«Αγαπητέ μαλάκα», της Βιρζινί Ντεπάντ
Η δύναμη της αδυναμίας
Άκου πώς έχει η φάση. Θα σου γράψω μια ιστορία. Αποσπάσματα θα στείλω. Συνθήματα θα βάλω για επικεφαλίδες. Και τους ανθρώπους σε λίγες αράδες θα κρατήσω. Γίνεται. Μηνύματα από το κινητό. Ξέχνα το χαρτί. Το συγχωροχάρτι μόνο κράτα. Πάμε! Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένας νέος και μια νέα… Delete. Ξανά. Μια φορά κι έναν καιρό ζούσε ένας πονεμένος άνδρας… Delete με μανία. Άντε άλλη μία. Μια φορά κι έναν καιρό, ο χαχανούλης έστριψε ένα τρίφυλλο, βαρβάτο και ωραίο. Γέλασε τόσο πολύ. Όταν σταμάτησε, το πρόσωπό του ήταν μια λευκή μάσκα. Δυο μάτια, ένα στόμα, δυο αφτιά. Ο γκρινιάρης είχε μελαγχολήσει και ο Δρακουμέλ έψαχνε ένα φίλο. Στο τέλος, έζησαν αυτοί καλά και μεις… Αποστολή. Μπλινκ, μπλινκ. Έρχεται απάντηση. Βιντεάκι παλιού τραγουδιού. Μαζί μου ασχολείσαι, πόσο μαλάκας είσαι! Και κάπως έτσι, πίσω από τα τείχη, μέσα στα κουτιά και πάνω στα τσιμέντα, γράφεται το μυθιστόρημα της εποχή μας. Γράφτηκε. Παραδόθηκε. Μεταφράστηκε. Διορθώθηκε. Και όταν ήρθε η ώρα του τίτλου κανείς δεν δίστασε. Δεν έχει σημασία αν θα κυκλοφορούσε στην Ελλάδα. Σε τι διαφέρει από τις άλλες χώρες; Και εδώ η βλακεία είναι αήττητη. Και εδώ βλέπουμε μόνο τις πληγές των άλλων. Συνεπώς, ο τίτλος ένας θα μπορούσε να είναι: «Αγαπητέ μαλάκα» [Εκδόσεις Στερέωμα].
Η Βιρζινί Ντεπάντ με νεανικό σφρίγος, με το πνεύμα του δρόμου, με battle ύφος χιπ-χοπ καλλιτέχνη και με μια ευαισθησία που τσακίζει κόκαλα, δίνει τις γραμμές του σήμερα και ό,τι κρύβεται πίσω απ’ αυτές. Καταιγισμός ηλεκτρονικών μηνυμάτων, ανταλλαγή μικρών ιστοριών, συναισθημάτων που πυρπολούνται, λέξεις και εκφράσεις που αφοπλίζουν και ένας ρυθμός που «σπρώχνει» την ιστορία στα όρια. Η Ντεπάντ ξέρει πολύ καλά ότι η αδιαμεσολάβητη φιλία είναι πάνω απ’ όλα. Το έδειξε στο «Βερνόν Σουμπουτέξ» [Εκδ. Στερέωμα] και εδώ το πάει ένα βήμα πιο πέρα. Εδώ δεν υπάρχει τίποτα περιττό. Η μυθοπλασία υπηρετεί το βαθιά ανθρωπιστικό περιεχόμενο. Τα γραπτά, τα λόγια, των χαρακτήρων της εκφράζουν την καθαρόαιμη μαγκιά του σπάστα και ξαναρίχτα. Ένας είναι ο κανόνας εδώ: Αν θες να είσαι αλάνι ξηγημένο, μίλα αληθινά. Η Ντεπάντ υπηρετεί τέλεια αυτό το άτυπο δόγμα. Το «Αγαπητέ μαλάκα» ξεκινά από τον κυνισμό και την πληγωμένη υπερηφάνεια και καταλήγει στο δέος της αλήθειας, στον λυτρωμένο άνθρωπο. Αν το ξεκίνημα και η πορεία της ιστορίας εντυπωσιάζουν, το φινάλε σου δείχνει το πώς πασχίζει να ισορροπήσει ο άνθρωπος τον έξω κόσμο με τον μέσα, τον δικό του. Η Ντεπάντ εντοπίζει τη δύναμη στην αδυναμία και θριαμβεύει.
Ένας συγγραφέας κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση. Η κοπέλα που τον κατηγορεί γράφει σε φεμινιστικό μπλογκ. Μια ηθοποιός, κάποτε σταρ, γίνεται ο κρίκος που συνδέει τους δύο. Το σύμπλεγμα αυτό, οι σχέσεις μεταξύ τους, παίρνει τη μορφή πύρινης σφαίρας που δεν σταματά με ένα πολύ απλό, αποτελεσματικό εύρημα, τρόπο: την ανταλλαγή άμεσων μηνυμάτων στο κινητό/υπολογιστή. Με αυτό τον τρόπο η αφήγηση αποκτά τρομερή ταχύτητα. Η Ντεπάντ φτιάχνει ένα σύγχρονο επιστολικό μυθιστόρημα. Του δίνει τη σκέψη και την πνοή του σήμερα και κάθε μικρή ιστορία θα μπορούσε να αυτονομηθεί. Είμαστε μοναδικοί, είμαστε όλοι εδώ και θέλουμε δεν θέλουμε θα συνυπάρξουμε. Η συγγραφέας έχει κατανοήσει πολύ καλά την εσωτερική μας απομόνωση και την ανάγκη μας για ουσιαστική επικοινωνία. Ξέρει ότι δεν πρέπει να κρύψει τίποτα και είναι η Βιρζινί Ντεπάντ που κατοικεί σε κάθε ήρωα. Η Ντεπάντ είναι πειθαρχημένη, τηρεί το μέτρο και «ακούει» τους χαρακτήρες της. αποφεύγει την καταπίεση της κυρίαρχης κοινωνικής συμπεριφοράς και αυτό που βάζει στο χαρτί είναι κρυστάλλινο και απόλυτα δικό της. Το «Αγαπητέ μαλάκα» έχει όλη τη σκληρότητα και όλη την τρυφερότητα του κόσμου τούτου. Η πολύ καλή μετάφραση ανήκει στον Γιώργο Καράμπελα.