Ανταπόκριση από τον Παράδεισο, νο1

Ένας φίλος του Περιοδικού, ο Σεραφείμ Αλβανίδης, βρίσκεται -για συντροφικούς/ακαδημαϊκούς λόγους- σε ένα νησί του Ειρηνικού, από αυτά που συνηθίζουμε να ονομάζουμε “επίγειους Παραδείσους”. Ήδη από τις πρώτες ημέρες, κατάλαβε ότι αυτό που οι δυτικοί ονομάζουμε παραδείσιους προορισμούς δεν ανταποκρίνεται στην καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν στον “παραδεισένιο τόπο”. Και σκέφτηκε να μας στείλει μια σειρά από μικρές αφηγήσεις για τις ημέρες που θα περάσει στον τόπο εκείνο. Ακολουθεί η πρώτη.

Μόλις κουβάλησα 2 γαλόνια πόσιμο νερό (περίπου 4 λίτρα το κάθε μπετόνι) για να έχουμε να πίνουμε και να μαγειρεύουμε αυτό το Σαββατοκύριακο.  Είμαι τυχερός γιατί το «Κολλέγιο» που με φιλοξενεί  έχει τη δική του μονάδα αφαλάτωσης και δε χρειάζεται να αγοράζουμε καθημερινά πόσιμο νερό. Δεν είναι τόσο για τα χρήματα… 4 λίτρα εμφιαλωμένο νερό εισαγόμενο από τα βουνά Σάστα της Καλιφόρνια κοστίζουν εδώ 1.70 δολάρια (περίπου 1-μισι ευρώ). Είναι κυρίως το πού πετάει κανείς τα 4λιτρα πλαστικά μπετόνια μιας που στον «Παράδεισο» δεν έχουμε μονάδες ανακύκλωσης πλαστικού, οπότε καταλήγουν όλα στον Ειρηνικό.

Μονάδα αφαλάτωσης στο Κολλέγιο των Νήσων Μάρσαλ (College of the Marshall Islands)

Ο «Παράδεισος» είναι το «κοραλλιογενές νησί» Μάτζουρο, πρωτεύουσα της Δημοκρατίας των Νήσων Μάρσαλ (Republic of the Marshall Islands), κάπου στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού, με τις 27.797 (απογραφή 2011) +2 ψυχές του. Για να είμαι ακριβής του Βόρειου Ειρηνικού Ωκεανού, μιας που είμαστε λίγο πιο πάνω από τον Ισημερινό (γεωγραφικό πλάτος 7 μοίρες, με την Αθήνα στις 38 μοίρες και τη Θεσσαλονίκη στις 40 για να καταλάβετε). Υπολόγισα λοιπόν ότι οι δυό μας θα χρειαστούμε περίπου 3 τέτοια μπετόνια/εβδομάδα, οπότε περίπου 36 μπετόνια για την 3μηνη διαμονή μας στο Μάτζουρο. Μιλάμε για πάρα πολύ πλαστικό στον Ωκεανό, οπότε χαίρομαι που με αφήνουν να γεμίζω τα μπετονάκια μου με νερό (και μάλιστα δωρεάν) από τη μονάδα αφαλάτωσης. Πίστευα ότι είμαι κοσμογυρισμένος, αλλά πριν έρθουμε εδώ δεν είχα καταλάβει ότι το αφαλατωμένο νερό είναι πόσιμο και συντηρεί καθημερινά περισσότερα από 300 εκατομύρια ανθρώπους στον πλανήτη.

Για όσους είναι στην ηλικία μου, το Ματζούρο είναι κάτι σαν τη Νίκαια/Σαλαμίνα στις αρχές του 1970… με τη διαφορά ότι είμαστε 1 μέτρο πάνω από τη στάθμη τις θάλασσας, οπότε με κάθε παλίρροια έχουμε και πλημμύρα και ελπίζω να μη γίνει κανένας μεγάλος σεισμός στον Ειρηνικό γιατί έχουμε μόνο 3 ώρες να βρούμε διώροφο κτίριο να σκαρφαλώσουμε πριν μας χτυπήσει το Τσουνάμι. Παρεμπιπτόντως είχαμε ένα σεισμό 6.5 ρίχτερ στο Φίτζι εψές, αλλά ευτυχώς δε δημιουργήθηκε Τσουνάμι. Για να δραπετεύσουμε δεν το συζητάμε γιατί έχει αεροπλάνο 3 φορές την εβδομάδα και υπάρχουν πιο σημαντικά πρόσωπα από εμάς σε αυτή τη λωρίδα “γης” με τις 28.000 ψυχές (για παράδειγμα, οι πρέσβεις 5 χωρών με τις οικογένειές τους).

Όμως το πρόβλημα δεν είναι πώς θα σωθούμε εμείς σε περίπτωση πλημμύρας. Τα νησιά αυτά χάνουν το κοραλλιογενές υπέδαφός τους μέρα με τη μέρα. Υπάρχει έλλειψη καθαρού νερού, αυξημένη παχυσαρκία και ποσοστά διαβήτη, και για την ώρα αγνοούν το μεσοπρόθεσμο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Καθώς λοιπόν περπατούσα κουβαλώντας τα 2 μπετόνια από τη μονάδα πίσω στο γραφείο για να αρχίσω να γράφω αυτό το κείμενο, πέρασαν πάλι από το μυαλό μου οι λόγοι και οι τρόποι που μας έφεραν εδώ πέρα.  Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν και πολλοί τρόποι για να έρθει κανείς εδώ από την Ευρώπη: ο ένας είναι 4 πτήσεις μέσω Ιαπωνίας και ο άλλος 4 πτήσεις μέσω Χαβάης. Διαλέξαμε τη Χαβάη γιατί ήταν πιο φτηνά και η Ίζα (σύντροφος της ζωής μου) ήθελε πάντα να μου δείξει τη Χονολούλου, όπου πέρασε μερικά χρόνια από τη ζωή της σπουδάζοντας για ένα από τα πτυχία της. Η αλήθεια είναι ότι καθόλου άσχημα δε μας πέσανε οι 3 μέρες στη Χονολούλου, αν εξαιρέσει κανείς το νερουλό καφέ και τις κατσαρίδες. Δύο πλάσματα στον πλανήτη μας δε με πείθουν για την ύπαρξή τους, το ένα είναι οι κατσαρίδες!

Αφήνω στην άκρη για την ώρα τις κατσαρίδες και σκέφτομαι τους λόγους που μας οδήγησαν στο Μάτζουρο όπου θα περάσουμε συνολικά 3 μήνες. Ένα χρόνο και κάτι πριν (Ιούνιος 2014) η Ίζα μου ανακοίνωσε ότι εγκρίθηκε η ερευνητική της άδεια για το 2015 και για κάποιο λόγο είχα τη φαεινή ιδέα να της προτείνω να πάμε κάπου ολόκληρο το καλοκαίρι του 2015. Φυσικά είχα στο μυαλό μου ελληνικά νησιά και παραλίες, αλλά αυτά τα πράγματα δε λέγονται έτσι ανοιχτά σε γερμανίδα ακαδημαϊκό που έχει απόψεις για τα μνημόνια κλπ κλπ. Οπότε φαντάστηκα ότι ρίχνοντας εγώ το σπόρο θα κατέληγε η Ίζα στο (προφανές) συμπέρασμα να κάνει την έρευνά της σχετικά με την κοινωνική γλωσσολογία της καθημερινής χρήσης των αγγλικών στην Ελλάδα. Τόσα όμορφα μέρη έχουμε όπου μιλάει ο κόσμος αγγλικά σε καθημερινή βάση με τουρίστες και μετανάστες και αξίζει, πίστευα ο αδαής, να το προσεγγίσει κανείς το φαινόμενο ακαδημαϊκά και να ερευνήσει την κατάσταση, ας πούμε στην Κρήτη ή στη Χίο ή οπουδήποτε στο Αιγαίο ή έστω στη Μεσόγειο τέλος πάντων.

Προφανώς, δεν υπολόγισα ότι η ιδέα που έριξα μεταφράστηκε σε παγκόσμια κλίμακα και μετά από λίγες ημέρες ψάξιμο η Ίζα μου ανακοίνωσε ότι το μοναδικό(!) μέρος σε ολόκληρο τον πλανήτη(!!) όπου δεν έχει μελετήσει κανείς  και ποτέ(!!!) την αγγλική γλώσσα σε βάθος είναι οι Παραδείσιοι Νήσοι Μάρσαλ, στη μέση του Ειρηνικού Ωκεανού και τι όμορφα που θα ήταν να περνούσαμε το καλοκαίρι μας εφέτος στον Παράδεισο κάνοντας έρευνα όλη μέρα, βουτώντας στον Ωκεανό το απόγευμα και τρώγοντας φρεσκοψαρεμένο ψαράκι και τοπικά φρούτα φρεσκοκομμένα από τα άπειρα δέντρα του Παραδείσου. Μου έδειξε μάλιστα και τις φωτογραφίες στην επίσημη τουριστική σελίδα της χώρας και σχεδόν με έπεισε, τουλάχιστον για μερικές ημέρες.

Η άγνοια ήταν ευτυχία, μέχρι που έκανα τη συσχέτιση πρώτα με το Μπικίνι (το νησί, όχι το ρούχο) στο οποίο οι Αμερικάνοι, αφού μετακίνησαν τον πληθυσμό, κατάφεραν 67 πυρηνικές δοκιμές από το 1946 μέχρι το 1958. Στη συνέχεια ήρθε και η χαριστική βολή διαβάζοντας τα άρθρα από την εκτενή αποστολή του Guardian (Δεκέμβρης 2014) για τον Παράδεισο που χάνεται λόγω της κλιματικής αλλαγής. Φυσικά, οι «πριν-και-μετά» φωτογραφίες του Guardian που δείχνουν ξεκάθαρα τις πρόσφατες οικολογικές συνέπειες σε αυτή τη γωνιά του πλανήτη, δεν έχουν καμία σχέση με τις καρτ-ποστάλ των τουριστικών γραφείων που πλασάρουν τον Παράδεισο σε ανύποπτους (ή μήπως ανίδεους) ακαδημαϊκούς. Και ας δηλώνω «Γεωγράφος» σαν επάγγελμα…

Σε κάθε περίπτωση, η ζωή είναι μικρή για να δει κανείς μόνο τις όμορφες ακτές της Ελλάδας μας και τις πλούσιες πόλεις της Ευρώπης μας. Και όσο περισσότερα μέρη βλέπω τόσο καλύτερα καταλαβαίνω την ανεπανόρθωτη ζημιά που έχουμε κάνει στον πλανήτη μας…

[δείτε το blog του Σεραφείμ, όπου περιγράφει -στα αγγλικά- τις ημέρες του στο Ματζούρο]