Το άδοξο τέλος του Kurt Cobain

“Δεν νιώθω πια άλλο πάθος και το χειρότερο έγκλημα είναι να προσποιείσαι…”

| 05/04/2017

Ο Kurt Cobain είναι εδώ και 23 χρόνια νεκρός, έχοντας δώσει τέλος στην ζωή του… Ίσως ήταν χαμένος από τότε που το “Nevermind” εκτοξευόταν στην κορυφή των πωλήσεων, όταν δεκάδες χιλιάδες οπαδοί του παραληρούσαν στο άκουσμα του “Smells Like Teen Spirit”, όταν η προσωπική του ζωή έγραφε συνέχειες στον μουσικό και μη τύπο, όταν, τέλος το “In Utero” λειτουργούσε ως μήλον της έριδος ανάμεσα στην εταιρία και το συγκρότημα.

Ο Cobain, πίστευε στις “παλιές καλές αξίες του ροκ εν ρολ”, ή, τουλάχιστον, εκείνες που ενστερνίστηκε κατά την δεκαετία του ‘60 αλλά και την επόμενη, ακόμη περισσότερο, με την έλευση του πανκ. Ας πούμε, πως ο καλλιτέχνης δεν είχε την δυνατότητα να λειτουργήσει ως αστέρας της ποπ – την άνεση που του έδινε η παράφορη λατρεία των μέσων και των ακροατών – η χρυσοφόρα πηγή που λειαίνει κάθε οργισμένη ψυχή.

Ο Cobain ήταν συναισθηματικά και γι’ αυτό και κοινωνικά απροσάρμοστος.  Δεν μπόρεσε να διαχειριστεί την τεράστια δημοτικότητά του που τον ανέβασε στον έβδομο ουρανό. Δεν ήταν ο άνθρωπος για την συγκεκριμένη δουλειά. Εμμονικά πίστευε πως είχε ξεπουληθεί στις σόου μπίζνες, μέρος πλέον του κατεστημένου οικοδομήματος αντί υπονομευτής του. Βεβαίως, δεν είχε και πολύ άδικο. Με τόσα εκατομμύρια πωλήσεις και τα 45πεντάρια άλμπουμ, στην κατοχή κάθε νέου που σέβεται την μουσική που ακούει, οι Nirvana αποτελούσαν τους σημαντικότερους ανανεωτές αγοραστικού ενδιαφέροντος στα δισκάδικα του Δυτικού κόσμου. Μόνο που ο Cobain – όπως και πολλοί άλλοι – είχε ξεκινήσει εκ του μηδενός και είχε σκοράρει από μόνος του χωρίς καμιά επίσημη βοήθεια ως η απαρχή ενός κινήματος που έζησε μερικά χρόνια εκτός των τειχών για να ονομαστεί κατόπιν grunge από τους έχοντες νόμιμο κέρδος.

Ο Cobain είχε αγνές προθέσεις και μικροαστικές καταβολές. Απευθυνόταν σε μια κοινότητα ανθρώπων που απαιτούσαν από αυτόν να σεβαστεί μερικές διαχρονικές αξίες: ειλικρίνεια, τιμιότητα και αυθεντικό πάθος. Μια ψυχολογική – αισθητική κοινότητα καταναλωτών ροκ μουσικής. Εκείνο που δεν στάθηκε δυνατό να κατανοήσει είναι πως τέτοιες ομάδες στη δεκαετία του ’90, ουσιαστικά δεν υπήρχαν πλέον. Τις αποδόμησε η επικράτηση της πλήρους εμπορευματικής στάσης απέναντι σε κάθε  μορφή μουσικής στο αδηφάγο παζάρι της ποπ. Το ροκ ως ιδεολογία, αν υπήρξε ποτέ, έπαψε να υφίσταται κάποιες δεκαετίες πριν, – με εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα τα 1-2 χρόνια του πανκ -.

Ούτως ο ηγέτης των Nirvana βίωσε τις αγνές φαντασιώσεις του χωρίς να πάρει χαμπάρι το τέλος της ελεύθερης “ερασιτεχνικής” δημιουργίας και την έλευση του πλήρους, του κερδοφόρου επαγγελματισμού. Όντας σφιχτοδεμένος με συμβόλαια όφειλε να παίξει με συνέπεια το παιγνίδι. Αλλιώς, θα συνέβαιναν αυτά που έλαβαν χώρα πριν την κυκλοφορία του τελευταίου επίσημου στούντιο δίσκου τους, “In Utero”: Πως απολύθηκε ο εξαιρετικός παραγωγός Steve Albini, πως άλλαξε ο τίτλος, από “I Hate Myself And I Want To Die” σε αυτόν που γνωρίζουμε, πως, τελικά, διαφοροποιήθηκαν τα τραγούδια, και πως λειτούργησε όλο αυτό μέσω των παραμορφωτικών φακών του μουσικού τύπου. Ψυχοδράματα των οποίων η εξόφληση δεν άργησε να έλθει: “Αυτό δεν έχει να κάνει με εκείνο που σκέφτεσαι, αν σκέφτεσαι καθόλου”, ή, “Η εφηβική οργή πληρώθηκε καλά, τώρα αισθάνομαι γέρος και βαριεστημένος” – μετά καταλάβαμε την σημασία των στίχων αυτών.

Ο Kurt Cobain επέλεξε αυτό το είδος φυγής αρκετά συχνό, παλιότερα, στους κύκλους των μουσικών του ροκ. Πάντως, όπως και να έχουν τα πράγματα, η συμπόνια και η αγανάκτησή μας αφιερώνεται σε έναν άνθρωπο που διαλύθηκε κυριολεκτικά κάτω από την πίεση τέτοιας διασημότητας.


*Το  παρόν κείμενο αποτελεί ανακατασκευή παλιότερου με αφορμή την μέρα θανάτου του 5 Απρίλη 1994.

Γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε Βιολογία στην Ιταλία και στην Ελλάδα. Παράλληλα, έπαιξε ως μουσικός παραγωγός σε πολλά ραδιόφωνα για πολλά χρόνια και έγραψε ως μουσικός κριτικός σε μια σειρά περιοδικά. Αυτό συνεχίζει μέχρι και σήμερα.