Ο Κολυμβητής, Τζον Τσίβερ

Ο Κολυμβητής Και Άλλες Ιστορίες, Τζον Τσίβερ

Εισαγωγή – Μετάφραση: Κωστής Καλογρούλης, Eκδ. Καστανιώτης

Μάστορας του διηγήματος, ηθογράφος των αμερικάνικων suburbs- των προαστίων- ο Τζον Τσίβερ,  που κατά πολλούς συγκαταλέγεται στην αγία τριάδα των λευκών αστών συγγραφέων μαζί με τους Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ και Τζον Απντάϊκ,  είναι σχετικά άγνωστος στη Ελλάδα. Στο ευρύ κοινό έγινε διάσημος μέσα από τα μυθιστορήματά του, ωστόσο είναι οι εννέα  μικρές  ιστορίες αυτού του βιβλίου που  περιλαμβάνουν τρία από τα πιο  γνωστά διηγήματά του -με κορυφαίο τον «Κολυμβητή»-  που  εκφράζουν με ενάργεια το τσιβερικό σύμπαν. Ο κόσμος που διατρέχει τις σελίδες του είναι οι  μικροαστοί  από τα μέσα του ’30 έως τα μέσα του ’50, καθώς περιγράφονται  εικόνες και βιώματα, κάποτε προσωπικά.

Τον είπαν Τσέχωφ των προαστίων  και Δάντη των κοκτέιλ πάρτι  γιατί καταγράφει διάφορες στιγμές της ζωής με μια υποβόσκουσα μεταφυσική αγωνία. Ο κόσμος του συγγραφέα,  φαινομενικά τέλειος,  λειτουργεί τελετουργικά: ο ανδρικός πληθυσμός παίρνει το τρένο κάθε πρωί για τη δουλειά του, οι γυναίκες ασχολούνται με τα οικιακά και τα παιδιά, ενώ παράλληλα πηγαίνουν σε γκαλά και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, οι νεαροί βλαστοί φοιτούν σε καλά σχολεία και τα διάφορα πάρτι καλά κρατούν. Ευρύχωρα σπίτια, πράσινοι κήποι, χαλαρά και μακάρια κυλά η ζωή… Κάτω από το πέπλο της καθημερινότητας τα συναισθήματα των ανθρώπων κονταροχτυπιούνται με τη «νεκρή φύση» του κοινωνικού περίγυρου: κάθε διήγημα ξεκινά ρεαλιστικά για να προστεθούν σιγά-σιγά στοιχεία του παραλόγου, ακόμη και καφκικά μοτίβα, έτσι ώστε στο φινάλε,  σχεδόν πάντοτε, να  δημιουργούνται παράξενες καταστάσεις.

Βέβαια, ο Τσίβερ δεν λειτουργεί απλά ως παρατηρητής αλλά και ως  παρατηρούμενος μιας και η δική του ζωή εκεί ανήκει, βουτηγμένη κυριολεκτικά  στην ψευδαίσθηση του Αμερικάνικου Ονείρου. Η έννοια της αμαρτίας είναι έντονη μολονότι οι ήρωες ενδίδουν στους  πειρασμούς που  αντιμετωπίζουν. Δεν υπάρχει δαιμονοποίηση, παρά μόνο κατανόηση.

Χαρακτηριστικότερο  των διηγημάτων, «Ο Κολυμβητής», το οποίο έχει γυριστεί και ταινία με πρωταγωνιστή το Μπαρτ Λάνκαστερ. Εδώ, ο ήρωας συνειδητοποιεί πως οι πισίνες των γειτόνων του σχηματίζουν όλες μαζί ένα είδος ποταμιού και αποφασίζει να το διασχίσει ολόκληρο!  Στην κοπιώδη προσπάθειά του γνωρίζει  ανθρώπους γύρω του, μαθαίνει  τον τρόπο ζωής τους παρατηρώντας τις αντιδράσεις τους, και πιο πολύ νιώθει τον ίδιο του τον εαυτό  διασχίζοντας τον χώρο και τον χρόνο. Όταν ύστερα από πολλά φθάνει σπίτι του, μια οδυνηρή έκπληξη τον περιμένει… Σε αντίστοιχο πνεύμα  εξελίσσονται και  τα υπόλοιπα διηγήματα, καθιστώντας  τον μικρό αυτόν τόμο ένα απολαυστικό και απρόβλεπτο ανάγνωσμα.