Ο “Δράκουλας” του Μπραμ Στόκερ πάντα θα προκαλεί τρόμο

Υπάρχουν γράμματα, ημερολόγια, ειδήσεις σε εφημερίδες που από κάποιους δεν θα διαβαστούν ποτέ. Λόγια που ήρθαν μετά το σύντομο πέρασα απ’ αυτό που αποκαλούμε ζωή. Λόγια που ακολούθησαν πράξεις σκοτεινές, πέρα από του ανθρώπου τις δυνάμεις, εκτός ορίων, μακριά από την επικράτεια της λογικής και της σύνεσης. Γράμματα που διαβάζονται με λοξή ματιά και ακουμπάνε στην αμετακίνητη λευκή σελίδα της παράδοσης, της δεισιδαιμονίας, των προλήψεων. Κι αν το σαρκαστικό γέλιο της απαξίωσης και της δύναμης της προόδου ακουστεί, το υπόκωφο γέλιο της τρομακτικής επιμονής θα απαντήσει. Γράμματα καλλιγραφικά, αλλά με “ουρές” αιχμηρές και γλώσσα μουσική που μόνο οι λύκοι και οι μη έχοντας ύπνο μπορούν να διαβάσουν. Γράμματα που θα προσπεράσουν τους πεθαμένους, τους βασανισμένους, τους μιαρούς, όμως αυτοί θα νιώσουν τη γλώσσα να τους μαστιγώνει, να αφήνει το σημάδι της σαν πυρωμένο σίδερο στο σώμα τους και το υπόκωφο γέλιο από επιμονή θα γίνει εμμονή, μανία για τη ζωή, για το αίμα. Και το πρόσωπο μέσα από ομίχλη θα φανεί και θα ναι κέρινο, με πύρινα μάτια και το γέλιο θα παγώσει, θα πιαστεί από τους κυνόδοντες και τότε τα γράμματα θα διαβαστούν, δεν θα ξεχαστούν ποτέ και μαζί ο μύθος του απέθαντου, του Δράκουλα! Να ναι καλά ο Μπραμ Στόκερ…

Ο Ιρλανδός δεν διάβασε μόνο την παράδοση γύρω από τον Δράκουλα της Τρανσιλβανίας, αλλά δημιούργησε και τη δική του! Το βιβλίο του Στόκερ μας έδωσε το απόλυτο κακό, την ατμόσφαιρα του τρόμου, την εικόνα του ανήμπορου ανθρώπου απέναντι σε υπερφυσικές, μη ανθρώπινες δυνάμεις. Η αέναη σύγκρουση “καλού-κακού” πήρε τη μορφή που έπρεπε, που της άξιζε. Ο Στόκερ εκμεταλλευόμενος τον μύθο και την παράδοση έφτιαξε έναν πανίσχυρο ήρωα. Σε σώμα ανθρώπινο τον έκλεισε και ανάμεσα σε ανθρώπους τον άφησε να κυκλοφορεί. Δεν τον εξανθρώπισε. Αντίθετα, τους ανθρώπους έφερε στον κόσμο του και είναι αυτή η ξαφνική γνωριμία που τον εδραίωσε στη συνείδηση μας. Οσο πιο έντονη η πρώτη γνωριμία, τόσο πιο εύκολα μένει στη μνήμη. Γι’ αυτό όσοι διάβασαν τον μύθο, και όσοι τον είδαν στον κινηματογράφο αργότερα, δεν είχαν άλλη επιλογή: ο Δράκουλας θα γινόταν αναπόσπαστο κομμάτι της σκέψης, της κουλτούρας, της ψυχαγωγίας μας.

Το ξεκίνημα του “Δράκουλα” είναι ακαταμάχητο. Η γνωριμία του Τζόναθαν Χάρκερ με τον Κόμη είναι καταλυτική για την εξιστόρηση και για τη διαμόρφωση της πλοκής. Ο Στόκερ μας ανοίγει τις πύλες της κολάσεως και αυτή η εισαγωγή δεν ξεχνιέται με τίποτα. Ο Χάρκερ είναι δικηγόρος και μεταβαίνει στον πύργο του Δράκουλα για να τον βοηθήσει να αγοράσει σπίτι στο Λονδίνο. Η επαφή μαζί του θα τον συνταράξει και όταν το πλάσμα αυτό ξεκινήσει το ταξίδι του θα ξεκινήσει και η περιπέτεια.

Ο “Δράκουλας” (Εκδόσεις Μεταίχμιο) δεν είναι απλά μια ιστορία τρόμου. Είναι περιπέτεια, ρομαντική ιστορία αγάπης, φιλίας, μελέτη κοινωνιολογική και ανθρωπολογική. Μαθαίνουμε πώς ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί, αλλά και όσοι περνούσαν. Μαθαίνουμε για τις δεισιδαιμονίες και την ίδια στιγμή για την πρόοδο της επιστήμης και του πολιτισμού στο Λονδίνο. Φυσικά, ο τρόπος αφήγησης είναι ξεχωριστός, διότι όλο το μυθιστόρημα βασίζεται στην επιστολική, ημερολογιακή γραφή. Λογικό, αν σκεφτούμε ότι έχουμε να κάνουμε με ήρωες που επέζησαν και νίκησαν αυτό το καταχθόνιο πλάσμα. Συνεπώς, η ανάγκη να μαρτυρήσουν όλα όσα έζησαν επιτακτική. Οι περιγραφές του Στόκερ πλούσιες και η γλώσσα του κρυστάλλινη, γεμάτη χάρη και θεϊκή δύναμη. Η μετάφραση του Βασίλη Κιμούλη είναι καλή, στο πνεύμα του δημιουργού. Το βιβλίο ανήκει στη σειρά “Μεγάλες αφηγήσεις” (επιμέλεια Δημήτρης Στεφανάκης).