«Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου», της Δήμητρας Λουκά

Αν είσαι συγγραφέας γράψε για λύκους, για κόρες, για το φως που κρύβεται και για το σκοτάδι που επιτίθεται. Αν είσαι συγγραφέας γράψε για το σκότωμα της μέρας και για την ελπίδα ης νύχτας. Αν είσαι συγγραφέας κράτα τη φλόγα του δράκου και τη βεβαιότητα ότι το θηρίο είναι εδώ. Και μη φοβηθείς, μην αρνηθείς τη μοίρα της οριστικής τελείας. Τίποτα δεν μένει σταθερό και τίποτα δεν κινείται. Κι αν ρίξεις την πένα σου στο χάος του γνωστού μύθου, να περιμένεις με λαχτάρα και ανησυχία τον άγνωστο μύθο. Ο νέος κόσμος που έφτιαξες δεν πρέπει να σου μοιάζει, μα ούτε και να σε ξαφνιάζει. Ένα αποτύπωμα συγγραφικό εδώ, μια εικόνα από το παρελθόν εκεί και μια νέα δημιουργική στιγμή που εκρήγνυται. Και το λευκό χαρτί να γίνεται κομμάτια και σε καθένα απ’ αυτά μια τελεία, ένας τόνος, ένα θαυμαστικό, μια σάρκα από τη σάρκα σου κύριε, κυρία, συγγραφέα. Ναι, υπάρχει πόνος, υπάρχει κούραση, βασανιστική αμφιβολία. Και ναι, μπορεί να υπάρχει και απόρριψη. Κάποιες φορές, όμως, υπάρχει και αποδοχή και είναι ο λύκος που ρωτάει «άνθρωπε, άνθρωπε είσαι εδώ;». Το ζώο μέσα μας, έξω, χρειάζεται τις ιστορίες του και η Δήμητρα Λουκά τις έχει στο βιβλίο «Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» (Εκδόσεις Κίχλη).

Η Δήμητρα Λουκά κάνει κομμάτια τη μυθική Περσεφόνη, τη βάζει στις χούφτες της, στο στόμα της και με ένα εκκωφαντικό ξέσπασμα μας την επιστρέφει με μία, δύο, τρείς, άπειρες κοπέλες, γυναίκες, που είναι η Περσεφόνη, οι λίγες, οι πολλές, οι δικές μας, οι δικές σας. Και ο μύθος γίνεται πραγματικότητα και η πραγματικότητα μύθος. Εντυπωσιακό ακούγεται και είναι, αφού το διαβάσεις και το δεις. Η συγγραφέας ξέρει ότι το διαχρονικό είναι πάντα εδώ και πάντα ενεργεί στο «τώρα», στο «πριν» και στο «μετά».

Ο Άδης άρπαξε την κόρη της θεάς Δήμητρας και του θεού Δία και ο κάτω κόσμος έγινε το συμπλήρωμα του πάνω, το άλλο μισό του δεδομένου, η εικόνα πίσω από τον ώμο μας. Και σήμερα οι κόρες αρπάζονται και σήμερα καταπιέζονται και σήμερα υποτάσσονται στην εξουσία του δυνατού και σήμερα κινδυνεύουν, κακοποιούνται, δολοφονούνται. Σήμερα, όμως, αντιδρούν κιόλας. Αντιστέκονται και δυναμώνουν την έννοια της χειραφέτησης, της ανεξαρτησίας και της αγάπης που απαλά τυλίγει και δεν πνίγει. Η Λουκά, λοιπόν, παίρνει τον μύθο και τον κάνει σκληρή ρεαλιστική απεικόνιση, παραμύθι χωρίς χρυσόσκονη, ποίημα σχεδόν επικό που ποτέ δεν τελειώνει. Στις ιστορίες του βιβλίου υπάρχει πάθος, τρυφερότητα, νοιάξιμο και γνήσια ανθρωπιά που σπαρταράει.

Η γερή, λεπτή, κόκκινη κλωστή της Λουκά που δένει όλα διηγήματα είναι η σχέση μάνας-κόρης. Ο μύθος της αρπαγής είναι το μάτι της βελόνας που μέσα του χωρούν τα πάντα! Ο λόγος της συγγραφέως είναι ατμοσφαιρικός, έχει την ένταση της αλήθειας που ψάχνει, αναδεικνύει, «τρέχει» με περιπετειώδες ύφος και ξεδιπλώνεται με τρόπο ακαταμάχητο. Και ναι, εδώ έχουμε μια παλίμψηστη γραφή που μεγαλώνει τον χώρο και τον χρόνο. Υπάρχει μια σκοτεινή γοητεία στο «Η Περσεφόνη στο στόμα του λύκου» και πολύ μας αρέσει. Απόσπασμα: Είδε την εικοσάχρονη Ερζέμπετ να την κοιτάζει με μάτια ολοφώτεινα. Η τρέλα την κυρίευσε. Την επομένη, παρήγγειλε στην Νταρβούλια μια λεκάνη αίματος για το πρωινό της λουτρό. [σ.83]