Στήλη: Ανομήματα

Ανομήματα: η γυναικεία χειραφέτηση στην ποίηση

Κική Δημουλά | Σημείο Αναγνωρίσεως

| 19/07/2017

Η στήλη «Ανομήματα» δημιουργήθηκε πριν λίγους μήνες από τη Σοφία Κολοτούρου, με στόχο να μας γνωρίσει τον χειραφετημένο γυναικείο ποιητικό λόγο. Μέσα από το ταξίδι που έκανε, ήρθαμε σε επαφή με γυναίκες που μιλούσαν για γυναίκες. Σκεφτήκαμε να δοκιμάσουμε να εμπλουτίσουμε τη στήλη αυτή και να συνεχίσει το ταξίδι της και μέσα από άντρες που μιλούν για γυναίκες. Για το λόγο αυτό, από εδώ και στο εξής, υπεύθυνη και υπεύθυνος για τα Ανομήματα θα είναι η Σοφία Κολοτούρου και ο Νίκος Γεωργόπουλος. Μαζί θα επιλέγουν ποιήματα, μικροκείμενα, σκέψεις ή / και αποσπάσματα από πεζά, στα οποία θα διαφαίνεται η προσπάθεια του ή της συγγραφέα να προσεγγίσει τη γυναικεία υπόσταση. Δίνουμε τον λόγο σε ένα ζευγάρι ποιητών, θεωρώντας πως η σύνθεση της αντρικής και της γυναικείας ματιάς θα μας ανοίξει έναν ευρύτερο ορίζοντα…

Για την δεύτερη παρουσίαση της ανανεωμένης μας στήλης, οι Κολοτούρου και Γεωργόπουλος επέλεξαν τους παρακάτω στίχους της Κικής Δημουλά:

 

Σημείο Αναγνωρίσεως

άγαλμα γυναίκας με δεμένα χέρια

Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,

εγώ σε πρσφωνώ γυναίκα κατευθείαν.

Στολίζεις κάποιο πάρκο.

Από μακριά εξαπατάς.

Θαρρεί κανείς πώς έχεις ελαφρά ανακαθήσει

να θυμηθείς ένα ωραίο όνειρο πού είδες,

πώς παίρνεις φόρα να το ζήσεις.

Από κοντά ξεκαθαρίζει το όνειρο:

δεμένα είναι πισθάγκωνα τα χέρια σου

μ’ ένα σκοινί μαρμάρινο

κι η στάση σου είναι η θέλησή σου

κάτι να σε βοηθήσει να ξεφύγεις

την αγωνία του αιχμάλωτου.

Έτσι σε παραγγείλανε στο γλύπτη:

αιχμάλωτη.

Δεν μπορείς

ούτε μια βροχή να ζυγίσεις στο χέρι σου,

ούτε μια ελαφριά μαργαρίτα.

Δεμένα είναι τα χέρια σου.

Και δεν είν’ το μάρμαρο μόνο ο Άργος.

Αν κάτι πήγαινε ν’ αλλάξει

στην πορεία των μαρμάρων,

αν άρχιζαν τ’ αγάλματα αγώνες

για ελευθερίες και ισότητες,

όπως οι δούλοι,

οι νεκροί

και το αίσθημά μας,

εσύ θα πορευόσουνα

μες στην κοσμογονία των μαρμάρων

με δεμένα πάλι τα χέρια, αιχμάλωτη.

Όλοι σε λένε κατευθείαν άγαλμα,

εγώ σε λέω γυναίκα αμέσως.

Όχι γιατί γυναίκα σε παρέδωσε

στο μάρμαρο ο γλύπτης

κι υπόσχονται οι γοφοί σου

ευγονία αγαλμάτων,

καλή σοδειά ακινησίας.

Για τα δεμένα χέρια σου, πού έχεις

όσους πολλούς αιώνες σε γνωρίζω,

σε λέω γυναίκα.

Σε λέω γυναίκα

γιατ’ είσ’ αιχμάλωτη.

 (Από τη συλλογή «Το λίγο του κόσμου» 1971 –συγκεντρωτική έκδοση «Κική Δημουλά, Ποιήματα», Ίκαρος)