«Με ραμμένη φτέρνα», του Σπύρου Γιανναρά

Η πένα δυστρόπησε όταν είδε το λευκό χαρτί τακτοποιημένο πάνω στο γραφείο. Φυσικά και γνώριζε για τον πόνο των πραγμάτων. Ήξερε ότι ο συγγραφέας κάνει μοναχική δουλειά, αλλά την κάνει με τον απαραίτητο οδηγό δίπλα του. Η άηχη συνομιλία δημιουργού και μέσου έλεγε πέτα το κάτω, αν μπορείς τσαλάκωσε το και σκύψε από πάνω του. Δεν χρειάστηκε να το σκεφτεί. Η άγραφη κόλλα αφέθηκε στο σκληρό, μα γεμάτο σεβασμό, άγγιγμα και προσγειώθηκε στο πάτωμα. Πήρε τη γραφίδα του και έσκυψε. Το χέρι, όμως, δεν μπορούσε να τραβήξει το βάρος. Ξάπλωσε! Ξάπλωσε! Υπάκουσε και έριξε το κορμί του πάνω στο παραδομένο λευκό. Η πένα χτύπησε το παρκέ και το καθαρό «τικ» έλεγε ότι ήταν έτοιμη. Ο επίδοξος δημιουργός σηκώθηκε, έσκυψε ξανά και άρχισε να βρέχει το χαρτί. Λέξεις, φράσεις, σημεία στίξης, εικόνες, ομίχλη, καυτά υγρά, ερέβη, κομμάτια φωτός, αίματα και διαδρομές. Η σελίδα γέμισε γρήγορα, ο τοίχος πρόταξε το ράγισμα του και το δέρμα τέντωσε επιδεικτικά την επικράτειά του. Ο άνθρωπος, ο ενδιάμεσος του χρόνου και το χώρου, συνέλαβε τις στιγμές και τα παράπονα. Πήρε το πακέτο με τα χαρτιά και το σκόρπισε παντού στο δωμάτιο. Η συγγραφή του μυθιστορήματος μόλις ξεκινούσε, η περιπλάνηση δεν θα είχε επιστροφή. Και τώρα ανοίγουμε το «Με ραμμένη φτέρνα» (Εκδόσεις Αγρα).

Ο Σπύρος Γιανναράς έγραψε ένα βιβλίο για την ουσία της ύπαρξης και της ανυπαρξίας. Ο πόνος και η αναζήτηση, αυτά είναι τα πυρηνικά μας συστατικά, αυτά μας δοκιμάζουν, αυτά μας ενώνουν, αυτά μας χωρίζουν, αυτά μας κινητοποιούν, αυτά μας ακινητοποιούν, αυτά μας πληγώνουν, αυτά μας δικαιώνουν και αυτά μας αδικούν. Ο Γιαννάρας ξέρει ότι αρκεί ένα βήμα για να ταρακουνηθεί το σύμπαν, για να μετατοπιστούν «σίγουρες» διαδρομές και να εμφανιστούν κρυμμένες ρωγμές. Γνωρίζει επίσης ότι πρέπει με το μάτι του μυαλού να δεις τα ήσυχα, τα μη ορατά, αυτά που σκόπιμα απουσιάζουν και λουφάζουν όταν η πραγματικότητα κραυγάζει. Το «Με ραμμένη φτέρνα» είναι μια αέναη εσωτερική περιπλάνηση, μια διαρκής ανακάλυψη του εαυτού και της πόλης, της αντανάκλασής μας, των αντηχήσεων μας. Ο ήρωας του Γιανναρά γίνεται οδηγός, ερημίτης μοναχός, ατρόμητος καπετάνιος, χορευτής-ζωγράφος, φιλόσοφος-ποιητής. Στη διαδρομή, στην εξομολόγηση του πρωταγωνιστή του το σχηματισμένο συνυπάρχει με το ασχημάτιστο και αυτό που δεν έχει υπόσταση αντλεί από την ευλογημένη -βασανισμένη- πνοή.

Το «Με ραμμένη φτέρνα» είναι η ιστορία ενός γραφιά, του Σωτήρη Κριεζώτη. Και σε αυτόν υπάρχει ο συγγραφέας, οι αναγνώστες, οι γνώστες, οι συνειδητοποιημένοι, οι ασύνειδοι, οι μεγάλοι κλασικοί και τα χαμένα μας «εγώ». Οι διακειμενικές αναφορές, οι πολλές φωνές, πάντα αυτές της ήρεμης δύναμης, ο ανυπόκριτος σχολιασμός της επικαιρότητας, των πολιτικών, κοινωνικών, πολιτισμικών, εκδοτικών, συγγραφικών σταθερών, η φροντίδα της γλώσσας και των χρονικών στιγμών που προκύπτουν, συνθέτουν ένα μυθιστόρημα-εσωτερικό μονόλογο που καθηλώνει και ταξιδεύει τον αναγνώστη, του δείχνουν πώς ζει και θριαμβεύει το κινητό-ακίνητο σημείο της ζωής (μας). Το «Με ραμμένη φτέρνα» είναι ο χορός του Πόλοκ, η θυσία του Ταρκόφσκι και η μελαγχολία του Καρυωυτάκη. Το βιβλίο αυτό είναι κατάφαση στην πραγματικότητα, στο όνειρο, στα επίμονα σημάδια του χρόνου. Το βιβλίο αυτό δεν κάνει καμία έκπτωση και δίνει τα πάντα.