Η Μέρκελ κι ο χοντρός κύριος που βλέπει Μπάγερν...

Πολλοί εξεπλάγησαν, διότι νόμιζαν ότι είχε ήδη αρχίσει να εκτίει την ποινή του. Όμως, όχι. Ο ευτραφής κ. Ούλι Χένες ήταν εκεί, στο γήπεδο «Αλιάνζ Αρίνα» του Μονάχου και πανηγύριζε τα γκολ της Μπάγερν εναντίον της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Ενθουσιώδης και ευδιάθετος, παρέα με τη γυναίκα του, τη Σούζι. Μήπως οι επιτυχίες της Μπάγερν διαλύουν και τις πλέον βασανιστικές σκοτούρες του; Μήπως ο ίδιος παραμένει κεφάτος επειδή έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι, τελικά, θα παραμείνει στη φυλακή για χρονικό διάστημα αισθητά μικρότερο των 3,5 ετών, που «έφαγε κατακέφαλα»; Μπορεί αμφότερα.

Οι μη «μυημένοι» – στα του ποδοσφαίρου- ίσως αναρωτηθούν «ποιος είναι αυτός ο Ούλι Χένες» ή τι ακριβώς τους θυμίζει το όνομα. Πρόκειται για έναν παλιό, εξαιρετικό ποδοσφαιριστή, «ιερό τέρας» της Μπάγερν και της Εθνικής Γερμανίας, μέχρι πρότινος πρόεδρο του συλλόγου. Προσφάτως ο Ούλι Χένες καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 3,5 ετών για φοροδιαφυγή.

Η καταδίκη του, εδώ στην Ελλάδα αναζωπύρωσε τα συνήθη κλισέ για τη Γερμανία που «ως χώρα έχει νόμους και κανείς δεν εξαιρείται από την εφαρμογή τους». Χώρα ενός  ανέφελου ή τουλάχιστον ελάχιστα διεφθαρμένου ποδοσφαιρικού στερεώματος (ω, ναι, όταν όλοι οι άλλοι κατουρούσαν σε πηγάδια, ο γερμανικός καπιταλισμός έφτιαχνε  μια κοινωνία δίχως ψεγάδια…). Χώρα, με αρχές – δικαστικές, αστυνομικές, διοικητικές-  που δεν κάνουν «τα στραβά μάτια για χάρη κανενός». Η ιδιότητα του Ούλι ως προσωπικού φίλου της Άνγκελα Μέρκελ ανέλαβε να ενδυναμώσει το κλισέ σε βαθμό … κακουργήματος, ή, έστω, φληναφήματος: «Εκεί κανένα λαμόγιο δεν γλιτώνει, εάν ξεσκεπαστεί…». Ναι, εκεί, στη χώρα της Siemens.

 «Δράκοι» και «άγγελοι» στο γερμανικό ποδόσφαιρο 

Σε αυτό το παραμύθι, «δράκος» – και «άγγελος» μαζί- είναι η «προτεσταντική ηθική» ή οτιδήποτε άλλο τραβάει η ψυχή του μεταμοντέρνου ραγιαδισμού, που αναζητά «επιχειρήματα» (και) στο χώρο του αθλητισμού. Εν αρχή ορισμένες επισημάνσεις:

Πρώτη: προδίδει απύθμενη αφέλεια ή υποκρισία ο ισχυρισμός ότι η καταδίκη ενός προέδρου ομάδας σε φυλάκιση τεκμαίρει ποδοσφαιρική κάθαρση. Θα τολμήσει άραγε κανείς να ισχυριστεί  κάτι ανάλογο εάν λχ καταδικαστεί ο κατηγορούμενος για λαθρεμπόριο πρόεδρος της ΕΤΕΚΑ και της ΠΑΕ Ατρόμητος, ο ήδη προφυλακισμένος Γιώργος Σπανός; Όχι, διότι θα γελοιοποιηθεί – και δικαίως. Για τον ίδιο λόγο, άλλωστε, ουδείς εκστόμισε τέτοιου είδους ανοησίες όταν της φυλακής τα σίδερα υποδέχθηκαν Κοσκωτά, Σαλιαρέλη, Μπέο, Ψωμιάδη.

Δεύτερη: «Ο Χένες τιμωρείται, μολονότι ήταν ιερό τέρας του γερμανικού ποδοσφαίρου», επιμένει η αρλουμπολογία. Ε, και; Άρα, τι; Αν είναι να χορτάσουμε από συμπεράσματα της κακιάς ώρας, ας επιστρέψουμε στα δικά μας. Μήπως ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος δεν υπήρξε  ιερό τέρας του ελληνικού στίβου, την εποχή που μεσουρανούσε ο Ούλι; Καταπληκτικός «εκατοστάρης», αρκετές φορές βαλκανιονίκης, κάτοχος τριών ευρωπαϊκών μεταλλίων. Πολιτική καριέρα έκανε χάρη στην αθλητική του αίγλη. Τώρα που εκτίει ποινή ισοβίων τι στην ευχή θα έπρεπε να συμπεράνουμε, εάν «δανειζόμασταν» τα κριτήρια όσων επί τόσο καιρό μάς έκαναν το κεφάλι ντα- Ούλι;

Τρίτη: ο Χένες τιμωρήθηκε για φοροδιαφυγή ύψους 27,2 εκατομμυρίων ευρώ που αφορούσε μια δική του εταιρεία (λουκάνικων), Η υπόθεση άφησε αλώβητη τη Μπάγερν, τη «βαριά βιομηχανία» του γερμανικού ποδοσφαίρου. Κατά συνέπεια η όλη ιστορία δεν προσφέρεται για ύμνους σε διάφορα «μαχαίρια που φθάνουν μέχρι το κόκαλο» των  «κακώς κειμένων» στο γερμανικό ποδόσφαιρο. Μέχρι τα λουκάνικα του χοντρούλη Ούλι έφθασαν τα πολυθρύλητα μαχαίρια της «αρετής» – κι αυτό επειδή ο ίδιος χειρίστηκε αφελώς την υπόθεση.

Όπως θα δούμε στη συνέχεια, μολονότι τα κρούσματα διαφθοράς στο σύγχρονο γερμανικό ποδόσφαιρο είναι σοβαρότατα και πυκνά, έως τώρα δεν υποβιβάστηκε καμία ομάδα. Αντιθέτως στην Ιταλία πριν από λίγα χρόνια καρατομήθηκε  κοτζάμ Γιουβέντους – έτσι, για έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης.

Τέταρτη: εύγλωττη είναι η εξέλιξη της υπόθεσης. Όταν ο Χένες διαπίστωσε ότι το … πράγμα δεν κρυβόταν, έσπευσε να ομολογήσει «αυτοβούλως» εκείνο το ποσό της φοροδιαφυγής, στο οποίο ευελπιστούσε ότι θα περιοριζόταν το οπτικό πεδίο των ελεγκτών. Προφανής σκοπός του ήταν να αποφύγει τη φυλάκιση, χάρη στις νομοθετικές διατάξεις που προβλέπουν  αμνήστευση για τους φοροφυγάδες, οι οποίοι παραδέχονται εγκαίρως τις «μπαγαποντιές» τους. Δυστυχώς για αυτόν, οι ελεγκτές δεν αποδείχθηκαν μύωπες, όπως ίσως ήλπιζε. Η «ομολογία» φάνηκε διάτρητη.

Στη συνέχεια ο Ούλι απέφυγε – λογικότατα- να ασκήσει έφεση, που κατά πάσα βεβαιότητα θα έπεφτε στο κενό. Προτίμησε έτσι να φτιάξει μια αυτοπροσωπογραφία «παραστρατημένου μα μετανοημένου», η οποία ίσως τον βοηθήσει κάπως στο μέλλον. Είτε σε τυχόν απόπειρες να πετύχει π.χ. πρόωρη αποφυλάκιση, είτε στις κατοπινές οικονομικές δραστηριότητες και σχέσεις του.

Ήδη η φίλη του η Μέρκελ τον βοήθησε να «φιλοτεχνήσει» αυτήν την εικόνα για τον εαυτό του, δηλώνοντας: «Είναι αξιοσέβαστος ο τρόπος με τον οποίο αποδέχθηκε την ετυμηγορία». Πώς και γιατί όλη αυτή η θεατρική παράσταση, εκείνου και εκείνης, μπορεί να εκληφθεί ως θρίαμβος κάποιας «αρετής», γερμανικής ή άλλης; Μυστήριο.

Και ξανά προς τη… βρώμα τραβά

Κατά τα άλλα, ούτε μηδαμινή είναι η διαφθορά στο γερμανικό ποδόσφαιρο, ούτε «μηδενική ανοχή» επιδεικνύεται απέναντί της. Ώρα για μια μικρή ανασκόπηση γεγονότων- από τα πρόσφατα, στα κάπως παλιότερα.

Τουρκία- Γερμανία 76-70… Όχι, δεν είναι σκορ μπάσκετ. Είναι η… τελική κατάταξη, ανά χώρα, των 380 ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών αγώνων (;) της τετραετίας 2008-11 που βαρύνονται με την υποψία του «στησίματος» (ή «χειραγώγησης», επί το ευπρεπέστερον..,) και τους οποίους ερεύνησε, επί 18 μήνες, η Ευρωπαϊκή Αστυνομία- η Europol. Ο κατάλογος δόθηκε στη δημοσιότητα στις αρχές του 2013. Σε αυτόν, τη μεγαλύτερη μπόχα αναδύει η Τουρκία με 76 δύσοσμα ματς και, όσο κι αν μένουν άναυδοι οι απανταχού αφελείς, ακολουθεί από κοντά, με 70, η Γερμανία. Μπορεί να εκληφθεί και ως «δικαίωση» του … άλλου στερεότυπου: «Εάν μας είχαν υπόδουλους 400 χρόνια οι Γερμανοί κι όχι οι Τούρκοι, τώρα θα ήμασταν άλλος λαός και θα είχαμε κράτος της προκοπής…».

Ναι μεν ο «δείκτης» των ύποπτων αγώνων στις εσωτερικές διοργανώσεις έδωσε στη Γερμανία το… αργυρό μετάλλιο, αλλά σε ένα άλλο πεδίο της έρευνας της Europol αποδείχθηκε ακλόνητη η γερμανική πρωτοκαθεδρία: από τα 425 ύποπτα άτομα τα 151 ανήκουν στο γερμανικό ποδοσφαιρικό στερέωμα. Δηλαδή, το επιβλητικό 35,5%…

Το βέβαιο είναι ότι, όποιον «δείκτη» κι αν επιλέξει κανείς, την ποδοσφαιρική διαφθορά χαρακτηρίζουν ιδιότητες Λερναίας Ύδρας. Παγκοσμίως, αλλά και στη Γερμανία.

Ήταν 2009, όταν η εισαγγελία του Μπόχουμ άσκησε διώξεις για μία υπόθεση περίπου διακοσίων «στημένων» ματς, στη Γερμανία και άλλες οκτώ χώρες. Πολλοί τότε εξεπλάγησαν. Νόμιζαν ότι, έπειτα από το περιβόητο σκάνδαλο Χόιτσερ (αρχές 2005), τα κυκλώματα «χειραγώγησης» θα δίσταζαν για πολλά χρόνια να προσδώσουν υψηλούς ρυθμούς… παραγωγικότητας στη «δουλειά» τους. Αμ δε… Προσεκτικότερα ναι, άτολμα όχι.

Το 2009, ένα από τα «μπουμπούκια» που συνελήφθησαν γνωστοποίησε ότι η μαφία του στοιχήματος έγινε σοφότερη χάρη στο σκάνδαλο Χόιτσερ. Απέφευγε κατά κανόνα να μιλά απευθείας σε ποδοσφαιριστές, άρχισε δε να διενεργεί συστηματικές έρευνες για το παρελθόν, την οικονομική τους κατάσταση, τυχόν πάθη τους (τζόγος, ποτό, κ.λπ). Τι άλλο είπε ο συγκεκριμένος κύριος; Πως οι «στημένοι» αγώνες, στη Γερμανία, ήταν διπλάσιοι όσων υπολόγιζαν οι αρχές, καθώς και ότι στο 80% των περιπτώσεων το κύκλωμα εκπλήρωνε το στόχο του!

Το σκάνδαλο του 2005 είχε ως υπόβαθρο το στοίχημα και ως κεντρικό πρόσωπο τον διαιτητή Ρόμπερτ Χόιτσερ, ο οποίος τιμωρήθηκε με ποινή φυλάκισης. Στη Γερμανία η υπόθεση εκείνη σχολιάστηκε ως αβάσταχτο όνειδος, συν τοις άλλοις επειδή το ποδόσφαιρο της χώρας εξευτελιζόταν, την εποχή που η ίδια προετοίμαζε, ως διοργανώτρια, το Μουντιάλ (του 2006).

Το εν λόγω σκάνδαλο τα είχε… όλα. Πρώτον, είχε διεθνείς προεκτάσεις: ο Χόιτσερ εισέπραττε 20 έως 30 χιλιάδες ευρώ από την κροατική σπείρα των τριών αδελφών (Άντε, Μίλαν, Φίπιλ) Σάπινα, για κάθε ματς του οποίου την έκβαση καθόριζε ο ίδιος, με τα σφυρίγματά του, κατά… το δοκούν.

Δεύτερον, ταχύτατη επέκταση: αποκαλύφθηκε ότι οι μεν Σάπινα «έκαναν παιχνίδι» και σε άλλες (πλην Γερμανίας και Κροατίας) ευρωπαϊκές χώρες, στο δε γερμανικό ποδόσφαιρο γινόταν, με ή χωρίς Χόιτσερ, «του Κουτρούλη ο γάμος»!

Τρίτον, γκρίνια και αιτιάσεις για ολιγωρία: στηλιτεύτηκε η γερμανική ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, διότι – σύμφωνα τουλάχιστον με τους επικριτές της- αγνόησε τις περί «στημένων» ματς υποψίες, τις οποίες της είχε διαβιβάσει ο κρατικός οργανισμός στοιχημάτων. Τέταρτον: μπόλικη απομυθοποίηση των… θεσμικών ασφαλιστικών δικλείδων. Παράδειγμα: μιλώντας τον Φεβρουάριο του 2005 στο BBC Greek, ο γερμανός αθλητικογράφος της «Τάγκεσπιγκελ» Φρίντχαρντ Τόιφε εξηγούσε ότι τα ιδιωτικά γραφεία στοιχημάτων κινούνταν «σε γκρίζα ζώνη», κατ’ ουσίαν ανεξέλεγκτη, προσθέτοντας: «Η κυβέρνηση δεν τολμά ακόμη να παρέμβει και να τα κλείσει».

Στην εποχή μας, υπολογίζεται ότι ξοδεύεται παγκοσμίως για τον αθλητικό τζόγο -συνολικά- ένα τρισεκατομμύριο δολάρια κάθε χρόνο! Μοιραία, έτσι όπως έχει γιγαντωθεί, το ποδοσφαιρικό – νόμιμο και μη- στοίχημα ωθεί σε ανάλογα μεγέθη και τη διαφθορά. Ποιος είπε όμως ότι είναι νωπή η ιδιότητα της Γερμανίας ως… αυτοκρατορίας των «σικέ» ματς; Είχε…. κατοχυρωθεί από τότε που μεσουρανούσαν ο Μίλερ κι ο Μπεκεμπάουερ! Και μάλιστα στη «Μπουντεσλίγκα», την ανώτατη ποδοσφαιρική κατηγορία της χώρας.

Κι από ντόπινγκ πώς πάμε;

Στις αρχές Ιουνίου του 1971 η Αρμίνια Μπίλεφεντ απέφυγε τον υποβιβασμό, χάρη σε μια απροσδόκητη νίκη της στο Βερολίνο επί της Χέρτα, ομάδας κατά πολύ ισχυρότερης. Έτσι υποβιβαζόταν η Όφεμπαχερ Κίκερς. Ο πρόεδρός της, Χόρστ Κανέλας, δημοσιοποίησε μια μαγνητοφωνημένη τηλεφωνική συνομιλία που είχε με τον παίκτη της Χέρτα, Μπερντ Πάτσκε, προτού αναμετρηθούν Χέρτα και Αρμίνια. Ο Πάτσκε γνωστοποιούσε ότι ένας συμπαίκτης του, ο Τάσο Βιλντ, ζητούσε 120.000 μάρκα για να δώσει το 101% των δυνάμεών του, ώστε να νικήσει η ομάδα του.

Ο Κανέλας συμπέρανε ότι άνθρωποι της Αρμίνια είχαν προσφέρει   ανάλογο ποσό στον Βιλντ, για να «σέρνεται» στη διάρκεια του ματς. Απείρως μεγαλύτερη σημασία είχαν τα ασφαλή συμπεράσματα, στα οποία κατέληξε το «ξετύλιγμα του κουβαριού»: σχεδόν η μισή «Μπουντεσλίγκα» ήταν μπλεγμένη σε … κόλπα δωροδοκιών και δωροληψιών!

Στο αθλητικό δικαστήριο παραπέμφθηκαν 53 παίκτες, δυο προπονητές και έξι παράγοντες ομάδων. Σε αρκετούς επιβλήθηκαν αυστηρότατες ποινές, οι οποίες όμως «μαλάκωσαν» κατόπιν. Το όλο πράγμα κατέληξε σε ένα είδος… εορταστικής γενικής αμνηστίας, προτού αρχίσουν οι αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974, που διοργάνωσε η – Δυτική, τότε- Γερμανία.

Έτσι λόγου χάρη, ο επιθετικός της Σάλκε Κλάους Φίσερ, στον οποίο αρχικά επιβλήθηκε ποινή ισόβιου αποκλεισμού από το επαγγελματικό ποδόσφαιρο που αργότερα εξέπεσε σε ένα έτος, στη συνέχεια (1977- 1982) μεγαλούργησε με την Εθνική, για λογαριασμό της οποίας σημείωσε 32 γκολ σε 45 ματς. «Μανούλες» στα «βιομηχανικά θαύματα» καθώς ήταν, οι Γερμανοί είχαν αφομοιώσει καλά έναν κανόνα και της αθλητικής βιομηχανίας: καμία «κάθαρση» δεν πρέπει να αφεθεί χωρίς χαλινάρι…

Τι γίνεται, όμως, με τα θαύματα της… βιοχημείας; Ήταν Οκτώβριος του 2010, όταν μια ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Λειψίας επιβεβαίωσε αυτό που «ο κόσμος είχε τούμπανο» επί 56 χρόνια: η εθνική δυτικογερμανική ομάδα που αναδείχθηκε παγκόσμια πρωταθλήτρια το 1954 είχε αγωνιστεί, όντως, ντοπαρισμένη στον τελικό εκείνο. Χρήσιμη, ασφαλώς, η επιστημονική θεμελίωση – και μπράβο στο θαρραλέο Πανεπιστήμιο της Λειψίας. Προσέγγιζαν όμως τα όρια της γραφικότητας ορισμένα σχόλια που ακούστηκαν ή γράφηκαν τότε (Οκτώβριος 2010), εδώ, στην Ελλάδα: «Αυτό είναι κράτος- οι Γερμανοί δεν κουκουλώνουν τίποτε»!! Έξοχα… Μπορούμε λοιπόν να ελπίζουμε ότι κάποιο γερμανικό Πανεπιστήμιο ίσως δικαιώσει τον παλιό διεθνή τερματοφύλακα, Χάραλντ Σουμάχερ, ας πούμε κατά το… 2042.

Στο βιβλίο του «Το Εναρκτήριο Σφύριγμα», ο Σουμάχερ είχε αποκαλύψει ότι οι παίκτες της Δ. Γερμανίας που συμμετείχαν (όπως κι ο ίδιος) στο Μουντιάλ του 1986, στο Μεξικό, είχαν … τρελαθεί στις ενέσεις και τα χάπια. Επίσης, ότι τους έδιναν να πίνουν ένα παράξενο μεταλλικό υγρό που προκαλούσε διάρροιες.

Τι ρωτήσατε; «Αν έγινε καμία έρευνα στη Γερμανία;». Θα αστειεύεστε… Μόνον ο Σουμάχερ αναγκάστηκε να κάνει έρευνα ποδοσφαιρικής αγοράς, ώστε να αποφασίσει πού θα συνέχιζε την καριέρα του, καθώς εκδιώχθηκε όχι μόνο από την Εθνική, αλλά και από το σύλλογό του, την Κολωνία. Στην Τουρκία συνέχισε.

Δεν είναι προφανείς οι αναλογίες; Για να θεωρήσει κάποιος υποδειγματικό το γερμανικό ποδόσφαιρο, θα πρέπει να αγνοεί όλα τα προαναφερθέντα- και πολλά ακόμη. Για να θεωρήσει συνολικά τη Γερμανία κάτι σαν αδιάφθορη Μέκκα των αυστηρών μα δίκαιων κανόνων που διέπουν πολιτική, οικονομία και κοινωνία, θα πρέπει να μην ξέρει καν… προς τα πού πέφτει αυτή η χώρα! Να αγνοεί πχ ότι τα… λαδωτήρια τύπου Siemens έχουν βρει έναν ωραίο, σταθερό τρόπο να αποκρούουν κάθε κατηγορία πως παραβιάζουν την εσωτερική νομοθεσία, που ορίζει ως ποινικό αδίκημα τις δωροδοκίες στο εξωτερικό: αναφέρουν ότι οι «λαδωμένοι» δεν είναι κρατικοί αξιωματούχοι «σύμφωνα με τα κριτήρια του ΟΟΣΑ» και συνεχίζουν να μοιράζουν μίζες. Κανονικά και με το (γερμανικό) νόμο…

Θα πρέπει, επίσης, (ο… κάποιος) να μην έχει ιδέα για το πόσο ανθεί η «μαύρη εργασία» στη Γερμανία, από τότε (2003) που εφαρμόστηκε η «Ατζέντα 2010» του Γκ. Σρέντερ. Να μην γνωρίζει ότι το 2005 ήταν έτος, όχι μόνο του Χόιτσερ, αλλά και των αποκαλύψεων για τις εξαγορές στη Φολκσβάγκεν: στελέχη της επιχείρησης «λαδώνονταν» από προμηθευτές, συνδικαλιστές επί χρόνια πουλούσαν τη συναίνεσή τους για οτιδήποτε… χρειαζόταν, έναντι χρημάτων, ταξιδιών σε εξωτικές χώρες και πολλών νυχτών με ακριβοπληρωμένες πόρνες.

Βιβλίο ολόκληρο θα χρειαζόταν για μια απλή καταγραφή και παλιότερων υποθέσεων. Ατελείωτος είναι ο κατάλογος, από τις αποκαλύψεις των 70ς για τη διοχέτευση χρημάτων του μεγαλοεπιχειρηματία Φρίντριχ Καρλ Φλικ στα ταμεία Χριστιανοδημοκρατών, Φιλελευθέρων και SPD, μέχρι τα «παραθυράκια» που επέτρεψαν την εκτεταμένη φοροδιαφυγή του εν λόγω «βαρόνου». Κι από το διατροφικό σκάνδαλο του 1980 έως τα «παρατράγουδα» που συνόδευσαν την εξαγορά της εταιρείας τηλεπικοινωνιών Μάνεσμαν από τη Βόνταφον, το 2000.

Αντί επιλόγου: Για πολλά «φρέσκα» και… καθημερινά γερμανικά, ενδείκνυται το εξαιρετικό βιβλίο του Γκίντερ Βάλραφ «Από τον Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο» (στα ελληνικά, εκδόσεις «Τόπος»). Διότι κανείς δεν απομυθοποιεί το «γερμανικό θαύμα» πειστικότερα από έναν τολμηρό γερμανό συγγραφέα -και ρεπόρτερ, συνάμα…