Ολλανδία - Πρόσφυγες: Γουρουνοκεφαλές... αλλά και «έκρηξη» αλληλεγγύης!

Στο πλαίσιο της προσπάθειας να καταγράψουμε και να εμβαθύνουμε, όσο το δυνατόν περισσότερο, σε όλες τις πλευρές του προσφυγικού δράματος, ζητήσαμε από ανθρώπους μας που ζουν σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις να μας περιγράψουν ποια είναι η στάση των εκεί αρχών και της κοινωνίας απέναντι στο προσφυγικό ζήτημα. Τώρα, μετά και από τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας και τις επιθέσεις στις Βρυξέλλες, τα κείμενα αυτά αποκτούν εκ νέου σημασία. Συνεχίζουμε σήμερα, παρουσιάζοντας την ανταπόκριση από την Ολλανδία και την Νικολέττα Μυρίδου.

Η Ολλανδία είναι μια χώρα που θεωρούνταν μια από τις πιο ανεκτικές και κοινωνικές χώρες της Ευρώπης. Το κοινωνικό σύστημα ήταν δυνατό και τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα απολάμβαναν μια σειρά επιδομάτων και άλλων βοηθημάτων για να ζουν αξιοπρεπώς.

Η κατάσταση αυτή άλλαξε σιγά – σιγά τις τελευταίες δεκαετίες και ειδικά μετά το 2008. Το κράτος έκανε περικοπές στις κοινωνικές παροχές και στην υγεία. Μαζί με αυτό ανέβηκε και η ακροδεξιά. Από το 2004 η Ολλανδία έχει το δικό της ακροδεξιό, λαϊκιστικό κόμμα, το οποίο, στις τελευταίες εκλογές του 2012 έλαβε το 10% των ψήφων. Το κόμμα αυτό χαϊδεύεται από τα μίντια που το προβάλλουν διαρκώς και αναζωπυρώνει την ξενοφοβία και τον ρατσισμό.

Το προσφυγικό θέμα είναι ζωντανό στην Ολλανδία. Τα μίντια προβάλλουν κυρίως τις ευρωπαϊκές αντιδραστικές θέσεις, δηλαδή πώς να λύσουμε αυτό το πρόβλημα ώστε να μην χρειαστεί να υποδεχτούμε εδώ τους πρόσφυγες. Κυρίως το επιχείρημα ότι όλοι οι φτωχοί του κόσμου περιμένουν να έρθουν στην Ευρώπη για να επωφεληθούν από το κοινωνικό μας σύστημα έχει μεγάλη απήχηση στις μάζες. Περισσότερο τα φτωχά λαϊκά και αγροτικά στρώματα γίνονται θύματα αυτής της προπαγάνδας, αλλά και στρώματα της μεσαίας τάξης. Φοβούνται για τις θέσεις εργασίας που είναι λίγες, τα κοινωνικά επιδόματα που συνεχώς μειώνονται και την βιωσιμότητα της γειτονιάς τους με τον ερχομό των προσφύγων.

Τα γεγονότα με τις επιθέσεις εναντίον γυναικών στην Κολωνία μεγαλοποιήθηκαν, παραποιήθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν ενάντια στους πρόσφυγες. Επίσης και ο φόβος ότι ανάμεσα στους πρόσφυγες υπάρχουν τζιχαντιστές χρησιμοποιείται κατά κόρον. Η επίθεση στις Βρυξέλλες μεγαλοποιήθηκε και τρομοκράτησε ακόμα περισσότερο τον κόσμο. Τα μίντια αναφέρουν συνέχεια ότι είναι επίθεση ενάντια στον δυτικό πολιτισμό και αξίες, αποσιωπώντας τα πολύ περισσότερα θύματα που προκάλεσε το ISIS στις μουσουλμανικές χώρες.

Το κράτος απρόθυμα έχει δεχτεί ένα μικρό αριθμό προσφύγων. Προσπαθώντας να βρει φτηνές λύσεις στέγασης, στριμώχνει όσο μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων μπορεί σε κάμπινγκ ή σε άδεια κτίρια πόλεων, κυρίως δίπλα σε παραμελημένες γειτονιές ή μικρά χωριουδάκια. Υπάρχουν χωριά 300 κατοίκων που δίπλα τους φτιάχνεται κέντρο 2.000 προσφύγων. Οι ανήσυχοι κάτοικοι διαμαρτύρονται κάτω από την σημαία των ακροδεξιών αλλά και φασιστικών ομάδων που βρίσκουν την ευκαιρία να βγουν από την απομόνωση. Στις διαμαρτυρίες αυτές συμμετέχουν και χούλιγκανς, ενώ προκαλούνται και επεισόδια με την αστυνομία. Στις διαδηλώσεις αυτές συμμετέχουν περίπου 50 – 500 άτομα ανάλογα με την περιοχή. Αυτή τη στιγμή, σε κάθε δήμο που ανακοινώνει ότι θα φτιαχτεί κέντρο προσφύγων, δημιουργούνται ομάδες διαμαρτυρίας που διοργανώνουν διαδηλώσεις έξω από τα κέντρα προσφύγων. Επίσης έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις σε τζαμιά και κέντρα προσφύγων. Συχνά πετάνε γουρουνοκεφαλές στις αυλές των προσφυγικών κέντρων.

Ο κόσμος που διαφωνεί με τις πρακτικές αυτές παραμένει κυρίως σιωπηλός. Στις πολιτικές συγκεντρώσεις ενάντια στον φασισμό και υπέρ των προσφύγων δεν έρχονται πάνω από 300- 1500 άτομα. Η συμπαράσταση των πολιτών όμως στους πρόσφυγες εκδηλώνεται με έναν άλλον τρόπο: Με την εθελοντική προσφορά. Τους πρώτους μήνες του 2016 δηλώθηκαν μόνο στις μεγάλες οργανώσεις (Ερυθρός Σταυρός και κρατική οργάνωση για τους πρόσφυγες) 47.000 νέοι εθελοντές για παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες. Η μεγάλη αυτή ανταπόκριση άφησε έκπληκτες τις οργανώσεις και αμήχανα τα μίντια που μέχρι τώρα πρόβαλλαν κυρίως τις διαδηλώσεις ενάντια στα κέντρα προσφύγων.

Οι οργανώσεις εθελοντών δήλωσαν ότι αυτό τον αριθμό κανονικά χρειάζονταν πάνω από ένα χρόνο και τεράστιες προσπάθειες να τον συγκεντρώσουν. Επειδή δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλους τους εθελοντές, τους έβαλαν σε λίστες αναμονής. Αυτή την στιγμή υπολογίζεται ότι σε κάθε πρόσφυγα αντιστοιχεί ένας εθελοντής. Οι εθελοντές από μικρότερες οργανώσεις και πρωτοβουλίες πολιτών δεν είναι καταγεγραμμένοι. Πιστεύω ότι ο περισσότερος κόσμος στην Ολλανδία έχει σοκαριστεί από το μέγεθος του δράματος των προσφύγων και θέλει η κυβέρνησή του να πάρει ανθρωπιστικά μέτρα. ‘Ομως η κριτική που ασκεί απέναντι στην κυβέρνησή του και στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν φαίνεται να έχει ωριμάσει τόσο ώστε να φέρει και αποτελέσματα.