«Νόμπερ», του Οσιν Φέιγκαν

Η σφραγίδα είχε σπάσει εδώ και καιρό. Κάποιος κοίταξε τη στρογγυλή επιφάνεια και είδε έναν φθαρμένο αριθμό. Δεν έδωσε σημασία. Συνέχισε την πορεία του. Σε αυτόν τον τόπο κανείς δεν έδινε σημασία. Ούτε ο θάνατος! Και να ήθελε δεν είχε κάποιον να προκαλέσει. Η σκακιέρα ήταν άδεια και τα πιόνια χαμένα στην άρρωστη θάλασσα. Ο θάνατος έβλεπε μόνο θάνατο και βαριόταν. Αναρωτιόταν: πού είναι ένας ιππότης; Πού είναι ένας άπιστος; Πού είναι ένας τρελός; Πού είναι τα ανίκητα παιδιά; Κλειστές πόρτες και η μυρωδιά του να γίνεται δεύτερος ουρανός στην καταραμένη πόλη. Το έργο ήταν, αναμφίβολα, δικό του, αλλά κάτι είχε πάει στραβά. Και τότε είδε τους ανεμόμυλους. Ρημαγμένους, βυθισμένους στον ζόφο, αλλά όρθιους παρ’ όλα αυτά. Και τότε ο θάνατος προσευχήθηκε! Έναν ταξιδιώτη ζητούσε γι’ αυτόν τον σχεδόν μη τόπο. Και η ζωή του έκανε τη χάρη. Ένας νεαρός ευγενής και η ακολουθία του έρχονται από μακριά. Ανυποψίαστοι και διψασμένοι για νερό και έδαφος. Ο θάνατος χαμογελά. Η σκακιέρα κρύβεται και η αυλαία ετοιμάζεται. Η τραγικωμωδία «ο θάνατος δίνει ζωή!» ξεκινά. Καλώς ήρθατε κυρίες και κύριοι στο «Νόμπερ» (Εκδόσεις Δώμα). Ήρθε η ώρα να αφήσουμε τα κοράκια ελεύθερα.

Ο 32χρονος συγγραφέας Οσιν Φέιγκαν στο πρώτο του μυθιστόρημα κατάφερε να βάλει στο κάδρο τα εξής: Την «7^η σφραγίδα», τον «Δον Κιχώτη» και μια αντανάκλαση από την «Κόλαση του Δάντη». Το «Νόμπερ» αντλεί από το παράλογο και με αυτό δίνει και το νέο και το παλιό αλλιώς! Τα προηγούμενα που αναφέρθηκαν βασίζονται κυρίως στη δύναμη του ανθρώπου, στην ικανότητα του να βρει το φως ακόμη κι αν είναι θαμμένος στο πιο βαθύ πηγάδι. Η πίστη στον άνθρωπο φιλτράρει τα πάντα και οδηγεί αναγνώστη και δημιουργό. Εδώ, όμως, είναι η παράδοση στο χάος και στην ανθρώπινη, πνευματική κυρίως, αδυναμία. Ο Φέιγκαν ξέρει ότι η ζωή θα προχωρήσει ό,τι κι αν γίνει, αλλά ο άνθρωπος δεν κερδίζει πάντα. Η αποσύνθεση, η αρρώστια, η διάλυση και η αιμορραγία θα φτιάξουν τους νέους δρόμους, τις νέες πλατείες, τις νέες ζωές. Ναι, ακόμη κι αν όλα είναι διάτρητα, τον ίδιο ήλιο βλέπουν οι άνθρωποι, στα ίδια αστέρια αφήνουν τις ελπίδες, τα όνειρά τους.

Στο Νόμπερ έχει πέσει πανούκλα. Τους κατοίκους τους έχουν κλείσει στα σπίτια τους να πεθάνουν, μόνοι τους, για το καλό τους. Ο Οσπρεϋ ντε Φλουνκλ οδεύει προς τα κει με την κουστωδία του. Αγοράζει γη σε εξευτελιστικές τιμές και γίνεται «πανίσχυρος» ιδιοκτήτης. Η ιδιοκτησία, ωστόσο, είναι αμαρτία και εδώ ένας είναι ο ιδιοκτήτης: ο θάνατος. Ο Φέιγκαν έχει την ικανότητα λαϊκού αφηγητή. Τι σημαίνει αυτό; Μπορεί να αφηγείται παραμύθια, γιατί είναι παραμυθάς, χωρίς να αφήνει το αδυσώπητο της πραγματικότητας. Ναι, εδώ έχουμε μύθο, που είναι εύπλαστος και διαθέτει αέρινη κίνηση. Την ίδια στιγμή, όμως, το αδιαπραγμάτευτο του οριστικού είναι εδώ και εμφανίζεται σκοτεινό και ελκυστικό. Και μέσα στο αναπότρεπτο βουτά ο Φέιγκαν και συναντά την ψυχή που ψυχορραγεί. Εξαιρετικός ρυθμός, θεατρικότητα στον τρόπο εξέλιξης πλοκής-αφήγησης και γλώσσα μελωδική, ιδιαίτερα ρομαντική. Στο ξεκίνημα διαβάζουμε (σ. 9): Ο Οσπρεϋ ντε Φλουνκλ, που ό,τι βλέπει το θέλει δικό του και που εσείς θα τον αποκαλείτε Σερ, και η τριμελής ακολουθία του, διασχίζουν μια κοιλάδα με ρυθμό κουρασμένο, που  όμως οι άνδρες του, κι αυτός μαζί, έχουν συμφωνήσει να τον κάνουν φαίνεται απλώς χαλαρός. Η καλή μετάφραση ανήκει στη Μαργαρίτα Ζαχαριάδου. Η επιμέλεια είναι των Δέσποινα Κανελλοπούλου, Θάνου Σαμαρτζή.