Λίβερπουλ YNWA: Ο τελικός και η δικαίωση για Χίλσμπορο που άργησε, αλλά ήρθε

Σήμερα, Τετάρτη 18 Μαΐου του σωτήριου 2016, στην πόλη της Βασιλείας η Λίβερπουλ αντιμετωπίζει τη Σεβίλλη σ’ ένα ματς που θα κρίνει την ομάδα που θα κατακτήσει τον τίτλο του Europa League. Η Λίβερπουλ αποδεικνύει για ακόμη μια φορά ότι διαθέτει “βαριά φανέλα” και σε μια μέτρια – σε γενικές γραμμές χρονιά- φτάνει σε κορυφαίο ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η φετινή όμως χρονιά είναι ιδιαίτερη και για έναν άλλο λόγο. Δεν έχει περάσει ούτε μήνας από τη στιγμή (26/4/2016) που ήρθε και με “επίσημο” τρόπο η λεγόμενη δικαίωση για τους οπαδούς της Λίβερπουλ σχετικά με την τραγωδία του Χίλσμπορο. Φόρος τιμής λοιπόν, ειδικά σε μία τέτοια μέρα για τη Λίβερπουλ η προσπάθεια να σκαλίσουμε ξανά την ιστορία και να θυμίσουμε τα γεγονότα:

«Μια βαθιά απεχθής ψύχωση των οπαδών της Liverpool, να βλέπουν πάντα τους ευατούς τους ως θύματα. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την αποτυχία των οπαδών να αναγνωρίσουν έστω και σήμερα πώς έπαιξαν ρόλο στην τραγωδία, με τους μεθυσμένους χούλιγκανς που απερίσκεπτα έκαναν ντου. Η αστυνομία έγινε ένας βολικός αποδιοπομπαίος τράγος, το ίδιο και η εφημερίδα SUN.».

Αυτή ήταν η δήλωση του δημάρχου του Λονδίνου το 2004, 16 χρόνια μετά την τραγωδία του Χίλσμπορο και 12 χρόνια πριν έρθει η δικαίωση των συγγενών των θυμάτων αλλά και όλων αυτών που για χρόνια φώναζαν στις κερκίδες για τα ψέματα της Θάτσερ και της αστυνομίας. Για πολλά χρόνια τα λόγια του δημάρχου του Λονδίνου απηχούσαν την επίσημη αιτιολογία για τα αίτια του τραγικού συμβάντος. Μεθυσμένοι χούλιγκανς της Λίβερπουλ, έκαναν επεισόδια και «ντου» στις αστυνομικές δυνάμεις με αποτέλεσμα να έρθει ο θάνατος για 96 φίλους των reds.

Αυτή η αιτιoλογία ταίριαζε απόλυτα με το δόγμα που ακολουθούσε η Θάτσερ εκείνα τα χρόνια στην Αγγλία. Η τραγωδία του Χίλσμπορο ήρθε πέντε χρόνια μετά το Χέιζελ (29/3/1985) με τους 39 νεκρούς οπαδούς της Γιουβέντους. Με αφορμή αυτά τα γεγονότα αποκλείει τις αγγλικές ομάδες από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και ταυτόχρονα εντείνει την αστυνόμευση εντός και εκτός γηπέδων. Μοναδικός σκοπός της «σιδηράς κυρίας» ήταν να βελτιώσει την εικόνα της Αγγλίας στο εξωτερικό και να περιορίσει τα επεισόδια εντός της χώρας. Δεν είχε κανέναν πραγματικό ενδιαφέρον να διορθώσει τα προβλήματα του ποδοσφαίρου. Πώς να έχει άλλωστε, αφού σε πολλές συνεντεύξεις δήλωνε ιδιαίτερα προβληματισμένη για το ενδιαφέρον που έδειχνε η εργατική τάξη της Αγγλίας για το ποδόσφαιρο. Το ποδόσφαιρο, το γήπεδο, η αγάπη του εργάτη για την ομάδα του ήταν ξένα για την Θάτσερ. Το μόνο που έβλεπε, η παραμορφωτική ματιά της Μάργκαρετ, ήταν χούλιγκαν που έκαναν επεισόδια. Χούλιγκαν που ήταν δημιούργημα του ποδοσφαίρου και της «αμαρτωλής» φύσης του. Πίστεψε, όπως και πολιτικοί παράγοντες σήμερα στην Ελλάδα, ότι με περισσότερη αστυνόμευση και καταστολή στα γήπεδα θα φτιάξει την εικόνα του ποδοσφαίρου και θα μειώσει τα επεισόδια. Η Θάτσερ ήταν η μοναδική υπεύθυνη για τους 96 νεκρούς του Χίλσμπορο, και αυτό το γνώριζε καλά και η ίδια, γι αυτό άλλωστε φρόντισε να καταδείξει σαν μοναδικούς υπεύθυνους τους οπαδούς της Liverpool.

Ηταν 15 Απριλίου του 1989. Hμιτελικός του κυπέλλου Αγγλιας μεταξύ της Λίβέρπουλ και της Νότιγχαμ Φόρεστ, στο Χίλσμπορο. Ενενήντα έξι (96) οπαδοί της Λίβερπουλ βρίσκουν τραγικό θάνατο. Είναι η ημέρα που θα σημαδέψει για πάντα το λιμάνι του Anfield και τους οπαδούς των κόκκινων σε όλο τον κόσμο. Η απάντηση της Θάτσερ και του Αγγλικού τύπου ήταν άμεση. «Μοναδικοί υπεύθυνοι για την τραγωδία είναι οι χούλιγκανς».

Η διαδικασία συγκάλυψης των πραγματικών ενόχων, δηλαδή της αστυνομίας αλλά και της ίδιας της Θάτσερ, για την τραγωδία του Χίλσμπορο ήταν εξαιρετικά ενορχηστρωμένη. Η υπόθεση ανατέθηκε στον δικαστή Τέιλορ. Η πρώτη προσωρινή έκθεση του Τέιλορ δημοσιοποιήθηκε τον Αύγουστο του 1989 και επέρριπτε ευθύνες στην αστυνομία, η τελική έκθεση που παρέδωσε τον Γενάρη του 1990 ήταν σημαντικά διαφορετική από την πρώτη. O τότε υπουργός Εσωτερικών Χάρντ ζήτησε από την Θάτσερ την παραίτηση του αρχηγού της αστυνομίας που ήταν υπεύθυνος για την αγώνα. Συγκεκριμένα στην αναφορά του έλεγε: «Το μέγεθος της καταστροφής και το ποσοστό ευθύνης που επιρρίπτει η αναφορά στην αστυνομία, απαιτεί αυτήν την παραίτηση. Αν το περιεχόμενο της αναφοράς βγει προς τα έξω, θα ενθαρρύνει βίαιη συμπεριφορά των οπαδών προς τους αστυνομικούς και οι οπαδοί της Λίβερπουλ θα αισθανθούν δικαιωμένοι».

Η Θάτσερ δεν δέχτηκε την αναφορά του Τείλορ. Η απάντησή της στον Χάρντ είναι χαρακτηριστική: «Τι εννοούμε όταν λέμε να “χαιρετίσουμε την γενική κατεύθυνση της αναφοράς”; Η γενική κατεύθυνση είναι μια καταστροφική κριτική της αστυνομίας. Είναι αυτό ευπρόσδεκτο για μας;».

Εννοείται πως κάτι τέτοιο δεν ήταν ευπρόσδεκτο για τον «εξυγιαντή» του αγγλικού ποδοσφαίρου, όπως πολλοί μας την παρουσιάζουν. Το μόνο που ήταν ευπρόσδεκτο για την Θάτσερ ήταν να επιρρίψει τις ευθύνες της τραγωδίας στους οπαδούς της Liverpool.

Για 23 χρόνια η παραπάνω αιτιολογία ήταν η επίσημα αποδεκτή αλήθεια για την Αγγλία, όχι βέβαια για τους οπαδούς των κόκκινων αλλά και άλλων ομάδων. To 2012 συγκροτήθηκε ανεξάρτητη επιτροπή που είχε σαν ευθύνη να ερευνήσει 400.000 απόρρητα έγγραφα σχετικά με το Χίλσμπορο. Η ανεξάρτητη επιτροπή απέδειξε ότι η ευθύνη για την τραγωδία ανήκει αποκλειστικά στην αστυνομία, που πήρε την λανθασμένη απόφαση να ανοίξει μια πύλη εξόδου και να στείλει την μάζα του πλήθους στην κεντρική κερκίδα στο πέταλο, την ώρα που τα πλαϊνά τμήματα ήταν μισογεμάτα, έτοιμα να υποδεχθούν εκεί τον κόσμο και μετά δεν έκανε σχεδόν τίποτα για να βοηθήσει.

Η αστυνομία αλλοίωσε 164 καταθέσεις απλών αστυνομικών που ήταν εκείνη την ημέρα στο γήπεδο. Ο τότε ιατροδικαστής αποφάνθηκε σκόπιμα πως όλοι οι οπαδοί ήταν νεκροί ένα τέταρτο μετά την έναρξη του αγώνα. Κάτι τέτοιο βέβαια ήταν προϊόν μυθοπλασίας καθώς οι 59 από τους 96 νεκρούς οπαδούς ήταν ζωντανοί για αρκετά λεπτά μετά το πέρας του τετάρτου του αγώνα και θα μπορούσαν να έχουν σωθεί με ιατρική φροντίδα. Βέβαια από τα 42 ασθενοφόρα που υπήρχαν έξω από το γήπεδο, μόνο δύο (2) μπήκαν μέσα στο στάδιο. Δεν έγινε καμία προσπάθεια από τις αρχές για να σωθούν κάποιοι από τους οπαδούς. Σύμφωνα με μαρτυρίες οι οπαδοί έκαναν ότι περνούσε από το χέρι τους για να προσφέρουν βοήθεια στους τραυματισμένους. Υπάρχουν ακόμα και εικόνες με διαφημιστικές πινακίδες να έχουν μετατραπεί σε φορεία. Πλάι στην προσπάθεια παραχάραξης της αλήθειας από το κράτος, στάθηκαν και μεγάλες εφημερίδες της Αγγλίας.

Αποκορύφωμα της προπαγάνδας ενάντια στους οπαδούς ήταν το πρωτοσέλιδο της «SUN» με τίτλο “THE TRUTH” (19/04/1989) στο οποίο αναφερόταν μεταξύ άλλων ότι οι οπαδοί της Λίβερπουλ ήταν μεθυσμένοι, έκλεβαν αντικείμενα από τους νεκρούς και επιτίθονταν στους διασώστες. Ο μύθος είχε στηθεί με εξαιρετικό τρόπο. Χούλιγαν μεθυσμένοι, που δεν λογαριάζουν την ανθρώπινη ζωή ευθύνονται για τον θάνατο 96 ανθρώπων. Ο εχθρός είχε βρεθέι στο πρόσωπο των οπαδών που προκαλούν επεισόδια και ο πόλεμος ενάντια τους είχε κηρυχθεί.

[hr]

You Will Never Walk Alone…

[hr]

Είκοσι τρία (23) χρόνια μετά η ανέξαρητη επιτροπή έβγαλε στην επιφάνεια αυτά για τα οποία οι συγγενείς των θυμάτων αλλά και οπαδοί πολλών ομάδων φώναζαν όλα αυτά τα χρόνια. Η «SUN» βγάζει νέο πρωτοσέλιδο με τίτλο «23 χρόνια μετά το Χίλσμπορο, η πραγματική αλήθεια». Ο Μακένζι, ο διευθυντής της εφημερίδας όταν βγήκε το κατάπτυστο πρωτοσέλιδο μετά την τραγωδία, παραδέχτηκε το λάθος και τα ψέματα της «SUN». «Πήρε περισσότερο από δυο δεκαετίες, 400.000 έγγραφα και δυο χρόνια έρευνας για να ανακαλύψω με τρόμο, ότι θα έπρεπε να βάλω τον τίτλο “τα ψέματα” αντί για το “η αλήθεια”. Ναι, έκανα ένα τεράστιο λάθος», δήλωνε. Όμως μια τέτοια δήλωση δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει μια ξαφνική συμπάθεια του κόσμου του λιμανιού για την εφημερίδα, γι αυτό άλλωστε ακόμα και σήμερα η εφημερίδα «SUN» έχει τις πιο χαμηλές πωλήσεις στο Liverpool.

Στις 26/04/2016, το δικαστήριο του Ουόρινγκτον, συμφώνησε με τα πορίσματα της ανέξαρτητης αρχής και δικαίωσε τα 96 θύματα ρίχνοντας τις ευθύνες στις αστυνομικές αρχές για ανθρωποκτονία εξ αμελείας. Το κόκκινο λιμάνι του Liverpool πανηγύρισε, μαζί με τους εκατομμύρια οπαδούς των Reds σε όλο τον κόσμο, όταν ακούστηκε από το δικαστηρίο «Police action blamed for unlawful killings», «Fans cleared of any blame».

Η δικαίωση δεν ήρθε εύκολα. Αυτό το ξέρουν καλύτερα οι συγγενείς των θυμάτων αλλά και όλοι οι οπαδοί της Liverpool που σε κάθε αγώνα φώναζαν για τα παιδιά και τους μεγάλους που έφυγαν νωρίς με το κασκόλ στον λαιμό, φώναζαν για την μεγάλη αδικία που είχε συντελεστεί. Οι οπαδοί των reds ποτέ δεν δέχτηκαν την αναφορά της αστυνομίας. Σε κάθε αγώνα, σε κάθε μαύρη επέτειο τραγούδαγαν για το Χίλσμπορο και τους 96 νεκρούς. Σε κάθε άκουσμα του You Will Never Walk Alone, το μυαλό όλων πήγαινε στους αδικοχαμένους οπαδούς. Το πανό «justice for 96» ήταν πάντα σε περίοπτη θέση στο KOP για να θυμίζει σε όλους μας το Χίλσμπορο. «You didn’t care when you lied, we don’t care that you died» τραγούδαγαν την ημέρα θανάτου της Μάργκαρετ Θάτσερ. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε την στήριξη σε αυτό τον αγώνα από οπαδούς και άλλων ομάδων. Σχεδόν σε κάθε ευρωπαικό αγώνα της Liverpool, η κερκίδα της αντίπαλης ομάδας γινόταν ένα άτυπο δικαστήριο για την Θάτσερ και την αστυνομία.

Οι μεγάλες ομάδες κάνουν τους μεγάλους οπαδούς, λένε πολλές φορές. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι μεγάλοι οπαδοί, κάνουν τις ομάδες μεγάλες. Στην περίπτωση της Liverpool συνυπάρχουν και τα δύο. Ενας τεράστιος σύλλογος με πολλές επιτυχίες αλλά και οπαδοί αντάξιοι τους μεγέθους της. Πάντα κοντά της ακόμα και σε δύσκολες στιγμές . Όμως προπάντως οπαδοί που για 27 ολόκληρα χρόνια κράταγαν την μνήμη των 96 ζωντανή ζητώντας δικαιώση.

https://www.youtube.com/watch?v=37Cmzvt549Y

Ο Εντούαρντο Γκαλεάνο, στο βιβλίο του Τα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου, έγραφε για τους οπαδούς

”Σπάνια ο οπαδός θα πει: Απόψε παίζει η ομάδα μου. Συνήθως
λέει: Απόψε παίζουμε εμείς. Ο δωδέκατος αυτός
παίκτης γνωρίζει καλά ότι αυτός είναι που φυσάει τους
ανέμους του πάθους που σηκώνουν την μπάλα όταν αυτή
κοιμάται, όπως οι άλλοι έντεκα παίκτες γνωρίζουν καλά
ότι αγώνας χωρίς οπαδούς είναι σαν να χορεύεις χωρίς
μουσική.”

Η δικαιώση των οπαδών της Liverpool, μας θύμισε τα παραπάνω λόγια, μας υπενθύμισε το ρόλο των οπαδών εντός και εκτός αγωνιστικών χώρων. Οι οπαδοί είναι η μουσική του ποδοσφαίρου, είναι ο σημαντικότερος παίχτης που έχουν οι ομάδες στο ρόστερ τους και αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ, όσο και αν προσπαθούν πολλοί παράγοντες.