“Πλατεία Ηρώων”, του Τόμας Μπέρνχαρντ, στο θέατρο της Οδού Κυκλάδων-Λευτέρης Βογιατζής

Η καθηλωτική αίσθηση του κενού

| 17/04/2017

Οι άνθρωποι που αυτοκτονούν αφήνουν πίσω τους το βαρύ φορτίο της ύπαρξης τους. Παίρνουν μαζί τους την αδυναμία να μοιραστούν το βάρος και να αντισταθούν σε αυτά που στομώνουν την ψυχή και τη συνείδηση τους. Το απονενοημένο διάβημα είναι η τελευταία προσπάθεια να ακουστούν και να φανούν μπροστά σε αυτούς που, αν κι έχουν τα μάτια ανοιχτά, δεν βλέπουν. Το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον που βλέπει την ψευδαίσθηση και την “ασφάλεια”, αλλά όχι τον κίνδυνο του εφησυχασμού, της αδιαφορίας, της ανάθεσης, του κενού…

Ο Τόμας Μπέρνχαρντ στην “Πλατεία Ηρώων” όχι μόνο μας δείχνει ποιο είναι το κενό στην εποχή μας, αλλά και πώς καλύπτεται. Ο Δημήτρης Καραντζάς που ανέλαβε τη μεταφορά του έργου στη σκηνή του “Θεάτρου της Οδού Κυκλάδων-Λευτέρης Βογιατζής” κατάφερε να ακολουθήσει τον συγγραφέα και να αποδώσει την καθηλωτική αίσθηση του κενού. Κατάφερε να συλλάβει την επέλαση του ολοκληρωτισμού και τη γενεσιουργό αιτία του: την πνευματική-συναισθηματική τύφλωση.

17904372_10156111757448345_2454293522593893928_n

Πρωταγωνιστής του έργου ο καθηγητής Σούστερ. Κι ας απουσιάζει η φυσική του παρουσία. Η αυτοκτονία του, έπεσε από το παράθυρο του διαμερίσματος του στην πλατεία Ηρώων της Βιέννης, πυροδοτεί σειρά εκρήξεων στους οικείους του. Ο τόπος της τραγωδίας στην ουσία είναι η αρχή. Μια και το 1938, τον Μάρτιο, στο ίδιο μέρος, ο Χίτλερ γινόταν δεκτός με κραυγές επευφημίας από τους κατοίκους της πόλης. Πενήντα χρόνια μετά, το 1988, ο καθηγητής συμπληρώνει το μαύρο του ’38 με το κόκκινο του αίματος του. Η πτώση του είναι σαν τον κάνει χίλια κομμάτια και αυτοί που έμειναν πίσω προσπαθούν να εξηγήσουν και να τα βάλουν στη σωστή σειρά για να καταλάβουν τι συμβαίνει.

18010673_10156111757613345_8552817249784676689_n

Η οικονόμος και η βοηθός της τακτοποιούν τα ρούχα και τα παπούτσια του. Ετοιμάζουν το σπίτι για το τελευταίο δείπνο της οικογένειας μετά την κηδεία του καθηγητή. Μιλούν για τις ιδιοτροπίες του, για την εμμονή του με την τάξη και το σωστό δίπλωμα των πουκαμίσων. Ο αδερφός του έχει κουραστεί απ’ όσα έχει ζήσει, περπατά με δύο μπαστούνια και δηλώνει έτοιμος να ιδιωτεύσει. Οι κόρες του θέλουν να αντισταθούν στη γραφειοκρατία της εποχής, αλλά παλεύουν με τον φόβο και το θάρρος τους. Η γυναίκα του προσπαθεί να κρατήσει τη θέση και την αξιοπρέπεια της, τη δύναμη της απέναντι στον τρόμο.

17759647_10156111757443345_2116221921081575668_n

Όλα αυτά διαδραματίζονται σε ένα σκηνικό διάλυσης με ένα μεγάλο κενό στη μέση και με τον ήχο της απειλής του φασισμού να γίνεται όλο και πιο έντονος. Ο ήχος του αναπότρεπτου είναι το μουσικό θέμα της παράστασης. Πάνω απ’ όλα όμως είναι ο λόγος του Μπέρνχαρντ. Καταιγιστικός, παραληρηματικός που δεν αφήνει τίποτα ανέγγιχτο. Η αμβλύνοια των συμπατριωτών του, η ατολμία, η δειλία, ο ατομισμός και η μικροπρέπεια τους καταγγέλλεται ανελέητα διότι εκεί δημιουργείται το κενό κι όταν υπάρχει μόνο αμβλύνοια, τότε θα καλυφθεί απ’ αυτήν. Δηλαδή από τον φασισμό.

17992264_10156111757768345_7840291779696195711_n

Ο Καραντζάς κατάφερε να οδηγήσει τους ηθοποιούς του στον απαιτητικό δρόμο του Μπέρνχαρντ. Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη σαρώνει με την ακρίβεια και την ενέργεια της, ο Χρήστος Στέργιογλου την ακολουθεί και ισορροπεί τα πράγματα, ενώ η Υβόννη Μαλτέζου είναι λιτά και απέριττα φτάνει στην κορυφή του έργου. Οι Μαρία Σκουλά, Γιώργος Μπινιάρης, Αννα Καλαϊτζίδου, Παναγιώτης Εξαρχέας, κινούνται με ακρίβεια και απόλυτη συγκέντρωση στον ρόλο τους, ενώ η Σύρμω Κεκέ κρατά τον πιο ουσιαστικό ρόλο του έργο. Η βοηθός της οικονόμου (Καραμπέτη) μιλάει ελάχιστα, όμως το βλέμμα, η κίνηση, η σιωπή της, η βουβή αλλαγή των συναισθημάτων της εκφράζουν απόλυτα τα όσα έγραψε ο Μπέρνχαρντ. Η “Πλατεία Ηρώων” είναι το αντίστοιχο της “Λευκής Κορδέλας” του Μίκαελ Χάνεκε.

Info

Πλατεία Ηρώων (από 21/4 έως 7/5)

Θέατρο της Οδού Κυκλάδων-Λευτέρης Βογιατζής

Συγγραφέας: Τόμας Μπέρνχαρντ

Μετάφραση: Ερι Κύργια

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς

Σκηνικά: Κλειώ Μπομπότη

Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη

Μουσική: Γιώργος Πούλιος

Χορογραφία: Ζωή Χατζηαντωνίου

Παίζουν: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Χρήστος Στέργιογλου, Μαρία Σκουλά, Υβόννη Μαλτέζου, Γιώργος Μπινιάρης, Άννα Καλαϊτζίδου, Σύρμω Κεκέ, Παναγιώτης Εξαρχέας.

Διάρκεια: 140΄ (με διάλειμμα)

Τιμές εισιτηρίων: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο απόγευμα: 16€ κανονικό και 12€ μειωμένο (Φοιτητικό, Ανέργων, ΑμεΑ) Σάββατο & Κυριακή: 18€ κανονικό και 12€ μειωμένο (Φοιτητικό, Ανέργων, ΑμεΑ)

Παραστάσεις: Τετάρτη στις 20.00, Πέμπτη & Παρασκευή στις 20.30, Σάββατο στις 21.00 και Κυριακή στις 19.00

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις