«Κόκκινη γραμμή», της Ειρήνης Ρηνιώτη

Μελάνι στην πληγή

| 17/12/2023

Ο άγριος και ο άγιος και το «ρ» που σφυρίζει, στριγκλίζει, ποτίζει την άχρονη διαίρεση (μας). Διαφορετικές πορείες, ίδιες θυσίες. Μα, πώς; Μα, ναι! Ένα κομμάτι φεύγει με τη γέννα, ένα με την πρώτη επιτυχία, ένα με την πρώτη αποτυχία κι ένα, μεγάλο, με την απώλεια. Ο ένας χάνει τις άμυνές του και ο άλλος τον λόγο που το δόθηκε. Και οι δύο θα γίνουν ένας και ο κανένας το άφυλο πλάσμα που λέγεται ποιητής. Σε αυτόν τον κοινό τόπο, σε αυτό το εσωτερικό πεδίο βολής, ασκείται ο ταπεινός εργάτης του υγροποιημένου μετάλλου και φτιάχνει φτηνά αντικείμενα. Εξάλλου, το πολύτιμο ξύλο του έχει αφαιρεθεί εδώ και χιλιετίες. Ιερά σκεύη που τα μάτια προσκυνούν και τα χέρια δεν φοβούνται να αγγίξουν, αυτά προσφέρει ο προσκυνητής, ο ιερουργός με την πένα και το χαρτί. Ο ποιητής –μόνο αυτός– βλέπει τι τον χωρίζει από τον επίγειο κόσμο και τον υπερβατικό. Δεν είναι κάτι λαμπερό, κάτι εντυπωσιακό. Μια λεπτή κόκκινη γραμμή είναι, ένας σταυρός που μας δείχνει τον ορίζοντα, τις προσευχές, τις δυνάμεις και τις αδυναμίες μας. Το κόκκινο είναι για το αίμα και η γραμμή γι’ αυτό που είμαστε και θα γίνουμε. Και σε αυτή την κοινή πληγή χύθηκε το μελάνι της Ειρήνης Ρηνιώτη και δημιουργήθηκε η «Κόκκινη γραμμή» (Εκδόσεις Αγρα).

Τα ποιήματα της Ρηνιώτη  ακολουθούν Εκείνον, ακολουθούν τον Αλλον, στέκονται και παρατηρούν το ανήσυχο δέντρο με τις φλέβες, τη σάρκα, τον κορμό και τα μάτια του. Δεν είναι τυχαία η προμετωπίδα: Σαν δέντρο αναποφάσιστο/Δεν αναλύομαι σε κλαδιά μένω λυγμός. [σ.σ «Σαν Δέντρο», Το μαύρο κουμπί του Κώστα Γ. Παπαγεωργίου]. Και τι κάνει ποιήτρια; Εισχωρεί στο εσωτερικό του ανθρώπου-δέντρο και ψάχνει τη ρίζα που δεν κόβεται, πασχίζει, προσπαθεί, σκάβει, «βουτά» στο σκοτάδι και κολυμπά στα νερά και τους λυγμούς. Και με την πένα αλύγιστη βρίσκει το ερυθρό φως που στερεώνεται στις άκρες του αιμάτινου σταυρού. Η Ρηνιώτη κρατά το φως, κρατά το σχήμα, τις λέξεις και τις έννοιες και κάνει την «Κόκκινη γραμμή» και δικό μας κομμάτι. Διαβάζοντας την ποίηση της καταλαβαίνεις ότι όλα έχουν δοκιμαστεί στην παρατήρηση και στην επαναξιολόγηση. Το απέριττο κυριαρχεί και η εναλλαγή ύφους, δομής, δικαιώνει την κίνηση της γραμμής, αυτό το παιχνίδι της φλόγας που μας καίει και μας ζεσταίνει την ίδια στιγμή. Για τη Ρηνιώτη ένα είναι το δρομολόγιο: Ζωή-Πορεία-Θάνατος. Και στις αποσκευές της κλείνει το θράσος και τον σεβασμό και προχωρά.

Στην «Κόκκινη γραμμή» η Ρηνιώτη γράφει πάνω στο ελάχιστο, γράφει για το ελάχιστο και όταν χρειάζεται απλώνει, όσο χρειάζεται, τη σκέψη και τις λέξεις. Η ανησυχία για τα περασμένα, ο σκοτεινός λυρισμός, η ελεγεία και πάνω απ’ όλα η ικανότητά της να καταλαβαίνει την πολυδιάστατη φύση των πραγμάτων, των εννοιών, των συναισθημάτων κάνουν ξεχωριστή αυτή την ποιήτρια. Η Ρηνιώτη επιμένει και είναι αυτή η επιμονή που την κάνει να βρίσκει τα ανείπωτα, τα κρυμμένα κάτοπτρα και τις μεγάλες στιγμές. Και όταν η σκέψη συναντά το χαρτί, μια συμπυκνωμένη δύναμη εκλύεται και μας παρασύρει.  Το χορτάρι γίνεται καρφί σε ολόγυμνη φτέρνα [σ.64] και Παραταγμένα στρατιωτικά οχήματα, με τα φανάρια αναμμένα -δύο μάτια στυλωμένα στο κενό-, στοιβάζουν σάκους με σωρούς, αναζητώντας μια κρύπτη για τον ανεπεξέργαστο πόνο. […] ενώ η Αντιγόνη των καιρών  καταδικάζεται για απραξία, εκτίοντας αενάως την ποινή μιας διαχρονικής τραγωδίας [σ.38]. Στο προσωπικό αποτύπωμα της Ρηνιώτη σίγουρα θα βρείτε κομμάτια των δικών σας διαδρομών. Και να ξέρετε, η κόκκινη γραμμή δεν σβήνει ποτέ.

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1980. Σπούδασε αθλητική δημοσιογραφία και παρά την αγάπη και την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία, συνεχίζει να ασχολείται με το αθλητικό ρεπορτάζ. Έχει εργαστεί σε εφημερίδες, περιοδικά, ραδιοφωνικούς σταθμούς, κάνοντας βιβλιοπαρουσιάσεις