Ανάμεσα στις δύο Κυριακές: 7 + 1 σημεία και... τέρατα
Λίγες στιγμές πριν τις εκλογές της 25ης Μάη
Πέντε μέρες μετά την πρώτη εκλογική Κυριακή και λίγες στιγμές πριν την Κυριακή της 25ης Μάη, βρισκόμαστε μπροστά σε μία από τις πιο κρίσιμες εκλογικές μάχες της μεταπολίτευσης αλλά και των τελευταίων χρόνων της Ελλάδας της κρίσης. Σε αυτό το φόντο σταχυολογούμε μερικά σημεία (και τέρατα), τα οποία θεωρούμε σημαντικά.
Σημείο πρώτο: (Το κυρίαρχο)
Το πραγματικά καθολικό ζήτημα που διαπερνά όλα όσα αφορούν τις 2 εκλογικές μάχες και όλους τους πολιτικούς σχηματισμούς, τους πολίτες, τις ομάδες, τους εργάτες, τους οπαδούς, τους φοιτητές, τους ντόπιους και τους ξένους, είναι το εξής:
Αν μετά και την ερχόμενη Κυριακή θα ενισχυθεί ή θα αποσταθεροποιηθεί η κυβέρνηση και το πολιτικό σχέδιο που εξέφρασε όλο το προηγούμενο διάστημα
Αν αποσταθεροποιηθεί η κυβερνητική αλαζονεία, (δηλαδή αν θα προκύπτει με έναν ξεκάθαρο τρόπο το συμπέρασμα, ότι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ έχασαν ραγδαία, περαιτέρω δυνάμεις και δεν έχουν τη νομιμοποίηση να συνεχίζουν να ξεπουλάνε μισθούς, παραλίες, συντάξεις και αγαθά, όπως η υγεία και χωρίς να το σκέφτεται δεύτερη φορά), αυτό θα είναι μία κομβική εξέλιξη όχι μόνο για τους προοδευτικούς και αριστερούς αυτού του τόπου, αλλά για τη μεγάλη πλειονότητα που εδώ και πολύ καιρό βλέπει την οικονομική της καθημερινότητα να μετατρέπεται σε κόλαση και νιώθει ότι δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις.
Σημείο δεύτερο: «Οι εκλογές δεν αλλάζουν από μόνες τους την κατάσταση».
Ναι. Είναι πλέον προφανές – και μετά από όλα όσα έχουμε ζήσει, ειδικά τα τελευταία χρόνια και όχι μόνο στην Ελλάδα – ότι οι εκλογές δεν μπορούν από μόνες τους να σηματοδοτήσουν μία εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Όμως, η πιθανότητα οι κυβερνητικές δυνάμεις να εξασφαλίσουν μια εικόνα σταθεροποίησής τους, υπονομεύει σε σημαντικό βαθμό και κάθε πραγματική διαδικασία που θα θελήσει να συμβάλλει σε μία ανατρεπτική κατάσταση το επόμενο διάστημα. Αντίθετα, η καταβαράθρωση όλων όσων ορκίζονται στην ανάγκη σταθερότητας (από τους αμιγώς κυβερνητικούς μέχρι τα «ποτάμια», που εκβάλουν μέσα από τα ίδια τα δικά τους λόγια, στην ανάγκη παραμονής αυτής της κατάστασης στην εξουσία) ανεξάρτητα από το πώς θα επιλέξουν να διαχειριστούν την επόμενη μέρα τους (είτε πάνε σε εθνικές εκλογές, είτε όχι), θα δώσει τη δυνατότητα στον στον λαό να βγει εκ νέου στο προσκήνιο, πιστεύοντας πιο άμεσα στο ρόλο που ο ίδιος μπορεί να παίξει.
Σημείο τρίτο: Στο πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί δεν θα ηττηθούν ή θα ενισχυθούν μόνο πολιτικές δυνάμεις και πρόσωπα, αλλά πολύ περισσότερο πολιτικές λογικές και “συνθήματα”.
Η λογική των μονόδρομων, των εκβιασμών και των θυσιών για ευρωζώνη, Ευρωπαϊκή Ένωση, χρέος και «ανάπτυξη» σε αυτές τις εκλογές μπορεί και πρέπει να ηττηθεί. Σε μία τέτοια βαση δεν υπάρχουν μόνο «αντιμνημονιακές», γενικά, ψήφοι, αλλά και ψήφοι αριστερής, συγκρουσιακής, πολιτικής αφετηρίας. Με αυτό το σκεπτικό μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα, τα διάφορα επικοινωνιακά κόλπα και ταχτικές που έχουν υιοθετηθεί όλες αυτές τις μέρες από τα κυβερνητικά επιτελεία. Έτσι είδαμε να επανεμφανίζονται ως κομματικοί οι μέχρι χτες “ακομμάτιστοι” και “ανεξάρτητοι” υποψήφιοι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ , να επιστρατεύεται ο Σόιμπλε και οι δηλώσεις του ως απόδειξη του κινδύνου να ενισχυθεί ο ΣΥΡΙΖΑ (που και σε αυτή τη βάση συνεχίζει να στρογγυλεύει επικίνδυνα το πρόγραμμά του με χαρακτηριστική τη δήλωση Τσίπρα: “η Ελλάδα ανήκει στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ”), να εμφανίζονται οι προτάσεις του ΚΚΕ (και με δικές του σοβαρές ευθύνες) ως λύση για ένα μακρινό μόνο μέλλον και ως παράδειγμα αδυσώπητου εμφυλίου για την αριστερά, να εμφανίζεται ως ήττα το αποτέλεσμα του ΣΥΡΙΖΑ σε δήμους και περιφέρειες (αν και φτάνει πολλές φορές το 100% και 200% αύξησης σε σχέση με τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές), να δημιουργείται ένα ψευδές σκηνικό συνεργασίας επίσης του ΣΥΡΙΖΑ με τη ΧΑ για το κέρδος των ψηφοφόρων της τελευταίας, αλλά και να εξαφανίζεται η ΑΝΤΑΡΣΥΑ από τον χάρτη των αποτελεσμάτων της 18/5 (από όλα τα μεγάλα μέσα, πολλές φορές, δυστυχώς, και από εφημερίδες όπως η Αυγή, η Εφημερίδα των Συντακτών και η Ελευθεροτυπία για λόγους προφανώς “ενδοαριστερού” ανταγωνισμού!!). Όσον αφορά το τελευταίο σημείο ειδικότερα, τα αποτελέσματά της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην πρώτη Κυριακή, καταγράφονται συχνά σε άλλες δυνάμεις (ακόμη και στη Χρυσή Αυγή!!) ή αποκρύπτονται. Στα πάνελ δεν καλούνται σχεδόν ποτέ εκπρόσωποί της και ούτε ως είδηση δεν αναφέρεται ότι κατατάχθηκε όγδοο κόμμα με 125.000 ψήφους στις περιφερειακές εκλογές και με πολύ μικρή διαφορά από ΔΗΜΑΡ και Ανεξάρτητους Έλληνες. Ότι κατέβασε ψηφοδέλτια με δική της αποκλειστική στήριξη σε όλες τις περιφέρειες (πλην του Νοτίου Αιγαίου), και κατάφερε να εξασφαλίσει πανελλαδικά ένα ποσοστό της τάξης του 2,3%, γεγονός που την φέρνει κοντά στην πιθανότητα να εκλέξει ευρωβουλευτή:
Όλα αυτά βέβαια, καθόλου σίγουρο δεν μπορεί να θεωρείται, ότι θα ανακόψουν την πτωτική πορεία όσων συμμετείχαν ή στήριξαν την κυβέρνηση και τις πολιτικές της το προηγούμενο διάστημα. Κατά την ταπεινή μας γνώμη μάλιστα, είναι τέτοιο το κλίμα, που μπορεί να ενισχυθεί και να έχει περαιτέρω αποτελέσματα ακόμη και τις τελευταίες ώρες, άνθρωπο τον άνθρωπο και ψήφο την ψήφο, η προσπάθεια ενίσχυσης της αποδοκιμασίας από πραγματικά αριστερές, συγκρουσιακές, πολιτικές αφετηρίες.
Σημείο τέταρτο: Γκάλοπ και exit polls.
Αυτή την φορά οι δημοσκοπήσεις και τα exit polls ξεπέρασαν κάθε όριο ήθους, αποκαλύπτοντας ότι συχνά αποτελούν τα πιο ξεδιάντροπα στοιχεία της σύγχρονης «δημοκρατίας» και της τηλεοπτικοποίησής της. Φυσικά, όπως και με όλα τα υπόλοιπα ζητήματα, οι εκπρόσωποι της κυρίαρχης τάξης πραγμάτων (συγκεκριμένοι πολιτικοί, δημοσιογράφοι, αναλυτές και επιχειρηματίες / καναλάρχες) παίζουν το γνωστό: «μονά – ζυγά, δικά μας». Έτσι ακόμη και σήμερα, πολλοί από το κυβερνητικό στρατόπεδο συνεχίζουν τις αναφορές στα exit polls που δίνανε μεγαλύτερη επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ σε δήμο Αθηναίων και Περιφέρεια Αττικής, θέλοντας στην πραγματικότητα να περάσουν στα ψιλά ένα άλλο σημαντικό στοιχείο των exit polls που αφορά την εκτίμηση για τις ερχόμενες ευρωεκλογές:
Φυσικά όχι μόνο δεν επιδεικνύουν την ίδια ευαισθησία αλλά έχουν ξεχάσει όλες τις προηγούμενες δημοσκοπήσεις για δήμο Αθήνας και περιφέρεια Αττικής, όταν πριν τις εκλογές θυμηθείτε και«θαυμάστε» εδώ ( τη σχέση που είχαν εν τέλει με το αποτέλεσμα):
Και με αυτό το παράδειγμα γίνεται, πλέον, σαφές: Τα γκάλοπ είναι ΜΟΝΟ εργαλεία χειραγώγησης και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι συναντούν πλέον την άρνηση πολλών να συμμετάσχουν σε αυτά, δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση αξιόπιστη πηγή εκτίμησης. Καμία πολιτική δύναμη που θεωρεί την ύπαρξή της προοδευτική, ριζοσπαστική, αντικαθεστωτική, κανένας πολιτικός σχηματισμός που σέβεται τον εαυτό του, δεν μπορεί να συμβάλλει άλλο, στην προώθηση της χειραγώγησης μέσα από το εργαλείο των γκάλοπ.
Σημείο πέμπτο: Κέντρο vs περιφέρεια και πώς επιβίωσε η «παλιά πολιτική» στις αυτοδιοικητικές
Η αντίθεση του κέντρου και της περιφέρειας, της (μητρό)πολης και της υπαίθρου, είναι μια πραγματική αντίθεση που ιστορικά έχει πολλά κοινωνικά – πολιτικά αίτια και αποτελέσματα, μακριά από απολυτότητες, στερεότυπα αλλά και υποτιμήσεις. Από τις διαφορές στη φύση της καθημερινότητας και της απασχόλησης, στις σχέσεις ιδιοκτησίας, μέχρι και στις πολιτικές αναπαραστάσεις (ας σκεφτούμε για παράδειγμα ότι οι κινητοποιήσεις στο Σύνταγμα που τράνταξαν τα τελευταία χρόνια την Αθήνα για κάποιους ήταν μόνο εικόνα στις ειδήσεις και για όλους, είτε συμφωνούσαν είτε διαφωνούσαν καθημερινή ζώσα πραγματικότητα), δεν θα ήταν άδικο να πει κανείς πως οι κάτοικοι της πόλης είναι μάλλον πιο “προνομιακό σώμα” για ριζοσπαστικές, αριστερές, φιλεργατικές αλλαγές, προτάσεις και ρήξεις. Ενώ στην επαρχία, και ειδικά στις αυτοδιοικητικές εκλογές, η παρουσία του δημάρχου – ο οποίος ακόμη και σε αυτό το σημείο της παρακμής μπορεί και κλείνει το μάτι σε πιθανά βολέματα – , τα πολυπληθή ψηφοδέλτια ώστε οι ψηφοφόροι να στηρίξουν τον φίλο, τον συγγενή, το γνωστό του γνωστού, αποτελούν καταστάσεις που παραμένουν ζωντανές. Ειδικά στο βαθμό που συνοδεύονται, όπως έγινε σε όλη την προεκλογική περίοδο, και από την μετά βδελυγμίας αποστροφή υποψηφίων περιφερειαρχών και δημάρχων από την όποια κομματική στήριξη (ακόμη κι αυτών που την είχαν αποδεδειγμένα). Κάπως έτσι μπορεί να καταλάβει κανείς κάποια από τα μονοπάτια στα οποία μπόρεσε να περπατήσει η “παλιά πολιτική”.
Πάντως, συμπερασματικά, και στις μεγάλες πόλεις και στην επαρχία, τα επιτελεία που συγκροτήθηκαν από 2, 3 ή και 4(!) υποψηφίους του ευρύτερου χώρου της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, στους περισσότερους δήμους είναι μάλλον πολύ δυνατότερα, ποιοτικά και ποσοτικά, από τα επιτελεία που τα ίδια αυτά τα κόμματα θα μπορούσαν να κινητοποιήσουν σε εθνικές εκλογές ή στις ευρωεκλογές της Κυριακής. Πως όμως συγκροτήθηκαν οι προσδοκίες για τους διάφορους υποψηφίους και τα επιτελεία τους, αλλά και για τους ίδιους τους ψηφοφόρους που τους εμπιστεύτηκαν; Το σκιαγραφήσαμε και λίγο παραπάνω. Αυτό που δεν μπορούν να δώσουν τα πάλαι ποτέ κραταιά κόμματα της μεταπολίτευσης, την αίσθηση ενός κάποιου “βολέματος” όπως παλιά, μπόρεσαν μάλλον να το υποσχεθούν ως αίσθηση ή ψευδαίσθηση, οι επίδοξοι και γραφικά επονομαζόμενοι «βλαχοδήμαρχοι” της καρδιάς μας. Λίγο οι διάφορες “επενδύσεις”, τα έργα – ξεπουλήματα που ετοιμάζονται με ντόπιους και ξένους επιχειρηματίες και με την οσμή της μίζας και το σύμβολο του ευρώ στα μάτια των πολιτευτών να τις συνοδεύουν, λίγο τα προγράμματα δουλείας, πεντάμηνα, voucher κλπ, που χειρίζονται σε πολλές περιπτώσεις οι δήμοι και κάπως έτσι μπορεί να γίνει αντιληπτό πως η αίσθηση αυτή συγκροτήθηκε. Σε αυτή «κούμπωσε» διατηρούμενη (όχι για όλους -η αποχή στις μικρότερες ηλικίες είναι χαρακτηριστική) η παλιά λογική που λέει «ψήφισε τον θείο, τον ξάδερφο, τον κολλητό, τον μπατζανάκη». Και σε αυτό το σήμειο μάλλον δεν έχουν άδικο όσοι θεωρούν ότι υπάρχει δρόμος ακόμη για να ξεριζωθούν τέτοιες αντιλήψεις που έχουν μπολιάσει τη συνείδηση του κόσμου αλλά και ότι η ψήφος στις ευρωεκλογές ή σε ενδεχόμενες εθνικές εκλογές θα είναι περισσότερο πολιτική και περισσότερο απελευθερωμένη από τέτοιες αυτοεγκλωβιστικές συνήθειες..
Σημείο έκτο / (τέρας): Η άνοδος της Χρυσής Αυγής.
Ο Κασιδιάρης εμφανίστηκε με ύφος χιλίων καρδιναλίων, δηλώνοντας, το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής ότι «η Χρυσή Αυγή είναι ο νικητής των εκλογών». Και όσο κι αν υπερέβαλλε, όσο κι αν η δυναμική της Χρυσής Αυγής στο επίπεδο του δρόμου και της γειτονιάς έχει μειωθεί, λόγω κυρίως των πολύμορφων αντιφασιστικών κινητοποιήσεων, τα ποσοστά της όντως σημείωσαν εμφανή άνοδο κυρίως στην Αθήνα. Ο βασικός λόγος της εκλογικής επανόδου της ΧΑ, φαίνεται πως είναι ο τρόπος που το «συνταγματικό τόξο» την «αντιμετώπισε». Ένα πολιτικό σύστημα που αλαζονικά δεν δίνει δεκάρα για τα καθημερινά προβλήματα του κόσμου και δεν παίρνει υπόψιν του, τις λαϊκές αντιδράσεις σε κανένα θέμα, που είναι ακόμη βουτηγμένο στα σκάνδαλα αλλά δήθεν ξιφουλκεί αντιφασιστικά ενάντια στους νεοναζί, μόνο καλό μπορεί να κάνει στη ΧΑ. Η εικόνα του Άδωνη Γεωργιάδη, του Βορίδη, του Ψαριανού, του Λοβέρδου, που αγκαλιασμένοι ταράζονται και ωχριούν μπροστά στα αποτελέσματα της ΧΑ, είναι ίσως το καλύτερο διαφημιστικό της ΧΑ σε αυτές τις εκλογές. Και προσοχή! Αυτό το γνωρίζουν και τα ΜΜΕ και το πολύπειρο πολιτικό προσωπικό. Όλα αυτά βέβαια δεν σημαίνουν πως έχουν εκλείψει τα κοινωνικά ζητήματα που της δίνουν έρεισμα και αντίστοιχα ποσοστά σε συγκεκριμένες περιοχές (όπως η μετανάστευση και μέρη σαν τον Άγιο Παντελεήμονα). Η ΧΑ κερδίζει όμως περισσότερο λόγω του δήθεν αντισυστημικού της ύφους, με χορηγό το ίδιο το σύστημα, και της ενεργοποίησης της συντηρητικής άγνοιας και των πιο κλειστοφοβικών μικροαστικών χαρακτηριστικών σε έναν, κυρίως, εξαθλιωμένο κοινωνικοοικονομικά πυρήνα λαϊκού κόσμου που όμως, όπως πολύ σωστά αναφέρεται από πολλούς, δεν μπορεί πια να έχει αυταπάτες, δικαιολογίες και άγνοια για το ρόλο και τη δράση της…
Σημείο έβδομο / (τέρας 2): Μπέος – Μαρινάκης – Μώραλης.
Φαινόμενο μπερλουσκονισμού είπαν πολλοί. Κάτι χειρότερο, είπαν άλλοι. Εκφασισμός, αδιαμεσολάβητη παρουσία των επιχειρηματιών στην πολιτική ζωή, σχέση με τους νεοναζί της Χρυσής Αυγής. Μήπως όμως δεν ήταν ο Μπερλουσκόνι ο πρώτος ευρωπαίος ηγέτης που έμπασε στην κυβέρνηση ακροδεξιούς όπως ο Φίνι της Λέγκας του Βορρά; Μήπως η επίσημη κυβερνητική του ατζέντα δεν ήταν στην πράξη απάνθρωπα αντιμεταναστευτική και δεν επένδυε στην ακροδεξιά λαϊκίστικη σημειολογία; Φαινόμενα, όπως των Μώραλη, Μπέου αποτελούν μια ιδιόμορφη συνάντηση στην Ελλάδα της κρίσης, από τη μία της συνεχούς τάσης να γεννιούνται καινούρια πολιτικά τρικ που να εκφράζουν επιχειρηματικά συμφέροντα με το στοιχείο του δήθεν άφθαρτου, ακομμάτιστου να είναι το κυρίαρχο και από την άλλη της ανάγκης να εκφράσουν τα ιδιαίτερα επιχειρηματικά τους συμφέροντα και τις προσωπικές αυτάρεσκες φιλοδοξίες τους. Αν στο Ποτάμι επιστρατεύονται άφθαρτοι, ακομμάτιστοι δημοσιογράφοι επιστήμονες κ.λπ., στην περίπτωση Μώραλη επιστρατεύονται άφθαρτοι και ακομμάτιστοι επιχειρηματίες, οι οποίοι στην τελική ξέρουν πως δουλεύει η αγορά, είναι στην πιάτσα, αγαπούν αποδεδειγμένα την περιοχή τους, αφού φροντίζουν εδώ και καιρό την ομάδα της κ.λπ. Από τη μία έχουν βαλθεί να μάς λένε ότι η σωτηρία μπορεί να έρθει μόνο από τις επενδύσεις και το κεφάλαιο, και από την άλλη πέφτουν από τα σύννεφα οι παλιές φρουρές του πολιτικού κατεστημένου, όπως ο Μιχαλολιάκος, όταν αυτοί, οι επιχειρηματίες κατεβαίνουν στον πολιτικό στίβο ως σωτήρες. Τα φαινόμενα που παρατηρήθηκαν στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας είναι ανατριχιαστικά και σχολιάστηκαν από πολλούς ως εικόνες του μεσοπολέμου ή της μετεμφυλιακής περιόδου της Ελλάδας. Δυστυχώς προς το παρόν και όσον αφορά το αποτέλεσμα των εκλογών ο λαός του Πειραιά δεν έχει να ελπίζει σε κάποια διέξοδο. Από την επόμενη μέρα όμως πολλά μπορούν να γίνουν από το γήπεδο μέχρι τη γειτονιά και από την αντιφασιτική δράση μέχρι την δημιουργία διαφορετικής κατάστασης στους εργατικούς αγώνες, τις διαδικασίες αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας που θα αποδομήσουν και θα αποδυναμώσουν τους όποιους σωτήρες επιχειρηματίες, ακροδεξιούς, επαγγελματίες οπαδούς κλπ.
Σημείο όγδοο (μπόνους): Ένα αναμφισβήτητα καλό νέο της Κυριακής που πέρασε.
Δεν είναι άλλο από την ήττα του Πάχτα των εξορύξεων χρυσού, των ΜΑΤ απέναντι στους κατοίκους, της στήριξης από τη Χρυσή Αυγή και τον Άδωνη Γεωργιάδη. Αν σκεφτεί κανείς ιδιαίτερα τη φούρια με την οποία βιάστηκαν τύποι, όπως ο Άδωνης (με συνεπικουρούντες Προτοσάλτε και Ψαριανό) να πανηγυρίσουν τη νίκη του (που προέκυπτε από την ανακοίνωση αποτελεσμάτων σε ελάχιστα τμήματα), τότε η ικανοποίηση των κατοίκων και ολόκληρης της Ελλάδας, που αγωνιά για μία διαφορετική κατάσταση, γίνεται μεγαλύτερη.
Παρά τις σοβαρότατες επιφυλάξεις που υπάρχουν για τον κ. Μίχο, νέο δήμαρχο Αριστοτέλη (που δεν άργησαν να επιβεβαιωθούν την επομένη των εκλογών), η ήττα του Πάχτα αναμφισβήτητα είναι νίκη του κόσμου του αγώνα στις Σκουριές. Μια νίκη που πρέπει να διαφυλάξουν χωρίς άκριτη εμπιστοσύνη στη νέα δημοτική αρχή την οποία θα ήταν σημαντικό να πιέσουν από την πρώτη μέρα ώστε να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της (τουλάχιστον ως προς το ζήτημα της εξόρυξης). Προς το παρόν έχουν κάθε δικαίωμα να το γιορτάσουν:
Αντίο κύριε Πάχτα! Εκτίμησή μας ότι δεν θα αργήσουν πολύ και τα υπόλοιπα παιδιά της συγκυβέρνησης να σου κάνουν παρέα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας…