Τρεις εικόνες από τα Βαλκάνια της ΕΕ

Κροατία, Σλοβενία, Βουλγαρία

| 15/05/2019

Δώδεκα μέρες πριν τις εκλογές για το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο το μεγαλύτερο ναυπηγείο της Κροατίας (25% κρατικό) μπαίνει και επίσημα σε κατάσταση χρεωκοπίας με απόφαση δικαστηρίου.

Οι εργαζόμενοι των ναυπηγείων έκαναν επανειλημμένες απεργίες εδώ και μήνες απαιτώντας να σωθούν τα ναυπηγεία με παρέμβαση του κράτους και φυσικά να τους καταβληθούν τα δεδουλευμένα. Όμως η κυβέρνηση της Κροατίας αποφάσισε ότι το κόστος για να σωθούν τα ναυπηγεία ήταν πολύ μεγάλο και έτσι τα άφησε να κλείσουν. Για τους ιδιώτες ιδιοκτήτες κατόχους του 75% δε χρειάζεται να πούμε κάτι. Είχαν σηκώσει τα χέρια ψηλά και ζητούσαν κρατικές ενισχύσεις επίσης.

“Έπεσε το Ουλιάνικ, κλειδώνει όλη η πόλη”

Η χρεωκοπία του ναυπηγείου Ουλιάνικ σημαίνει ότι 1.168 εργαζόμενοι θα μείνουν στο δρόμο στην πόλη Πούλα (Pula) που αριθμεί συνολικά 60.000 κατοίκους. Προσθέστε και τις οικογένειές τους. Τα ρεπορτάζ μιλάνε για ένα βαρύ πέπλο κατήφιας στην πόλη και ένα γενικό μούδιασμα στους κατοίκους. Διότι εκτός από ένα σημαντικό τμήμα της πόλης που δούλευε στο ναυπηγείο ή με το ναυπηγείο, εκτός από τις σημαντικές οικονομικές συνεισφορές στο ταμείο της πόλης από τα δημοτικά τέλη που κατέβαλλε το ναυπηγείο πρόκειται και για ένα ιστορικό σύμβολο της περιοχής, το καμάρι των κατοίκων ακόμα από τον 19ο αιώνα. Κάποιοι κάτοικοι σε τοπικά μέσα δηλώνουν ότι αν δεν υπήρχαν οι τουρίστες θα μιλούσαμε για μια έρημη πόλη με άδεια μαγαζιά.

Και το πράγμα δε σταματάει εδώ. Λογικά ακολουθούν οι περιπτώσεις άλλων 2-3 μεγάλων κροατικών ναυπηγείων σε γειτονικές πόλεις της Αδριατικής.

Ο ρόλος της ΕΕ

Το ναυπηγείο Ουλιάνικ (Uljanik) λειτούργησε επί 163 συναπτά έτη. Το 2013, μπροστά στην είσοδο της Κροατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένας από τους όρους που επέβαλλε η τελευταία στο κροατικό κράτος ήταν η “αναδιάρθρωση” των κροατικών ναυπηγείων της Αδριατικής. Αυτό οδήγησε στην ιδιωτικοποίησή τους, την επιβεβλημένη από την ΕΕ συρρίκνωση του κύκλου εργασιών των ναυπηγείων και τον περιορισμό της κρατικής χρηματοδότησης που ενέτεινε τον μαρασμό τους και οδήγησε στη σημερινή χρεωκοπία και κλείσιμο. Με μειωμένη κρατική υποστήριξη τα ναυπηγεία δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα δάνεια, οι εργάτες έμεναν απλήρωτοι κι οι απαραίτητες επενδύσεις δε γίνονταν. Περαιτέρω, οι ιδιώτες διευθυντές και στελέχη δε νοιάζονταν πραγματικά για την τύχη των ναυπηγείων. Ακόμα και υποστηρικτές της ΕΕ στην Κροατία μιλούν για μια βεβιασμένη ιδιωτικοποίηση υπό την πίεση της ΕΕ που δεν μπορούσε να λειτουργήσει. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 26 Μαρτίου η κυβέρνηση αναγκάστηκε να συλλάβει 12 μάνατζερς του ναυπηγείου για πρόκληση ζημιών στο ναυπηγείο και τον κρατικό προϋπολογισμό ύψους 1 δις κροατικών Κούνα (135 εκ. ευρώ).

Βεβαίως είναι πραγματικότητα ότι ότι ο διεθνής ανταγωνισμός είναι μεγάλος και παρόμοιες επιχειρήσεις σε μικρά κράτη της Ευρώπης μπορούν να επιβιώσουν μόνο ως δημόσιες. Για την ακρίβεια ακόμα και στα μεγάλα κράτη, ο τομέας των ναυπηγείων σπάνια μπορεί να λειτουργήσει χωρίς κρατική ενίσχυση. Η ΕυρωΕνωσιακή λογική του “μικρότερου κράτους” ή αλλιώς της ιδιωτικοποίησης και “ρύθμισης” των πάντων από το αόρατο χέρι της αγοράς οδηγεί σε τέτοιες χρεωκοπίες σε στρατηγικούς τομείς ιδιαίτερα για τις μικρές χώρες.

Εικόνα 2η – Σλοβενία

Η Σλοβενία (χώρα-μέλος της ΕΕ) και η Βοσνία (γειτονική της χώρα εκτός ΕΕ) σύναψαν μια Συμφωνία για ελεγχόμενη μετανάστευση εργατικού δυναμικού από τη δεύτερη στην πρώτη. Όμως όπως φαίνεται και στο βίντεο πρόκειται για μια Συμφωνία που δημιουργεί ένα μοντέλο εργασίας όπου ο εργαζόμενος κυριολεκτικά ανήκει στον εργοδότη του ενώ δεν τηρείται καμία εργατική νομοθεσία. Οι Βόσνιοι μετανάστες καταγγέλλουν υπερεργασία, απλήρωτες υπερωρίες, τρομερή εντατικοποίηση της δουλειάς και πολλά άλλα. Μάλιστα δεν τους επιτρέπεται να φύγουν από τη δουλειά τους και να αναζητήσουν άλλη αφού δουλεύουν με ειδικά, κλειστά συμβόλαια…
Δείτε το βίντεο

Το 2010 που η Σλοβενία ήταν και πάλι χώρα-μέλος της ΕΕ Σέρβοι και Βόσνιοι μετανάστες εργάτες είχαν προχωρήσει σε απεργία πείνας ενάντια σε ένα νόμο του σλοβένικου κράτους που ανάγκαζε τους εργαζόμενους εκτός-ΕΕ να πρέπει να εργαστούν επί δύο έτη για το ίδιο αφεντικό πριν πάρουν βίζα εργασίας ώστε να μπορούν να αλλάξουν επάγγελμα. Αυτό δημιούργησε μια κατάσταση άγριας εκμετάλλευσης από εργοδότες που ήξεραν ότι οι εργαζόμενοί τους, τους έχουν ανάγκη.
Κάπως έτσι στήνονται οι ευρωπαϊκές οικονομίες με τις ευλογίες φυσικά της ΕΕ.

Φυσικά και στις δύο περιπτώσεις μιλάμε για εκμετάλλευση λευκών, χριστιανών και νόμιμων μεταναστών από γείτονες και θεωρητικά αδελφικούς λαούς. Αυτό για όσους ρίχνουν το φταίξιμο στους μετανάστες και τους “λαθραίους”.

Εικόνα 3η – Βουλγαρία

Η περίπτωση των επενδύσεων στα Βαλκάνια από την H&M και άλλες γνωστές ευρωπαϊκές φίρμες ρούχων. Εδώ ένας νέος ακτιβιστής στη Βουλγαρία αποκαλύπτει την πραγματικότητα των εργαζομένων σε αυτή την ΕυρωΕνωσιακή γωνιά. Συμπίεση του εργατικού κόστους με κάθε τρόπο. Δουλειά μέχρι λιποθυμίας, δουλειά άρρωστος/η, απλήρωτες υπερωρίες, βασικός μισθός κάτω από 300 ή και 200 ευρώ, ανασφάλιστη εργασία, απειλές και ταπείνωση. Αυτό σημαίνει στην ευρωπαϊκή περιφέρεια “να γίνουμε ανταγωνιστικοί”. Εν προκειμένω να πιάσουμε στον πάτο τους εργάτες της ΝΑ Ασίας.

Παρακολουθήστε: https://www.euronews.com/…/bulgarian-whistle-blower…

Υ. Γ.
Πότε θα επιβληθούν κυρώσεις σε κράτος της ΕΕ από την Κομισιόν για παραβίαση της (όποιας τέλος πάντων) εργατικής νομοθεσίας; Ποτέ.