Κινηματικό «μουσείο» της παγκόσμιας αλληλεγγύης!

Το ιστορικό κτίριο του «Ορφανοτροφείου» κατεδαφίστηκε ξαφνικά, μέσα στο πρωινό της 27ης Ιουλίου, σε μια επιχείρηση – σκούπα που πραγματοποίησαν αστυνομικές δυνάμεις και εκκλησία ΑΕ, ύστερα από την εκκένωση τριών στεγαστικών δομών αλληλεγγύης που φιλοξενούσαν πρόσφυγες και άστεγους συμπολίτες της Θεσσαλονίκης.

Η εσπευσμένη κατεδάφιση του Ορφανοτροφείου αμέσως μετά την εκκένωση των στεγαστικών καταλήψεων και τις συλλήψεις όσων διέμεναν στους χώρους τους, δεν προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση. Άλλωστε αποτελεί τη συμβολική έκφραση μιας σχεδιασμένης πολιτικής απόφασης, με βασικό άξονα την όξυνση της καταστολής απέναντι στο αυτό-οργανωμένο κίνημα αξιοπρέπειας και αλληλεγγύης του κόσμου της Θεσσαλονίκης.

Γιατί το ορφανοτροφείο ήταν ένα μέρος που συμπύκνωνε μέσα σε μερικούς χώρους και μια αυλή, την έκφραση αυτού του κινήματος, καθώς και την ανταπόκριση των ανθρώπων από όλα τα μέρη της Ευρώπης και του κόσμου. Κάθε σπιθαμή του κτιρίου, κάθε κομμάτι του τοίχου αποτύπωνε τους αγώνες και τις αγωνίες των ανθρώπων που είτε διέμεναν στη Θεσσαλονίκη, είτε βρίσκονταν εδώ για ένα σύντομο πέρασμα, πριν συνεχίσουν το μακρινό τους ταξίδι με αβέβαιο προορισμό. Οι πρώτοι έβρισκαν στο ορφανοτροφείο ένα μέρος συντονισμού και ενημέρωσης, οι δεύτεροι έναν χώρο υλικής και άυλης υποστήριξης.

«Οι τοίχοι πάλλονται. Ουρλιάζουν. Με συνθήματα, ονόματα και γέλια των ανθρώπων από τις χώρες που έτυχε να βρίσκονται στη λάθος πλευρά του χάρτη» θυμάμαι ότι έγραφα σε ένα παλιότερο άρθρο μου όταν επισκέφτηκα το Ορφανοτροφείο. Και είναι αυτοί οι τοίχοι που ενοχλούσαν, ήταν το κτίριο που αντανακλούσε τις ιδέες που ζυμώθηκαν μέσα στους χώρους του. Ιδέες για την αλληλεγγύη, την ελευθερία, και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, χωρίς όρια και χωρίς διακρίσεις. Το κτίριο του ορφανοτροφείου ήταν ένα κτίριο υψηλής ιστορικής αξίας για το κίνημα της Θεσσαλονίκης αλλά και ολόκληρου του κόσμου, ένα κινηματικό μουσείο όπως μου αρέσει να το περιγράφω. Έτσι θα θυμόμαστε το ορφανοτροφείο. Και οι ιδέες που γεννήθηκαν ή ταξίδεψαν στους διαδρόμους του θα συνεχίσουν να ταξιδεύουν, πέρα και πάνω από πέτρες, μπουλντόζες, γκρεμισμένους τοίχους, και κλειστά σύνορα.

 «Φοβοῦνται τὸν οὐρανὸ ποὺ κοιτάζουμε

φοβοῦνται τὸ πεζούλι ποὺ ἀκουμπᾶμε

μᾶς φοβοῦνται, ἀγάπη μου, καὶ ὅταν μᾶς σκοτώνουν

νεκροὺς μᾶς φοβοῦνται πιὸ πολύ.»

Τάσος Λειβαδίτης