Agenda

The Whammies Play Steve Lacy

Οι μουσικές τού STEVE LACY στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών

Αντώνης Ν. Φράγκος | 28/04/2015

Μια πραγματικά ενδιαφέρουσα συναυλία, αυτή του σεξτέτου των Whammies, επαναφέρει στο προσκήνιο την μουσική του σαξοφωνίστα και συνθέτη Steve Lacy, εμβληματικής φιγούρας και ουσιαστικού θεμελιωτή τού σύγχρονου αυτοσχεδιασμού καθώς και της μοναδικής σχέσης τζαζ και ποιητικού λόγου.

Βεβαίως, ο Lacy δούλεψε περισσότερο με την πειραματική πλευρά της τζαζ αλλά η μουσική του ήταν μελωδική και γερά δομημένη. Ενίοτε, οι συνθέσεις του χτίζονται πάνω σε μια μικρή μουσική φράση που επαναλαμβάνεται πολλές φορές.

Μεγάλη επιρροή τού άσκησε ο Thelonious Monk με τις συνθέσεις του πιανίστα να βρίσκονται σε κάθε άλμπουμ του Lacy και στην playlist κάθε συναυλίας του. Πέρα από τον Monk, ο Steve Lacy ερεύνησε και έπαιζε συχνά μουσικές των Duke Ellington, Charles Mingus και Herbie Nichols.

Ο σαξοφωνίστας των Whammies, Ολλανδός Jorrit Dijkstra, υπήρξε μαθητής του Lacy και ο κρουστός του γκρουπ, ο θρυλικός Hank Bennink, έπαιξε πολλές φορές με τον σπουδαίο έγχρωμο μουσικό. Και οι δύο επηρεάστηκαν πολύ από τον Lacy και μάλιστα από το βιβλίο του “Findings” το όποιο ο Bennink θεωρεί σαν την βίβλο του σαξόφωνου. Επίσης, ο δικός μας πιανίστας, Παντελής Καραγεώργης, υπήρξε συμφοιτητής του Dijkstra στο ίδιο ωδείο, της Βοστόνης με απέραντη εκτίμηση στο έργο του Thelonious Monk και του Lennie Tristano καθώς είχε κάνει δικές του εκδοχές σε όλες τις συνθέσεις του πρώτου. «Ο Lacy μας προέτρεπε», λέει ο Ολλανδός πνευστός, «να παίζουμε πάνω από τις βασικές συχνότητες. Μας έλεγε, πως είναι ένας ολόκληρος κόσμος εκεί να εξερευνήσουμε.» Επίσης, θυμάται πως επέμενε ότι μπορεί να γεννηθεί μουσική από οτιδήποτε, προτρέποντας τον να πάνε να τζαμάρουνε στη λιμνούλα με τις πάπιες!

Καραγεώργης και Dijkstra επικοινώνησαν μεταξύ τους μιας και μοιράζονταν κοινές αγάπες. Οκτώ χρόνια μετά τον θάνατο του μουσικού, το 2012, οι δυο συνεργάτες, με την συμμετοχή του Bennink, ίδρυσαν τους Whammies έχοντας στο αρχείο τους 500 συνθέσεις του Lacy! Mε αυτό το σχήμα χρησιμοποίησαν τεχνικές στιγμιαίων ενορχηστρώσεων, όπως λέγονται, δίνοντας φυσικά βαρύτητα στην ελευθερία του αυτοσχεδιασμού, φέρνοντας στην επικαιρότητα γνωστά αλλά και άγνωστα ή, ακόμη, μηδέποτε ηχογραφημένα έργα του Νεοϋορκέζου συνθέτη.

Στους Whammies – όνομα δανεισμένο από κομμάτι του Lacy- μετέχει και η βιολονίστα Mary Oliver, πρώην συνεργάτιδα του Bennink, o τρομπονίστας Jeb Bishop, που έχει παίξει με τον Γερμανό σαξοφωνίστα, Peter Brötzmann και ο Jason Roebke στο μπάσο.

Oι Whammies ερμηνεύουν, κυρίως, πειραματικές συνθέσεις του ’70 οι οποίες καθώς είναι πυκνογραμμένες, με την ταυτόχρονη συνήχηση πολλών διαφορετικών μελωδιών, προσφέρονται για εντατικούς αυτοσχεδιασμούς. Επίσης, παίζουν μερικά ακυκλοφόρητα κομμάτια όπως ένα αφιερωμένο στον Sun Ra.