Γιατί τόσος διχασμός για το mother! του Darren Aronofsky;
Σκέψεις και κριτική σε ένα αμφιλεγόμενο έργο
O Darren Aronofsky είναι γνωστός για μια σειρά επιτυχημένων ταινιών ανάμεσά τους το Black Swan και το Requiem for A Dream, οπότε λογικά και το νέο του πόνημα να γεμίζει ανυπομονησία κριτικούς και κοινό. Με κεντρική τετράδα ηθοποιούς όπως η Jennifer Lawrence, ο Javier Bardem, η Michelle Pfeiffer και ο Ed Harris ήταν σχεδόν δεδομένη μια εισπρακτική επιτυχία. Τελικά η ταινία έβγαλε ίσα ίσα τα έξοδά της και είχε μια μέτρια γενικά αποδοχή. Τι συνέβη λοιπόν; (ακολουθούν spoiler)
Αυτό που εύκολα μπορεί κάποιος να αντιληφθεί μετά το τέλος της, είναι ότι η ταινία έχει συμβολικό τόνο ακολουθώντας θεματικά την βιβλική ιστορία του Noah. H Lawrence είναι η Γη και ο Javier Bardem είναι ο Δημιουργός, Ποιητής, Θεός και η πλοκή της ταινίας είναι μια συμβολική αναπαράσταση των γεγονότων της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Ο Ed Harris είναι ο Αδάμ που προσκαλεί ο Θεός στο σπίτι και ενώ κάνει εμετό, φαίνεται μια πληγή στο πλευρό του και τότε είναι που εμφανίζεται η γυναίκα του Michelle Pfeiffer,ως η υποθετική Εύα. Περίεργη να εξερευνήσει το σπίτι και να μάθει περισσότερα για την ζωή του άλλου ζευγαριού, παρακούει την οδηγία να μην μπουν στο γραφείο του Ποιητή και σπάνε τον κόκκινο κρύσταλλο που βρίσκεται εκεί. Εντωμεταξύ η παρουσία του Αδάμ και της Εύας δημιουργεί ένταση στην σχέση της Γυναίκας και του Άντρα που κορυφώνεται με την καταστροφή του κρυστάλλου. Εκεί λοιπόν που θα έδιωχναν τον Αδάμ και την Εύα από το σπίτι, εμφανίζονται τα παιδιά τους που σαν άλλοι Κάιν και Άβελ καταλήγουν να μαλώνουν και ο ένας αδερφός σκοτώνεται. Γίνεται λοιπόν αγρυπνία για το νεκρό παιδί, αλλά καταλήγει σε μια χαοτική μάζωξη αγνώστων που αδιαφορούν για το σπίτι και καταλήγουν να σπάνε ένα νιπτήρα. Η μεγάλη πλημμύρα είναι γεγονός και οι άνθρωποι φεύγουν και το σπίτι αποκτά ηρεμία. Η Γυναίκα κατηγορεί τον Άντρα ότι την παραμελεί και σύντομα μένει έγκυος, ενώ ταυτόχρονα το σπίτι ξαναγεμίζει αγνώστους. Στο εξής η πλοκή αποτελεί αποτέλεσμα μιας χαλαρής εξιστόρησης της Καινής Διαθήκης.
Το πλήθος λατρεύει τον Δημιουργό και κατακλύζει το σπίτι προκαλώντας φθορές, με την Γυναίκα να είναι ετοιμόγεννη. Ο Δημιουργός ασχολείται περισσότερο με τους θαυμαστές του και παραμένει απών στην καταστροφή του σπιτιού, αλλά εμφανίζεται για να προστατεύσει την Γυναίκα που γεννάει μέσα στο γραφείο του. Με την γέννηση του μωρού, που παρουσιάζεται ως ο Μεσσίας, το πλήθος το σκοτώνει, το θυσιάζει σε βωμό ως αφιέρωση στο Δημιουργό και το τρώει όπως με τη Θεία Κοινωνία. Σε αυτό το σημείο εξαγριώνεται η Γυναίκα και προσπαθεί να αυτοκτονήσει βάζοντας φωτιά στον εαυτό της, αφού της επιτέθηκαν οι φανατικοί θαυμαστές. Ο Θεός εμφανίζεται και παίρνει το καμένο σώμα της αφαιρώντας την καρδιά που μετατρέπεται στον κρύσταλλο που έσπασαν οι Αδάμ και Εύα, οπότε τον ξανατοποθετεί στο γραφείο. Το σπίτι επανέρχεται στην αρχική του κατάσταση και στο κρεβάτι ξυπνά μια άλλη Γυναίκα, υποδηλώνοντας τον αέναο κύκλο καταστροφής που υποβάλλεται η φύση.
Η ταινία είναι το τυπικό παράδειγμα μιας πρωτότυπης σύλληψης, που κατέληξε στην πράξη σε ένα χαοτικό και ασύνδετο αποτέλεσμα. Το ψυχολογικό θρίλερ του Aronofsky μπορεί να μην απευθύνεται σε ένα ευρύ κοινό, εξαιτίας αυτής της έντεχνης υπερπροσπάθειας να φανεί υπερβολικά πρωτότυπο. Από τη μια είναι το κρεσέντο ψυχολογικής και σωματικής βίας, στο οποίο εισάγεται και η σκηνή κανιβαλισμού του μωρού(!), από την άλλη το μάρκετινγκ και η προώθηση της ταινίας, που προσπαθούσε να μην δώσει ούτε ένα στοιχείο πλοκής στο κοινό ώστε να πετύχει το μέγιστο hype την εβδομάδα κυκλοφορίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί αποπροσανατόλισε την κουβέντα για την ταινία, ειδικά όταν κυκλοφόρησε η αφίσα που απέδιδε τελικά φόρο τιμής στην ταινία «Το μωρό της Ρόζμαρι» και τίποτα παραπάνω. Πολλοί θεώρησαν την ταινία ως μια ερμηνεία της σχέσης του Aronofsky με την κατά 20 χρόνια νεότερη Jennifer Lawrence ή γενικότερα μια ενδοκόπηση του πως βλέπει ένας καλλιτέχνης την σχέση με το κοινό του και την διαδικασία της έμπνευσης, αλλά αυτές είναι δεύτερες αναγνώσεις που παραβλέπουν το έντονο βιβλικό στοιχείο της. Παρ’ όλα αυτά, η ταινία έχει δυνατές στιγμές και κυρίως δυνατές ερμηνείες, πράγμα που φαίνεται να αποτελεί κοινή παραδοχή στο σύνολο των κριτικών. Το μόνο που μένει είναι να την δείτε και εσείς.