Ιρσα Σιγκουρδαρντότιρ | DNA
Το στοιχείο που δένει τα πάντα

Η καλή αστυνομική ιστορία δεν αποκαλύπτει, ανακαλύπτει. Ο συγγραφέας δημιουργεί έναν κόσμο και αναθέτει στον ήρωα του (ή τους ήρωες μερικές φορές) να τον “εξηγήσει” στον αναγνώστη. Δεν θα του τον μάθει, αλλά θα τον κάνει να δει τι κρύβεται πίσω από την ασχήμια του. Το άσχημο μπορεί να μην έχει το μυστήριο της ομορφιάς, όμως κάτι το προκαλεί και αυτό καλείται ανακαλύψει ο συγγραφέας μέσα από τον πρωταγωνιστή/στρια του. Όταν το βρίσκει εξηγούνται όλα και ο κόσμος του αποκτά νόημα. Το έγκλημα εξηγείται, η τάξη αποκαθίσταται. Φτάνουμε στην κορυφή του κύκλου και η πορεία αρχίζει ξανά. Στην ουσία, το αστυνομικό μυθιστόρημα αποτυπώνει το μεταίχμιο ομορφιάς-ασχήμιας. Ουσιαστικά, αποστολή του συγγραφέα είναι να βρει τον τρόπο να δούμε τι υπάρχει ανάμεσα στους δύο καθοριστικούς πόλους. Το στοιχείο που τους ενώνει.
Το “DNA” της Ιρσα Σιγκουρδαρντότιρ ακολουθεί αυτή ακριβώς τη σκέψη και μέθοδο. Η συγγραφέας στην “πλούσια” ιστορία που μας αφηγείται, φροντίζει να κρατήσει για το τέλος την ανακάλυψη του στοιχείου που δένει τα πάντα, αυτού που δεν αφήνει τον γενετικό κώδικα του μύθου να διαλυθεί και να χαθεί στη μαύρη τρύπα της αδιαφορίας. Ναι, κάθε συγγραφέας που σέβεται τον εαυτό του έτσι λειτουργεί, όμως στο αστυνομικό επιβάλλεται να ενεργεί έτσι. Όσον αφορά το πώς μας εξιστορεί τον μύθο θα πρέπει να φανταστούμε το γνωστό επιτραπέζιο παιχνίδι όπου οι παίκτες τραβούν τουβλάκια από έναν πύργο και πασχίζουν να μην τον ρίξουν. Το χτίσιμο του ξεκινά σταθερά και με ασφάλεια, όμως όσο προστίθενται υλικά και το ύψος μεγαλώνει, τόσο πιο εύκολο είναι να καταρρεύσει και να χαθούν όλα. Με άλλα λόγια, η Ισλανδή επιλέγει ένα ριψοκίνδυνο τρόπο να μας μιλήσει για το “DNA”. Γι’ αυτό και σε κάποιο σημείο δημιουργούνται αναταράξεις και όλα κινδυνεύουν, όμως τα γερά θεμέλια σε κάνουν να πας μέχρι τέλους. Τότε, έρχεται και η δικαίωση για τη δημιουργό.
Όλα ξεκινούν με έναν “ανεξήγητο” φόνο και καταλήγουν σε έναν που εξηγεί τα πάντα. Γυναίκα βρίσκεται άγρια δολοφονημένη στο σπίτι της. Τα παιδιά της είναι στο διπλανό δωμάτιο. Εκτός, από την επτάχρονη κόρη της, τη Μαργκρέτ, η οποία ήταν κρυμμένη στην κρεβατοκάμαρα των γονιών της. Έχει ακούσει και δει τα πάντα. Ο μοναδικός μάρτυρας. Η αστυνομία στηρίζει τις ελπίδες της στη μικρή. Την υπόθεση αναλαμβάνει ο ντετέκτιβ Χούλνταρ. Στην εξιχνίαση θα εμπλακεί και η ψυχολόγος Φρέγια. Στην υπόθεση θα εμπλακεί και ένας ραδιοερασιτέχνης ο οποίος λαμβάνει περίεργα μηνύματα που συνδέονται με τους φόνους.
Η Σιγκουρδαρντότιρ χειρίζεται πολύ προσεκτικά το υλικό της. Οι πληροφορίες για το παρελθόν των ηρώων, η ψυχολογική τους κατάσταση, η εικόνα του παιδιού και ο ρόλος του στην ιστορία, η βαναυσότητα των δολοφονιών, στήνονται πάνω σε καθαρό, αποστειρωμένο περιβάλλον. Δεν υπάρχει χώρος για περιττές λεπτομέρειες. Τίποτα δεν αποσπά την προσοχή του αναγνώστη και μένει στην “γεμάτη” πορεία της ανήλικης με τη Φρέγια, του Χούλνταρ και του νεαρού ραδιοερασιτέχνη. Ο ρυθμός μπορεί να χάνει κάπου τη ζωντάνια του, όμως η επιμονή της Σιγκουρδαρντότιρ τον οδηγεί σε σοκαριστικό φινάλε.
Η μετάφραση ανήκει στον Αλέξανδρο Καλοφωλιά. Προσεγμένη, κάνει ακόμη πιο έντονο το αποτύπωμα του.
Info: Ίρσα Σιγκουρδαρντότιρ “DNA”,
μετάφραση Αλέξανδρος Καλοφωλιάς,
Εκδ. Μεταίχμιο