Η άλλη πλευρά του καθρέφτη

“Το παράδοξο των διδύμων” ξεκινά από το τέλος. Και δεν είναι παράδοξο. Είναι το άθροισμα του τέλους, της αρχής του τέλους, του τέλους πριν το τέλος, είναι το άπειρο. Η πορεία προς αυτό συγκεκριμένα. Η αφετηρία από την άλλη πλευρά του καθρέφτη. Εκεί που τα είδωλα κοιτούν με τα μάτια στραμμένα προς τα μέσα και η καρδιά δέχεται φως και τις ανταύγειες του σκότους! Δίδυμα φεγγάρια. Πάντα φεγγάρια, γιατί ο ήλιος είναι ένας και μοναδικός, μία και αληθινή πηγή ζωής. Το φεγγάρι όμως είναι τα δάκρυα της αέναης μεγάλης εξόδου του ήλιου και λίγο πριν πέσουν στα παιδιά του Ηλιου, σε μας, αψηφούν τον χρόνο και τον χώρο και παγώνουν. Ο απόηχος της διαρκούς πτώσης γίνεται ήχος πρωτότυπος στη σκέψη του Γ.Χ, του Γιώργου Χειμωνά, η ακροάτρια αυτού, Ε.Τ, κάνει το τολμηρό βήμα και αποφασίζει να “απαντήσει” στον ήχο, στα λόγια, με τον δικό της ήχο. Να κατεβάσει το φεγγάρι και να το ευθυγραμμίσει με αυτό στον ουρανό.

Ο Χειμωνάς, μέρος του έργου του, οι τίτλοι του, οι φράσεις του, είναι ο υπότιτλος στο ποιητικό όλον της Τζατζιμάκη. Θράσος; Ναι, αλλά με αγνές και ειλικρινείς προθέσεις. Οι ιδιαίτεροι υπότιτλοι σε κάθε ποίημα γίνονται καταλύτης, lead in που προσφέρει θέαση και ακρόαση στα ποιήματα της. Ο ελεύθερος στίχος της είναι δουλεμένος και με ακρίβεια δοσμένος, ενώ έχει μοχθήσει για να φτιάξει τη δομή τους. Παράδειγμα το ποίημα υπ’ αριθμόν 19 με τον τίτλο “Κι αν σωθεί η ποίηση;”. Εκεί σχηματοποιεί και εικονοποιεί το κάψιμο των στίχων. Όπως κάθε ποιητής, έτσι και αυτή αφηγείται μια μικρή ιστορία και την πλάθει στην πορεία προς το χαρτί. Πάντα η πρόθεση μετράει στον ποιητή και εδώ έχει ενδιαφέρον.

Στο ποίημα υπ’ αριθμόν 4 με τίτλο “Συνάντησα κάποτε έναν ποιητή”  η πορεία είναι καφκική και η γραφή στα μονοπάτια των “μπήτνικ”, ενώ στο επόμενο, “Στο σώμα της” κάτι το ψυχρά σουρεαλιστικό συνοδεύει τη διαίρεση που “μεγαλώνει” το ποίημα. Η Τζατζιμάκη μελετά καλά τους ποιητικούς της ήρωες και μοντάρει γρήγορα και αποτελεσματικά της ποιητικά κομμάτια της. Υπάρχει κάτι από ατμόσφαιρα μαγική, των παραμυθιών, όπως στο υπ’ αριθμόν 9 (Διαθλάσεις) που μας θυμίζει την “Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων”, αλλά και κινηματογραφική, όπως στο 10, που μας φέρνει στον νου πλάνο του Μπέλα  Ταρ.

Η Ε.Τ διατρέχει τον χρόνο, τον “γυμνό” Χρόνο, τον αποψιλωμένο από τα ανθρώπινα για να μας κάνει εθελοντές στο “χάσιμο” και να μας επιβάλλει το μοναδικό ποίημα στα αγγλικά, το 12 με τίτλο “If I shot the moon”. Το τέταρτο βιβλίο της Ελένης Τζατζιμάκη είναι μια αξιόλογη ποιητική μεταγραφή, μια ηχογράφηση που θα άκουγε και ο Γ.Χ.

Ελένη Τζατζιμάκη, “Το παράδοξο των διδύμων. Ένα ποιητικό transcription στον Γιώργο Χειμωνά”, Εκδ. Μελάνι