Σκαλίζοντας τα γεγονότα

Μια καθημερινή ματιά στην Ιστορία

| 06/03/2018

Το Περιοδικό και οι εκδόσεις Historical Quest συνεργάζονται και σας παρουσιάζουν μια καθημερινή ματιά σε ιστορικά γεγονότα. Γιατί η Ιστορία υπάρχει για να τη σκαλίζουμε…


6 Μαρτίου 961: Ο Νικηφόρος Β´ Φωκάς καταλαμβάνει τον Χάνδακα, δίνοντας τέλος στο Εμιράτο της Κρήτης. Το Εμιράτο της Κρήτης ήταν μια μουσουλμανική πολιτεία στο Μεσογειακό νησί της Κρήτης από το 820 έως την επανακατάληψή του από την Βυζαντινή Αυτοκρατορία το 961. Παρόλο που η πολιτεία αναγνώριζε τη φεουδαρχία του Χαλιφάτου των Αββασιδών και διατηρούσε στενούς δεσμούς με τους Τολουνίδες της Αιγύπτου, ήταν ντε φάκτο ανεξάρτητο. Μια ομάδα Ανδαλούσιων εξόριστων κατέκτησαν την Κρήτη από την Βυζαντινή Αυτοκρατορία το 824 και την καθιέρωσαν γρήγορα ως ανεξάρτητη πολιτεία. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία επιχείρησε αρκετές φορές να υποτάξει την περιοχή αλλά απέτυχε καταστροφικά. Το Εμιράτο και στα 135 χρόνια της ύπαρξης του αποτελούσε έναν από τους βασικότερους εχθρούς του Βυζαντίου. Η Κρήτη έλεγχε τις θάλασσες της Ανατολικής Μεσογείου και αποτελούσε βάση για τους μουσουλμάνους κουρσάρους από την Ανατολή, οι οποίοι λεηλατούσαν τις περιοχές της νότιας Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Το τέλος της ιστορίας του Εμιράτου δόθηκε με την κατάκτηση της Κρήτης από τον Νικηφόρο Β´ Φωκά και την επανένταξη της περιοχής στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Ρωμανός όρισε τον Νικηφόρο Β´ Φωκά ως αρχηγό της επιχείρησης της ανακατάληψης του νησιού. Αυτός αναχώρησε ως επικεφαλής μίας τεράστιας στρατιωτικής δύναμης από την Κωνσταντινούπολη και φτάνοντας στο νησί νίκησε την αρχική μουσουλμανική αντεπίθεση, ξεκινώντας έτσι την πολιορκία του Χάνδακα, η οποία έληξε τον χειμώνα του 961 με νίκη των Βυζαντινών και κατάληψη της πόλης στις 6 Μαρτίου. Η πόλη λεηλατήθηκε, τα τζαμιά καταστράφηκαν και τα τείχη ρίχτηκαν. Ο μουσουλμανικός πληθυσμός σφαγιάστηκε ή πωλήθηκε σε σκλαβοπάζαρα. Ο τελευταίος εμίρης του νησιού και ο γιος του στάλθηκαν ως αιχμάλωτοι στην Κωνσταντινούπολη όπου ο Φωκάς επέστρεψε με επευφημίες από τους κατοίκους της πόλης. Το νησί μετατράπηκε σε βυζαντινό θέμα και ο μουσουλμανικός πληθυσμός προσηλυτίστηκε στον χριστιανισμό, από ιεραποστόλους όπως ο Νίκων ο Μετανοείτε. Μεταξύ των προσήλυτων ήταν και ο πρίγκιπας Ανεμάς, ο οποίος εντάχθηκε στο Βυζαντινό στρατό και σκοτώθηκε στην Πολιορκία του Δορόστολου το 971 ενάντια στους Ρως. Ο βυζαντινός ποιητής Θεοδόσιος ο Διάκονος ο οποίος έζησε την εποχή εκείνη, έγραψε το πανηγυρικό ποιήμα με τίτλο Ἅλωσις τῆς Κρήτης εξυμνώντας το γεγονός της ανακατάληψης.

thumbnail_Άποψη του φρουρίου του Μεραμπέλλου στην Κρήτη

6 Μαρτίου 1788: Ο Πρώτος Στόλος φτάνει στο νησί Νόρφολκ προκειμένου να ιδρύσει μία αποικία καταδίκων. Το νησί βρίσκεται 1.400 χλμ. ανατολικά της Αυστραλίας και κατοικείται από τους απόγονους του βρετανικού πλοίου HMS Bounty και Αυστραλούς μετανάστες. Στις 19 Μαρτίου 2015 ανακοινώθηκε ότι θα ανακληθεί η αυτοδιοίκηση του νησιού από την Κοινοπολιτεία και θα αντικατασταθεί από ένα τοπικό συμβούλιο με την πολιτεία της Νέας Νότιας Ουαλίας να παρέχει τις υπηρεσίες στο νησί. Η Νομοθετική Συνέλευση του Νόρφολκ αποφάσισε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την πρόταση, που διενεργήθηκε στις 8 Μαΐου 2015. Οι ψηφοφόροι ερωτήθηκαν για το εάν θα μπορούσαν ελεύθερα να αποφασίσουν για το καθεστώς του νησιού τους, την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική τους ανάπτυξη και να συμβουλευτούν μέσω ενός δημοψηφίσματος για το μελλοντικό μοντέλο κυβέρνησης του Νησιού Νόρφολκ προτού εκείνες οι αλλαγές ενεργοποιηθούν από το αυστραλιανό κοινοβούλιο. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν το ηχηρό “ναι” με 68% των ψήφων και επιβεβαιώθηκε η βούληση των κατοίκων του νησιού να αποφασίσουν ελεύθερα για την πολιτική και πολιτιστική τους ανάπτυξη και όχι να τους επιβληθεί.

06 March 01

6 Μαρτίου 1882: Επανιδρύεται το Βασίλειο της Σερβίας. Το Βασίλειο της Σερβίας δημιουργήθηκε όταν ο Πρίγκιπας Μίλαν Γ΄ Ομπρένοβιτς, ηγεμόνας του Πριγκιπάτου της Σερβίας ανακηρύχθηκε βασιλιάς το 1882 ως Μίλαν Α’. Από το 1817 το Πριγκιπάτο κυβερνιόταν από τη δυναστεία Ομπρένοβιτς (που αντικαταστάθηκε από τη δυναστεία Καραγιώργεβιτς για ένα σύντομο χρονικό διάστημα). Το Πριγκιπάτο, υποτελές στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, πέτυχε την πλήρη de facto ανεξαρτησία όταν τα τελευταία Οθωμανικά στρατεύματα έφυγαν από το Βελιγράδι το 1867. Το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878 αναγνώρισε την τυπική ανεξαρτησία του Πριγκιπάτου της Σερβίας, που συγκροτήθηκε από τις περιφέρειες Νις, Πίροτ, Τόπλιτσα και Βράνιε / Νότιο τμήμα της Σερβίας. Το 1882 ο βασιλιάς Μίλαν Α’ ανακήρυξε το Βασίλειο της Σερβίας και διατήρησε μια εξωτερική πολιτική φιλική προς την Αυστροουγγαρία. Μεταξύ 1912 και 1913 η Σερβία διεύρυνε σημαντικά την έκτασή της με την εμπλοκή της στον Πρώτο και Δεύτερο Βαλκανικό Πόλεμο – προσαρτήθηκαν το Σάντζακ-Ράσκα, τo Βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου και η Μακεδονία του Βαρδάρη. Αποτέλεσμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν να ενωθεί το 1918 με τη Βοϊβοντίνα και το Βασίλειο του Μαυροβουνίου. Προς το τέλος του 1918 η Σερβία συμμετείχε με το νεοσύστατο Κράτος των Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων στη δημιουργία του νέου Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων (αργότερα γνωστό ως Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας).

thumbnail_06 March 02

6 Μαρτίου 1902: Ιδρύεται η Ρεάλ Μαδρίτης. Το ποδόσφαιρο εισήχθη στη Μαδρίτη από τους καθηγητές και μαθητές του Ινστιτουθιόν Λίμπρε ντε Ενσενιανθάδα (Institución Libre de Enseñanzada), μεταξύ των οποίων υπήρχαν και αρκετοί απόφοιτοι των Πανεπιστημίων της Οξφόρδης και του Κέιμπριτζ. Εν έτει 1895 ίδρυσαν την ομάδα Φούτ-μπολ Σκάι (Foot-ball Sky), που αγωνιζόταν τα κυριακάτικα πρωινά στη Μονκλόα. Το 1900 η ομάδα χωρίστηκε σε δύο διαφορετικούς συλλόγους, τη Νιου Φούτμπολ ντε Μαδρίδ (New Foot-Ball de Madrid) και την Εσπανιόλ ντε Μαδρίδ (Español de Madrid). Πρόεδρος της δεύτερης ήταν ο Χουλιάν Παλάθιος. Το 1902 η Εσπανιόλ ντε Μαδρίδ χωρίστηκε και πάλι, με αποτέλεσμα το σχηματισμό της «Σοσιεδάδ» Μαδρίδ ΦΚ («Sociedad» Madrid FC) στις 6 Μαρτίου του 1902. Πρώτος της πρόεδρος υπήρξε ο Χουάν Παδρός Ρουμπιό, ενώ πρώτος γραμματέας ο Μανουέλ Μεντία. Λίγο αργότερα, τον Χουάν Παδρός Ρουμπιό θα διαδεχόταν ο αδελφός του Κάρλος Παδρός. Τρία μόλις χρόνια μετά την ίδρυσή της, η Μαδρίδ ΦΚ κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο, το πρώτο από τα τέσσερα συνεχόμενα Κύπελλα Ισπανίας. Η ονομασία «Ρεάλ» (Real, που σημαίνει Βασιλική), της αποδόθηκε από τον Βασιλιά Αλφόνσο ΙΓ΄ στις 29 Ιουνίου του 1927. Έκτοτε η ομάδα αναφέρεται ως Ρεάλ Μαδρίδ, αλλά οι οπαδοί της συνηθίζουν να την αποκαλούν και ως Μαδρίδ. Λόγο της τεράστιας και διαχρονικής επιτυχίας της, έλαβε το χαρακτηρισμό «Βασίλισσα της Ευρώπης».

thumbnail_06 March 03

6 Μαρτίου 1910: Ο στρατός ανοίγει πυρ και σκοτώνει στο χωριό Κιλελέρ δύο αγρότες έπειτα από επεισόδια με τους σιδηροδρομικούς. Άλλοι δυο νεκροί πέφτουν στο χωριό Τσουλάρ, γεγονός που οδηγεί σε εξέγερση των αγροτών. Τα αιματηρά επεισόδια που ξεκίνησαν από το χωριό Κιλελέρ και εξαπλώθηκαν σε άλλες πόλεις της Θεσσαλίας, αποτέλεσαν την κορυφαία εξέγερση της ελληνικής αγροτιάς ενάντια στην εκμετάλλευση των τσιφλικάδων. Μία εξέγερση που προκάλεσε τη συμπάθεια όλου του λαού και οδήγησε σταδιακά στη λύση του αγροτικού ζητήματος.

06 March 04

6 Μαρτίου 1933: Αποτυγχάνει πραξικόπημα του στρατηγού Νικόλαου Πλαστήρα για να καταλάβει την εξουσία και να αποτρέψει τον σχηματισμό κυβερνήσεως από τον νικητή των εκλογών Παναγή Τσαλδάρη.

06 March 05

6 Μαρτίου 1994: Πεθαίνει η Μελίνα Μερκούρη, Ελληνίδα ηθοποιός και πολιτικός. Η Μελίνα Μερκούρη (Αθήνα 18 Οκτωβρίου 1920 – Νέα Υόρκη 6 Μαρτίου 1994) καταγόταν από φημισμένη οικογένεια πολιτικών. Πρωτοεμφανίζεται στη θεατρική σκηνή το 1944 στο Θέατρο Βρετάνια με το θίασο του Γιώργου Παππά και Αντώνη Γιαννίδη, με το έργο του Αλέξη Σολομού “Το μονοπάτι της Λευτεριάς” και ακολουθεί το έργο του Laszlo Bus-Fekete “H κόμισσα και ο καμαριέρης”. Αρκετά σημαντική ήταν και η πορεία της στον διεθνή και ελληνικό κινηματογράφο. Της χάρισε αρκετά βραβεία με κορυφαίο το βραβείο πρώτης γυναικείας ερμηνείας του Φεστιβάλ των Καννών και επίσης μία υποψηφιότητα για Όσκαρ γιά το Ποτέ την Κυριακή (Never on Sunday) το οποίο έχασε απ’την Ελίζαμπεθ Τέιλορ το 1960. Κατά τη διάρκεια της επταετίας (1967-1974) πολέμησε σφοδρά τη Χούντα, χρησιμοποιώντας τη φήμη και τη λάμψη που είχε αποκτήσει, με συνέπεια να της αφαιρεθεί η ελληνική υπηκοότητα. Διετέλεσε υπουργός Πολιτισμού κατά τα χρονικά διαστήματα 1981-1989 και 1993-1994, θέση η οποία της έδωσε το έναυσμα για να ξεκινήσει εκστρατεία για την επιστροφή των κλεμμένων μαρμάρων της Ακρόπολης από τον Λόρδο Έλγιν, τα οποία βρίσκονται στις προθήκες του Βρετανικού Μουσείου, να δημιουργήσει το θεσμό των δημοτικών περιφερειακών θεάτρων (γνωστά ως ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ.) με σκοπό την πολιτιστική ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας αλλά και τον θεσμό των πολιτιστικών πρωτευουσών της Ευρώπης, με πρώτη την Αθήνα το 1985. Το 1990 διεκδίκησε την δημαρχία της Αθήνας, χωρίς όμως επιτυχία. Στη δεύτερη θητεία της στο υπουργείο πολιτισμού δίνει μεγάλη σημασία στην εισαγωγή του πολιτισμού και της θεατρικής αγωγής στα σχολεία, αλλά καταβεβλημένη από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο Memorial της Νέας Υόρκης, την Κυριακή 6 Μαρτίου του 1994.

thumbnail_06 March 06