Η απεργία στη Verizon και η μαχητικότητα του αμερικανικού εργατικού κινήματος
«Καλύτερα να πεθάνεις της πείνας παλεύοντας, παρά να πεθάνεις της πείνας δουλεύοντας»
Αναδημοσιεύουμε από τον ιστότοπο της Attack στην επισφάλεια και την ανεργία το παρακάτω εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο της Mary Anne Trasciatti (Jacobin) σε μετάφραση της Ειρήνης Δεμιρτζή.
Η απεργία στη Verizon[1] αναβίωσε ένα κομμάτι από την ασυμβίβαστη μαχητικότητα του παλιού αμερικανικού εργατικού κινήματος
Μετά από δεκαετίες εξασθένησης, το εργατικό κίνημα τεντώνει τους μύες του ξανά. Στις 13 Απριλίου, περίπου 39.000 εργαζόμενοι της Verizon που εκπροσωπήθηκαν από τους Εργαζόμενους στις Τηλεπικοινωνίες της Αμερικής (Communication Workers of America-CWA) και τη Διεθνή Αδελφότητα των Ηλεκτρολόγων (International Brotherhood of Electrical Workers-IBEW) αποχώρησαν από τη δουλειά, λόγω αδιεξόδου στη σύμβαση εργασίας τους. Έξι εβδομάδες μετά, το σωματείο τερμάτισε την απεργία και αξίωσε μία νίκη.
Τα κύρια σημεία της νέας σύμβασης (τα οποία ακόμα δεν έχουν επικυρωθεί) περιλαμβάνουν αύξηση μισθών, διατήρηση των εργασιακών παροχών ασφαλείας, αύξηση του αριθμού θέσεων σε call center εντός του υπάρχοντος πλαισίου και, για πρώτη φορά, σύμβαση για τους εργαζόμενους στο εμπορικό τμήμα της Verizon Wireless σε δύο τοποθεσίες στη Μασσαχουσέτη.
Ριζοσπαστικά ρεύματα ισχυρίζονται αρκετό καιρό τώρα ότι, για να αναδυθούν ξανά στο προσκήνιο οι εργάτες, πρέπει να εγκαταλείψουν χλιαρές τακτικές και να υιοθετήσουν ξανά την ιδέα της μαχητικής απεργίας.
Εκατό χρόνια πριν, ριζοσπαστικά συνδικάτα όπως οι Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου (Industrial Workers of the World-IWW ή Wobblies) πρωτοπόρησαν στις ταραχοποιούς τακτικές, τις οποίες τα βιομηχανικά συνδικάτα της δεκαετίας του 1930 θα χρησιμοποιούσαν έπειτα για να δομήσουν το σύγχρονο εργατικό κίνημα.
Ενώ το οικονομικό και πολιτικό τοπίο έχει αλλάξει σημαντικά από την εποχή αυτών των απεργιών της αρχής του εικοστού αιώνα, οι εργαζόμενοι της Verizon έχουν επιδείξει παρόμοια ευρηματικότητα και επιμονή και παρείχαν ένα σχέδιο και για άλλους στο σύγχρονο εργατικό κίνημα.
Οι Wobblies ήξεραν ότι το καλύτερο σημείο για να χτυπήσεις το αφεντικό ήταν το πορτοφόλι του. Οι εργάτες στην παραγωγή πήραν χρήματα από την τσέπη του κεφαλαίου σταματώντας την παραγωγή ή στην περίπτωση των βιομηχανιών εξόρυξης, την εξαγωγή των υλικών.
Η απεργία των εργατών στα υφάσματα του 1912, στο Λόρενς της Μασσαχουσέτης, που συχνά αναφέρεται και ως η «απεργία του ψωμιού και των τριαντάφυλλων», ακινητοποίησε τη βιομηχανία μάλλινων «πενιέ» υφασμάτων. Τον επόμενο χρόνο, οι απεργοί προσπάθησαν να σταματήσουν την παραγωγή μεταξιού στο Πάτερσον του Νιού Τζέρσεϊ. Και το 1916, οι μεταλλωρύχοι σιδήρου στη βορειοανατολική Μινεσότα αρνήθηκαν να εξορύξουν κατά τη διάρκεια της απεργίας στα ορυχεία της οροσειράς Μεσάμπι.
«Ψάξε για τις αδυναμίες του αντιπάλου»-θα μπορούσε να είναι τσιτάτο από τη δυναμική και διάσημη οργανώτρια των Wobblies, Elizabeth Gurley Flynn. Αλλά στην πραγματικότητα είναι λόγια του Mike Gendron, αντιπρόεδρου του τοπικού CWA 1108, που εξηγούσε την απεργιακή στρατηγική του. Στην περίπτωση της Verizon, η εκμετάλλευση των αδυναμιών της δεν βρίσκονταν στα καταστήματα, αλλά στις συναλλαγές. «Η Verizon βρίσκεται στη λίστα του περιοδικού Fortune για τις 200 πιο πετυχημένες επιχειρήσεις. Η Γουόλ Στριτ είναι ο αφέντης τους.», μου είπε ο Gendron. «Κοιτάς να επηρεάσεις την αξία της μετοχής, τα έσοδα. Υπογραμμίζεις το γεγονός ότι η εξυπηρέτηση πελατών τους είναι απαίσια γιατί προσλαμβάνουν απεργοσπάστες εκτός της Πολιτείας. Και οι διευθυντές δεν έχουν καμία εμπειρία». Εξαιτίας της φύσης της βιομηχανίας του εμπορίου που είναι διασκορπισμένη, το CWA βρισκόταν και στα σημεία πώλησης. Οι απεργοί στήθηκαν έξω από τα καταστήματα της Verizon Wireless κατά μήκος της βορειοανατολικής πλευράς -μία από της δύο «λεωφόρους επίθεσης», σύμφωνα με τα λόγια του Anthony Eramo ,της τοπικής 1106 του CWA.
Δύο απεργοί στέκονταν μπροστά στις πόρτες μοιράζοντας φυλλάδια, ενώ άλλοι διαδήλωναν φράσσοντας την είσοδο. Ο στόχος ήταν να εξασφαλίσουν θετική έκθεση στη κοινή γνώμη, να ενημερώσουν τους πελάτες και να εμποδίσουν τις πωλήσεις νέων προϊόντων, που αναφέρεται ότι μειώθηκαν κατά 20-30 τοις εκατό κατά τη διάρκεια της απεργίας. Ένα δαιδαλώδες σύνολο από ομοσπονδιακούς κανονισμούς καθόριζε τις δράσεις τους. Το σφύριγμα επιτρέπονταν να είναι σποραδικό, αλλά όχι ρυθμικό. Τρομπέτες και μεγάφωνα απαγορεύονταν. Το περπάτημα μπροστά σε εισόδους γκαράζ επιτρεπόταν, ωστόσο οι αστυνομικοί που δεν γνώριζαν τους κανονισμούς περιστασιακά απειλούσαν τους απεργούς με συλλήψεις.
Η άλλη ‘’λεωφόρος’’ της επίθεσης ήταν η κινητή περιφρούρηση. Πρώτα είχε χρησιμοποιηθεί από τους απεργούς στο Λόρενς το 1912, οπότε οι εργάτες της εποχής περικύκλωναν ένα εργοστάσιο ή κάποιο άλλο χώρο της επιχείρησης και προσπαθούσαν να πείσουν τους απεργοσπάστες είτε προφορικά είτε μερικές φορές με τη χρήση του σώματος τους, να μην πάνε να εργαστούν. Σήμερα, η κινητή περιφρούρηση μπορεί να εκτείνεται σε μίλια ενός αυτοκινητόδρομου, ωστόσο ο στόχος είναι ο ίδιος. Απλά με πιο μπαρόκ περιορισμούς.
Όπως εξηγεί και ο Eramo: «Όταν ένα φορτηγάκι φεύγει από την εγκατάσταση για να κάνει τη δουλειά μας, μας επιτρέπεται από το νόμο να το ακολουθήσουμε, αρκεί να είμαστε μακριά του πέντε μέτρα τουλάχιστον και με όχι παραπάνω από πέντε άτομα να παρεμποδίζουν ένα άτομο». Οι απεργοί της Verizon χλεύαζαν, ούρλιαζαν και γενικά προσπάθησαν να κάνουν όσο το δυνατόν πιο άβολη την κατάσταση για τους απεργοσπάστες. Ο Eramo ισχυρίζεται ότι η παρακολούθηση τους και η διακοπή των εργασιών τους ήταν πολύ αποτελεσματική και «με κάποιο τρόπο απειλητική». Όταν τα νεύρα οξύνονταν, η περιφρούρηση μετατρέπονταν σε διαγωνισμό με τις φωτογραφικές μηχανές οι οποίες μονομαχούσαν. Οι απεργοσπάστες προσπαθούσαν να πιάσουν τους απεργούς να απειλούν ή να εμπλέκονται σε συμπεριφορές που διώκονται από το νόμο (πράγμα που μπορούσε να κοστίσει τη δουλειά τους όταν θα τελείωνε η απεργία) και οι απεργοί κατέγραφαν σε δικά τους βίντεο τις αποδείξεις της αθωότητας τους.
Οι Wobblies ήξεραν ότι μια απεργία έχει περισσότερες πιθανότητες να κρατήσει και να επιτύχει όταν οι απεργοί παρέμεναν απασχολημένοι. Οι περιφρουρήσεις στο Λόρενς και το Πάτερσον τραγουδούσαν δυνατά και με ένταση. Βάδιζαν σε απεργιακές πορείες και έκαναν επεξεργασίες για την Πρωτομαγιά.
Υπό την καθοδήγηση του Ιταλού αναρχικού Κάρλο Τρέσκα, του οποίου η έφεση στη θεατρική τέχνη είναι δύσκολο να παραφουσκωθεί, πραγματοποίησαν δημόσιες κηδείες (κοροϊδευτικές και πραγματικές) για πεσόντες συντρόφους. Τέτοιες τακτικές μεταμόρφωσαν αποτελεσματικά την απεργία σε μία μορφή πολιτικού θεάτρου. Στην περίπτωση του Πάτερσον, απεργοί παραδόξως αναπαρέστησαν τον αγώνα τους ως επίδειξη στο κήπο της πλατείας Μάντισον στη Νέα Υόρκη.
Το CWA έδειξε παρόμοια προτίμηση για παράσταση. Οι απεργοί της Πενσυλβάνια σκηνοθέτησαν μία νεκρώσιμη ακολουθία για το «επιχειρηματικό γουρούνι» (μαζί με φέρετρο) σε πάρκινγκ της Verizon για πελάτες, το οποίο θα έκανε τον Τρέσκα να ζητωκραυγάζει.
Ωστόσο τις πιο θορυβώδεις πράξεις της επιφύλασσαν για τα ξενοδοχεία που φιλοξένησαν τους απεργοσπάστες. Οι απεργοί έτρεφαν ιδιαίτερη αποστροφή στους απεργοσπάστες που ήταν διατεθιμένοι να ταξιδέψουν για να πάρουν τις δουλειές τους. Εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν στις 5 π. μ. για να κρούσουν κουδούνες, να σφυρίξουν με σφυρίχτρες, να ουρλιάξουν και να αποδοκιμάσουν μέχρι την άφιξη της αστυνομίας με ομάδες ειδικής αντιμετώπισης. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια μορφή περικύκλωσης τρίτων, τακτική η οποία είναι παράνομη. Ήταν επίσης πολύ δημοφιλής. Και αποδείχθηκε επιτυχημένη. Τουλάχιστον, ένα ξενοδοχείο στο Μανχάτταν έδιωξε τους απεργοσπάστες που διέμεναν εκεί.
Περιφερόμενοι γύρω από ξενοδοχεία και εμπορικά καταστήματα, δέκα μέλη του CWA παραβρέθηκαν στην ετήσια συνάντηση των μετόχων της Verizon στο Αλμπουρκέρκη για να πιέσουν την εταιρεία. Η παρουσία τους στηρίχθηκε από μέλη της Δράσης του Πολίτη και του Κόμματος Εργαζόμενης Οικογένειας, που συμμετείχαν σε ειρηνική διαμαρτυρία πριν τη συνάντηση. Όταν μπήκαν μέσα, και τα δέκα μέλη του CWA διατύπωσαν απορίες στο συμβούλιο σχετικά με την αστρονομική αποζημίωση των στελεχών και άλλα ζητήματα της ψηφοφορίας.
Ο Gendron ρώτησε τη Verizon για τα σχέδια της για τις πράσινες πρωτοβουλίες και ζήτησε περισσότερη διαφάνεια από την εταιρεία αναφορικά με τα χρήματα που δωρίζονται σε πολιτικές κοινότητες που υποστηρίζουν πολιτικούς υποψηφίους (Super PACs). Ο Gendron και οι υπόλοιποι παρευρισκόμενοι του CWA δεν περίμεναν την αλλαγή της πολιτικής της εταιρείας. Για αυτούς το να πάνε στη συνάντηση ήταν ζήτημα αντίστασης και το να ακουστούν από τους “σημαντικούς” της εταιρείας. Κάνοντας το αυτό, έπρεπε να τα βάλουν με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τα οποία ήταν συχνά επιθετικά απέναντι στους απεργούς.
Οι IWW είχαν αντιμετώπισει αυτό το πρόβλημα εκδίδοντας τις δικές τους εφημερίδες, Solidarity και The Industrial Worker. Το 1920, οι υποστηρικτές της αριστερής πτέρυγας των εργατών ίδρυσαν την υπηρεσία ενημέρωσης Ομόσπονδος Τύπος, προκειμένου να παρέχει καθημερινά υλικό σε εργατικές και αριστερές εφημερίδες σε όλη τη χώρα.
Από τη μεριά τους, οι απεργοί εργαζόμενοι της Verizon γνώριζαν ότι δεν θα μπορούσαν ποτέ να ξεπεράσουν σε πλάνο και έξοδα τον κολοσσό των τηλεπικοινωνιών για κάλυψη στον τύπο και την τηλεόραση. Οπότε στράφηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δημοσιεύοντας φωτογραφίες και βίντεο από διάφορες κινηματικές δράσεις, διαμαρτυρίες ενάντια στον CEO Lowell McAdam και διακηρύξεις υποστήριξης από δημοτικές αρχές. Η κάλυψη της απεργίας στη Verizon ήταν ελάχιστη (αν και σε μεγάλο βαθμό αμερόληπτη) στα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης. Επομένως, οι περισσότεροι Αμερικάνοι είχαν πιθανόν μια θολή ιδέα για την περιφρούρηση της απεργίας που απλώνονταν στα βορειοανατολικά της χώρας.
Ακόμη και ειδήσεις από το διακανονισμό επισκιάστηκαν από περιστατικά βίας σε ομιλία του Τραμπ και το αυξανόμενο σούσουρο γύρω από το λογαριασμό ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της Χίλαρι Κλίντον. Την επόμενη φορά, το σωματείο θα πρέπει να χρησιμοποιήσει και κάτι πέρα από το Facebook και το Twitter, αν θέλει να δημιουργήσει δημόσια συμπαράσταση και υποστήριξη.
Ευτυχώς, θα μπορούν να αντλήσουν από μία εκκολαπτόμενη διεθνή βάση.
Κατά τη διάρκεια της απεργίας, σε μία αξιοπρόσεκτη επίδειξη πολυεθνικής αλληλεγγύης, το σωματείο έστειλε μία χούφτα μελών του στη Κεζόν Σίτι στις Φιλιππίνες, όπου συμμετείχαν σε πορεία με τους ντόπιους εργάτες (και απειλήθηκε η σωματική τους ακεραιότητα από τα ντόπια όργανα επιβολής του νόμου). Οι Φιλιππινέζοι σύντροφοι τους, από την πλευρά τους, διακίνησαν πληροφορίες για τα μειωμένα κέρδη της Verizon και τα αυξανόμενα παράπονα των καταναλωτών στο εθνικό γραφείο του CWA. Αυτού του είδους η διεθνιστική αλληλεγγύη, δεύτερη φύση στις πρώτες γεννιές των ριζοσπαστικών εργατών, πρέπει να δυναμώσει για μελλοντικούς αγώνες.
Οι Wobblies ήξεραν επίσης ότι οι ανησυχίες των εργατών δεν σταματούσαν στους χώρους δουλειάς. Στις αρχές του εικοστού αιώνα, οι ριζοσπαστικοί IWW συνειδητοποίησαν ότι η επιβολή ορίων στον πολιτικό τους λόγο εμπόδιζε τις προσπάθειες οργάνωσης τους. Έτσι, μεταξύ 1909 και 1916 ηγήθηκαν μια σειρά από αγώνεςγια την ελευθερία του λόγου σε πόλεις σε όλη τη χώρα. Η στάση του σωματείου έδωσε τη σπίθα για μια εθνική συζήτηση γύρω από το νόημα της Πρώτης Τροπολογίας[2] και ενέπνευσε τους ιδρυτές της Αμερικανικής Ένωσης Πολιτικών Ελευθεριών (ACLU).
Το 2016, η κλιματική αλλαγή είναι εύλογα το πιο επείγον ζήτημα μετά από τα θέματα επιβίωσης. Η ερώτηση του Gendron στη συνάντηση των μετόχων σχετικά με τις πράσινες πρωτοβουλίες δείχνει ότι το CWA ενδιαφέρεται να αξιοποιήσει τη δύναμη του για περιβαλλοντολογική δικαιοσύνη.
Μελλοντικά το CWA, αν μπορέσει να συγχωνεύσει ένα επεκτατικό προοδευτικό όραμα με πεισματάρικες και μαχητικές τακτικές, θα συνεχίσει να αποτελεί πρότυπο για το υπόλοιπο εργατικό κίνημα.
Στην περιφρούρηση της απεργίας ωστόσο, οι εργάτες πάλευαν με πιο άμεσες αγωνίες. Καθώς η απεργία συνεχίζονταν για έβδομη εβδομάδα, ο Gendron προετοιμαζόταν να συνεχίσει με επιμονή και αποφασιστικότητα. «Όταν έχεις μία τέτοια εκστρατεία δεν υπάρχουν ασημένιες σφαίρες, ούτε παλούκι στη καρδιά, είναι θάνατος από χιλιάδες κοψιές. Βρίσκεσαι ενάντια σε πραγματικά ισχυρές δυνάμεις». Όταν τον ρώτησα εάν το σωματείο θα επιβιώσει περισσότερο από τον CEO της εταιρείας Lowell McAdam, η απάντηση του ήταν αδιαμφισβήτητη. «Είμαστε όλοι μέσα σε αυτό, και δεν φεύγουμε. Δεν έχουμε άλλη επιλογή. Οι όροι με τους οποίους θέλουν να επιβιώνουμε θα είναι η καταστροφή μας, και αυτό δεν θα το αφήσουμε να συμβεί.»
Όπως οι απεργοί εργάτες στους μύλους του Λόρενς,του Πάτερσον και των Ορυχείων στο Μεσάμπι ένα αιώνα πριν, έτσι και το CWA συνειδητοποίησε ότι είχε πιο πολλά να κερδίσει, παρά να χάσει από τον μαχητικό αγώνα. Ο Gendron τόνισε: «Είμαστε ένα δυνατό και μαχητικό σωματείο. Θα το πάλευα μέχρι το τέλος.»
Οι εργάτες που γνώρισα στη γραμμή περιφρούρησης μοιράζονταν την αποφασιστικότητα του. Σύμφωνα με ένα μέλος της τοπικής 1104, «Οι πλούσιοι δεν είναι φιλάνθρωποι. Πρέπει να τους αναγκάσεις να σου δώσουν αυτά που κέρδισες». Ή, όπως οι εργάτες των μύλων στο Λόρενς τραγουδούσαν καθώς κατευθύνονταν επιδεικτικά έξω από τα εργοστάσια πάνω από εκατό χρόνια πριν, «Καλύτερα να πεθάνεις της πείνας παλεύοντας, παρά να πεθάνεις της πείνας δουλεύοντας!»
[1] Από τις μεγαλύτερες εταιρείες παροχής ασύρματων τηλεπικοινωνιών στις ΗΠΑ, η πρώτη μέχρι το 2014.
[2] Η Πρώτη Τροπολογία στο σύνταγμα των ΗΠΑ απαγορεύει τη δημιουργία νόμου που θα είναι ενάντια στην ανεξιθρησκεία, στην ελευθερία του λόγου, στην ελευθερία του τύπου, στην ελευθερία της ειρηνικής συνάθροισης πολιτών και στην ελευθερία της διατύπωσης παραπόνων στις Αρχές, χωρίς φόβο σύλληψης.
Κεντρική φωτό: Strikers in Lawrence, MA in 1912. Library of Congress