησης εργασίας και του Υπουργείου Εργασίας, για επίλυση των ανισοτήτων και της διακριτικής μεταχείρισης αναδρομικά για τους εκ περιτροπής εργαζόμενους. Καθώς επίσης και η συμμόρφωση του Οργανισμού με την Συλλογική Σύμβαση για τα θέματα του προγραμματισμού των εργαζομένων και των παραγωγών. γιατί χρειάζεται να προστρέχουμε στην επιθεώρηση εργασίας συνεχώς για τα αυτονόητα;

6. Παράλληλα, θέλουμε να σας επαναλάβουμε για άλλη μια φορά, κάτι που το έχουμε ήδη επισημάνει πολλάκις, την αίσθηση μας ότι οι σπατάλες συνεχίζονται, αλλά και τη δυσαρέσκειά μας καθώς βλέπουμε να συνεχίζεται η πολιτική διπλών αμοιβών προς το προσωπικό, δημιουργώντας εργαζόμενους δυο ταχυτήτων και καλλιεργώντας κλίμα ευνοιοκρατίας.

7. Ακόμα περιμένουμε, εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο, απάντηση για τον σχεδιασμό σε θέματα υγείας και ασφάλειας. Δεν έχει καν εκπονηθεί σχέδιο εκκένωσης θεατών, ηθοποιών και τεχνικών σε περίπτωση ανάγκης.

Σε αναμονή απαντήσεώς σας με εκτίμηση,
για το Δ.Σ. του ΣΕΕΘ

Ο Πρόεδρος H Γεν. Γραμματέας

Σπετσιέρης Γεράσιμος Χλουβεράκη Ευδοκία

logoethnikotheatro

Groucho Marxism