«Κονέκτικατ», της Στέργιας Κάββαλου
Τα τραύματα που κουβαλάμε
Η γη μετριέται με παλάμες και λυγμούς, γέλια και σκαμμένο χώμα. Η γη μετριέται με βία, καθορίζεται απ’ αυτήν, αντιστέκεται σ’ αυτήν, ζει γι’ αυτήν. Και η παλάμη να σε χαϊδεύει άδολα, με δόλο, με αγάπη, με μίσος, με αδιαφορία και η βία μαύρο, υγρό, μέταλλο να γεμίζει αργά και αθόρυβα τον χώρο, το μυαλό, τη σκέψη, την καρδιά και τα μάτια… Τα μάτια που ακυρώνουν το λευκό του ήλιου και αντανακλούν το μαύρο της ψυχής και των εσωτερικών τραυμάτων που δεν κλείνουν ποτέ, πυορροούν, προειδοποιούν και διαρκώς βιαιοπραγούν. Για να δεις την όψη που με βία μετράει τη γη πρέπει να έχεις θάρρος, θράσος, φόβο και αγάπη για τα τραυματικά σου βιώματα. Πρέπει να έχεις τη δύναμη να κάνεις την ανάγκη ιστορία και δύναμη να αντέξεις την αφήγηση της. Η Στέργια Κάββαλου ξέρει να πονά και να αντέχει, ξέρει να σηκώνει ανάστημα στον προσωπικό πόνο και ξέρει η βία που κοιτάει είναι κομμάτι της, κομμάτι κάθε συγγραφέα, κάθε ανθρώπου. Γι’ αυτό και όταν τσακίζει την παλάμη που τη χτυπά, πονάει τρομερά και την τσακισμένη της κραυγή ακούμε, διαβάζουμε, αισθανόμαστε. Η νέα συλλογή διηγημάτων «Κονέκτικατ» (Εκδόσεις Βακχικόν) γράφτηκε πάνω στη σκληρή, μαύρη, επιφάνεια των πονεμένων ματιών.
Η βία στα χέρια της Κάββαλου γίνεται εύπλαστο υλικό και με αυτήν αντιμετωπίζει τη βίαιη πραγματικότητα μας. Η προσωπικότητα της περνά ατόφια στα διηγήματα και είναι αυτή που της δίνει δύναμη να διαχειριστεί ένα τόσο δύσκολο θέμα. Η βία στην καθημερινότητα, η βία στις διαπροσωπικές σχέσεις, η βία στην οικογένεια και η βία εκτός πεδίου μάχης. Όμως για την Κάββαλου η αναμέτρηση με τη βία έχει σημασία μόνο όταν μπλέκεσαι στις ρίζες της, στην καταγωγή της. Δύσκολη και επικίνδυνη διαδρομή με τον κίνδυνο να καραδοκεί σε κάθε σκέψη. Η Κάββαλου αντλεί από το τώρα, το σήμερα και με τη βοήθεια της μυθοπλασίας αποκωδικοποιεί τη βία της σημερινής εποχής. Αυτή που βλέπουμε στην τηλεόραση, αυτή που ακούμε στο διπλανό διαμέρισμα, αυτή που εκδηλώνουμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε, αυτή που γίνεται μέσο διαπαιδαγώγησης, αυτή που γίνεται μέσο διαφυγής, αυτή που επιβάλλει τα καταναλωτικά πρότυπα, αυτή που ξεσκίζει το δέρμα της νεότερης ιστορίας. Η χρησιμοποίηση της φαντασίας μεγεθύνει, αποκαλύπτει και φέρνει τον αναγνώστη αντιμέτωπο με το πρόσωπο της βίας. Η Κάββαλου όμως δεν θέλει να νικήσει, θέλει να μιλήσει γι’ αυτό που μας ζορίζει, μας θλίβει και μας διαλύει. Μπορεί η βία να είναι αναπόφευκτη, όχι όμως και η αδράνεια απέναντι της, μας λέει η Κάββαλου.
Σε 25 ιστορίες ο αδιαμεσολάβητος λόγος της Κάββαλου σε κάνει να συμπάσχεις, να την ακολουθείς στην προσωπική της δοκιμασία. Η μικρή φόρμα του διηγήματος δίνει τη δυνατότητα να κινηθεί με ακρίβεια στο θεματικό πεδίο. Η Κάββαλου έμπειρη διηγηματογράφος ξέρει να συγκλονίζει τον αναγνώστη. Κάθε της ιστορία αναδεικνύει το κρυμμένο σημείο της βίας. Η παθολογική αγάπη μάνας-γιου, ο πατέρας που ζητά το άριστα από την κόρη του, το ξάφνιασμα από το ξέσπασμα του φυσικού φαινομένου, η ανάμνηση του θανάτου, η τυραννία των προτύπων, η εισβολή που ανατρέπει την κανονικότητα, οι τοξικές αρχές καταδικασμένων αρσενικών… Η Κάββαλου πιάνει τον σφυγμό των νέων, διαβάζει την επικαιρότητα και χωρίς μελοδραματισμούς μας δίνει κάτι σπαρακτικό, αληθινό, κάτι που σίγουρα έχουμε μέσα μας, στα τραύματα που κουβαλάμε.