Ανομήματα: ο χειραφετητικός λόγος των ποιητριών

Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Θέλω να γράψω ένα ποίημα ΙΙΙ / Η αλλοτρίωση της έλξης

Το Περιοδικό για τη Διατάραξη της Κοινής Ησυχίας και η ποιήτρια Σοφία Κολοτούρου δημιουργούν τη στήλη Ανομήματα, ως έναν χώρο όπου θα αναδεικνύεται ο γυναικείος λόγος με την μορφή της ποίησης. Αυτό που οδήγησε τη σκέψη μας στη δημιουργία του χώρου αυτού μέσα στις σελίδες του Περιοδικού για τη Διατάραξη της Κοινής Ησυχίας είναι η διαπίστωση ότι ενώ οι γυναίκες γράφουν, παραμένουν περισσότερο αόρατες από τους άντρες ποιητές, ενώ συχνά χρειάζεται να μετέλθουν ένα ιδίωμα το οποίο να «αποδεικνύει» ότι είναι «ισότιμες» με τους άντρες. Θέλουμε να αναζητήσουμε τις γυναικείες φωνές που περιγράφουν σε στίχους το πώς έχουν βιώσει τη γυναικεία τους υπόσταση. Ή το πώς βιώνουν τον κόσμο γύρω τους. Θέλουμε να κάνουμε μια απόπειρα να συγκεντρώσουμε τον Λόγο που μπορεί να ταράξει την κοινή ησυχία της επανάπαυσης στα κυρίαρχα πρότυπα των φύλων. Να δούμε πόσο χειραφετητικός μπορεί να είναι ο ποιητικός λόγος. Θέλουμε να πάμε κόντρα στο συνηθισμένο σχόλιο που ακούγεται όταν κάποιος (ή κάποια) ακούει τις λέξεις «γυναικεία ποίηση». Θέλουμε να ξέρουμε τι λένε οι γυναίκες όταν μιλάνε…

Κάθε εβδομάδα, λοιπόν, παρουσιάζουμε ένα ή δύο ποιήματα μιας ποιήτριας, συνοδευόμενα από λίγες πληροφορίες. Ο χώρος αυτός θα οδηγήσει προς την δημιουργία μιας ανθολογίας, πολύτιμης νομίζω για να καταλάβουμε τη συνολική εικόνα του γυναικείου ποιητικού –χειραφετητικού- λόγου. Ο τίτλος της στήλης αυτής έρχεται από το ομότιτλο ποίημα της Σοφίας Κολοτούρου: 

ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ

Είμαι η Γυναίκα και μου φόρτωσαν νωρίς την Ηθική
-δήθεν με νίβουν μ’ ανομήματα αιώνων-
Κι εγώ, ιέρεια στης Λαγνείας τη σπονδή
Εκάτη, Αστάρτη, ηδονών μα και δαιμόνων
σε μιαν αντίληψη του κόσμου αρσενική.

Είμαι η Γυναίκα και μου φόρτωσαν καιρό την Ενοχή
-δεν έχουν οι αμαρτίες μιαν όψη μόνον.
Κι εγώ, στου Ανήθικου δοσμένη τη σπουδή,
με μίση και κατάρες τόσων χρόνων,
στα φαύλα και στα κρείττω η πηγή,

είμαι η Γυναίκα, που παλεύει την πληγή…

          (2000, βιβλίο Αν-επίκαιρα Ποιήματα)

http://www.sofiakolotourou.gr/poems/5/56

[hr]

Αυτή την εβδομάδα παρουσιάζουμε δυο ποιήματα της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ. Μιας μεγάλης κυρίας της ελληνικής ποίησης, που την βάφτισε ο Νίκος Καζαντζάκης και η οποία το 2014 βραβεύτηκε με το μεγάλο βραβείο γραμμάτων για το σύνολο του έργου της. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1939, σπούδασε ξένες γλώσσες και εργάστηκε ως μεταφράστρια και διερμηνέας. 

Θέλω να γράψω ένα ποίημα  III

Θέλω να γράψω ένα ποίημα

για την πρώτη φορά που βρέθηκα γυμνή

χωρίς νάμαι πια μικρή

για τα μάτια του άντρα

πώς μέτραγαν τις ατέλειές μου

πριν τις ξεπεράσουν

για τα δάκτυλα που ακολουθούσαν τα μάτια

για τον πρώτο πόνο, το πρώτο άνθος

όταν άνοιξε μες στο σκοτάδι που με χάιδευε σαν φως

για τα ρούχα, τόσο ενοχλητικά μετά

για τα φαγητά που ξύπναγαν πια

μιαν άλλη πείνα.

Θέλω να γράψω ένα ποίημα

για την πρώτη φορά…

Αλλ’ ούτ’ η ψυχή μου τη γεύση αυτή

δεν έχει συγκρατήσει.

Από τη συλλογή: Στον ουρανό τού τίποτα με ελάχιστα (2005)

[hr] [br]

Η αλλοτρίωση της έλξης 

Η σάρκα έγινε σελίδα

το δέρμα χαρτί

το χάδι έννοια αφηρημένη

το σώμα καινούρια θεωρία του ανύπαρχτου.

Αλήθεια, πώς να περιγράψω

 τη φύση όταν μ’ έχει εγκαταλείψει

και μονο στην πρεμιέρα του φθινοπώρου

θυμάται να με προσκαλέσει καμιά φορά;

Ελπίζω να βρω το θάρρος

μια τελευταία επιθυμία να εκφράσω:

γδυτό ένα ωραίο αρσενικό να δω

να θυμηθώ, σαν τελευταία εικόνα

να κουβαλώ το ανδρικό σώμα

που δεν είναι ύλη

 αλλά η υπερφυσική ουσία του μέλλοντος.

Γιατί αυτό θα πει ηδονή: ν’ αγγίζεις το φθαρτό

και να παραμερίζεις τον θάνατο.

Από τη συλλογή: Η ανορεξία της ύπαρξης (2011)

*η φωτογραφία είναι του Inge Prader, από την έκθεση Life Ball