ΚΙΕΒΟ: «Το Ντονμπάς αποσπάστηκε. Τέλος...»

Με την ιδέα μιας αναπότρεπτης απώλειας του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ φαίνεται ότι προσπαθεί να «συμφιλιωθεί» το καθεστώς του Κιέβου, με τον αστικό Τύπο να προβάλλει το αβάσταχτο κόστος του πολέμου, αλλά και της ειρήνης

Η de facto απώλεια της ανατολικής Ουκρανίας από τον έλεγχο του Κιέβου αποτελεί εξέλιξη η οποία «ζυμώνεται» πλέον και ως de jure πιθανότητα εντός των «τειχών» της πολιτικής ελίτ του καθεστώτος. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από το, μεγάλης έκτασης, άρθρο της δημοσιογράφου, Ιννα Βεντέρνικοβα, στην ουκρανική εφημερίδα «Ζέρκαλο Νεντέλι» με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η διατήρηση των “Λαϊκών Δημοκρατιών” του Ντονιέτσκ και του Λουγκάνσκ: Το κόστος του ζητήματος» (http://gazeta.zn.ua/internal/soderzhanie-dnr-i-lnr-cena-voprosa-_.html.)

Ας δούμε όμως πρώτα μερικά στοιχεία για την ίδια την εφημερίδα που θα βοηθήσουν στην κατανόηση της σημασίας του άρθρου για το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στο πολιτικό σκηνικό της Ουκρανίας και πώς «απηχεί» σε αυτό ο συνεχιζόμενος εμφύλιος πόλεμος.

Η «ΖΝ» («Καθρέπτης της Εβδομάδας») είναι εβδομαδιαία πολιτική εφημερίδα με μεγάλη κυκλοφορία και αναγνωσιμότητα, ενώ, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, το κοινό της είναι το λεγόμενο «παραγωγικό» ηλικιακά, με την πλειοψηφία του να έχει πανεπιστημιακή μόρφωση. Εμφανίστηκε στη μετασοβιετική Ουκρανία, το 1994, με εκδότη τον Σοβιετικό εμιγκρέ από την Οδησσό και πολίτη των ΗΠΑ, Γιούρι Ορλικοφ (απεβίωσε το 2007), ο κύκλος του οποίου «σμιλεύει» το «προφίλ» ενός φτωχού μετανάστη που από οδηγός ταξί έφτασε να γίνει βιομήχανος στον κλάδο του μετάλλου, σε ένα «κρεσέντο» αναπαραγωγής της φαντασιακής αφήγησης του «αμερικανικού ονείρου». Σε κάθε περίπτωση, ο Ορλικοφ συνδέθηκε με το ρωσόφωνο περιοδικό των ΗΠΑ «Νέος Ρωσικός Λόγος», το οποίο μπορεί να εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1910 για να καλύψει τις λογοτεχνικές ανησυχίες της ρωσικής εμιγκράτσιας της εποχής, ωστόσο, μετεπαναστατικά εξελίχθηκε σε έντυπο που συσπείρωσε τους «λευκούς», τσαρικούς πρόσφυγες στην Αμερική.

Η «ΖΝ» αποτέλεσε εξαρχής την προπαγανδιστική «ναυαρχίδα» της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στη χώρα, αλλά, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, και την αμερικανική «ματιά» στο πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι της ευρύτερης περιοχής.  Πάντως, η διεύθυνσή της δεν κρύβει τη στήριξη από αμερικανικά κεφάλαια και το σίγουρο είναι ότι διαβάζεται από το σύνολο του πολιτικού προσωπικού της χώρας, έχει έγκυρες πηγές σε αυτό και το «αντανακλά».

Η καταστροφή, το κόστος… και οι «βοηθοί» 

Η αρθρογράφος θέτει το θέμα ως εξής: «Ο λόγος γίνεται για την ανάληψη, από την Ουκρανία, της ευθύνης να στηριχθούν κατακτημένες περιοχές, τις οποίες μακράν δεν ελέγχει πολιτικά». Αν προσπεράσουμε τις κυρίαρχες, στο Κίεβο, προπαγανδιστικές συμβάσεις περί «κατακτημένων», από τους «Ρώσους εισβολείς», περιοχών, αυτό που μένει είναι ουσιαστικά η ανησυχία για το αν αξίζει να προσπαθείς να κρατήσεις κάτι το οποίο θα αποτελεί για πάντα ένα «αγκάθι» που θα «αιμορραγεί» οικονομικά και με μερικά εκατομμύρια κόσμου να σε μισούν.

Το πρόβλημα εμφανίζεται από την οικονομική πλευρά του, αφού, στη Συμφωνία του Μινσκ (12/2/2015) προβλέπεται η υποχρέωση του ουκρανικού κράτους για την πολύπλευρη στήριξη των περιοχών του Λουγκάνσκ και του Ντονιέτσκ, μετά την κατάπαυση του πυρός. Σύμφωνα με δηλώσεις της υπουργού Οικονομικών της Ουκρανίας, Νατάλια Γιαρεσκο, στην εφημερίδα, «στην περίπτωση επαναφοράς των περιοχών αυτών στην κυριαρχία της Ουκρανίας, θα προσελκύσουμε διεθνείς οργανισμούς για τη χρηματοδότηση της αποκατάστασης και των υποδομών του Ντονμπάς». Προανήγγειλε μάλιστα την οργάνωση επενδυτικής διάσκεψης με αυτό το σκοπό μέσα στον Απρίλιο.

Σε αυτό το σημείο μπορεί να παρατηρήσει κανείς, ότι εκτός από την αναπαραγωγή των ψευδαισθήσεων για το είδος της «βοήθειας» που «προσφέρουν» στους λαούς διεθνείς οργανισμοί όπως η ΕΕ, το ΔΝΤ κ.λπ., η υπουργός χρησιμοποίησε την, καθόλου «δημιουργικά ασαφή», έκφραση «στην περίπτωση επαναφοράς» του Λουγκάνσκ και του Ντονιέτσκ στην Ουκρανία. Είναι προφανές πως ούτε η ίδια το πιστεύει αυτό.

Επιπλέον, είναι σαφές ότι το καθεστώς του Κιέβου και το μέρος του κεφαλαίου που εκπροσωπεί και το οποίο ταυτίζει τα συμφέροντά του με την πρόσδεση στις δυτικές ιμπεριαλιστικές δομές, ακόμη κι αν οι ανατολικές περιοχές επανέλθουν κάτω από τον έλεγχο του Κιέβου, προσβλέπει σε αυτή τη «βοήθεια» για να τεθεί και πάλι η χώρα σε τροχιά ανάπτυξης, καπιταλιστικής φυσικά, με «ατμομηχανή» την «επανεκκίνηση» του κατεστραμμένου Ντονμπάς. Το τίμημα, όμως, που θα πληρώσει ο ουκρανικός λαός από αυτού του είδους την ανάπτυξη θα είναι ακριβώς το ίδιο με αυτό που πληρώνουν όλοι οι λαοί – ο ελληνικός συμπεριλαμβανομένου – με αφορμή τις δομικές κρίσεις του συστήματος: Ακόμη μεγαλύτερη εξαθλίωση.

Ήδη η ουκρανική οικονομία βρίσκεται στο ναδίρ και ο εμφύλιος την επιδεινώνει καθημερινά. Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει η εφημερίδα και τα οποία παρουσιάστηκαν στο ουκρανικό υπουργικό συμβούλιο υπό τον ευφάνταστο τίτλο… «Η μαύρη βίβλος του Κρεμλίνου» (σσ ακόμη μία απόδειξη της «εμμονικής» άρνησης του καθεστώτος να δεχθεί τον εμφύλιο χαρακτήρα του πολέμου), η απώλεια της Κριμαίας και η «κατοχή» των περιοχών του Λουγκάνσκ και του Ντονιέτσκ – δηλαδή ο πόλεμος – στοίχισαν στην Ουκρανία κατά το 2014:

– Την καταστροφή του 20% του οικονομικού δυναμικού της

– 100 εκατομμύρια γρίβεν ημερησίως (περίπου 2,7 εκ. ευρώ)  για τις «αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις» (σσ τελικά πρόκειται για «κατοχικά» στρατεύματα ή για Ουκρανούς «τρομοκράτες»;)

– Μειωμένα έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό κατά 23 δισεκατομμύρια γρίβεν (περίπου 640 εκ. ευρώ), με τα 13,2 δισ. γρίβεν να έχουν χαθεί από το Ντονμπάς

– Μείωση της βιομηχανικής παραγωγής κατά 31,5% στο Ντονιέτσκ και κατά 42% στο Λουγκάνσκ

– Διακοπή λειτουργίας, και λόγω καταστροφών, σειράς μεγάλων βιομηχανικών μονάδων.

Εντυπωσιακά, αν και «σεμνά» ως προς την πραγματικότητα, είναι και τα στοιχεία που παραθέτει το ίδιο το καθεστώς για τις καταστροφές στην υποδομή… προσπερνώντας φυσικά το γεγονός ότι τις έχει προκαλέσει το ίδιο! 

Επιπλέον, πρόκειται για καταγραφή που αφορά στα σημεία που ελέγχει ο ουκρανικός στρατός και τα οποία είναι πολύ λίγα σε σχέση με την περιοχή που ελέγχουν οι πολιτοφύλακες και τις καταστροφές που έχει υποστεί εκεί ο λαός από τους συνεχιζόμενους βομβαρδισμούς του ουκρανικού πυροβολικού.

Έτσι, στην περιοχή του Λουγκάνσκ και μέχρι το τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου, είχαν καταστραφεί ή υποστεί ζημιές 489 κατοικίες διαφόρων τύπων, 239 διανομείς φυσικού αερίου, ενώ χωρίς φυσικό αέριο έμειναν 9.360 συνδρομητές.

Στο Ντονιέτσκ, και μέχρι τις 3 Φεβρουαρίου, είχαν καταστραφεί 9.215 κατοικίες, ενώ οι συνολικές καταστροφές σε κατοικίες και κοινωνικές υποδομές ανέρχονται σε 1,2 δισ γρίβεν και στα δίκτυα παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου σε 526 εκ. γρίβεν.

Το συνολικό ποσό που χρειάζεται μόνο για την πρώτη φάση της αντιμετώπισης των άμεσων συνεπειών των καταστροφών, με βάση τα δεδομένα του 2014 και με την προϋπόθεση ότι ο πόλεμος θα σταματούσε σήμερα, υπολογίζεται 1,1 δισεκατομμύριο δολάρια. Οι ίδιοι οι συντάκτες της έκθεσης προειδοποιούν ότι το ποσό αυτό μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο στην πραγματικότητα.

Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και το οικονομικό κόστος των προσφύγων (για το κοινωνικό δεν γίνεται καν συζήτηση) τους οποίους οι Ουκρανοί ανεβάζουν σε 978.482 ανθρώπους μέχρι τις 2 Φεβρουαρίου. Αυτή τη στιγμή, το ποσό που έχει καταβληθεί για την ασφάλισή τους και ιατροφαρμακευτικές παροχές, ανέρχεται στα 416 εκ γρίβεν.

Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι οι Ουκρανοί πρόσφυγες που βρήκαν καταφύγιο στη Ρωσία και οι οποίοι «δεν υπάρχουν» για το καθεστώς του Κιέβου – αλλά έχουν αναγνωριστεί από τον ΟΗΕ – ανέρχονται σε 906.000 ανθρώπους. Το κόστος των οποίων φυσικά έχει αναλάβει η χώρα υποδοχής, δηλαδή η Ρωσία.

Αυτό είναι το νόημα του άρθρου και του προβληματισμού που φαίνεται ότι κυριαρχεί στο εσωτερικό του ουκρανικού πολιτικού συστήματος: Έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, το οικονομικό και πολιτικό κόστος μιας – έτσι κι αλλιώς μη ρεαλιστικής – «νίκης» του Κιέβου στο Ντονμπάς είναι μεγαλύτερο από την ήττα. Ας πληρώσουν άλλοι λοιπόν!

Η αρθρογράφος το θέτει πιο «ποιητικά»: «(…) Η απόσπαση (σσ του Ντονμπάς) συνέβη. Τέλος. Όσο πόνο και ντροπή κι αν προκαλεί (…) Γι’ αυτό ο πρόεδρός μας μοιάζει προδότης όταν συμφωνεί με ένα ξένο σενάριο και χτίζοντας το κοινό μας, με τις “δημοκρατίες”, μέλλον στη βάση μιας απόλυτα άγριας αυτονομίας, μη πραγματικών εκλογών, ανύπαρκτων οικονομικών (…) Ίσως, η απόρριψη αυτών των περιοχών να είναι και ο πάτος στον οποίο θα χτυπήσουμε, θα δέσουμε τα τραύματά μας, θα μαζέψουμε  δυνάμεις και, με μια σπρωξιά, θα ανέβουμε προς τα πάνω…».