«Το πιο ισχυρό όπλο του καταπιεστή είναι το μυαλό των καταπιεσμένων»

Μνήμη, Μπίκο...

| 13/09/2016

Στις 12 Σεπτέμβρη του 1977, η νοτιοαφρικανική αστυνομία ανακοινώνει ότι ένας μαύρος πολιτικός κρατούμενος «βρέθηκε» νεκρός στο κελί του, στις φυλακές της Πρετόριας. ‘Ηταν ο 30χρονος αγωνιστής εναντίον του καθεστώτος του απαρτχάιντ, Στιβ Μπίκο, κορυφαία μορφή του κινήματος της μαύρης φοιτητικής νεολαίας και ηγέτης του Κινήματος της Μαύρης Συνείδησης. Αν και το καθεστώς προσπάθησε εξαρχής να αποποιηθεί κάθε ευθύνης – αρχικά μιλώντας για «αδιευκρίνιστες συνθήκες θανάτου» και μετά για «αυτοκτονία» – ουδείς, εντός και εκτός της χώρας, είχε αμφιβολίες για το ότι επρόκειτο για σχεδιασμένη, πολιτική δολοφονία.

Ο Μπίκο είχε συλληφθεί τρεις βδομάδες πριν την δολοφονία του για σύνταξη και διανομή ανατρεπτικών φυλλαδίων και προφυλακίστηκε χωρίς να απαγγελθούν επίσημες κατηγορίες σε βάρος του.

Στις 26 Σεπτέμβρη ο Μπίκο κηδεύεται στην πόλη Κινγκς Ουίλιαμ Τάουν, με τουλάχιστον 20.000 διαδηλωτές να τον αποχαιρετούν και να τον τιμούν οργισμένοι, με υψωμένες γροθιές και επαναστατικά συνθήματα, ενώ, σε μια σαφή πολιτική και συμβολική κίνηση, στην κηδεία παρευρίσκονται και διπλωμάτες από 12 χώρες.

%ce%bc%cf%80%ce%b9%ce%ba%ce%bf2

Αμέσως μετά την κηδεία ξεσπούν βίαιες ταραχές, οι οποίες συνεχίζονται και την επομένη μέρα και εξαπλώνονται σε πολλές πόλεις της χώρας. Η αστυνομία επιτίθεται με ιδιαίτερη αγριότητα κατά των διαδηλωτών.

Η διεθνής κατακραυγή αναγκάζει την ρατσιστική κυβέρνηση να «μαζέψει» πολύ γρήγορα τα περί «αυτοκτονίας», σε αντίθεση με άλλες περιπτώσεις μαύρων ηγετών που… «αυτοκτόνησαν» στα μπουντρούμια της και στις 14 Νοέμβρη του 1977 αρχίζει η επίσημη εξέταση της υπόθεσης Μπίκο. Το ιατροδικαστικό πόρισμα είναι καταπέλτης κατά της κυβέρνησης και της αστυνομίας: Ο Μπίκο δολοφονήθηκε από τους φύλακές του μετά από παρατεταμένα βασανιστήρια.

Εχει ήδη προηγηθεί η καταδίκη του καθεστώτος από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και η απαγόρευση πώλησης όπλων στη Νότια Αφρική. Ωστόσο, το καθεστώς της Πρετόριας επιμένει και στις εκλογές που διεξήχθησαν στις 30 Νοέμβρη, το ακροδεξιό Εθνικό κόμμα θριαμβεύει, με τον γνωστό τρόπο φυσικά των ρατσιστικών αποκλεισμών. Ομως, δύο μήνες μετά τις εκλογές ο υπουργός Εξωτερικών Ρ. Φ. Μπότα θα αναγκαστεί να παραδεχτεί ότι «η υπόθεση Μπίκο προκάλεσε ανυπολόγιστη ζημιά στη Νότια Αφρική»…