Επιστολές αναγνωστών / Αναδημοσιεύσεις απόψεων

Ενα infotaiment την ημέρα, την συνείδηση την κάνει πέρα

| 28/09/2017

Το περιβάλλον των ΜΜΕ και ειδικά της τηλεόρασης είναι ένας χώρος συνεχών ζυμώσεων και εξέλιξης. Ένα φαινόμενο που εξηγείται αν συλλογιστούμε τον έντονο ανταγωνισμό που διέπει τα μέσα στο βωμό της επιτυχίας. Το infotainment, ένας νεολογισμός, σύμπτυξη των αγγλικών όρων της πληροφόρησης και της ψυχαγωγίας. Συναντάται κυρίως στο βασιλιά των μέσων , τη τηλεόραση ενώ κάνει δυναμικό μπάσιμο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Τείνει να αποκτήσει αρνητική χροια, ωστόσο απασχολεί δισεκατομμύρια ανθρώπων ανά την υφήλιο μέσω των προαναφερθέντων διαύλων.

Η αδιάκοπη αναζήτηση των αναγκών του τηλεθεατή, ο πόλεμος ανταγωνισμού για υψηλή τηλεθέαση και η τεχνολογική εξέλιξη οδήγησε την παραδοσιακή δημοσιογραφία σε καινούρια μονοπάτια. Σταδιακά μετατράπηκε σε infotainment , δηλαδή οι εκπομπές πέρα από τη κλασική ενημέρωση πρόσθεσαν στο ρεπερτόριο τους στοιχεία ψυχαγωγικού χαρακτήρα για να αποχαυνώσουν… συγγνώμη για να διασκεδάσουν το κοινό, να το κάνουν να αισθανθεί άνετα και χαλαρά , χωρίς να χρειάζεται να εμβαθύνει σε σοβαρά προβλήματα που ταλανίζουν τις κοινωνίες.

remote-control-932273_1920-1024x683

Τα σημαντικά γεγονότα όπως είναι κάποιο αιματηρό έγκλημα, η έκρηξη ενός πολέμου, οι πολιτικοικονομικές και επιστημονικές εξελίξεις απέκτησαν ανταγωνιστές στα πρόσωπο της κίτρινης δημοσιογραφίας , των διασημοτήτων , των αθλητικών γεγονότων και του lifestyle. Ξαφνικά θέματα όπως οι κόντρες και οι χωρισμοί των celebrities ανέβηκαν στη κορυφή του τηλεοπτικού ενδιαφέροντος. Η μόδα και οι αδιάκοπες αλλαγές που συντελούνται εξαιτίας της καθορίζει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων. Οι κλεφτές ματιές από τη κλειδαρότρυπα της οθόνης προκαλεί ίλιγγο , ζαλίζοντας το μυαλό των αφελών που ονειρεύονται μία ξένη ζωή για δική τους, κίβδηλη που ουδεμία σχέση έχει με τη πραγματικότητα. Ένα προπέτασμα καπνού που κρύβει μόνο θλίψη για ανεκπλήρωτα όνειρα…

Πέρα από τις χαλαρές ψυχαγωγικές και κατά φαντασία ενημερωτικές, εκπομπές που έχουν κατακλύσει τους δέκτες μας –ζωή να έχουν !- παρατηρούμε ακόμα ένα φαινόμενο. Η ανταγωνιστικότητα, το κυνήγι του γρήγορου κέρδους έχει οδηγήσει τους υπεύθυνους του τηλεοπτικού κόσμου να σκέφτονται και να πράττουν με όρους μάρκετινγκ. Η εμπορευματοποίηση των ειδήσεων και των γεγονότων αποτελεί μονόδρομο. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία, πολλά παραδείγματα. Πόσες φορές έχουμε παρακολουθήσει να κατηγορούνται άνθρωποι από τηλεδικαστικούς για εγκλήματα , χωρίς επαρκή στοιχεία , χωρίς να έχει αποφανθεί η δικαιοσύνη, με μοναδικό γνώμονα τη τηλεθέαση και τις διαφημίσεις. Λασπολογία σε όλο της το μεγαλείο , αλλά τι είναι μία υπόληψη μπροστά στο παραδάκι;

tv

Οι δημοσιογράφοι παύουν να είναι απλοί ρεπόρτερς , πλέον είναι και διασκεδαστές, σύγχρονοι γελωτοποιοί. Σκοπός τους είναι να κεντρίσουν το ενδιαφέρον των τηλεθεατών, να τους κρατήσουν συντροφιά σε χαλαρούς ρυθμούς , με κύριο μέλημα τους την αποτροπή αλλαγής καναλιού. Ορθότατα κανείς θα μπορούσε να τους αποκαλέσει ως τις αρκούδες που χορεύουν με το ντέφι για να μαζέψουν το ενδιαφέρον. Τη τιμητική τους έχουν οι ανκορ μαν, δηλαδή οι παρουσιαστές των ειδήσεων , οι οποίοι έχουν αναχθεί σε διασημότητες. Οι ΗΠΑ βρίθουν από τους συγκεκριμένους ενώ και στο ταπεινό πλην μιμητικό ελλαδικό μιντιακό κόσμο έχουμε αντίστοιχα παραδείγματα, βλέπε Μπογδάνος.

Εκτός από τη τηλεόραση το infotainment παίζει κυρίαρχο ρόλο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κυρίως στο facebook και το twitter. Ο Γερμανός θεωρητικός Γιούργκεν Χάμπερναζ μας πληροφορεί ότι σχηματίζεται η λεγόμενη ‘’δημόσια σφαίρα’’. Στους κόλπους των εν λόγων ιστότοπων οι άνθρωποι μπορούν να συζητήσουν δημοσίως για θέματα που άπτονται της κοινωνικής τους καθημερινότητας. Η πληροφόρηση ξεφεύγει από τους παραδοσιακούς λειτουργούς της επικοινωνίας , καθώς απλοί άνθρωποι μετατρέπονται σε ερασιτέχνες δημοσιογράφους.

Συμπερασματικά το θέμα είναι περίπλοκο ,οι επιπτώσεις που προκύπτουν από τις μεταβλητές διεργασίες χρίζουν ενδελεχή έρευνα και μελέτη από τους ειδικούς. Άλλωστε όπως γράψαμε και στο πρόλογο , ο επικοινωνιακός χώρος είναι πανσπερμία αλληλεπιδράσεων. Το infotainment σίγουρα έχει και θετικές πτυχές όμως όχι τόσα ώστε να συμβάλλει στη βελτίωση του κόσμου των ΜΜΕ. Ο ρόλος του είναι τουλάχιστον ύποπτος και κατά την άποψη του αρθρογράφου, δημιουργήθηκε αποκλειστικά για το κέρδος των αφεντάδων και τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από τα κυρίαρχα ζητήματα της επικαιρότητας. Τα ανάλαφρα προγράμματα γεννούν κοιμισμένες συνειδήσεις. Το επόμενο στάδιο είναι η προβατοποίηση με τα χαρωπά πρόβατα να καταπίνουν αμάσητα τα τηλεοπτικά σκουπίδια που τα ταίζουν οι έξυπνοι λύκοι, προετοιμάζοντας τα για το σφαγείο της αποβλάκωσης….