Στο εδώλιο το δικαίωμα στην αυτοάμυνα

Αύριο, η δίκη της Π.Α. που αντέδρασε σε σεξουαλική επίθεση

| 26/09/2017

Tην Τετάρτη 27/9/2017, θα οδηγηθεί στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Ναυπλίου η 22χρονη Π.Α., η οποία στην προσπάθεια της να αμυνθεί σε σεξουαλική επίθεση 46χρονου, τον τραυμάτισε θανάσιμα με μαχαίρι, τα ξημερώματα της 22ας Ιουνίου 2016, στο κέντρο της Κορίνθου. Στην 22χρονη έχουν απαγγελθεί κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα για ανθρωποκτονία από πρόθεση σε ήρεμη ψυχική κατάσταση και παράβαση της νομοθεσίας για τα όπλα, ενώ επιπλέον και η 17χρονη ανήλικη φίλη της, που δέχτηκε ταυτόχρονα επίθεση, κατηγορείται ως συνεργός. Όπως γίνεται αντιληπτό, στο παραπεμπτικό βούλευμα που συνέταξαν οι τρεις γυναίκες δικαστίνες, οι κατηγορίες είναι βαρύτατες και δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη το πλαίσιο μέσα στο οποίο τελέστηκε η πράξη αυτοάμυνας.

21768620_10156623862568356_8493766484072981329_o

Τι συνέβη εκείνο το βράδυ;

Οι δύο νεαρές κοπέλες, περί τις 3 το βράδυ, κάθονταν σε ένα παγκάκι στο κέντρο της Κορίνθου. Ο 46χρονος, βγαίνοντας από ένα μπαρ, τις πλησίασε και τους επιτέθηκε αναίτια, σωματικά και  λεκτικά. Αρχικά παραβίασε σωματικά την ανήλικη, πιάνοντας της το στήθος. Σύμφωνα με την κατάθεση της 22χρονης: «Πείραζε με σεξουαλικά υπονοούμενα και άλλα τη 17χρονη φίλη μου. Σηκωθήκαμε να φύγουμε αλλά μας ακολούθησε και ήρθε από πίσω μου και με πλησίασε επικίνδυνα». Κατά τη διάρκεια της εντεινόμενη σεξουαλική επίθεσης, μέσα σε ένα καθεστώς απόλυτου φόβου και πανικού, η 22χρονη κάποια στιγμή αντιλήφθηκε ότι ο 46χρονος έκανε μια κίνηση να βγάλει κάτι από την πίσω τσέπη του, που θεώρησε ότι ήταν μαχαίρι. «Τότε  βγάζω ένα μαχαίρι που είχα μαζί μου για λόγους ασφαλείας. Εκείνος μου έβαλε χέρι και τότε φοβήθηκα και για να αμυνθώ του επιτέθηκα. Δεν ήθελα να τον χτυπήσω στο στήθος» ανέφερε, κάνοντας ξεκάθαρο πως δεν είχε ανθρωποκτόνα πρόθεση.  Μάλιστα, το οπτικό υλικό από βίντεο ασφαλείας παρακείμενου καταστήματος, που έχει καταγράψει τη σκηνή, επιβεβαιώνει τα λεχθέντα της 22χρονης. Αξίζει να σημειωθεί, όπως αναφέρθηκε σε ρεπορτάζ, ο 46χρονος είχε παρενοχλήσει και άλλες δύο κοπέλες στο μπαρ που βρισκόταν, λίγη ώρα νωρίτερα.

Παρά όμως τα γεγονότα, οι δικαστίνες, όπως φαίνεται από το βαρύτατο κατηγορητήριο, δεν έλαβαν υπόψη τους τι σημαίνει έμφυλη βία και απειλή βιασμού μέσα στη νύχτα. Μάλιστα χρεώνουν συναυτουργία και στην ανήλικη, η οποία παρίσταντο στο συμβάν, υπέστη σωματική και λεκτική σεξουαλική επίθεση, και αντιστάθηκε με τα λόγια της. Πώς λοιπόν κατηγορείται ως συναυτουργός;

21993005_1735127569839009_3230175841047657109_o

Ζωές στο περιθώριο και θύμα ενδοοικογενειακής βίας

Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε καλύτερα την υπόθεση, αξίζει να σημειώσουμε ότι η 22χρονη έφερε το μαχαίρι για την προσωπική της ασφάλεια, καθώς ήταν άστεγη και πολλά βράδια ζούσε στο δρόμο. Προ τριμήνου είχε εγκαταλείψει το σπίτι της, μην αντέχοντας την καθημερινή και μακρόχρονη βία από τον πατέρα της. Το οικογενειακό περιβάλλον χαρακτηριζόταν από απόλυτη φτώχεια, ενώ η μητέρα της ήταν άρρωστη, γεγονός που ανάγκασε την 22χρονη να εγκαταλείψει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση για να τη φροντίσει. Όλες αυτές τις πλευρές, που αποσαφηνίζουν ότι οι κοπέλες ήταν θύματα του κοινωνικού τους περιβάλλοντος, οι δικαστίνες αρνήθηκαν να τις λάβουν υπόψη, μάλιστα στο βούλευμα, αναφέρουν μεταξύ άλλων: “…και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας αμφοτέρων και δη: τη διαβίωση κάτω από συνθήκες που δεν αρμόζουν σε άτομα μικρής ηλικίας, την πλημμελή επιτήρηση από το οικογενειακό τους περιβάλλον, την εγκατάλειψη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, συναναστροφές με άτομα που υποκόσμου…”. Με άλλα λόγια χρεώνουν στις ίδιες την εγκατάλειψη και τη βία που έχουν υποστεί, σαν να μην είναι ευθύνη της κοινωνίας, η ενδοοικογενειακή βία, η περιθωριοποίηση και η φτώχεια.

aytoamyna-prot-thess1-site

Γιατί αυτή η υπόθεση μας αφορά όλες

Η Π.Α. κατά την ανάκριση αρνήθηκε τις κατηγορίες και ανέφερε ότι η πράξη της τελέστηκε ενώ ήταν σε κατάσταση αυτοάμυνας. Στα άρθρα του ΠΚ 22, 23, 24, 25, 32 προβλέπονται οι περιπτώσεις αυτοάμυνας, οπότε αν αυτό αναγνωριστεί, θα υπάρξει απαλλαγή ή μικρή ποινή. Ωστόσο για να γίνει αυτό το δικαστήριο και οι ένορκοι είναι αναγκαίο να δουν όλες τις πλευρές της υπόθεσης, και κυρίως το καθεστώς απόλυτου φόβου που δημιουργεί σε οποιαδήποτε γυναίκα η σεξουαλική επίθεση και η απειλή βιασμού.

Παράλληλα σε μια κοινωνία που η έμφυλη βία (όλων των μορφών, ακόμη και οι γυναικοκτονίες)  είναι κυρίαρχη, είναι αναγκαίο να αναγνωριστεί με καθαρό τρόπο το δικαίωμα  των γυναικών στην αυτονομία και αυτοδιάθεση του σώματός τους, αλλά και το δικαίωμα τους να αμύνονται μέσα σε συνθήκες καθημερινής απειλής, που διαμορφώνει η κοινωνικά νομιμοποιημένη κουλτούρα του βιασμού. Είναι πραγματικά παράλογο και συνάμα υποκριτικό από την μια πλευρά, σε περιπτώσεις βιασμών, οι βιαστές να αθωώνονται γιατί τα θύματα δεν αντιστάθηκαν (και άρα δεν τεκμαίρεται βιασμός βλ. Καβάλα), ενώ σε άλλες περιπτώσεις (όπως αυτή) να μην αναγνωρίζεται το δικαίωμα των υποκειμένων, που δέχτηκαν σεξουαλική επίθεση, να αμυνθούν. Με αυτό τον τρόπο, βαφτίζοντας «θύτες» όσες αναγκάστηκαν να αμυνθούν, μοιάζει σαν να παρέχετε ακόμη μεγαλύτερη ασυλία στους πραγματικού θύτες της έμφυλης βίας.

Η δίκη αυτή σημαίνει πολλά για τα δικαιώματα των γυναικών στην Ελλάδα του 2017. Δεν είναι τυχαίο ότι εγχώρια φεμινιστική  κίνηση αναδεικνύει τη σημασία της. Μάλιστα συστάθηκε και «Πρωτοβουλία για την υπόθεση της Κορίνθου» (στη Θεσσαλονίκη), ενώ την Τετάρτη θα βρεθούν στο Ναύπλιο, δίπλα στην Π.Α., γυναίκες από διάφορες συλλογικότητες (μωβ, καμία ανοχή κλπ).

Ας γίνει ξεκάθαρο, την Τετάρτη δεν θα καθίσει στο ειδώλιο μόνο η 22χρονη, αλλά όλες οι γυναίκες που ήρθαν αντιμέτωπες με τη σεξιστική βία και αντέδρασαν. Η αθώωση της Π. Α. και η αναγνώριση του δικαιώματος στην αυτοάμυνα είναι κομβικής σημασίας όχι μόνο για την ίδια αλλά για όλες μας. Γιατί η αυτοάμυνα είναι πάντα επιλογή επιβίωσης.

 

Από πιτσιρίκα ήθελε να «δουλέψει ένα φεγγάρι αλογάκι σε λούνα παρκ» (βλέπεις κάτι είχε πιάσει το αυτί της από το ποίημα της Τζένη Μαστοράκη, Δούρειος Ίππος). Τελικά δεν τα κατάφερε και ασχολήθηκε με πιο πεζά πράγματα όπως η ιστορία και η δημοσιογραφία. Από το 2008 γράφει στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο.