Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος...
το δρόμο τον φτιάχνεις περπατώντας... ΑΝΤΟΝΙΟ ΜΑΤΣΑΔΟ
Διαβάτη, είναι τα ίχνη σου ο δρόμος και τίποτα παραπάνω, διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος, το δρόμο τον φτιάχνεις περπατώντας. Περπατώντας τον φτιάχνεις το δρόμο και μόλις γυρίσεις το βλέμμα πίσω βλέπεις το μονοπάτι που ποτέ δε θα ξαναπατήσεις. Διαβάτη, δεν υπάρχει δρόμος, μόνο ίχνη στη θάλασσα
22 Φεβρουαρίου του 1939 πεθαίνει εξόριστος ο Ισπανός ποιητής Αντόνιο Ματσάδο (γεν. 26 Ιουλίου 1875 στη Σεβίλη), ο οποίος μας έδωσε τον στίχο αυτό με τον “διαβάτη”, ανάμεσα σε άλλα πολύ ιδιαίτερα ποιήματα. Ποιητής της περίφημης «γενιάς του ‘98», συνέδεσε το έργο του με την άνθιση του μοντερνισμού στην Ισπανία κι έφυγε κυνηγημένος στα χρόνια του Ισπανικού Εμφυλίου προς τη Γαλλία, όπου και πέθανε λίγο καιρό αφότου πήγε.
Επειδή οι ποιητές μιλούν με τους στίχους τους και δεν χρειάζονται άλλη παρουσίαση…παρακάτω ολόκληρο το ποίημα Caminante no hay camino, σε μετάφραση Βασίλη Λαλιώτη.
Όλα περνούν κι όλα μένουν,
αλλά δικό μας είναι το να περνάμε
να περνάμε κάνοντας δρόμους,
δρόμους πάνω στη θάλασσα.
Ποτέ δεν κυνήγησα τη δόξα,
ούτε ν’ αφήσω στη μνήμη
των ανθρώπων το τραγούδι μου.
Εγώ αγαπώ τους ανεπαίσθητους κόσμους,
τους αβαρείς και αβρούς,
σαν σαπουνόφουσκες.
Μ’ αρέσει να τους βλέπω να ζωγραφίζονται
από ήλιο και πορφύρα, να πετάνε
κάτω από το γαλανό ουρανό, να πάλλουν
κι αμέσως να σπάνε…
Ποτέ δεν κυνήγησα τη δόξα…
Διαβάτη, τα ίχνη σου είναι
μόνο ο δρόμος και τίποτε άλλο
Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος,
ο δρόμος γίνεται βαδίζοντας…
Βαδίζοντας γίνεται ο δρόμος
και γυρίζοντας το βλέμμα πίσω
φαίνεται το μονοπάτι
που ποτέ δε θα ξαναπατήσεις
Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος
μόνο απόνερα στη θάλασσα.
Να σημειώσουμε ότι το ποίημα αυτό είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη φωνή και το τραγούδι του Joan Manuel Serrat, ο οποίος το ερμήνευσε μοναδικά προσθέτοντας και κάποιους δικούς του στίχους, οι οποίοι αναφέρονται στον μεγάλο Ισπανό ποιητή.
[Πριν λίγο καιρό σ’ αυτό τον τόπο
όπου τα δάση ντύνονται με αγκάθια
ακούστηκε η φωνή ενός ποιητή να κραυγάζει
“Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος,
γίνεται δρόμος βαδίζοντας’
Χτύπο το χτύπο στίχο το στίχο.
Πέθανε ο ποιητής μακριά από τον τόπο του.
Τον σκεπάζει η σκόνη μια γείτονας χώρας.
Μακραίνοντας τον είδαν να κλαίει:
“Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος
γίνεται δρόμος βαδίζοντας…’
Χτύπο το χτύπο στίχο το στίχο.
Όταν ο σπίνος δεν μπορεί να κελαηδήσει,
όταν ο ποιητής είναι ένας περιπλανώμενος,
όταν σε τίποτα δεν μας βοηθάει η προσευχή
Διαβάτη δεν υπάρχει δρόμος
γίνεται δρόμος βαδίζοντας.
Χτύπο το χτύπο, στίχο το στίχο
Χτύπο το χτύπο, στίχο το στίχο
Χτύπο το χτύπο, στίχο το στίχο]