"Η Χαμάς θέλει να καταστρέψει το δημοκρατικό κράτος τού Ισραήλ" - Ισραηλινή κατοχή (Β' Μέρος)

| 05/12/2023

Συνεχίζοντας από τις προηγούμενες ενότητες, στην ενότητα αυτή εξετάζουμε δύο από τα πλέον βασικά επιχειρήματα των Ισραηλινών και δυτικών συμμάχων τους. Το ένα περί κοσμικού και δημοκρατικού κράτους τού Ισραήλ, και το άλλο για το ότι η Χαμάς θέλει να αφανίσει το Ισραήλ. Την ώρα που το Ισραήλ συνεχίζει να σφυροκοπάει τη Γάζα και να επιτίθεται σε κοινότητες και ανθρώπους στη Δυτική Όχθη, ας δούμε ποια είναι η “δημοκρατία” που πλήττεται και ποιοι οι “τρομοκράτες” που την απειλούν.

[Διαβάστε στο αφιέρωμά μας: Α’ Μέρος, ισραηλινή κατοχή στην καθημερινότητα των Παλαιστινίων, για το τι συμβαίνει εδώ και 75 χρόνια στη γη και τους ανθρώπους τής Παλαιστίνης. Στο Β’ Μέρος έχουμε μιλήσει για την απανθρωποποίηση ως μέθοδο εγκαθίδρυσης και στερέωσης της κατοχής και του απαρτχάιντ. Και για τα επιχειρήματα Οι Παλαιστίνιοι απέρριψαν προτάσεις για ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος”    και   “Δεν έχουμε συνομιλητή για την ειρήνη, είναι τρομοκράτες” και Το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα.]

1. «Το Ισραήλ είναι αμιγώς κοσμικό και δημοκρατικό κράτος»

Tο «προκεχωρημένο φυλάκιο του δυτικού πολιτισμού» στην Μέση Ανατολή, όπως αποκαλείται συχνά από διαφόρους το Ισραήλ, ΔΕΝ έχει γραπτό Σύνταγμα. Αν και η δημιουργία Συντάγματος αναφερόταν τόσο στην απόφαση ίδρυσής του όσο και στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας του θέτοντας μάλιστα ως χρονοδιάγραμμα την 1η Οκτωβρίου 1948, ο τότε πρωθυπουργός Νταβίντ Μπεν-Γκουριόν υποστήριξε ότι υπήρχαν πιο σημαντικά πράγματα να γίνουν. Έκτοτε έχουν περάσει ήδη 75 χρόνια, και πάντα υπάρχουν πιο επείγοντα πράγματα να γίνουν από το να υπάρξει Σύνταγμα. Αντί για Σύνταγμα έχει μια σειρά από Βασικούς Νόμους. Η καθυστέρηση, αρχικώς, προκλήθηκε από την εσωτερική διαμάχη για το κατά πόσο το Σύνταγμα θα έπρεπε να είναι κοσμικό ή να βασίζεται στην halacha, δλδ τον εβραϊκό θρησκευτικό νόμο. Αυτά αναφέρει η εβραϊκή εικονική βιβλιοθήκη.

Το 2018, μετά από χρόνια έντονης συζήτησης, με κυβερνητική πλειοψηφία υιοθετήθηκε υπό την μορφή ενός ακόμη Βασικού Νόμου, ο ορισμός του Ισραήλ ως κράτος των εβραίων, πυροδοτώντας σφοδρές αντιδράσεις εντός και εκτός χώρας, ακόμη και από την εβραϊκή διασπορά. Για πολλούς κοσμικούς εβραίους και την αντιπολίτευση πρόκειται για έναν νόμο που θέτει σε προτεραιότητα το θρησκευτικό έναντι του δημοκρατικού στοιχείου υποσκάπτοντας βασικές αρχές της αστικής δημοκρατίας. Κατά την άποψη αυτή, περιθωριοποιεί οριστικά το 1/5 του πληθυσμού που είναι Ισραηλινοί πολίτες μεν, Άραβες δε (μουσουλμάνοι αλλά και πάρα πολλοί χριστιανοί, στη συντριπτική τους πλειοψηφία Παλαιστίνιοι αλλά και Δρούζοι και άλλες εθνότητες), αποξενώνει την εβραϊκή διασπορά καθώς πρακτικά καταργείται το δικαίωμά της να εκφράζει άποψη για ζητήματα θρησκευτικών διακρίσεων και σεβασμού μειονοτήτων, και ασκεί ιδιαίτερη πίεση σε πλήθος κοσμικών Ισραηλινών πολιτών που δεν είναι θρησκευόμενοι και δεν θέλουν η ταυτότητά τους ως πολίτη να ορίζεται από τη θρησκεία τους.

Διαδήλωση Δρούζων Ισραηλινών το 2018 ενάντια στον νόμο που καθιστά το Ισραήλ «έθνος κράτος του εβραϊκού λαού» (Πηγή: The Times of Israel)

Ακριβώς η έλλειψη γραπτού Συντάγματος στην οποία να αναφέρεται σαφώς η ανεξαρτησία των τριών εξουσιών (νομοθετικής, εκτελεστικής και δικαστικής) έστω και τυπικά, διευκόλυνε και τις «μεταρρυθμίσεις» Νετανιάχου στη δικαιοσύνη οι οποίες προκάλεσαν τεράστιο ρήγμα στην ισραηλινή κοινωνία, που ήρθε να προστεθεί στον εσωτερικό διχασμό που προκάλεσε ο Βασικός Νόμος περί «εβραϊκού κράτους».

Υπερορθόδοξοι εβραίοι – Ανερχόμενη και καθοριστική δύναμη

Ως υπερορθόδοξοι εβραίοι – haredi- χαρακτηρίζονται εκείνοι που στην καθημερινότητά τους ακολουθούν με ύψιστη αυστηρότητα τον εβραϊκό νόμο και αποφεύγουν τις επαφές με τον οποιονδήποτε (συμπεριλαμβανομένων και κοσμικών εβραίων) που δεν κάνουν το ίδιο. Τα τελευταία χρόνια, εντός Ισραήλ, η παρουσία και η επιρροή τους, δια μέσου των πολιτικών τους κομμάτων είναι ολοένα ισχυρότερη. Ένας από τους βασικούς λόγους του εντυπωσιακού ρυθμού, καταρχάς, πληθυσμιακής τους αύξησης (σήμερα υπολογίζεται ότι αποτελούν το 30% του ισραηλινού πληθυσμού, με αυξητική τάση) ιδιαίτερα σε σύγκριση με τον εβραϊκό κοσμικό ισραηλινό πληθυσμό είναι τα πρωτόγνωρα προνόμια -για κοσμική αστική δημοκρατία-  που απολαμβάνουν με τη χρηματοδότηση από τη φορολογία των υπολοίπων κοσμικών Εβραίων.

Συνοικία υπερορθόδοξων εβραίων στην Ιερουσαλήμ (Πηγή: Middle East Eye)

Οι μισοί άνδρες εξ αυτών δεν εργάζονται (για τις γυναίκες είναι σχεδόν αδιανόητο να εργάζονται και να μην μένουν στο σπίτι μεγαλώνοντας τα παιδιά) καθώς αφιερώνουν το χρόνο τους στην μελέτη των ιερών κειμένων και ζουν με εξαιρετικά αξιοπρεπή επιδόματα. Όσοι εργάζονται, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, απασχολούνται σε θρησκευτικού τύπου καθήκοντα μέσα σε έναν δαίδαλο θρησκευτικής γραφειοκρατίας (από τα ειδικά σχολεία μέχρι τα ξεχωριστά τους ιδρύματα). Το κρατικό σύστημα πρόνοιας ενθαρρύνει τη δημιουργία πολύτεκνων οικογενειών από τους Haredi και τα εκπαιδευτικά τους ιδρύματα, που υποστηρίζονται από το κράτος, διαμορφώνουν γενιές παιδιών που στερούνται την ποικιλόμορφη και απαιτητική γνώση που απαιτεί η τρέχουσα αγορά εργασίας. Στις αυστηρά ξεχωριστές τους συνοικίες (καθώς λειτουργούν σαν κλειστός θύλακας) σε μια σειρά από ζητήματα εφαρμόζεται ο εβραϊκός νόμος και λειτουργούν δικά τους δικαστήρια, ιδιαίτερα όσον αφορά ζητήματα οικογενειακού δικαίου. Εξού και «κατέβασαν» γρήγορα τους τόνους όσον αφορά την αντιπαράθεση για τη δικαστική μεταρρύθμιση που δίχασε τη χώρα, προκειμένου να διαφυλάξουν όσο γίνεται το δικό τους «σύστημα δικαιοσύνης».

Οι άνδρες Haredi απαλλάσσονται από τη στρατιωτική θητεία, και η εξαίρεσή τους είναι δυνατή παρά το ότι ψηφίστηκε νόμος που θεωρητικά τους συμπεριλαμβάνει στην υποχρεωτική στρατολόγηση. Το ότι οι περισσότεροι επιτυγχάνουν να μην υπηρετήσουν τελικά, οφείλεται στην ολοένα αυξανόμενη επιρροή των κομμάτων τους. Τα δύο κύρια κόμματά τους, το Shas και το United Torah Judaism, από τότε που ανήλθε για πρώτη φορά στην εξουσία ο Νετανιάχου, το 1996, βλέπουν σταθερά τη δύναμή τους να αυξάνεται καθώς έγιναν ο χρήσιμος κυβερνητικός του εταίρος πάρα πολλές φορές. Έδωσαν στήριξη και για σχηματισμό κυβέρνησης και για μια σειρά από αμφιλεγόμενα νομοθετήματα που δίχασαν την ισραηλινή κοινωνία ή ακόμη και αποφάσεις σχετικές με την κατοχή και έλαβαν συνέχιση και διεύρυνση των προνομίων τους. Άλλωστε τα παιδιά των άλλων θα πάνε στρατό και θα σκοτωθούν, όχι τα δικά τους. Ωστόσο, στον πρόσφατο πόλεμο, στηρίζουν τον ισραηλινό στρατό εθελοντικά, με άλλους τρόπους, όπως περιγράφει και η εφημερίδα The Times of Israel

Photo by David Cohen/Flash90

Όσον αφορά σειρά άλλων δικαιωμάτων (όπως είναι η σεξουαλική ταυτότητα ή ακόμη και η θέση των γυναικών) είναι μάλλον αναμενόμενο ότι τα θρησκευτικά κόμματα τάσσονται ενάντια και ζητούν τον εξοβελισμό τους ενώ σχεδόν ανοιχτά υποστηρίζουν την υιοθέτηση θρησκευτικού νόμου και κατάργηση της κοσμικότητας σε διάφορους βαθμούς (ανάλογα με το γενικό πολιτικό κλίμα). Ενδεικτικό είναι ότι στην σύνθεση του τωρινού κυβερνητικού συνασπισμού συμμετέχουν 6 κόμματα, εκ των οποίων τα 5 είναι θρησκευτικά και εκφράζουν τις προαναφερόμενες απόψεις. Το βαθύ ρήγμα εντός της ισραηλινής κοινωνίας μεταξύ κοσμικών και ακραία θρησκευόμενων πολιτών είναι ξεκάθαρο όλα τα τελευταία χρόνια και πυροδοτεί σειρά εντάσεων. Ενδεικτικό είναι ότι ήδη από το 2016, σε έρευνα αποτυπωνόταν ότι οι κοσμικοί Ισραηλινοί πολίτες προτιμούσαν τα παιδιά τους, αν προκύψει, να παντρευτούν χριστιανό παρά υπερορθόδοξο εβραίο.

Σε ένα 15λεπτο τηλεοπτικό ρεπορτάζ τού France 24, τον Ιανουάριο 2023 (στα αγγλικά), αποτυπώνεται ποια είναι η κατάσταση με τους υπερορθόδοξους αυτή τη στιγμή μέσα στο κράτος τού Ισραήλ, την καταστολή από τον ισραηλινό στρατό, το πώς διαπαιδαγωγούν αγόρια και κορίτσια για το εγγύς μέλλον, πώς επιτίθενται σε άλλες κοινότητες, τις σέχτες τους, και πώς κάποια πρώην μέλη τους περιγράφουν την εμπειρία τους.

 

Ισραηλινοί Άραβες (Παλαιστίνιοι): πολίτες β’ κατηγορίας στην «όαση της δημοκρατίας»

Τουλάχιστον το 20% του ισραηλινού πληθυσμού είναι Ισραηλινοί Άραβες. Είναι, δλδ, Παλαιστίνιοι, στην πλειονότητά τους, Δρούζοι και άλλες αραβικές φυλές που παρέμειναν στο έδαφος του κράτους του Ισραήλ μετά την ίδρυσή του, αλλά δεν είναι εβραίοι στο θρήσκευμα. Οι υπηρεσίες του ΟΗΕ κάνουν λόγο πολλές δεκαετίες τώρα για «θεσμικό ρατσισμό» του κράτους του Ισραήλ, δεδομένου ότι, ελλείψει και Συντάγματος, ο ορισμός του ως κράτος των εβραίων, αφήνει εκτός συνταγματικής κάλυψης δικαιωμάτων όλους τους υπόλοιπους πολίτες του καθώς αν και αναγνωρίζεται η ισότητα όλων των πολιτών με τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας του Ισραήλ, στις διάφορες πτυχές του Βασικού Νόμου δεν αποτυπώνεται.

Διαδήλωση Ισραηλινών Αράβων (Παλαιστινίων) κατά της εγκατάλειψης των συνοικιών τους στο οργανωμένο έγκλημα τον Ιούνιο του 2023 (Πηγή: The Christian Science Monitor)

Οι Ισραηλινοί άραβες, σε αντίθεση με τους εβραίους συμπολίτες τους, υπόκεινταν σε στρατιωτικό νόμο από το 1948 μέχρι το 1966. Ζουν, ουσιαστικά, σε δικές τους συνοικίες ακόμη και σε πόλεις όπου ζουν μαζί με εβραίους Ισραηλινούς (πχ Χάιφα). Τα σχολεία, οι υποδομές, οι υπηρεσίες στις συνοικίες αυτές χαρακτηρίζονται ως «χαμηλότερης ποιότητας» και δυνατοτήτων από τις εβραϊκές συνοικίες και δεν χρηματοδοτούνται το ίδιο. Οι μεγαλύτερες διακρίσεις καταγράφονται στις υποδομές, στην οικονομική ανάπτυξη, στην πρόσβαση στην εκπαίδευση, στον αστικό σχεδιασμό των γειτονιών τους, στη δυνατότητα κατοχής γης. Περισσότερες από τις μισές οικογένειες Ισραηλινών που ζουν στη φτώχεια είναι Ισραηλινοί Άραβες και οι κοινότητές τους είναι πιο φτωχές στη χώρα.

Οι Ισραηλινοί Άραβες που είναι Παλαιστίνιοι δεν είναι υποχρεωμένοι να υπηρετήσουν στο στρατό και οι περισσότεροι δεν το κάνουν γιατί δεν θέλουν να βρεθούν στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Το γεγονός αυτό έχει σοβαρές συνέπειες σε μια χώρα βαθιά στρατιωτικοποιημένη όπου οι άνδρες υπηρετούν υποχρεωτικά 2 χρόνια και 8 μήνες και οι γυναίκες υπηρετούν υποχρεωτικά δύο χρόνια αμέσως μόλις τελειώσουν το σχολείο, στα 18, και παραμένουν σε εφεδρεία (συχνά ετησίως στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη εννοείται) μέχρι τα 40. Εκτός από το προφανές τής περιθωριοποίησης, αντιμετωπίζουν προβλήματα στην πρόσβασή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και σε σειρά θέσεων εργασίας καθώς είναι το πλέον σύνηθες στις σχετικές αιτήσεις να τίθεται ως ερώτημα σε ποιο σώμα και θέση υπηρέτησαν στο στρατό. Αν δεν υπάρχει απάντηση, η αίτηση δεν εξετάζεται τις περισσότερες φορές.

 

Άλλωστε, οι τελευταίες εξελίξεις επιβεβαιώνουν περίτρανα την «δημοκρατία» και «κοσμικότητα» του κράτους τού Ισραήλ:

Στον πόλεμο που εξελίσσεται από τις 7 Οκτώβρη, ο επικεφαλής της ισραηλινής αστυνομίας ταυτίζοντας κάθε φιλειρηνιστή (δεν διευκρινίζεται αν θα είναι εβραίος ή Ισραηλινός Άραβας) που διαμαρτύρεται για την απάνθρωπη επίθεση στη Γάζα με υποστηρικτή της Χαμάς, χωρίς να κάνει καμία διάκριση, απείλησε ανοιχτά ότι όποιος το κάνει, θα μεταφέρεται στη Γάζα καθώς είναι «περίοδος πολέμου» και «η ανοχή είναι μηδενική». Διευκρίνισε δε ότι δεν θα δοθεί άδεια για πραγματοποίηση καμίας απολύτως διαμαρτυρίας.

Οι βουλευτές του συνασπισμού Hadash Ta’al Aida Touma Suleiman και Ofer Cassif (δεξιά) σε παλιότερη διαδήλωση υπέρ της προστασίας της παλαιστινιακής συνοικίας Σεϊκ Τζάρα της ανατολικής Ιερουσαλήμ (Πηγή: The medialine org)

Επίσης, η Επιτροπή Δεοντολογίας του ισραηλινού κοινοβουλίου (Κνέσετ), με διαφορά κάποιων ημερών, έθεσε σε αργία για 45 ημέρες με στέρηση μισθού τον εβραίο κομμουνιστή βουλευτή Ofer Cassif, από το εβραιο-αραβικό κόμμα Hadash-Ta‘al (μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚ Ισραήλ που συμμετέχει στον κομματικό αυτό συνασπισμό, και σε δύο μήνες αργία με περικοπές στον μισθό της, την βουλευτή Aida Touma Suleiman επειδή καταδίκασαν τον ανηλεή βομβαρδισμό τής Γάζας και τάχθηκαν υπέρ του τερματισμού του όπως και της άρσης του αποκλεισμού, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση και ότι για να ζήσουν και οι δύο λαοί ειρηνικά πρέπει να υπάρξει δίκαιη ειρήνη. Τη σημασία του έχει ότι ο Cassif είχε στενούς φίλους που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου.

Ένα πρόσφατο, πλην εντελώς «παραμελημένο» από τα ΜΜΕ, περιστατικό στο «προκεχωρημένο φυλάκιο του κοσμικού δυτικού πολιτισμού» είναι, σίγουρα, και το διάγγελμα του Μπ. Νετανιάχου, στις 27 Οκτωβρίου 2023 προς τον ισραηλινό λαό. Σε αυτό, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε εκτενώς σε απόσπασμα της εβραϊκής Βίβλου στο οποίο φέρεται ο προφήτης Σαμουήλ να καθοδηγεί τον πρώτο βασιλιά του Ισραήλ, Σαούλ, να εξαλείψει όλους τους άλλους λαούς της περιοχής, και ιδιαίτερα τους Αμαληκίτες (για την ύπαρξη των οποίων δεν έχει, μέχρι στιγμής, βρεθεί αρχαιολογική ιστορική απόδειξη πλην των θρησκευτικών κειμένων), επειδή υποτίθεται εμπόδισαν την έξοδο του εβραϊκού λαού από το Σινά. Αν και ο Νετανιάχου δεν έχει δώσει δείγματα φανατικά θρησκευόμενου, επέλεξε να ενισχύσει περαιτέρω το «θρησκευτικό περιτύλιγμα» της σύγκρουσης με τους Παλαιστινίους, για να στηρίξει και την προπαγανδιστική λογική άλλωστε ότι απέναντί της η ισραηλινή ηγεσία έχει «ισλαμιστές τρομοκράτες» και είναι «σύγκρουση θρησκειών – πολιτισμών». Γι’ αυτό και στο επόμενο διάγγελμά του λίγες μέρες αργότερα (31 Οκτωβρίου) μιλάει για την «υπόσχεση της προόδου τον 21ο αιώνα» και ένα «λαμπρό μέλλον» το οποίο δεν μπορεί να επέλθει «αν αφήσουμε το Κακό να υπάρχει». Η «υπόσχεση για ένα καλύτερο και λαμπρό μέλλον» θα υλοποιηθεί αν «ο πολιτισμένος κόσμος είναι πρόθυμος να πολεμήσει τους βάρβαρους». Το συμπέρασμα είναι πως αν είσαι μουσουλμάνος και αναφέρεσαι στο Κοράνι, είσαι φανατικός ισλαμιστής που προωθείς το μίσος και την τρομοκρατία, ενώ αν είσαι εβραίος και αναφέρεσαι στην εβραϊκή Βίβλο είσαι κοσμικός δημοκρατικός δυτικού τύπου που απλώς παραθέτει ένα λογικό επιχείρημα.

Η ισραηλινή ηγεσία, μετά τις απειλές τoυ αρχηγού της αστυνομίας, εξέτασε το ενδεχόμενο να προχωρήσει, όπως φαίνεται, σε νομοθετική ρύθμιση έτσι ώστε η αστυνομία να έχει το «πράσινο φως» με απλή εντολή διοικητή να πυροβολεί διαδηλωτές «αν κλείνουν το δρόμο» γιατί ο πόλεμος είναι «σε πολλά μέτωπα». Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2023 δεν είχε ληφθεί τέτοια απόφαση, ωστόσο η πραγματοποίηση αντιπολεμικών διαδηλώσεων πρακτικά είχε απαγορευτεί καθώς η αστυνομία απέρριψε την μία μετά την άλλη τις σχετικές αιτήσεις από το εβραιο-αραβικό κόμμα Hadash-Ta’al και τις σχετικές προσφυγές εναντίον των απαγορεύσεων απέρριψε το Ανώτατο Δικαστήριο. Μία εξαίρεση έγινε όταν προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο η Ένωση Πολιτικών Δικαιωμάτων του Ισραήλ. Παρόλα αυτά, τέθηκαν όροι για τη διεξαγωγή της διαδήλωσης: οι διοργανωτές υποχρεώθηκαν να αλλάξουν την τοποθεσία, τέθηκε ανώτατος αριθμός συμμετεχόντων στα 500 άτομα, η αστυνομία πήρε αρκετά πλακάτ, και μετά το πέρας της εκδήλωσης και των ομιλιών οι αστυνομικές δυνάμεις «επέτρεψαν» μικροεπεισόδια με συμμετέχοντες σε αντισυγκέντρωση πριν επέμβουν για να αποτρέψουν τα χειρότερα. Αυτή είναι και η μοναδική σαφώς αντιπολεμική συγκέντρωση που επιτράπηκε να πραγματοποιηθεί με κεντρικά αιτήματα το τέλος της αιματοχυσίας στη Γάζα, την προστασία όλων των αμάχων εκατέρωθεν, τον τερματισμό της πολιτικής απαρτχάιντ και της πρόταξης της λύσης των δύο κρατών για μια διαρκή ειρήνη.

Σε μια επιπλέον επίδειξη «ελευθερίας του λόγου» ο υπουργός Επικοινωνιών Shlomo Karhi εισηγήθηκε να κοπεί η χρηματοδότηση και να απαγορευτεί η δυνατότητα εγγραφής συνδρομητών αλλά και διαφήμισης στην εφημερίδα Haaretz υποστηρίζοντας ότι δημοσιεύει «ηττοπαθή και ψευδή προπαγάνδα» που υποσκάπτει τους «στόχους του πολέμου». Δεν ανέφερε κάποιο συγκεκριμένο παράδειγμα με αποτέλεσμα να μην είναι σαφές τι ενόχλησε καθώς η εφημερίδα εκτός από το να φιλοξενεί ακόμη ελάχιστους αρθρογράφους που επικρίνουν τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης στη Γάζα και γενικά στα παλαιστινιακά εδάφη, απλώς δημοσιεύει ρεπορτάζ που δεν είναι εντελώς μονομερή.

Επιπλέον, στις 19 Οκτωβρίου έθεσε υπό απαγόρευση τη δραστηριότητα 6 μη κυβερνητικών παλαιστινιακών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες συνεργάζονται με υπηρεσίες του ΟΗΕ όπως καταγγέλλει το Παρατηρητήριο για την Προστασία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που αποτελεί σύμπραξη ανάμεσα στην Διεθνή Ομοσπονδία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Κατά των Βασανιστηρίων. Η απαγόρευση, με 6 στρατιωτικά διατάγματα, εκδόθηκε στη βάση του αντι-τρομοκρατικού νόμου 5776 του 2016. Οι οργανώσεις κατηγορήθηκαν ως «βραχίονας» του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, αν και δεν δόθηκε, όπως τονίζεται στην καταγγελία, κανένα σχετικό στοιχείο. (Έχει ενδιαφέρον με δεδομένο ότι με βάση την καταιγιστική κυρίαρχη προπαγάνδα ο «πόλεμος» είναι με τη Hamas).

Πρόκειται για τις οργανώσεις Al-Haq, Law in the Service of Man, Addameer Prisoner Support and Human Rights Association, Bisan Center for Research and Development, Defence for Children International-Palestine (DCI-Palestine), the Union of Agricultural Work Committees (UAWC) and the Union of Palestinian Women’s Committees (UPWC). Η Al-Haq είναι μέλος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και οι Addameer, Al-Haq και DCI-Palestine της Παγκόσμιας Οργάνωσης Κατά των Βασανιστηρίων και είχε, μετά από εκτεταμένη έρευνα, δημοσιοποιήσει για τις μεθόδους – βασανιστήρια ανάκρισης αλλά και κράτησης.

Λίγα λόγια για τις κοινότητες των Βεδουίνων και την έρημο Negev, ως δείγμα τής πλήρους αυταρχικότητας και ταξικού πολέμου τού Ισραήλ.

Πλήθος χωριών στην έρημο του Negev (ή Al Naqab για τους Παλαιστίνιους), κυρίως χωριά με κατοίκους από φυλές Βεδουίνων, καταστράφηκαν μετά τον πόλεμο του 1948 και ο πληθυσμός τους εκτοπίστηκε εγχώρια, εξορίστηκε ή παρέμεινε σε μια πολύ στενή λωρίδα γης, την Siyagh («επιτρεπόμενη γη»). Έτσι, τότε, από περίπου 100.000 έμειναν 11.000, ενώ η γη τους λεηλατήθηκε και παραχωρήθηκε σε ισραηλινούς με αρχικό σκοπό να εποικιστεί η έρημος, να «ανθίσει», όπως ήταν το κάλεσμα του Μπεν Γκουριόν (make the desert bloom) και να μεταφερθούν εβραίοι που έμεναν ακόμα στο εξωτερικό ή αργότερα οι ισραηλινοί που έφυγαν από τη Γάζα. (Μια ανάλογη συζήτηση έχει ξανανοίξει και τώρα, να χρησιμοποιηθεί η έρημος για υποδοχή εκτοπισμένων, με αφορμή την ισοπέδωση της Γάζας, με πολύ πιο δυσχερείς όρους, καθώς ακόμα και ως υπόνοια το να μεταφερθούν εκεί εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι, δημιουργεί ήδη σοβαρό πρόβλημα με βάση το πώς είναι οι υπάρχουσες συνθήκες διαβίωσης και η συγκρότηση των κοινοτήτων στην περιοχή). Στο διάστημα που ακολούθησε μετά την εγκατάσταση των πρώτων εβραϊκών πληθυσμών, κάποιες φυλές ή ομάδες βεδουίνων επέστρεφαν «παράνομα» και μέσα στα χρόνια δημιουργήθηκαν τα «μη-αναγνωρισμένα χωριά» που ακόμα μέχρι σήμερα θεωρούνται παράνομα, και άρα δεν ηλεκτροδοτούνται, δεν έχουν νερό, σχολεία, δρόμους, ή στοιχειώδεις υποδομές. Ο όρος «μη-αναγνωρισμένα χωριά» είναι θέση τού Ισραήλ. Και μπορούν να τα σβήνουν από τον χάρτη οποιαδήποτε στιγμή. Βρίσκονται μάλιστα σε απόσταση μόλις κάποιων χιλιομέτρων από την Μπεερσεβά, που θεωρείται κάτι σαν πρωτεύουσα του Νεγκέβ και είναι από τις πιο εξελιγμένες πόλεις τού Ισραήλ, κατόπιν εφαρμογής τού σχεδίου Blueprint Negev το 2006. Με βάση το σχέδιο αυτό, οι Ισραηλινοί συνέχιζαν να εκτοπίζουν τους Βεδουίνους (που πλέον είναι περίπου 200.000) και δημιούργησαν μια πόλη-υπερπαραγωγή για να μεταφέρουν Ισραηλινούς και πλούσιους Αμερικάνους να κατοικήσουν. Από τους 200.000 βεδουίνους οι μισοί μένουν σε 7 ειδικά σχεδιασμένες από το Ισραήλ πόλεις, ενώ οι υπόλοιποι ζουν σε 48 χωριά, τα 35 εκ των οποίων είναι «μη-αναγνωρισμένα». Γύρω τους συνεχίζουν να αναπτύσσονται “ακμάζουσες κοινότητες”, κιμπούτζ, που καλούν τους Ισραηλινούς να διαφυλάξουν τα σύνορα και να ζήσουν το τεχνολογικό θαύμα τής χώρας τους.

Το βίντεο του Jewish National Fund-USA τα λέει όλα από μόνο του https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=5KHlnrkL_D4&ab_channel=JewishNationalFund-USA

Οι εκδόσεις τους, επίσης:

Εδώ, σε αυτό το βιβλίο (Let there be water- Israel’s solution for a water-starved world), ο συγγραφέας Seth Siegel μάς παρουσιάζει όλος χαρά το αναπτυξιακό θαύμα τού Ισραήλ, που έφερε νερό στην έρημο κι έκανε τελικά την έρημο να ανθίσει, όταν, όπως λέει ο ίδιος, ο κόσμος συνήθως υποφέρει από την έλλειψη (του νερού). Το μόνο που ξέχασε να αναφέρει είναι ότι το σχέδιο αυτό ήταν «ένα αποικιοκρατικό και βίαιο εγχείρημα κατά της φύσης και του ιθαγενούς πληθυσμού… Εδώ και δεκαετίες, το Ισραήλ εκτρέπει νερό από τη λεκάνη του Ιορδάνη ποταμού σε έργα στην έρημο Naqab [σ.σ. όπως λένε οι Παλαιστίνιοι την Negev], εντείνοντας τη λειψυδρία και την ερημοποίηση, η οποία έχει αλλάξει δραματικά το τοπικό οικοσύστημα. Η αλήθεια είναι ότι η υποτιθέμενη “άνθιση της ερήμου” (“make desert bloom”) κατέστη δυνατή μέσω της κλοπής του νερού τού ιθαγενούς πληθυσμού, μετατρέποντας την άλλοτε εύφορη γη τους σε έρημο. Για τους Παλαιστίνιους, όπως και για άλλους αυτόχθονες λαούς, τα εδάφη που οι Ευρωπαίοι και οι Σιωνιστές άποικοι αντιλήφθηκαν ως έρημο, ερημιά ή ερημωμένα ήταν στην πραγματικότητα πλούσια περιβάλλοντα κατάλληλα για μη αποικιακούς τρόπους ζωής, οι οποίοι εφαρμόστηκαν και τελειοποιήθηκαν επί γενεές. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση των Παλαιστινίων Βεδουίνων που ζουν στη Naqab , οι οποίοι συνυπάρχουν με την έρημο εδώ και γενιές, παρά τις συνεχιζόμενες ισραηλινές πολιτικές που έχουν ως στόχο να τους αναγκάσουν να εγκαταλείψουν τη γη τους.» [https://www.middleeasteye.net/opinion/europe-desert-bloom-colonial-mindset-clings-why]

(η τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή που έχει προκληθεί στην περιοχή τού Negev, με όλες αυτές τις επεμβάσεις και με την εγκατάσταση δεκάδων εταιρειών στην έρημο, που αφήνουν καταστροφικές ποσότητες τοξικών αποβλήτων εκεί, είναι ένα θέμα το οποίο έχει εξαγριώσει αρκετές ισραηλινές ακτιβιστικές ομάδες, που αντιδρούν έντονα στην εντεινόμενη καταστροφή. Δεν ξέρουμε πόσο αυτές οι οργανώσεις μιλούν και για τις ζωές των ανθρώπων που ζουν εκεί, ωστόσο, πέρα από την απαξίωση και την κατοχή, οι άνθρωποι αυτοί δηλητηριάζονται κιόλας. Για μια γρήγορη ματιά, προς το παρόν κοιτάξτε την Wikipedia)


2. Η Hamas θέλει να καταστρέψει το Ισραήλ και την όποια προοπτική ειρήνης. Η ισραηλινή κυβέρνηση;

Είναι ίσως ένα από τα γνωστότερα επιχειρήματα. Εκτός του ότι η Hamas δεν εκπροσωπεί το σύνολο του παλαιστινιακού λαού, ούτε αποτελεί την επίσημη έκφρασή του δια μέσου της Παλαιστινιακής Αρχής (και της ΟΑΠ), έχει ενδιαφέρον να δούμε τι, τουλάχιστον, υποστηρίζει στις πολιτικές της θέσεις αλλά και τι υποστηρίζουν τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού στο Ισραήλ, που αποτελούν την επίσημη έκφραση του ισραηλινού κράτους. Αυτά θέλουν δίκαιη ειρήνη και η Hamas αποτελεί το μοναδικό εμπόδιο;

Και ταυτόχρονα, να θυμηθούμε τι υποστηρίζουν τα παλαιστινιακά κόμματα που συμμετέχουν στην ΟΑΠ (που είναι η βάση της Παλαιστινιακής Αρχής) και τι τα ισραηλινά κοινοβουλευτικά κόμματα που δεν συμμετέχουν στην κυβέρνηση.

Την επίσημη πρώτη πολιτική της διακήρυξη 36 άρθρων η Hamas την δημοσιοποίησε το 1988. Το «Ισλαμικό Κίνημα Αντίστασης», όπως είναι τα αρχικά της, στο άρθρο 2 αυτοχαρακτηριζόταν «ως ένα από τα φτερά του κινήματος των Αδελφών Μουσουλμάνων» δίνοντας σαφές στίγμα. Επίσης, όλο το κείμενο διατρεχόταν από έντονο θρησκευτικό λόγο, δεν γινόταν καμία διάκριση εβραϊκής θρησκείας, εβραίων πιστών και σιωνιστικού σχεδίου και στο άρθρο 8 γινόταν λόγος για «τζιχάντ». Στο άρθρο 27, αν και αναφερόταν με θετικά λόγια στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και τις προθέσεις της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και των οργανώσεων που συμμετέχουν σε αυτήν, επισήμαινε τις διαφωνίες ως προς το κοσμικό περιεχόμενο των πολιτικών τους θέσεων υποστηρίζοντας ότι μόνο τα θρησκευτικά χαρακτηριστικά «ταιριάζουν» στον παλαιστινιακό λαό και ως εκ τούτου δεν μπορεί να υπάρξει συμμετοχή της Hamas στην ΟΑΠ ή στενή συνεργασία.

Το 2017, περίπου 30 χρόνια μετά, η Hamas προβαίνει σε δημοσιοποίηση νέων πολιτικών θέσεων, από τις οποίες έχουν απαλειφθεί ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στοιχεία τού αρχικού της καταστατικού. Από την πρώτη ματιά διαπιστώνεται ότι το συνολικό ύφος είναι πολύ λιγότερο «θρησκευτικής χροιάς». Αντίθετα οι αναφορές στην κοινωνία των πολιτών, σε ιδρύματα και θεσμούς, σε διαδικασίες συμπερίληψης και αστικοδημοκρατικού τύπου συστήματος είναι συνεχείς, σκιαγραφώντας μάλλον ένα αστικού τύπου και θρησκευτικής απόχρωσης πολιτειακό σύστημα ενώ το επαναλαμβανόμενο μότο είναι ο «εθνικός στόχος και τα εθνικά συμφέροντα».

Πιο συγκεκριμένα, στα άρθρα 7 – 9 κάνει διάκριση ανάμεσα στην εβραϊκή πίστη, στους εβραίους πιστούς και στο σιωνιστικό σχέδιο, αναφέροντας ότι δεν υπάρχει ζήτημα θρησκευτικής διαμάχης με τον ιουδαϊσμό και τους εβραίους αλλά με το σιωνιστικό κράτος και σχέδιο. Στα άρθρα 10 – 11 υπογραμμίζεται η ανάγκη σεβασμού και των χριστιανικών Ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ και κάνει ξεχωριστή αναφορά στους χριστιανούς σημειώνοντας ότι σε ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος θα είναι σεβαστή η πίστη τού καθενός.

Στο άρθρο 20, σχετικά με το κράτος του Ισραήλ, η θέση της επιχειρεί μια «ακροβασία»: «Η Hamas θεωρεί ότι δεν υπάρχει κομμάτι γης της Παλαιστίνης το οποίο θα πρέπει να παραχωρηθεί, όσο και αν διαρκέσει η κατοχή. Η Hamas απορρίπτει κάθε εναλλακτική στην πλήρη και ολοκληρωτική απελευθέρωση της Παλαιστίνης. Ωστόσο, χωρίς να συμβιβάζεται ως προς την απόρριψη της σιωνιστικής οντότητας και χωρίς να εγκαταλείπει το οποιοδήποτε παλαιστινιακό δικαίωμα, η Hamas θεωρεί ότι η ίδρυση ενός πλήρως κυρίαρχου και ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, με πρωτεύουσα την (ανατολική) Ιερουσαλήμ στα σύνορα της 4ης Ιουνίου του 1967, με την επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισμένων στις εστίες από τις οποίες εκδιώχθηκαν, αποτελεί μια φόρμουλα εθνικής συναίνεσης.»

Στο άρθρο 29 αναφορικά με την ΟΑΠ σημειώνει:  Η ΟΑΠ είναι ένα εθνικό πλαίσιο για τον παλαιστινιακό λαό εντός και εκτός Παλαιστίνης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να διατηρηθεί, να αναπτυχθεί και να ανοικοδομηθεί σε δημοκρατικά θεμέλια, ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των συνιστωσών και των δυνάμεων του παλαιστινιακού λαού, με τρόπο που να διασφαλίζει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων», ανοίγοντας ουσιαστικά το δρόμο για συμμετοχή της στην ΟΑΠ και μη στηλιτεύοντας διόλου τον κοσμικό της χαρακτήρα.

Τέλος στο άρθρο 31, σχετικά με την Παλαιστινιακή Αρχή, ουσιαστικά την αναγνωρίζει σημειώνοντας: «Η Hamas βεβαιώνει ότι  ο ρόλος της Παλαιστινιακής Αρχής οφείλει να είναι τέτοιος που να υπηρετεί τον παλαιστινιακό λαό, να προστατεύει την ασφάλεια, τα δικαιώματα και το εθνικό του σχέδιο».

Τα πολύ βασικά σημεία διαφοράς με τις αρχικές πολιτικές θέσεις της το 1988, όπως επισημαίνει σε ανάλυσή του το Ινστιτούτο για την Ειρήνη των Ηνωμένων Πολιτειών είναι:

-έχει εξαφανιστεί πλήρως η αναφορά στους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», μια αναφορά που παρέπεμπε και σε εφαρμογή θρησκευτικού νόμου έστω και ήπιας μορφής.

-έχει εξαφανιστεί κάθε αναφορά σε «τζιχάντ» ή ιερό πόλεμο

-υπάρχει διάκριση ανάμεσα στην εβραϊκή θρησκεία, τους εβραίους πιστούς και το σιωνιστικό σχέδιο.

-απαλείφονται οι αναφορές περί «θρησκευτικών (μουσουλμανικών) χαρακτηριστικών» του παλαιστινιακού λαού, υπάρχουν πολύ περισσότερες αναφορές στους χριστιανούς

-«αναγνωρίζεται» ουσιαστικά η ΟΑΠ χωρίς κριτική για τον κοσμικό της χαρακτήρα

Για τους περισσότερους αναλυτές, οι αλλαγές αυτές δεν αποτελούν κάποιου είδους σημαντική διαφορά και απλώς «καλύπτουν» τους πραγματικούς της στόχους. Για κάποιους άλλους, αποτελούν απλώς μια «προσγείωση» της Hamas στον ρεαλισμό, αφού έχουν προηγηθεί και αρκετά χρόνια διακυβέρνησης της Λωρίδας της Γάζας, αποκλεισμού, διχασμού με την Π. Αρχή και σοβαρότατων διαφωνιών που έφτασαν ακόμη και σε συγκρούσεις με τις υπόλοιπες παλαιστινιακές οργανώσεις. Όπως και να έχει, οι επίσημες θέσεις της είναι αυτές.

Ismail Haniyeh, αρχηγός τού Πολιτικού Γραφείου τής Χαμάς

 

Τα ισραηλινά πολιτικά κόμματα και η λύση των δύο κρατών

Από την άλλη πλευρά, είναι τα κόμματα που συγκροτούσαν την ισραηλινή κυβέρνηση μέχρι την 7η Οκτωβρίου, και τα οποία με παραλλαγές και χρονικά διαλείμματα, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην πολιτική σκηνή του Ισραήλ από το 1996, οπότε εκλέχτηκε για πρώτη φορά στην πρωθυπουργία ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Ο κυβερνητικός συνασπισμός αποτελείται από:

Λικούντ – Likud (32 έδρες),

Θρησκευτικός Σιωνισμός -Religious Zionism (το κόμμα του υπουργού Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ – 7 έδρες),

Εβραϊκή Δύναμη -Otzmah Yehudit (υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ που χαρακτηρίζεται από ισραηλινά και αμερικανικά ΜΜΕ εξτρεμιστής έποικος – 6 έδρες),

το υπερορθόδοξο εβραϊκό Νοάμ – Noam (1 έδρα),

το υπερορθόδοξο εβραϊκό Σας – Shas (11 έδρες)

το υπερορθόδοξο εβραϊκό Ενωμένος Ιουδαϊσμός Τοράχ (United Torah Judaism – 7 έδρες).

Όλα είναι κατά της ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους στα όρια του ’67, με διάφορες παραλλαγές.

-Το κόμμα Religious Zionism είναι υπέρ της εκδίωξης όλων των Παλαιστινίων από τη Δ. Όχθη ενώ ο ηγέτης του Σμότριχ με τεράστια επιρροή στους εποίκους υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει παλαιστινιακός λαός».

-To Shas τάσσεται υπέρ της πλήρους  «εκμηδένισης» των Παλαιστινίων από την ιερή γη των εβραίων και υπέρ της εβραϊκής ανωτερότητας.

-Το Noam τάσσεται υπέρ του πλήρους ολικού ελέγχου της παλαιστινιακής γης από το Ισραήλ και την «καθυπόταξη» των Παλαιστινίων και όλων των άλλων μειονοτήτων στους εβραίους.

-Το United Torah Judaism, με χαμηλότερους τόνους, απλώς τάσσεται ενάντια στην ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.

-Το Otzmah Yehudit υποστηρίζει την οριστική και πλήρη εκδίωξη των Παλαιστινίων από τα κατεχόμενα εδάφη.

Μεταξύ αυτών, το Likud  θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «μετριοπαθές».  Υποστηρίζει ότι είναι «αιώνιο και αδιαμφισβήτητο» το δικαίωμα του Ισραήλ στην Ιουδαία και στη Σαμάρεια, δλδ στην Δυτική Όχθη, και το συνδέει με το δικαίωμα στην ειρήνη και στην ασφάλεια. «Μεταξύ της Θάλασσας και του Ιορδάνη ποταμού θα υπάρχει μόνο ισραηλινή κυριαρχία» αναφέρεται στο καταστατικό του. Επίσης αναφέρει σαφώς ότι ο εποικισμός ιδιαίτερα σημαντικών στρατηγικών εδαφών είναι «ζωτικής σημασίας». Παρά το γεγονός ότι ο Μπ. Νετανιάχου από το 1996 παριστάνει ότι συμμετέχει σε διάφορες αμερικανόπνευστες, τις περισσότερες φορές, απόπειρες «αναθέρμανσης του διαλόγου με την Π. Αρχή», το αρχικό καταστατικό του κόμματος χαρακτήριζε την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (δλδ το συλλογικό φορέα έκφρασης όλων των κοσμικών παλαιστινιακών πολιτικών οργανώσεων σχετικά με το εθνικοαπελευθερωτικό ζήτημα) ως «οργάνωση δολοφόνων» και μέχρι πρότινος δεν είχε ανακοινωθεί τουλάχιστον κάποια τροποποίηση. Αντίθετα, το 2017, η ηγεσία του κόμματος δημόσια κατέστησε σαφές ότι το Likud παραμένει ΕΝΑΝΤΙΑ στην λύση των δύο κρατών και την ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.

Η Κνέσετ μετά τις εκλογές τού 2022. Πηγή: Britain Israel Communications and Research Centre

Μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, στην κυβέρνηση εισήλθε το National Unity Party – Κόμμα Εθνικής Ενότητας (στο πλαίσιο της κατάστασης έκτακτης ανάγκης), το οποίο δεν έχει ξεκάθαρη θέση ως προς την λύση των δύο κρατών. Διαθέτει 12 έδρες.

Συνεπώς, από τις θέσεις των κυβερνόντων πολιτικών κομμάτων στο Ισραήλ προκύπτει ότι επιθυμούν την περιθωριοποίηση έως την εξαφάνιση της Παλαιστινιακής Αρχής (που δεν σχετίζεται με τη Hamas) αλλά ακόμη και του παλαιστινιακού λαού (ευρεία η γκάμα της επιλογής λέξεων). Προφανώς δεν αποτελούν ούτε αυτά «συνομιλητή» για κάποιου είδους «ειρηνική διευθέτηση», ούτε ενδιαφέρονται για κάτι τέτοιο, όπως οι επίσημες θέσεις τους διατυπώνουν. Όπως ακριβώς κατηγορούν τη Hamas

Στο περιθώριο αυτού του «ζεύγους» (Hamas – ισραηλινή κυβέρνηση) σημειώνεται ότι τα παλαιστινιακά κόμματα που συμμετέχουν στην ΟΑΠ έχουν δεχθεί, μέσω της συμφωνίας του Όσλο, την λύση των δύο κρατών, με ίδρυση παλαιστινιακού βιώσιμου ανεξάρτητου κράτους στα σύνορα του 1967 καθώς και το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ (εντός αυτών των συνόρων).

 

 Παλαιστινιακά κόμματα

Στην ΟΑΠ συμμετέχουν, με βάση τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων:

Fatah – Φατάχ,

Popular Front for the Liberation of Palestine – PFLP (Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης),

Democratic Front for the Liberation of Palestine –DFPL (Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης),

Palestine Democratic Union – FIDA (Παλαιστινιακή Δημοκρατική Ένωση),

Palestinian People’s Party – PPP (Κόμμα του Παλαιστινιακού Λαού, μετεξέλιξη του ΚΚ Παλαιστίνης),

Palestinian Liberation Front – PLF (Μέτωπο Παλαιστινιακής Απελευθέρωσης),

Palestine Popular Struggle Front – PPSF (Μέτωπο Λαϊκή Πάλης για την Παλαιστίνη),

Popular Front for the Liberation of Palestine – General Command -PFLP – GC (Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης – Γενική Διοίκηση).

Αν και τοποθετούνται σε διαφορετικές πλευρές του πολιτικού φάσματος (κεντρώα, μαρξιστικά, αριστερά, κεντροδεξιά, φιλο-μπααθικά κλπ) όλα τα κόμματα είναι κοσμικά.

Στην ΟΑΠ δεν συμμετέχουν:

Hamas,

Islamic Jihad – Ισλαμική Τζιχάντ,

Popular Resistance Committees – Επιτροπές Λαϊκής Αντίστασης,

Palestinian National Initiative – Παλαιστινιακή Εθνική Πρωτοβουλία,

Third Way – Τρίτος Δρόμος,

Hizb-ut Tahrir – Χιζμπ-ουτ Ταχρίρ.

Ξεκάθαρα θρησκευτικό χαρακτήρα έχουν οι Islamic Jihad και η Hizb-ut Tahrir. Και οι δύο έχουν επιρροή σχεδόν αποκλειστικά στην Λωρίδα της Γάζας, η δεύτερη αρκετά περιορισμένη χωρίς να συμμετέχει σε πολιτικές διαδικασίες και υποστηρίζει τη «μη βίαιη» προώθηση του ισλαμισμού. Η πρώτη συμμετείχε στις εκλογές του 1996 καταγράφοντας ποσοστό μικρότερο του 0,5%. Δεν συμμετείχε στις εκλογές του 2006 και έχει θρησκευτική ατζέντα. Τα υπόλοιπα κόμματα – οργανώσεις, παρά τις μεγάλες πολιτικές διαφορές τους, δέχονται την λύση των δύο κρατών και είναι κοσμικά.

Στην παλαιστινιακή πολιτική σκηνή υπάρχουν και άλλες οργανώσεις οι οποίες όμως λειτουργούν περισσότερο σε σύνδεση με κάποια από τις βασικές χωρίς αυτόνομες θέσεις παρά ως αυτοτελή μορφώματα.

 

Από την ισραηλινή πλευρά, εντός κοινοβουλίου αλλά εκτός κυβέρνησης είναι τα κόμματα:

Yesh Atid -μείζονα αντιπολίτευση – ξεκάθαρα κοσμικό κόμμα – τάσσεται υπέρ της λύσης των δύο κρατών μέσω διαπραγμάτευσης (χωρίς σαφή διευκρίνιση τι ακριβώς θα τεθεί υπό διαπραγμάτευση, πχ οι αποφάσεις του ΟΗΕ;) – 24 έδρες,

Yisrael Beitenu – η δεξαμενή ψηφοφόρων του σε μεγάλο βαθμό είναι οι έποικοι – τάσσεται υπέρ μιας ειρήνης με τους Παλαιστινίους αλλά όχι στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, μόνο με ανταλλαγή ορισμένων εδαφών – 6 έδρες,

Ra’am –United Arab List – αποδέχεται την λύση των δύο κρατών, το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων, τη διάλυση των εποικισμών – 5 έδρες,

Hadash – Ta’al (Hadash – εβραϊκό ακρωνύμιο για «Δημοκρατικό Μέτωπο για την Ειρήνη και την Ισότητα» – ιδρύθηκε στη βάση του ΚΚ Ισραήλ και άλλων αριστερών κομμάτων – Ta’al – εβραϊκό ακρωνύμιο «Αραβικό Κίνημα για την Ανανέωση») – τάσσεται υπέρ της εφαρμογής των αποφάσεων του ΟΗΕ για ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους – 5 έδρες,

-Labor – Εργατικό Κόμμα – υπέρ της λύσης των δύο κρατών υπό «ρεαλιστικό πνεύμα» με διάλυση «κάποιων εποικισμών» και διαπραγμάτευση (η ίδια απορία με το Yesh Atid ως προς το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης) – 4 έδρες.

Στην ισραηλινή πολιτική σκηνή συμμετέχουν και άλλα κόμματα και κινήσεις, οι οποίες έχουν πολύ μικρή επιρροή σε σχέση με τα προαναφερόμενα και δεν καταγράφονται σε κοινοβουλευτικό επίπεδο.

Η Κοινή Λίστα (Joint List), που έχει εκλεγεί στην Κνέσετ, σχηματίστηκε το 2015 ως ενιαία λίστα, αρχικά, των τεσσάρων κύριων αραβικών πολιτικών κομμάτων στο Ισραήλ: Hadash, Balad, Ta’al και Ra’am. Επικεφαλής τής Λίστας ήταν ο Ayman Odeh (Hadash), δικηγόρος από τη Χάιφα. Το 2021 το Ra’am έμεινε εκτός τής Λίστας, ενώ το 2022 το Hadash μαζί με το Ta’al κατέβηκαν μόνοι τους. Πηγή: https://ecfr.eu/special/mapping_palestinian_politics/joint_list/