Εμπόριο ανθρώπων: Η διαχρονική «business as usual» του καπιταλισμού...

Οι «ξύλινοι» δημοσιογραφικοί τίτλοι με τις αποκαλύψεις για τον τρόπο λειτουργίας του κυκλώματος μαστροπείας που βλέπουν το φως της δημοσιότητας από την παράλληλη εισαγγελική έρευνα με αφορμή τον βιασμό της Γεωργίας, παραπέμπουν σε μια ακόμη περίπτωση «πτώσης από τα σύννεφα».

Τα συστημικά ΜΜΕ εστιάζουν την προσοχή του κοινού τους σε αστυνομικού τύπου λεπτομέρειες, οι οποίες – αν και χρήσιμες σε έναν βαθμό – όσο πιο αναλυτικές είναι, τόσο απομονώνουν τη συνείδηση από τη συλλογική εικόνα.

Διότι, η εμπορία ανθρώπων για σεξουαλική και εργασιακή εκμετάλλευση – δηλαδή, τυπική δουλεία – δεν είναι μια ποινική «παρέκκλιση» από την κυριαρχή ηθική που πηγάζει από το σύστημα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο στην παραγωγή, νομιμοποιώντας την, ταυτόχρονα: Είναι η πιο διαχρονική «business as usual» του καπιταλισμού και ο πυρήνας του αξιακού συστήματός του.

Γι’ αυτό, ενώ όλα τα στοιχεία διεθνώς δείχνουν ένταση και κλιμάκωση του «human trafficking», οι επιδόσεις των αστυνομικών και δικαστικών αρχών στην καταπολέμησή του, είναι αντιστρόφως ανάλογες της επέλασής του.

Στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, την πενταετία 2014 – 2018 καταγράφηκαν από την αστυνομία συνολικά 142 περιστατικά εμπορίας ανθρώπων – με τον αριθμό των αναγνωρισμένων θυμάτων να ανέρχεται σε 229 – με τη συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων να είναι γυναίκες και το 26% ανήλικοι. Όλες αυτές οι περιπτώσεις προέκυψαν μετά από καταγγελίες και δεν ήταν προϊόν συστηματικής έρευνας. Αυτός είναι και ο λόγος που ίδιες οι αρχές παραδέχονται, ότι αυτοί οι πολύ περιορισμένοι αριθμοί καταγγελιών δεν μπορούν να αποτυπώσουν τις πραγματικές διαστάσεις του φαινομένου.

Ακριβώς διότι κυριαρχεί ο τρόμος.

Η σεξουαλική εκμετάλλευση, η εργασιακή σκλαβιά (κυρίως στον αγροτικό τομέα) και η αναγκαστική επαιτεία είναι οι τρεις συχνότερες μορφές εμπορίας ανθρώπων (και) στην Ελλάδα.

Η συντριπτική πλειοψηφία των θυμάτων ήταν γυναίκες (178 θύματα, δηλαδή ποσοστό 77,7%) και παιδιά (60 ανήλικα θύματα, ποσοστό 26,2%). Τα 32 από τα θύματα ήταν Έλληνες πολίτες.

Στον κόσμο

Ο αριθμός των ανθρώπων που πέφτουν θύμα του «human trafficking» σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να αυξάνονται. Μεταξύ του 2008 και του 2019 ο αριθμός των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων που εντοπίστηκαν παγκοσμίως αυξήθηκε από σχεδόν 31 εκατομμύρια, σε πάνω από 105 εκατομμύρια.

Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (σσ. όργανο των αφεντικών, ουσιαστικά, συνεπώς η πραγματικότητα μπορεί να είναι ακόμη χειρότερη) εκτιμούσε, το 2016, ότι 40,3 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν θύματα σύγχρονης δουλείας, συμπεριλαμβανομένων 24,9 εκατομμυρίων σε καταναγκαστική εργασία σε όλο τον κόσμο.

Η εμπορία ανθρώπων δημιουργεί έναν θηριώδη ετήσιο «κύκλο εργασιών» ύψους άνω των 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σε παγκόσμιο επίπεδο, με τα 99 δισεκατομμύρια δολάρια να προέρχονται από την σεξουαλική σκλαβιά και τα υπόλοιπα από την εργασιακή*

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάνω από τα δύο τρίτα (68%) των θυμάτων με ιθαγένεια κράτους – μέλους και το 55% των θυμάτων με ιθαγένεια τρίτου κράτους, διακινούνται για σεξουαλική εκμετάλλευση.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σε διεθνές επίπεδο, η πιο κοινή μορφή εμπορίας ανθρώπων είναι η σεξουαλική εκμετάλλευση (79%), με τα θύματα να είναι γυναίκες και κορίτσια.

Η δεύτερη πιο κοινή μορφή εμπορίας ανθρώπων είναι η καταναγκαστική εργασία (18%), αν και αυτό το ποσοστό μπορεί να παραπλανά, επειδή η καταναγκαστική εργασία εντοπίζεται και αναφέρεται λιγότερο συχνά από την εμπορία για σεξουαλική εκμετάλλευση.

Τα παιδιά

Παγκοσμίως, σχεδόν το 20% όλων των θυμάτων εμπορίας είναι παιδιά. Ωστόσο, σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής και της Ασίας, τα παιδιά αποτελούν την πλειοψηφία (έως και 100% σε περιοχές της Δυτικής Αφρικής).

Η μέση ηλικία ενός παιδιού όταν σκλαβώνεται στο σεξεμπόριο στις ΗΠΑ είναι 12 έως 14 ετών. Πολλά θύματα είναι κορίτσια που το έσκασαν από τα σπίτια τους επειδή κακοποιήθηκαν σεξουαλικά.**

Συμπέρασμα

Όπως το εμπόριο όπλων και η «πειρατεία» στην βιομηχανία της πνευματικής ιδιοκτησίας, έτσι και το δουλεμπόριο, είναι συστατικά στοιχεία της καπιταλιστικής αναπαραγωγής του κεφαλαίου. Λειτουργούν «εκτονωτικά» στις περιοδικές συστημικές κρίσεις, τροφοδοτώντας την «νόμιμη» εκμετάλλευση με απαραίτητα κεφάλαια και τζάμπα εργατικό δυναμικό. Ο μόνος τρόπος αντίδρασης είναι η κινηματική αλληλεγγύη στα θύματα και η επίσης κινηματική πίεση στους κατασταλτικούς μηχανισμούς (αστυνομία, δικαστικό σύστημα) να κάνουν στοιχειωδώς την δουλειά τους.

Δίχως την παραμικρή αυταπάτη ότι μπορεί να επιτευχθεί τελειωτική νίκη με καπιταλιστικούς όρους.

Σημ:

*«What is Human Trafficking» Californians Against Sexual Exploitation. Accessed July 31, 2019.

**«Human Trafficking Within and Into The United States: A Review of the Literature.» Office of the Assistant Secretary for Planning and Evaluation. Accessed July 31, 2019