Θηρίο στη ζούγκλα

Μέχρι τις 25 Νοεμβρίου θα φιλοξενείται στο Θέατρο Τέχνης (Φρυνίχου 14, Πλάκα) η παράσταση Θηρίο στη ζούγκλα. Η ομάδα «προτσές» καταπιάνεται με ένα δύσκολο εγχείρημα, διασκευάζοντας για το θέατρο την αριστουργηματική –και επιδεκτική πολλαπλών αναγνώσεων– νουβέλα που έγραψε ο Henry James το 1903. Πρόκειται για την πρώτη παρουσίαση του έργου στην Ελλάδα.

Η παράσταση ξεκινά με μια απροσδόκητη συνάντηση. Ο Μάρτσερ συναντά τη Μαίη, εκείνη τον αναγνωρίζει αμέσως και αναφέρεται στην εκμυστήρευση που της είχε κάνει δέκα χρόνια πριν: «Είπατε ότι από πολύ νέος είχατε βαθιά μέσα σας την αίσθηση ότι προοριζόσαστε για κάτι ασυνήθιστο και παράξενο, κάτι πιθανώς ξεχωριστό και φοβερό, που αργά ή γρήγορα θα σας συνέβαινε, πως επρόκειτο για ενδόμυχο προαίσθημα, για βεβαιότητα και πως ενδεχομένως θα σας συνέτριβε». Από εκεί και πέρα η συμφωνία κλείνει, η Μαίη θα συντροφεύσει σε όλη τη ζωή της τον Μάρτσερ αναμένοντας ένα κατακλυσμιαίο κακό που δεν θα γίνει τελικά ορατό, κατανοητό.

Σε όλη την παράσταση το ζευγάρι επιδίδεται στην αέναη κατασκευή φοβιών. Φόβοι, τρομερά ενδεχόμενα, φρικτά σενάρια στοιχειώνουν όλο το διάλογο. Ο θεατής βυθίζεται σε ένα παράλογο, διαρκές, σχεδόν μεταφυσικό, σασπένς: παρακολουθεί τις επαναληπτικές συζητήσεις τους από τις οποίες δεν μαθαίνει ποτέ τι ακριβώς φοβούνται, αν και τα πάντα τα ποτίζει ο φόβος.

Οι δύο πρωταγωνιστές (Σύρμω Κεκέ, Θέμης Πάνου) αγκυλωμένοι στα κρεβάτια ενός σκηνικού που απουσιάζει, παραπέμποντας στον αισθητηριακό ακρωτηριασμό των ίδιων των ζωών των ηρώων, δεν αγγίζονται ποτέ, δεν βιώνουν τίποτα σωματικό. Άλλωστε «ο λόγος αντικαθιστά -με παράξενη επιτυχία και, τελικά, με βέβαιη αποτυχία- το σώμα, ως τοποθεσία ερωτικής (;) σύνδεσης». Το ζευγάρι μοιάζει με συμμαχία «πολέμιων της φθοράς και του χρόνου», που γνωρίζει προκαταβολικά την ήττα του. Και επειδή έχει εμπεδώσει την απουσία νοήματος, επιδίδεται σε μια ζωή δίχως νόημα, σχεδόν τιμωρητικά.

Στην παράσταση της ομάδας «Προτσές» υπάρχει και ένα τρίτο πρόσωπο (Ανθή Ευστρατιάδου): ένα υπερκινητικό απόκοσμο πλάσμα, «ένα “θηρίο” που κινείται ανάμεσα στα δύο πρόσωπα εκφράζοντας αυτά που εκείνοι καταπνίγουν» τονίζει η σκηνοθέτιδα Μαρία Μαγκανάρη επισημαίνοντας ότι «αυτή ήταν η βασική συνθήκη της διασκευής».

Γιατί επιλέξατε αυτό το έργο; “Είχαμε διαβάσει με τη Σύρμω Κεκέ τη νουβέλα μερικά χρόνια πριν και μας είχε εντυπωσιάσει. Μας ενδιέφερε ο αδιαπέραστος, σχεδόν κρυπτικός λόγος του Χένρυ Τζέημς, όπου το “νόημα” αναζητείται διαρκώς, δεν κατονομάζεται. Επίσης έχει ενδιαφέρον ο τρόπος που στήνεται η ιστορία: τα δύο πρόσωπα του έργου υπάρχουν (και συνυπάρχουν) μόνο μέσω της λειτουργίας της αναβολής. Επικρατεί ο φόβος (αλλά και ο ναρκισσισμός) με αποτέλεσμα να αναρωτιέσαι πως είναι δυνατόν οι άνθρωποι αυτοί να παρακολουθούν το ναυάγιο της ζωής τους χωρίς ν’ αντιδρούν. Όλα αυτά, τόσο αναγνωρίσιμα και σύγχρονα, αλλά και τόσο συγκινητικά, μας δημιούργησαν την επιθυμία να μεταφέρουμε τη νουβέλα στο θέατρο” επισημαίνει η Μαρία.

“Έχοντας περάσει εννέα δημιουργικά χρόνια μέσα στην ομάδα “Κανιγκούντα”, γνωρίζω πόσο  ανεκτίμητο είναι το να υπάρχεις και να δημιουργείς μαζί με ανθρώπους που εκτιμάς και θαυμάζεις καλλιτεχνικά και που αγαπάς προσωπικά. Εγώ είμαι ευγνώμων που το έζησα αυτό και θέλω να το ξαναζήσω με την “προτσές”. Πιστεύω βαθιά στην ανταλλαγή που συντελείται στο πλαίσιο μιας ομάδας, και όχι μόνο σε καλλιτεχνικό επίπεδο. Φυσικά γνωρίζω και τις μεγάλες δυσκολίες που αυτή η συνθήκη εμπεριέχει. Όπως όλες οι δυνατές σχέσεις στη ζωή.

Η ομάδα προτσές δημιουργήθηκε από τους ηθοποιούς Ανθή Ευστρατιάδου, Σύρμω Κεκέ, Θέμη Πάνου, Βασιλική Σκευοφύλαξ, τη φωτίστρια Μαρία Γοζαδίνου, και  από εμένα, την άνοιξη του 2014. Οι καλλιτεχνικές μας προθέσεις εκφράζονται και από την επιλογή του ονόματός μας: προτσές. Αυτή η ελληνοποιημένη λέξη, συνδεδεμένη με την, κατά πολλούς, ξύλινη γλώσσα της αριστερής θεωρίας (“η διαλεκτική του ιστορικού προτσές”) και γοητευτική παρόλα αυτά, μας προέκυψε μέσα από ένα κείμενο του Ανδρέα Εμπειρίκου (“Αμουρ- Αμούρ”). Εκεί, ο ποιητής αναζητά και βρίσκει στη θέα ενός καταρράκτη, τον πυρήνα του ποιητικού του μανιφέστου:

Μετάφραση: Παλμύρα Ισμυρίδου 
Διασκευή- Σκηνοθεσία: Μαρία Μαγκανάρη
Σκηνικός χώρος- Μουσική επιμέλεια: Μαρία Μαγκανάρη- Προτσές
Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Φωτισμοί- Σχεδιασμός ήχου: Μαρία Γοζαδίνου
Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδριάνα Χαλκίδη
Συνεργάτης: Ρένα Πογιατζόγλου
Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ
Παίζουν: Ανθή Ευστρατιάδου, Σύρμω Κεκέ, Θέμης Πάνου

Θέατρο Τέχνης, Φρυνίχου 14, Πλάκα, τηλ. 210 3222464

Δευτέρα, Τρίτη στις 21:15
Τετάρτη στις 20:00
Πέμπτη, Σάββατο στις 21:15
Κυριακή στις 20:00