Ο Δημήτρης Καλτσώνης μιλά σΤο Περιοδικό

Η παγκόσμια κρίση οδηγεί τις σύγχρονες καπιταλιστικές κοινωνίες σε επικίνδυνους δρόμους. Τα κράτη γίνονται ολοένα και πιο αυταρχικά. Στο απόγειο της τεχνολογικής της ισχύος, η ανθρωπότητα μοιάζει συχνά με ακυβέρνητο καράβι. Ποιος αποφασίζει για τις ζωές μας; Τι ρόλο παίζουν το κράτος και η δημοκρατία; Έχει σημασία να ξαναδούμε τι έγραψαν οι μαρξιστές για το κράτος; Τι άποψη είχαν για τη δημοκρατία; Πόσο επαληθεύονται οι θεωρητικές αναλύσεις τους στον σύγχρονο κόσμο; Τι έδειξε η ιστορική εμπειρία;
Ο Δημήτρης Καλτσώνης με το τελευταίο του βιβλίο “Τι είναι το κράτος; Τι δημοκρατία χρειαζόμαστε;“ που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Τόπος, προσπαθεί να συμβάλλει στη διαλεύκανση των παραπάνω ερωτημάτων διατυπώνοντας ταυτόχρονα προτάσεις που ανοίγουν ορίζοντες για μια αληθινή δημοκρατία, με ουσιαστική συμμετοχή των εργαζόμενων τάξεων στις αποφάσεις της.

Την Τετάρτη 25 Μαϊου 2016 στις 19.30 θα πραγματοποιηθεί παρουσίαση του βιβλίου στο Polis Art Cafe (Πεσμαζόγλου 5 & Σταδίου).  Θα μιλήσουν οι: Κώστας Καζάκος, ηθοποιός, Γιώργος Κασιμάτης, καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Γιώργος Μανιάτης, καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας, Σπύρος Σακελλαρόπουλος, αν. καθηγητής κράτους & πολιτικής θεωρίας και ο συγγραφέας.

Λίγο πριν την παρουσίαση, ο Δημήτρης Καλτσώνης μιλά σΤο Περιοδικό για το κράτος και τη δημοκρατία στο φόντο των υπερεθνικών ολοκληρώσεων και της όξυνσης του προσφυγικού ζητήματος.

Το σημερινό κράτος όσον αφορά στη δομή του και στη λειτουργία του είναι το ίδιο με αυτό που έχουν αναλύσει οι κλασικοί του μαρξισμού ή έχει μετασχηματιστεί στο έδαφος της διεθνοποιημένης οικονομίας και των υπερεθνικών ολοκληρώσεων;

Το σημερινό κράτος προφανώς δεν μπορεί να είναι ακριβώς όπως εκείνο που είχαν ενώπιόν τους οι θεμελιωτές του μαρξισμού. Η κοινωνικο-οικονομική και πολιτική πραγματικότητα αλλάζει καθημερινά. Αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι η κοινωνική, ταξική ουσία του αστικού κράτους. Παράλληλα, οι ιμπεριαλιστικές ενώσεις, τύπου Ευρωπαϊκής Ένωσης επιδρούν καθοριστικά. Αυτό γίνεται πιο έντονα σε χώρες μεσαίου και χαμηλού επιπέδου παραγωγικής ανάπτυξης, όπου εντείνεται η υπονόμευση της κυριαρχίας και της όποιας δημοκρατίας σε όφελος των μεγάλων δυνάμεων, των πολυεθνικών και των εγχώριων ολιγαρχιών.

Η φιλελεύθερη κοινοβουλευτική δημοκρατία που έχει παγιωθεί στα πλαίσια των αστικών κρατών, και που φτάνει μέχρι και το σημείο της αυτοαναίρεσής της με τις καταστάσεις έκτακτου ανάγκης, μας αφήνει περιθώρια στο σήμερα έμπρακτης ψηλάφησης θεσμών εργατικής δημοκρατίας, έστω και σε εμβρυακή μορφή;

Θεσμοί εργατικής δημοκρατίας μπορούν να επικρατήσουν μόνο ως καρπός μιας ριζικής μεταβολής του συσχετισμού των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων και μόνο αντικαθιστώντας την υποκριτική, ψευδή αστική δημοκρατία της κρίσης. Στην διαδικασία μεταβολής του συσχετισμού των δυνάμεων, μπορεί ίσως να εμφανίζονται ψήγματα τέτοιων θεσμών, αλλά μόνο σε εμβρυακή μορφή και υπό την αίρεση ότι δεν θα καταπινιγούν ή αφομοιωθούν από το καπιταλιστικό περιβάλλον.

Ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα αντικαπιταλιστικής κατεύθυνσης, που περιλαμβάνει αναγκαία πολιτικά μέτρα όπως η μονομερής διαγραφή του χρέους, η εθνικοποίηση των τραπεζών και άλλων τομέων στρατηγικής σημασίας κ.λπ., μπορεί να εφαρμοστεί στο σήμερα εξολοκλήρου εντός του αστικού κράτους από μια κυβέρνηση αντιμονοπωλιακού αντιιμπεριαλιστικού  χαρακτήρα;

Ένα τέτοιο πρόγραμμα, απολύτως αναγκαίο για τη διέξοδο από την κρίση σε όφελος των ασθενέστερων κοινωνικών τάξεων και στρωμάτων, δεν μπορεί να εφαμοστεί εξολοκλήρου στο πλαίσιο του αστικού κράτους. Είναι, όμως, ο δρόμος για να γίνει κατανοητή από ευρύτερα λαϊκά στρώματα η ανάγκη ρήξης με την κυρίαρχη τάξη και τους μηχανισμούς της. Αποτελεί μια δέσμη προτάσεων που βασίζεται στην αντικειμενική ανάλυση της πραγματικότητας και των δυντατοτήτων που ανοίγονται. Λαμβάνει επίσης, υπόψη του το επίπεδο ταξικής συνείδησης και επιχειρεί με συγκεκριμένο τρόπο να το ανεβάσει παραπέρα. Όπως έχουν καταδείξει οι θεμελιωτές του μαρξισμού αλλά και οι επαναστατικές εμπειρίες του 20ού αιώνα, η ταξική συνειδητοποίηση γίνεται πάντοτε μέσω του συγκεκριμένου.

Σήμερα που, από τη μία η πραγματικότητα του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος συγκροτεί με πρωτοφανή τρόπο μια πολυεθνική εργατική τάξη και, από την άλλη, η παγκοσμιοποίηση συγκροτεί ένα πολυεθνικό κεφάλαιο, πώς διαμορφώνεται η σχέση εθνικού-διεθνικού, όσον αφορά στην προοπτική του σοσιαλισμού;

Η ένταση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων προκαλεί δυσκολίες, αλλά παρέχει και δυνατότητες για τη σφυρηλάτηση δεσμών ανάμεσα στους λαούς διαφορετικών εθνικών προελεύσεων. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται η μέγιστη αλληλεγγύη στα θύματα των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων, ώστε να τους παρασχεθούν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, δικαιώματα, δυνατότητα να μεταβούν σε άλλους προορισμούς όταν το επιθυμούν. Μέγιστη σημασία έχει, όμως, ο αγώνας ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και στον υποθαλπόμενο ισλαμοφασισμό. Πρέπει να σταματήσει κάθε συμμετοχή και εμπλοκή της χώρας μας, μέσω ΝΑΤΟ και ΕΕ, στο μακελειό αυτό. Η απελευθέρωση της Ελλάδας από τα δεσμά της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, η κατάκτηση της εθνικής της ανεξαρτησίας θα είναι όχι μόνο πατριωτική νίκη του λαού αλλά, παράλληλα, μέγιστη έκφραση διεθνιστικής αλληλεγγύης.

…

Το Περιοδικό θεωρεί ότι στη ρευστή και κρίσιμη φάση που ζούμε ζητήματα όπως τα παραπάνω παραμένουν ανοιχτά και γι΄αυτό επιδιώκει να συνεισφέρει στη διερεύνησή τους ψηλαφώντας ποικίλες οπτικές γωνίες από τις οποίες μπορούν να ιδωθούν…