Μπαλέτο Εθνικής Λυρικής Σκηνής: Πώς το τσάκισμα των εργασιακών δικαιωμάτων οδήγησε στο σακάτεμα των σωμάτων

| 30/07/2023

Με όρους εξόντωσης αντιμετωπίζει πλέον το κράτος τους χορευτές και τις χορεύτριες του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με μοχλό την διοίκησή της και διαχρονικό στόχο την ολοκλήρωση της αγοραίας λειτουργίας του μοναδικού λυρικού θεάτρου της χώρας.

Στο πλαίσιο αυτής της εξελισσόμενης διολίσθησης προς τον πάτο την άρσης κάθε εργασιακού δικαιώματος για το σύνολο των εργαζομένων της Λυρικής, σήμερα το Μπαλέτο υφίσταται κυριολεκτικά πάνω στα σώματα των καλλιτεχνών, τις οδυνηρές συνέπειες του τρίτου μνημονίου του 2016, όταν αυξήθηκε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των χορευτών/τριών της Λυρικής, από τα 48 χρόνια… στα 67.

Έτσι, πρόσφατα, τουλάχιστον τέσσερις χορευτές και χορεύτριες του μπαλέτου, σε ηλικίες που θα έπρεπε να χορεύουν προσαρμοσμένες χορογραφίες, αλλά που σύμφωνα με το όριο συνταξιοδότησης ακόμη θεωρούνται «άγρια νιάτα», υπέστησαν σοβαρότατους τραυματισμούς σε παράσταση.

 

«Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν»

 

Το Σωματείο Εργαζομένων της ΕΛΣ περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στο Μπαλέτο με ιδιαίτερα μελανά χρώματα, συνοψίζοντας με την χαρακτηριστική φράση «σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν».

«Αυτό βιώνουν σήμερα οι χορευτές του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής» λέει το Σωματείο σε ανακοίνωσή του και προσθέτει:

«Από το 2016 με την ψήφιση του 3ου Μνημονίου, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των χορευτών/τριών από τα 48 χρόνια εκτοξεύτηκε στα 67 !!! Αυτό τον απάνθρωπο νόμο για τους χορευτές/τριες προσπαθεί να υλοποιήσει σήμερα η Διοίκηση της ΕΛΣ https://poradumo.com.ua/482020-kakaya-vysota-dolzhna-byt-u-skamejki/.

Οι αναγκαίες πολύχρονες και πολύ απαιτητικές για το σώμα σπουδές ενός χορευτή/τριας, αλλά και η μεγάλη καταπόνηση που προκαλείται στο σώμα από την ίδια τη φύση της εργασίας, αντικειμενικά περιορίζει τη διάρκεια του εργασιακού βίου ενός χορευτή/τριας. Γι’ αυτό άλλωστε είχε προβλεφθεί παλαιότερα η συνταξιοδότησή τους πριν από την ηλικία των 50 χρονών.

Αυτές τις αντικειμενικές δυσκολίες, η Διοίκηση της ΕΛΣ ως εντολοδόχος των κρατικών επιλογών, τις βλέπει σαν εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν γρήγορα. Παρουσιάζει σαν “καπρίτσια κάποιων κακομαθημένων” την προσπάθεια των παλαιότερων χορευτών για υπεράσπιση των κεκτημένων τους.
Αντί να πιέσει την Κυβέρνηση να μειώσει προς τα κάτω την ηλικία συνταξιοδότησης των χορευτών/τριών, όπως συμβαίνει και σε άλλες χώρες της Ε.Ε με παράδοση στο χορό, επιδιώκει να εξοντώσει όσους διεκδικούν.

Έφτασε στο σημείο να οργανώσει Gala χορού με τη συμμετοχή μόνο τιτλούχων χορευτών, σε πολύ απαιτητικές χορογραφίες, που αποφεύγονται σε μεγαλύτερες ηλικίες στα περισσότερα θέατρα του κόσμου.

Το αποτέλεσμα ήταν να τραυματιστούν σοβαρά 4 χορευτές/τριες.

Αυτό το ζοφερό μέλλον ετοιμάζει η Διοίκηση της Λυρικής για τους Πρώτους Χορευτές και Σολίστ του μπαλέτου, που τις προηγούμενες δεκαετίες υπηρετούσαν την τέχνη του χορού και κρατούσαν το μπαλέτο της ΕΛΣ πάνω τους, κερδίζοντας το χειροκρότημα του κοινού.

Αντίστοιχα, για τους νεότερους χορευτές, η Διοίκηση της ΕΛΣ επιφυλάσσει για το σύνολο του χορευτικού τους εργασιακού βίου συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Έτσι, ώστε όταν κι αυτοί θα ξεπεράσουν την “παραγωγική εργασιακή ηλικία” να τους διώχνει χωρίς καμία άλλη υποχρέωση, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν από το επάγγελμα που ασκούσαν επί σειρά ετών».

 

Διαβάστε σχετικά:

 

Το Σωματείο προειδοποιούσε από τον Ιούνιο

 

Το χειρότερο, ίσως, αυτής της κατάστασης, είναι ότι το σωματείο προειδοποιούσε την διοίκηση για τους κινδύνους που εγκυμονεί για τους καλλιτέχνες η εξιοσημείωτη προθυμία, συνέπεια και μεθοδικότητή της στην εφαρμογή της άθλιας πολιτικής του κράτους, από τον περασμένο Ιούνιο.

Πράγματι, στις 6 Ιουνίου, το Σωματείο, με επιστολή του προς τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή, τον Πρόεδρο και τα μέλη του ΔΣ της ΕΛΣ, προειδοποιούσε, ότι το Gala ετοιμαζόταν «με όρους που θα δημιουργήσουν πρόβλημα στην ομάδα αλλά και στο ίδιο το θέατρο.».

Και έθετε τα εξής εύλογα ερωτήματα:

  • Σε ποιο θέατρο συμβαίνει σ’ ένα τέτοιο Gala να αποκλείεται η συμμετοχή του μεγαλύτερου μέρους της ομάδας, και δη των νέων χορευτών;
  • Ποια είναι η λογική της διοίκησης του Θεάτρου να καλεί τους συναδέλφους να ερμηνεύσουν pas de deux και variation σε ρόλους που σε κανένα θέατρο στον κόσμο δεν τα ερμηνεύουν χορευτές/τριες άνω των 42 χρονών;
  • Με ποια λογική καλούνται συνάδελφοι, από τους οποίους κάποιοι είχαν σταματήσει επί σειρά ετών να χορεύουν (αφού δίδασκαν στη Σχολή χορού της ΕΛΣ) και κάποιοι άλλοι χορεύουν εδώ και πολλά χρόνια πιο απλούς ρόλους (λόγω ηλικίας), να ερμηνεύσουν δύσκολα και απαιτητικά κλασικά κομμάτια;
  • Τι ευθύνη θα έχει το θέατρο για τους συναδέλφους σε περίπτωση που υποστούν σοβαρότατους τραυματισμούς;

«Η απάντηση είναι μία. Μάς την έδωσε εν ρύμη του λόγου του ο Διευθυντής του μπαλέτου σε συνάντηση που είχαμε την προηγούμενη εβδομάδα: “Ας πάρουν πίσω οι τιτλούχοι την επιστολή διαμαρτυρίας και θα δούμε αν θα αλλάξω κάτι”.

Το ίδιο δυστυχώς ειπώθηκε και σε ατομικές συναντήσεις του διευθυντή του μπαλέτου με χορευτές.

Από τα παραπάνω είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι προγραμματίστηκε αυτό το Gala για εκδικητικούς λόγους αλλά και για λόγους “συμμόρφωσης” των συναδέλφων μας, επειδή τόλμησαν να αντιδράσουν με επιστολή διαμαρτυρίας στις βλαπτικές μεταβολές της σύμβασής τους, όπως θα έκανε κάθε εργαζόμενος/η.

Είναι τραγικό, ο μεγαλύτερος καλλιτεχνικός οργανισμός της χώρας μας, να συμπεριφέρεται έτσι στους καλλιτέχνες του. Που αντί να τους χρησιμοποιεί, αξιοποιώντας την τεράστια εμπειρία τους και τη μεγάλη προσφορά τους στην τέχνη του χορού, σε πόστα όπως δάσκαλοι, ρεπετιτέρ, χορογράφοι κ.α. – όπως συμβαίνει σ’ όλες τις όπερες του κόσμου – τους έχει αποκλείσει απ’ αυτά, τους απαξιώνει, τους υποτιμά και προσπαθεί να τους αποδομήσει.

Είναι όμως ακόμα πιο τραγικό, όταν συνειδητοποιούμε ότι αυτός ο καλλιτεχνικός οργανισμός δείχνει με τη στάση του πως συναινεί με τις αντιεπιστημονικές επιλογές του κράτους, το οποίο έχει θεσμοθετήσει την απαράδεχτη αλλαγή των ορίων συνταξιοδότησης των χορευτών/τριών στα 67.

Ζητάμε να λάβετε σοβαρά υπόψη τους προβληματισμούς που σας θέσαμε δίνοντας άμεσα λύση.».

Φυσικά δεν έδωσαν λύση, με αποτέλεσμα τους τραυματισμούς.

 

Μετά το φιάσκο του Gala

 

Στις 13 Ιουλίου, μετά το φιάσκο του Gala, το Σωματείο κατήγγειλε την διοίκηση της ΕΛΣ ότι προσπαθεί να υποχρεώσει τους χορευτές και τις χρεύτριες του μπαλέτου να αποδεχτούν βλαπτικές μεταβολές στις συμβάσεις τους.

«Μέχρι πότε θα συνεχίζει η διοίκηση τα παιχνίδια εξουσίας στις πλάτες των χορευτών του μπαλέτου της ΕΛΣ;» αναρωτιόταν, ρητορικώς, στο σωματείο και πρόσθετε:

«Εδώ και 8 μήνες η διοίκηση του θεάτρου κρατάει μια αδιάλλακτη στάση απέναντι στους χορευτές/τριες του μπαλέτου θέλοντας να τους υποχρεώσει να αποδεχτούν βλαπτικές μεταβολές στις συμβάσεις τους.

Η αναμενόμενη αντίδραση των χορευτών είχε σαν αποτέλεσμα να ξεκινήσει ένας “πόλεμος”, από την πλευρά της διοίκησης, με στόχο να κάμψει τις όποιες αντιδράσεις και να απαξιώσει στα μάτια των υπόλοιπων εργαζομένων του θεάτρου όλους αυτούς τους καλλιτέχνες που επί σειρά ετών προσέφεραν το σώμα τους και την ψυχή τους στην τέχνη του χορού.».

Και σημείωνε:

«Το τελευταίο κεφάλαιο αυτού του έργου ήταν η διοργάνωση ενός Gala μπαλέτου, που αφορούσε μόνο τους τιτλούχους χορευτές, για το οποίο είχαμε προειδοποιήσει έγκαιρα ότι με τον τρόπο που οργανώθηκε, ενδεχομένως θα είχε συνέπειες στη σωματική ακεραιότητα των συναδέλφων.

Ο διευθυντής του μπαλέτου ζήτησε να εκτελεστούν εξαιρετικά δύσκολες χορογραφίες που σε μεγαλύτερες ηλικίες αποφεύγονται και στα περισσότερα θέατρα του κόσμου.

Το προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα είχε σα συνέπεια τα συνεχόμενα εργατικά ατυχήματα με τελευταίο αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια της χθεσινοβραδινής παράστασης.

Όταν οι εργαζόμενοι και το σωματείο μας προειδοποιούσαν, τόσο η διοίκηση του μπαλέτου όσο και η καλλιτεχνική διεύθυνση “σφύριζαν αδιάφορα”, λες και επιδίωκαν τον τραυματισμό των συναδέλφων χορευτών.

Μάλιστα έφτασε στο σημείο ο διευθυντής του μπαλέτου να μας λέει: “να μην σας ενδιαφέρει η ασφάλεια της παράστασης”, όταν τονίζαμε ότι χωρίς αναπληρωματικούς στις διανομές κινδυνεύει η παραγωγή.

Όταν οι αλαζονικές συμπεριφορές των διοικήσεων οδηγούν σε αποφάσεις που δεν υπολογίζουν τον παράγοντα άνθρωπο αλλά μόνο το πώς θα εφαρμοστούν όλες οι διαχρονικές αντεργατικές πολιτικές των κυβερνήσεων, πλευρά των οποίων είναι και η συνταξιοδότηση των χορευτών στα 67 (!!!), τότε είναι κατακριτέες κι επικίνδυνες για τους εργαζόμενους.

Όσοι τις πρεσβεύουν δεν έχουν καμία θέση σε ένα κρατικό καλλιτεχνικό οργανισμό που αντί να σέβεται και να τιμά τους εργαζόμενους καλλιτέχνες και την πολυετή εμπειρία τους, τους απαξιώνει, αδιαφορεί για τη σωματική τους ακεραιότητα και τους αντιμετωπίζει σαν “κόστος” στον προϋπολογισμό του θεάτρου και εμπόδιο στα σχέδιά τους.».

Γεννήθηκε – και αυτή είναι μία από τις ελάχιστες βεβαιότητες που έχει – το 1970. Πουλούσε την εργατική του δύναμη επί χρόνια στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό Τύπο. Μέχρι που του έπεσε ο ουρανός στο κεφάλι ήταν το μόνο πράγμα που φοβόταν. Τώρα «αναρρώνει» στο Περιοδικό. Ελπίζει, για πάντα.