Κάτω η μοναρχία! Η Πουέρτα δελ Σολ από την πλευρά του πλήθους

Η μυστηριώδης Πεϊνέτα, συνεργάτης του Περιοδικού (για τη διατάραξη της κοινής ησυχίας), βρέθηκε στο κατάλληλο μέρος, την κατάλληλη στιγμή και μας μεταφέρει σκέψεις και εικόνες από εκείνη την Ισπανία που δεν θέλει βασιλεία…

Σαράντα χρόνια μετά την πτώση της μοναρχίας στην Ελλάδα, τον πανηγυρικό απόηχο της οποίας ανακαλώ από τις παιδικές μου μνήμες με ένταση και συγκίνηση, και τρία χρόνια μετά το ξέσπασμα των Ιντιγκνάδος, τάφερε έτσι η ζωή ώστε να βρίσκομαι μία σημαντική μέρα καταμεσής της Ιβηρικής και της θρυλικής Πουέρτα δελ Σολ. Γέροι και νέοι οι πιο ριζοσπάστες και οι μεσήλικες, πανευτυχείς, αλλά αμήχανοι και σαστισμένοι από την ταχύρρυθμη πολιτική ενεργοποίησή τους, φώναξαν για ώρες συνθήματα κατά της μοναρχίας. Όσο η ώρα πέρναγε, τόσο περισσότερο ριζοσπαστική η αντίδραση του πλήθους που έχει γίνει για τα καλά ευφυές, επειδή είναι ενεργό ξανά, επειδή αισθάνεται, παρά τις συνταγματικές δυσκολίες, ότι μπορεί να αλλάξει την ιστορία του.

Ανάμεσα στις εκατοντάδες τρίχρωμες σημαίες της αλλοτινής δεύτερης Ρεπούμπλικα Εσπανιόλα που κυμάτιζαν στη μέση της πλατείας ή κάλυπταν ώμους, καπούλια ή κεφάλια ως τουρμπάν, το χειροκρότημα έπεφτε όταν μερικές από αυτές, με πιο ψηλά κοντάρια και μπρατσωμένους σημαιοφόρους, έφεραν τυπωμένο, στο κέντρο, αντί για το θυρεό, το αστέρι του σοσιαλισμού. Όλες οι φυλές του κόσμου, πολίτες του ισπανικού κράτους, γενιές τώρα, συμμετείχαν στο νέο καρναβάλι για τη δημοκρατία. Οι γέροι, διασκεδαστικότεροι όλων, κινούνταν συνθηματικά μεταξύ της ταινίας “λάιον κίνγκ” και της τιμωρίας με γκιλοτίνα γιατί τους έχουν κάνει οι διαδοχικές κυβερνήσεις μετά την Τρανζιθιόν (την ισπανική εκδοχή της δικιάς μας μεταπολίτευσης) να περιμένουν πολύ. Οι νεότεροι αλλάζανε τελετουργικά θέσεις πάνω στις στέγες των εξόδων του μετρό. Η σημαντικότερη πολιτική κίνηση από την πλευρά της αριστεράς ήταν ότι κανένα από τα κόμματα δε σταμάτησε τη ροή του πανηγυριού για να βγάλει λόγο και να κηδεμονεύσει της γνήσια μαζικής εκδήλωσης.

Οι πανηγυρισμοί είναι μόνο η αρχή μιας μεγάλης και μόνο, πάλι, πιθανής ιστορικής αλλαγής με πολλαπλή σημασία για την Ισπανία και την Ευρώπη. Μετά την εντυπωσιακή άνοδο της αριστεράς στις ευρωεκλογές ο Χουάν Κάρλος παραιτείται από το θρόνο με στόχο –υποθέτουν τα καφενεία- να τον διαδεχθεί το νεότερο πρόσωπο της δυναστείας και να αλιευθούν οι αντιδράσεις της πλειοψηφίας των πολιτών από την πλευρά της δεξιάς. Τα σενάρια πιθανών παιχνιδιών με τη μοναρχία στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης, αποσκοπεί στην εκτόνωση της βαθιάς πολιτικής δυσαρέσκειας και είχαν ήδη εμφανιστεί στα εν λόγω καφενεία την τελευταία εβδομάδα. Το άθροισμα των ποσοστών της Ενωμένης Αριστεράς και του πρωτοεμφανιζόμενου Ποδέμος  -στο οποίο πρωτοστατούν πρώην στελέχη της πρώτης- ανέρχεται περίπου σε 18% του εκλογικού σώματος. Οι πιθανότητες συνεργασίας μεταξύ τους, ασχέτως της μορφής που θα πάρει, θεωρείται πιθανή. Η προσπάθεια η δυναμική της αριστεράς να εξατμιστεί λοξοδρομώντας προς άλλη κατεύθυνση και μάλιστα όσο πιο έγκαιρα γίνεται, είναι στρατηγικής σημασίας για τα δύο μεγάλα κόμματα μιας και έπονται περιφερειακές και γενικές εκλογές.

Το μεγάλο χαρτί της καθεστωτικής αλλαγής θα καθορίσει τις εξελίξεις αναμφίβολα, εφόσον το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι μάλλον στη δυσκολότερη θέση με κίνδυνο να περιθωριοποιηθεί από το λαϊκό αίσθημα αν προσπαθήσει να λειτουργήσει συμβιβαστικά. Το βέβαιο είναι, ότι η αριστερά αλλάζει τη σκακιέρα, όχι μόνο στην Ισπανία, αλλά και στο σύνολο της Ευρώπης. Και κάπως έτσι βλέπουμε να επιταχύνονται ραγδαία οι εξελίξεις. Οι τυχόν έξυπνες κινήσεις των κομμάτων που την εκπροσωπούν θα είναι σε θέση να μεταβάλλουν τον -κατά τα άλλα- δυστοπικό ιδεολογικο χάρτη της ηπείρου, αν και εφόσον συνοδευτούν με ακούραστη δουλειά στους δρόμους, συνεργασία, σοβαρή επανασύνδεση της εργατικής τάξης (η μορφή της οποίας έχει ριζικά αλλάξει), διαυγή ενημέρωση (με όσα μέσα διαθέτει) και σοβαρή, κατανοητή ρητορική για το μέλλον.