«Αθροισμα», της Κατερίνας Κατράκη

Κάποιες φορές η ποίηση μοιάζει με τον κύβο του Ρούμπικ. Οι πολύχρωμες επιφάνειες μετακινούνται ταχύτατα και δίνουν την ομοιομορφία που απαιτεί το παιχνίδι-πρόκληση. Δύσκολο αυτό. Εξάσκηση απαιτεί και πείσμα. Υπάρχουν στιγμές που όσο και να προσπαθείς, δεν τα καταφέρνεις. Το μπλε, το κίτρινο, το πράσινο, το λευκό, το κόκκινο, χρωματίζουν την κάθε πλευρά και στην πρώτη ματιά αισθάνεται ότι απέτυχες. Στον κύβο ναι, στην ποίηση όμως; Για τον ποιητή τα χρώματα, οι αποχρώσεις, το φως και το σκοτάδι, γεννιούνται μέσα του και μετά συναντούν τον έξω κόσμο. Είναι το συναίσθημα και η σκέψη, το βίωμα και η έμπνευση που διαλέγουν τη χρωματική έκφραση. Και μετά έρχεται το σχήμα και η μορφή και οι σκορπισμένες μαθηματικές εξισώσεις, τα κομμάτια τέλειων γεωμετρικών σχημάτων. Και ο ποιητής καλείται να διαλέξει. Προσεκτικά και με τη σοφία του ενστίκτου. Και όταν θα βάλει την τελευταία τελεία, θα έχει το «Αθροισμα» (Εκδόσεις Σμίλη) που τον αντιπροσωπεύει. Όπως έκανε και η ποιήτρια Κατερίνα Κατράκη.

Η εν λόγω ποιήτρια διαθέτει την καθαρότητα μαθηματικού, είναι ακριβολόγος και η κίνηση του βλέμματός της έχει την αυθόρμητη συμπεριφορά μικρού παιδιού. Το «Αθροισμα» συνεχίζει στο ύφος των προηγούμενων συλλογών της [Παράθυρο, Παρτίδα από εκδ. Ιωλκός]. Λιτό, απέριττο και με κρυστάλλινες προθέσεις, πράξεις. Ο ποιητικός μικρόκοσμος αυτού του βιβλίου μοιάζει με ένα σύμπλεγμα καταστάσεων που συμπληρώνουν η μία την άλλη. Κι αν οι γραμμές φαίνονται δύσκολα προσπελάσιμες και εικόνες απαιτούν ειδική μεταχείριση, η Κατράκη κινείται με άνεση στα ερεθίσματα και τις αφορμές. Το τελικό αποτέλεσμα μοιάζει με καλά μελετημένη-σχεδιασμένη εικαστική εγκατάσταση. Το κάθε κομμάτι «κουμπώνει» με το άλλο και το σώμα που δημιουργείται είναι συμπαγές και λαμπερό. Ολιγόστιχα τα περισσότερα ποιήματα, αλλά σε αυτήν την ποίηση τίποτα δεν περισσεύει. Ο χώρος μικραίνει, ο χρόνος επιβραδύνει και ο τελικός λόγος είναι η φλόγα που τρεμοσβήνει και πάντα μένει ζωντανή.

Το «Αθροισμα» έχει πολλές ιδιαίτερες στιγμές.  Οι στίχοι σε αφοπλίζουν και εκπέμπουν την αποφασιστικότητα της δημιουργού. Η πορεία της μένει αδιατάρακτη κι αν τα βήματα γίνονται βαριά, είναι το βάρος που αξιοποιείται και γίνεται ύλη δημιουργική. Η ανάγκη  να σώσει τα δημιουργήματά της εκλύει ενέργεια απελπισμένου αγωνιστή, ενώ με τον τρόπο της ακολουθεί την αιώνια πορεία του υγρού στοιχείου. Υπάρχουν ποιήματα με «χατζιδακικό» πνεύμα και μια λεπτομέρεια από φιλμ του Αντονιόνι. Αν και μικρά σε έκταση, η Κατράκη ξέρει πώς να μεγαλώνει τις φράσεις και τα νοήματά τους. Το αυθεντικό πάθος, η καταβύθιση στην ψυχή μας και το «διάβασμα» της εποχής μας, είναι καθοριστικής σημασίας στοιχεία στην ποίησή της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το ποίημα «Εποχή»: Στη χώρα των φελλών/η γενική επαναστάτησε/τροποποιήθηκε/αναβαθμίστηκε/-ποιος ξέρει που-/μα ναι/στη χώρα των φαλλών. Η Κατερίνα Κατράκη είναι ποιήτρια που ξέρει να φροντίζει τις λέξεις και τις εικόνες που μας δίνει.