Η “Φορμόλη” του Αρναλδουρ Ινδίρδαρσον

Κρυστάλλινο αστυνομικό από την Ισλανδία

| 23/10/2018

Τα αστυνομικά μυθιστορήματα οριοθετούνται από το έγκλημα, τη φύση του εγκλήματος, τις συνέπειες του στο παρόν των προσώπων, ενώ η εξιχνίαση του όσο κι αν αναζητεί τα αίτια του, επικεντρώνεται στον θύτη, στον ντετέκτιβ/αστυνόμο και στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύσσεται η δράση, η παρουσίαση και ανάλυση των χαρακτήρων, η δημιουργία του μύθου και η κινηματογραφική πλοκή, τα κρίσιμα σημεία για την επιτυχία του μυθιστορήματος. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο. Το αστυνομικό που εμβαθύνει και πάει πολύ πίσω χρονολογικά, ενώ σε πρώτο ρόλο τοποθετείται το κοινωνικό σχόλιο που εξηγεί μια ευρύτερη παθολογία. Το προσωπικό υποχωρεί και η συνολική εικόνα εντυπωσιάζει. Κάτι τέτοιο έχουμε διαβάσει στα βιβλία της Ευτυχίας Γιαννάκη, προσαρμοσμένο στη μεσογειακή/ελληνική ατμόσφαιρα. Ο Αρναλδουρ Ινδίρδασον είναι μια τέτοια περίπτωση.

Η “Φορμόλη” έχει… καταγωγή από την Ισλανδία, μια μικρή νησιωτική χώρα στη Βόρεια Ευρώπη. Η τοποθεσία έχει σημασία, διότι ο Ινδίρδασον μεταφέρει την αίσθηση του ασφυκτικού, του περιορισμένου, του αδιεξόδου. Η απομονωμένη και περιορισμένη σε έκταση Ισλανδία επηρεάζει τον συγγραφέα και φαίνεται στο σκηνικό και στην αίσθηση που μας αφήνει η αφήγηση του. Η “Φορμόλη” δεν έχει το πομπώδες και μεγαλειώδες του Νέσμπο ή την πυκνότητα του Λαπίντους. Τίποτα το περίπλοκο και εκβιαστικά ελκυστικό. Απλότητα, στα όρια του κυνισμού και καθαρότητα. Δηλαδή, αν το αποτυπώναμε σχηματικά θα ήταν κάπως έτσι: το έγκλημα που καλείται να εξιχνιάσει ο επιθεωρητής Ετλεντουρ συμβαίνει πολύ εύκολα στο τώρα, συνδέεται όμως με το μακρινό παρελθόν και μια κοινωνική παθολογία που συναντά κληρονομικές, ανίατες ασθένειες.

Ο Ετλεντουρ και ο δολοφόνος γίνονται το μέσο για να αναδειχθεί το θέμα του βιασμού, της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, του σεξισμού, της μητρότητας, της μονογονεϊκής οικογένειας, το ζωτικό ψεύδος, της δυσκολίας επικοινωνίας μέσα στην οικογένεια… Ο Ετλεντουρ είναι μεθοδικός, αλλά πάνω απ’ όλα είναι η περιέργεια, η προσωπική ευαισθησία και τα δικά του προβλήματα που τον καθοδηγούν και τον οδηγούν στη λύση. Η “Φορμόλη” διαθέτει φυσικά τις μεγάλες ανατροπές, την αγωνία μέχρι τέλους, την κορύφωση του δράματος και μια ιστορία που φτάνει στα τρίσβαθα της ψυχής. Με χειρουργική ακρίβεια η μετάφραση της Χίλντας Παπαδημητρίου.


Αρναλδουρ Ινδίρδασον, “Φορμόλη”, μετάφραση Χίλντα Παπαδημητρίου, Εκδ. Μεταίχμιο

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις