«Ο ελεύθερος χρόνος μέτρο του πλούτου»

Στον χρόνο συμπυκνώνεται, θα μπορούσε κανείς να πει, ο εγγενής παραλογισμός του καπιταλιστικού συστήματος στο σήμερα. Η τεχνολογική και επιστημονική πρόοδος έχει καταστήσει εφικτή τη δραστική μείωση των ωρών εργασίας, κάτι, όμως, που δεν συμβαίνει. Αντίθετα, συνήθως,  αυξάνονται οι ώρες εργασίες καθώς απελπισμένοι εργαζόμενοι εργάζονται ατελείωτες ώρες ή κάνουν παραπάνω από μία δουλειά, προκειμένου να καταφέρουν να κερδίσουν τα ελάχιστα προς το ζην. Θα μπορούσε ο χρόνος να είναι κριτήριο ανθρώπινης χειραφέτησης;

Η Εργατική Λέσχη Ν. Σμύρνης παρουσιάζει σήμερα το βιβλίο «Ο ελεύθερος χρόνος μέτρο του πλούτου : Αντί να χάνουμε τη ζωή κερδίζοντάς την», του Γιώργου Ρούση (ομότιμου καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου και διανοητή της αριστεράς).  Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Ντίνα Κακάλη και ο ίδιος ο συγγραφέας ο οποίος στο οπισθόφυλλο του βιβλίου επισημαίνει:

«Βιώνουμε τον παραλογισμό, οι παραγωγικές δυνάμεις να είναι πιο αναπτυγμένες από ποτέ και η κατάσταση της συντριπτικής πλειονότητας των ανθρώπων να χειροτερεύει. Και αυτό ισχύει όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά για ολόκληρο τον καπιταλιστικό κόσμο.

Μια από τις πιο κραυγαλέες πτυχές αυτού του παραλογισμού συνίσταται στο ότι, αντί ο χρόνος που κερδίζεται με την αυτοματοποίηση να έχει ως επακόλουθο την απαλλαγή των ανθρώπων από τον βραχνά της καταναγκαστικής δουλειάς, αυτός να παίρνει τη μορφή της ανεργίας, ενώ παράλληλα να εντείνεται η εκμετάλλευση όσων συνεχίζουν να εργάζονται.

Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η κυρίαρχη τάξη των κεφαλαιοκρατών, μπροστά στη νέα πραγματικότητα, όχι μόνον δεν αυτοκαταργείται οικειοθελώς, όπως σε τελευταία ανάλυση διατείνονται ορισμένοι (λόγου χάρη ο Negri), αλλά για να διατηρήσει την ιδιωτική ιδιοκτησία της στα σύγχρονα μέσα παραγωγής και την εξουσία της, οξύνει ακόμη παραπέρα τις αντιθέσεις του συστήματος, με κύριο θύμα τους εργαζόμενους.

Και όλα αυτά, ενώ σήμερα με την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνικής είναι δυνατόν, με προϋπόθεση την ανατροπή του καπιταλισμού, ο ελεύθερος χρόνος να γίνει κυρίαρχος και να είναι αυτός και όχι ο βαθμός εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο το μέτρο του πλούτου.

Προς αυτήν την κατεύθυνση υποστηρίζεται ότι στο πλαίσιο ενός επαναστατικού πολέμου θέσεων, η δραστική μείωση του χρόνου εργασίας –δίχως μείωση των απολαβών και εντατικοποίηση της εργασίας–, και όχι η διατήρησή του, πρέπει να αποτελέσει άμεση αγωνιστική διεκδίκηση για το λαϊκό κίνημα και τους φορείς του, ένα οχυρό προς άμεση κατάληψη.»