Ο Κώστας Λαπαβίτσας προτείνει την έξοδο ως τη μόνη στρατηγική για τον ελληνικό λαό.
Η ομιλία του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ στο συνέδριο Democracy Rising με ελληνικούς υπότιτλους
Σε μια έντονη ομιλία του στην Αθήνα, στα πλαίσια του συνεδρίου Democracy Rising, που οργανώθηκε στη Νομική Σχολή από τις 16 – 19 Ιουλίου, ο Κώστας Λαπαβίτσας υποστηρίζει ότι το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν να πετύχει τη ριζοσπαστική αλλαγή εντός της Ευρωζώνης- και αυτό είναι ανέφικτο.
Εξηγεί την άποψή του για τον υφεσιακό, νεοαποικιακό χαρακτήρα της συμφωνίας και για το πως θα μπορούσε να υπάρχει εναλλακτική εκτός της ευρωζώνης.
[br]
Διαβάστε εδώ, παρακάτω, ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας μεταφρασμένο στα ελληνικά (οι τονισμοί με bold είναι δικοί μας, όπως και με κόκκινο υπάρχουν δικές μας σημειώσεις για την καλύτερη ανάγνωση του κειμένου):
[br]
[hr]
ΚΩΣΤΑΣ ΛΑΠΑΒΙΤΣΑΣ: GCAS – ΑΘΗΝΑ – 17 Ιουλίου
[hr]
Μια κακή συμφωνία: Ύφεση, νεοαποικιακά χαρακτηριστικά, ανισότητα και …τίποτα για το χρέος
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπέγραψε μόλις τη συμφωνία για ένα νέο πακέτο διάσωσης. Πρόκειται για μια πολύ κακή συμφωνία. Είναι μια πολύ κακή συμφωνία για προφανείς λόγους τους οποίους θα απαριθμήσω.
Πρώτα απ’ όλα, η συμφωνία είναι υφεσιακή. Θα οδηγήσει την ελληνική οικονομία σε ύφεση. Διότι, μόνο οι αυξήσεις στους φόρους φτάνουν το 2% του ΑΕΠ. Αυτοί οι φόροι επιβάλλονται κυρίως στον ΦΠΑ, την έμμεση φορολογία αγαθών που καταναλώνουν ως επί το πλείστον τα εργαζόμενα στρώματα του πληθυσμού. Η φορολογία θα αυξηθεί και στις επιχειρήσεις και θα χτυπήσει κατά κύριο λόγο τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που ακόμα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας. Η πιο σοβαρή αύξηση στη φορολογία, επιβάλλεται στους αγρότες, με το διπλασιασμό του φόρου εισοδήματός τους και την επιβολή σειράς άλλων υποχρεώσεων.
Επομένως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μέτρα αυτά είναι υφεσιακά, και μάλιστα παίρνονται σε μια στιγμή που η Ελληνική οικονομία με δυσκολία ισορροπεί στα όρια της ύφεσης. Έτσι πρόκειται σίγουρα να πέσει στην ύφεση.
Δεύτερον, αυτή η συμφωνία επιβάλλει μέτρα που είναι εμφανώς άνισα. Θα εντείνουν την ανισότητα στη χώρα. Μην αφήνετε κανέναν να σας λέει ότι αυτά τα μέτρα δε θα επιδεινώσουν την ανισότητα. Διότι, φυσικά, το κύριο μέρος των φορολογικών εσόδων θα προέλθει από την έμμεση φορολογία η οποία εξ ορισμού προκαλεί ανισότητα. Η ανισότητα θα αυξηθεί επειδή τα μέτρα παίρνουν 800 εκατομμύρια ευρώ ετησίως από τις συντάξεις. Έτσι θα επιβαρύνουν σημαντικά τους συνταξιούχους, οι οποίοι είναι κατά κανόνα μεταξύ των φτωχότερων στρωμάτων του πληθυσμού. Η ανισότητα επίσης θα αυξηθεί διότι, προφανώς, θα αυξηθεί και πάλι η ανεργία τόσο τη φετινή όσο και την επόμενη χρονιά.
Επιπροσθέτως, τα μέτρα και η συμφωνία είναι κακά διότι δε θα κάνουν τίποτα για το εθνικό χρέος. Δεν υπάρχει καμία αναδιάρθρωση του χρέους. Είναι μια αντικατάσταση ενός μέρους του χρέους από μια κατηγορία σε μια άλλη. Ίσως να υπάρξει κάποιο οριακό όφελος όσον αφορά τα επιτόκια και τη διάρκεια του χρέους. Αλλά θα είναι οριακό. Και το χρέος αναμφίβολα θα αυξηθεί κατά 20-25 δισεκατομμύρια ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ΔΝΤ αναμένει το χρέος να φτάσει στο 200% του ΑΕΠ το επόμενο έτος και αυτό φαίνεται να είναι το πιο πιθανό.
Τέταρτον, τα μέτρα δε θα κάνουν τίποτα για την ανάπτυξη. Δεν υπάρχει τίποτα αναπτυξιακό μέσα σε αυτά. Το λεγόμενο πακέτο των 35 δισεκατομμυρίων ευρώ δεν υπάρχει. Αυτά είναι χρήματα που έχουν ήδη παραχωρηθεί στην Ελλάδα σε διάφορα ταμεία- δεν υπάρχουν νέα χρήματα σε αυτά. Δεν ξέρουμε πότε και πώς θα προκύψουν. Δεν υπάρχει αναπτυξιακή οπτική σε αυτά.
Τέλος, η συμφωνία αυτή είναι σαφέστατα νεοαποικιακή. Η κυβέρνηση της Αριστεράς υπέγραψε μια νεοαποικιακή συμφωνία για την Ελλάδα.
Νεοαποικιακή συμφωνία – καταστροφική συνθηκολόγηση. Δεν είναι “Μπρεστ – Λιτοφσκ”
Και είναι νεοαποικιακή για πολλούς λόγους. Θα αναφέρω τρεις. Πρώτον, η συμφωνία προτείνει τη δημιουργία ενός ταμείου ιδιωτικοποιήσεων 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο ουσιαστικά θα πουλήσει δημόσια περιουσία σε ξένη διοίκηση. 25 από αυτά, τα πρώτα 25, θα πάνε στις τράπεζες σύμφωνα με τη συμφωνία. Αν μείνει οτιδήποτε, και δεν πρόκειται να μείνει τίποτα διότι δε θα βγάλουν ποτέ 50 δισεκατομμύρια, θα πάει πιθανώς στην αποπληρωμή του χρέους και ενδεχομένως σε επενδύσεις. Ουσιαστικά λοιπόν, αυτό το ταμείο θα πουλήσει ότι μπορέσει από τη δημόσια περιουσία για να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες. Δεχτήκαμε μόλις μια συμφωνία που θα πουλήσει τα ασημικά τις οικογένειας για την ανακεφαλαιοποίηση των αποτυχημένων ελληνικών τραπεζών.
Συμφωνήσαμε επίσης σε μεταρρυθμίσεις της δημόσιας διοίκησης κάτω από τον έλεγχο της ΕΕ. Έχουμε ακόμα συμφωνήσει στην παρακολούθηση, και αυτή η παρακολούθηση θα είναι πολύ πιο σκληρή και θα διαρκέσει πολύ περισσότερο από τα τρία χρόνια που θα διαρκέσει αυτή η συμφωνία.
Για μένα, αυτή η συμφωνία ως έχει αποτυπώνει μια καταστροφική συνθηκολόγηση. Δεν είναι Μπρεστ- Λιτόφσκ. Όσοι από εσάς νομίζετε ότι είναι Μπρεστ- Λιτόφσκ κάνετε λάθος. Δεν κερδίζει χρόνο για την εγκαθίδρυση της εξουσίας των Μπολσεβίκων στη Μόσχα και το Λένινγκραντ. Δεν κερδίζεται κανένας χρόνος. Δεν υπάρχει χρόνος να κερδηθεί. Ο χρόνος, σε αυτό το πλαίσιο, δουλεύει υπέρ το εχθρού. Δεν είναι ένας τακτικός ελιγμός. Αυτή η συμφωνία βάζει τη χώρα σε μια πορεία που έχει μόνο μια έξοδο. Και αυτή η έξοδος δεν είναι προς το συμφέρον των λαϊκών δικαιωμάτων.
Ο πραγματικός νικητής αυτής της συμφωνίας είναι προφανής. Μας κοιτάζει κατάματα. Ο πραγματικός νικητής είναι η ελληνική ολιγαρχία που εκφράζεται με τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Για αυτό και τα ΜΜΕ πανηγυρίζουν.
Μερικές φορές η πραγματικότητα είναι ακριβώς αυτή που φαίνεται. Δε χρειάζεται να δεις κάτω από την επιφάνεια. Αν διαβάσεις τις μεγάλες ελληνικές εφημερίδες ή ακούσεις τα ΜΜΕ θα καταλάβεις ποιος νίκησε.
Ο λόγος της συνθηκολόγησης: Η λανθασμένη στρατηγική και η αποτυχημένη Ένωση
Γιατί, λοιπόν; Γιατί αυτή η συνθηκολόγηση; Γιατί φτάσαμε εδώ, έπειτα από τόσο ενθουσιασμό έξι μήνες πριν; Μετά από τα κύμα υποστήριξης από τα κάτω τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη; Γιατί, γιατί αυτό; Η απάντηση είναι καθαρή για μένα. Και έχει να κάνει με μια λανθασμένη στρατηγική, που ήταν καλή για τη νίκη στις εκλογές, για το θρίαμβο στις εκλογές, αλλά αποδείχτηκε καταστροφική στην κυβέρνηση. Λανθασμένη στρατηγική που κατέρρευσε. Αυτή είναι η αιτία.
Ποια είναι αυτή η λανθασμένη στρατηγική; Είναι πολύ απλή και έχει εκφραστεί επανειλημμένως ανοιχτά. Θα πετύχουμε τη ριζοσπαστική αλλαγή στην Ελλάδα, τη ριζοσπαστική αλλαγή στην Ευρώπη και θα το κάνουμε αυτό εντός της Ευρωζώνη. Αυτή ήταν η στρατηγική. Ε λοιπόν, αυτό δεν είναι εφικτό. Τελεία. Δεν είναι εφικτό. Αυτό είναι το μάθημα των τελευταίων μηνών. Απλά, δεν είναι εφικτό.
Και αυτό όχι για ιδεολογικούς λόγους. Δεν είναι λόγω ιδεολογίας, νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας ή κάτι άλλο. Και δεν είναι λόγω του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων. Αναρίθμητες φορές έχω ακούσει για το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων. Και υπάρχει αυτή η συζήτηση τώρα, αυτό το επιχείρημα που εμφανίζεται ξανά: Ας περιμένουμε την αλλαγή του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων στην Ευρώπη, αν εκλεγούν οι Podemos τα πράγματα θα είναι νέα και διαφορετικά ξανά. Θα πρέπει να περιμένετε πολύ καιρό. Πάρα πολύ καιρό, διότι τα πράγματα δεν πρόκειται να αλλάξουν με αυτό τον τρόπο.
Γιατί; Διότι η νομισματική ένωση εντός της οποίας, στην οποία η Ελλάδα ανήκει, δεν είναι ιδεολογική. Εννοώ, δεν είναι μόνο ιδεολογία. Δεν είναι μόνο συσχετισμός πολιτικών δυνάμεων. Είναι ένας θεσμικός μηχανισμός. Όσο συντομότερα το καταλάβουν αυτό οι Έλληνες, τόσο το καλύτερο για όλους μας. Είναι ένας θεσμικός μηχανισμός, είναι μια νομισματική ένωση, ένα ιεραρχικό σώμα που δουλεύει για τα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων και για τα συμφέροντα λίγων χωρών εντός της. Αυτό είναι η ΟΝΕ
Είναι μια ιστορικά αποτυχημένη νομισματική ένωση. Και η αποτυχία είναι πρόδηλη στην περίπτωση της Ελλάδας. Η Ελλάδα διαλύθηκε από τη νομισματική ένωση. Και όσο περισσότερο επιμένει στην ένταξή της σε αυτή, τόσο περισσότερο καταστρέφει το λαό της και την κοινωνία της. Αυτό είναι κάτι διαχρονικό και σταθερό στην ιστορία των νομισματικών ενώσεων. Απλά, κάθε φορά οι άνθρωποι αρνούνται να το δουν.
Το ζήτημα του χρήματος και οι μηχανισμοί της Ευρωζώνης
Επιτρέψτε μου μια παρέκβαση σχετικά με το ζήτημα του χρήματος, μιας και εδώ βρίσκεται ένα ακαδημαϊκό ακροατήριο. Και επειδή σε αυτό το θέμα πάρα πολλοί μίλησαν στην Ελλάδα, επιτρέψτε μου μια παρέκβαση διότι έχω περάσει περισσότερα από 30 χρόνια μελετώντας το χρήμα. Το χρήμα, είναι βεβαίως το γενικό ισοδύναμο. Είναι το εμπόρευμα των εμπορευμάτων. Είμαι κάπως παλαιομοδίτης σε αυτό.
Στην πιο καθαρή και απλή μορφή του είναι ένα πράγμα. Είναι ένα πράγμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι κατανοούν τον χρυσό ως χρήμα. Μερικές φορές ακόμα είναι. Όταν είναι πράγμα, λειτουργεί τυφλά και αυτόματα όπως όλα τα άλλα πράγματα. Και είναι το αντικείμενο της πραγμοποίησης. Οι κοινωνικές σχέσεις ενσωματώνονται σε αυτό το πράγμα. Τυφλά, μηχανικά, η κοινωνία υποτάσσει τον εαυτό της σε αυτό το πράγμα. Το ξέρουμε αυτό εδώ και καιρό. Ο Κέυνς το αποκάλεσε δουλεία του κίτρινου μετάλλου.
Φυσικά, το σύγχρονο χρήμα δεν είναι ένα πράγμα. Είναι ακόμα ένα πράγμα, αλλά όχι με τη μορφή ενός παραγόμενου εμπορεύματος. Η ιδιαιτερότητα του σύγχρονου χρήματος είναι ότι κάποιοι το διαχειρίζονται. Αυτό συχνά δε γίνεται κατανοητό. Είναι διαχειρίσιμο. Παραμένει χρήμα, αλλά είναι διαχειρίσιμο.Το διαχειρίζονται θεσμοί, επιτροπές, μηχανισμοί, από μια ολόκληρη ιεραρχία σχέσεων στην κορυφή της οποίας κάθεται το χρήμα που χρησιμοποιούμε. Αυτό που συμβαίνει σε αυτή την ιεραρχία σε αυτό το πλαίσιο είναι μια πραγμοποίηση. Αλλά μια πραγμοποίηση διαφορετική από ότι στον χρυσό. Αυτό που πραγμοποιείται σε αυτούς τους θεσμούς είναι η πρακτική. Έχουμε μια πραγμοποίηση της πρακτικής. Έτσι, η ιδεολογία και το ταξικό συμφέρον πραγμοποιείται μέσα στην πρακτική, μέσα στον ίδιο το θεσμό.
Αυτό είναι κάτι που η Αριστερά στην Ελλάδα και την Ευρώπη απέτυχε να αναγνωρίσει. Οι μηχανισμοί της Ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης είναι μια πραγμοποιημένη ταξική πρακτική. Αυτό είναι. Δεν μπορείς να τους αλλάξεις επειδή κέρδισες τις εκλογές στην Ελλάδα. Είναι αδύνατο. Δεν μπορείς να τους αλλάξεις επειδή θα έχεις τους Podemos στην Ισπανία. Δεν είναι εφικτό. Είτε το διαλύεις ολόκληρο είτε το αποδέχεσαι όπως είναι. Και αυτό έχει αποδειχτεί χωρίς καμία αμφιβολία.
Το πραγματικό ερώτημα: Από εδώ και πέρα τι;
Αλλά το πραγματικό ερώτημα είναι, τώρα τι; Όλα αυτά είναι ανάλυση. Τώρα τι; Τι να κάνουμε; Θα σας πω. Κι εδώ, θα χρησιμοποιήσω ως αποδείξεις τις ίδιες μου τις πράξεις. Η μόνη συνεπής θέση στο κοινοβούλιο τις τελευταίες μέρες, συνεπής με δύο πράγματα. Πρώτον, με την εκλογική εντολή που έλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ στις 25 του Ιανουαρίου. Δεύτερον, με ένα δημοψήφισμα που είπε πολύ ξεκάθαρα ΟΧΙ, ΟΧΙ στα πακέτα διάσωσης. Η μόνη συνεπής θέση με αυτές τις εκφράσεις της λαϊκής θέλησης ήταν να πεις όχι. Το ΟΧΙ ήταν η συνεπής απάντηση, και όχι το ΝΑΙ.
Δεν είναι ζήτημα ηθικής συνείδησης. Σέβομαι την ηθική συνείδηση του καθενός. Κατανοώ την ηθική δυσκολία κάθε μέλους της κυβέρνησης, κάθε μέλους του ΣΥΡΙΖΑ και κάθε ανθρώπου στην Ελλάδα. Δεν είναι ζήτημα ηθικής. Δεν υποστήριξα ποτέ ότι το ΟΧΙ έχει ηθική υπεροχή έναντι του ΝΑΙ. Θέλω να το δηλώσω με σαφήνεια αυτό. Δεν είναι θέμα ηθικής. Είναι θέμα πολιτικής κρίσης.
Η πολιτική είναι αυτό που έχει σημασία, και ο σωστός πολιτικός δρόμος ήταν το να πω ΟΧΙ. Είναι ο μόνος δρόμος για να διατηρήσω τη συνέπεια με τη λαϊκή βούληση, με ότι είπαμε στο λαό και με ότι είναι πιθανό να κάνουμε στο μέλλον.
Το ΝΑΙ πιθανότατα θα οδηγήσει σε τεράστια προβλήματα αν συνεχιστεί. Τεράστια προβλήματα για τους λόγους που σας εξήγησα όταν περιέγραφα τι περιλαμβάνει το νέο πακέτο διάσωσης. Δε θα είναι εφικτό να αλλάξουμε την Ελλάδα εσωτερικά ενώ δεχόμαστε τη συμφωνία. Δε θα είναι εφικτό γιατί το πακέτο διάσωσης ήδη περιλαμβάνει πολύ σκληρούς εποπτικούς μηχανισμούς. Αυτοί οι άνθρωποι στο εξωτερικό δεν είναι χαζοί. Ξέρουν ακριβώς ποιο είναι το σκορ. Και θα επιβάλλουν όρους, κανονισμούς, πρότυπα παρακολούθησης που θα αποτρέπουν τον ΣΥΡΙΖΑ από το να κάνει οποιεσδήποτε αλλαγές στην κατεύθυνση που πολλοί άνθρωποι εύχονται να κάνει.
Η απόδειξη της πουτίγκας βρίσκεται στο φάγωμά της [1]. Ήδη απαιτούν την ακύρωση μεγάλου μέρους των νόμων που περάσαμε προς όφελος των εργαζόμενων τους τελευταίους πέντε μήνες. Και αυτό θα κάνουμε. Μας αναγκάζουν να το κάνουμε. Και φαντάζεστε ότι θα μπορέσετε να περάσετε πιο ριζοσπαστικές νομοθεσίες από εδώ και πέρα; Σε ποιόν πλανήτη ζείτε; Είναι αδύνατο. Δε θα είναι εφικτό.
Τι κάνουμε, επομένως; Αυτό που πρέπει να κάνουμε, είναι να αποσύρουμε τη συγκατάθεσή μας σε αυτή τη συμφωνία. Να αποσύρουμε τη συγκατάθεσή μας σε αυτή τη συμφωνία. Και να επανασχεδιάσουμε ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα συνεπές με τις αξίες μας, τους στόχους μας και με όσα λέγαμε στον ελληνικό λαό τόσα χρόνια. Και αυτό το ριζοσπαστικό πρόγραμμα είναι ανέφικτο χωρίς την έξοδο από το Ευρώ. Το μόνο πράγμα που πραγματικά πρέπει να κάνουμε είναι να επικεντρωθούμε σε ένα σχέδιο για την έξοδο από το Ευρώ που θα μας επιτρέψει να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας. Είναι τόσο εμφανές που εκπλήσσομαι που κάποιοι ακόμα δε το βλέπουν μετά από πέντε μήνες αποτυχημένων διαπραγματεύσεων.
Έχουμε τις δυνάμεις για κάτι τέτοιο; Τις έχουμε. Τις έχουμε διότι το δημοψήφισμα, με τόσο ισχυρό ΟΧΙ, έδειξε δύο πράγματα. Πρώτον, ότι το ευρώ είναι ένα ταξικό ζήτημα. Δεν είναι μια απρόσωπη μορφή χρήματος. Όπως σας είπα πριν, αποκρυσταλλώνει και συμπυκνώνει ταξικές σχέσεις. Και ο κόσμος αυτό το έχει ενστικτωδώς κατανοήσει. Οι πλούσιοι ψήφισαν ΝΑΙ και οι φτωχοί ΟΧΙ στο δημοψήφισμα, τέλος.
Η νεολαία που επιτέλους μίλησε
Το δεύτερο που έδειξε το δημοψήφισμα – και αυτό είναι μια τεράστια αλλαγή που πρώτη φορά τη βλέπουμε τα τελευταία πέντε χρόνια- είναι ότι η νεολαία της Ελλάδας επιτέλους μίλησε. Οι περισσότεροι από εμάς περιμέναμε από τη νεολαία να πει κάτι. Κάτι. Και το έκαν. Και ήταν αυτή η νεολαία, εξ όψεως τόσο ευρωπαϊκή, τόσο μορφωμένη, τόσο μακριά υποτίθεται από όλους αυτούς τους δεινόσαυρους της ακροαριστεράς που πιστεύουν στον Μαρξ, αυτή η νεολαία της Ελλάδας που ταξιδεύει με προγράμματα Erasmus, που ψήφισε κατά 80% ΟΧΙ. Και αυτή είναι η βάση για μια ριζοσπαστική γραμμή, για μια διαφορετική γραμμή για τον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα. Και αν πούμε ΝΑΙ, αν παραμείνουμε στο ΝΑΙ, τότε θα τη χάσουμε αυτή τη νεολαία. Είμαι σίγουρος για αυτό.
Δεν έχω πολύ χρόνο και έτσι θα προχωρήσω γρήγορα. Πώς να χαραχθεί αυτή τη νέα στρατηγική; Είναι εφικτό να το κάνουμε; Ε λοιπόν, υπάρχει σχέδιο. Δεν πρέπει να πιστεύετε ότι δεν υπήρξε κανένα σχέδιο εξόδου από αυτή την καταστροφική νομισματική ένωση και εφαρμογής μιας ριζοσπαστικής στρατηγικής. Σχέδιο υπάρχει. Απλά δεν αξιοποιήθηκε ποτέ. Δεν αναπτύχθηκε ποτέ, δεν μελετήθηκε ποτέ περαιτέρω. Το σχέδιο χρειάζεται ανάπτυξη και το σχέδιο χρειάζεται πολιτική βούληση. Πάνω από όλα χρειάζεται την πολιτική βούληση για να εφαρμοστεί.
Ένα σχέδιο οδικός χάρτης
Ένα σχέδιο, με τη μορφή του οδικού χάρτη, θα περιέχει κάποια πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Πρώτον, την παύση πληρωμών του εθνικού χρέους. Το όπλο των φτωχών είναι η παύση πληρωμών. Η Ελλάδα πρέπει να κάνει παύση πληρωμών στο χρέος της. Δεν υπάρχει άλλη λύση. Το χρέος την συνθλίβει. Έτσι, η παύση πληρωμών του χρέους είναι το πρώτο βήμα για την επίτευξη μιας βαθιάς διαγραφής του χρέους.
Δεύτερον, την εθνικοποίηση των τραπεζών. Την αποτελεσματική εθνικοποίηση των τραπεζών.
Όταν λέω εθνικοποίηση εννοώ να διοριστεί ένας δημόσιος επίτροπος και μια ομάδα από επιλεγμένους δημοσίους υπαλλήλους μαζί με κάποιους τεχνοκράτες που ξέρουν τι να κάνουν και να πάρουν τον έλεγχο των τραπεζών, ζητώντας από τις ιδιωτικές διοικήσεις να πάνε σπίτια τους. Αυτό πρέπει να γίνει. Χωρίς αν και αλλά. Και το νομικό καθεστώς πρέπει να αλλάξει αναλόγως. Είναι πολύ εύκολο. Το δημόσιο έχει αυτή τη στιγμή στην κατοχή του πλειοψηφικό κομμάτι των μετοχών των ελληνικών τραπεζών.
Οι τράπεζες πρέπει να συνεχίσουν με τραπεζικό και κεφαλαιακό έλεγχο. Η μισή δουλειά για την έξοδο από αυτή την καταστροφική νομισματική ένωση έχει ήδη γίνει. Αλλά σωστό τραπεζικό και κεφαλαιακό έλεγχο, όχι αυτή τη σαθρή κατάσταση που είδαμε τις τελευταίες δύο βδομάδες. Τραπεζικοί και κεφαλαιακοί έλεγχοι με σωστή λειτουργία που θα επιτρέπουν στον κόσμο της εργασίας και τις μικρές επιχειρήσεις να αρχίσουν να λειτουργούν ξανά. Είναι απολύτως εφικτό. Το έχουμε δει πολλές φορές.
Στη συνέχεια, μετατροπή όλων των τιμών, όλων των υποχρεώσεων, όλων των αποθεμάτων χρήματος με ισοτιμία 1:1 στο νέο νόμισμα. Οτιδήποτε κάτω από το ελληνικό δίκαιο μπορεί να μετατραπεί. Αυτοί που έχουν καταθέσεις, θα χάσουν σε αγοραστική δύναμη, όχι ονομαστική αξία. Αλλά θα κερδίσουν ξανά γιατί η αγοραστική δύναμη των χρεών τους θα μειωθεί επίσης. Επομένως η πλειοψηφία του λαού πιθανότατα θα ωφεληθεί από αυτό.
Στη συνέχεια, οργάνωση της προσφοράς στην αγορά προϊόντων. Λάδι, φάρμακα και τρόφιμα. Είναι απολύτως εφικτό να γίνει με μια ταξινόμηση των ιεραρχιών, στο βαθμό που θα ξεκινήσεις να το κάνεις από λίγο νωρίτερα και όχι τελευταία στιγμή. Γιατί, προφανώς, αν θες να το κάνεις το πρωί της Δευτέρας και αρχίζεις να το σκέφτεσαι το βράδυ της Κυριακής, θα είναι δύσκολο. Σε αυτό συμφωνώ.
Τέλος, απόφαση για τις πιέσεις στη συναλλαγματική ισοτιμία. Για το πώς να λειτουργήσει η συναλλαγματική ισοτιμία, που πιθανότατα θα πέσει και θα ανέβει ξανά. Αυτό είναι τυπικά αυτό που συμβαίνει σε τέτοιες περιπτώσεις. Και θα σταθεροποιηθεί σε κάποια υποτιμημένη αξία. Εγώ θα ανέμενα μια υποτίμηση της τάξης του 15-20% μέχρι την τελική θέση. Θα πρέπει να αποφασίσουμε πώς να την υπερασπιστούμε και πώς να τη χειριστούμε.
Τί θα συμβεί αν πάρουμε αυτόν τον δρόμο;
Τι θα συμβεί αν πάρουμε αυτό το δρόμο; Και μάλιστα αν πάρουμε αυτό το δρόμο, έχοντας δουλέψει πάνω σε αυτόν τεχνικά, αλλά πάνω από όλα προετοιμάζοντας τον κόσμο. Γιατί χωρίς το λαό είναι αδύνατο. Για να είμαι ειλικρινής, αυτό δεν είναι αλήθεια. Είναι επίσης εφικτό να γίνει και χωρίς το λαό. Είναι εφικτό να γίνει με τανκς στους δρόμους. Είναι εφικτό και αυτό. Αλλά προφανώς αυτός δεν είναι ο τρόπος της Αριστεράς. Η Αριστερά θέλει να το κάνει με τη λαϊκή συμμετοχή, διότι θέλουμε να απελευθερώσουμε το λαό με αυτό τον τρόπο. Θέλουμε τον κάνουμε συμμέτοχο σε αυτό.
Επομένως τι θα συμβεί, αν ακολουθήσουμε αυτό το δρόμο; Επιτρέψτε μου να πω ότι έχω δει κάποιες προσομοιώσεις και οικονομετρικές μελέτες του τι είναι πιθανό να συμβεί με το ΑΕΠ, τις τιμές κ.α. Είναι αρκετά χρήσιμες και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για διάβασμα κατά καιρούς. Αλλά σε αυτή την περίσταση, από τον ορισμό και την κατασκευή του υποδείγματος, δεν έχουν αξία. Γιατί; Διότι η προσομοίωση ή η οικονομετρία –συνήθως περισσότερο η προσομοίωση από την οικονομετρία- βασικά υποθέτουν ότι τα δομικά στοιχεία του μοντέλου, όποια και αν είναι, διατηρούνται. Ειδάλλως, δε μπορείς να κάνεις την προσομοίωση. Εδώ μέσα από την κατασκευή αλλάζουμε τη δομή. Το καταλαβαίνετε; Μέσα από την κατασκευή. Είναι μια αλλαγή καθεστώτος.
Ή για να το θέσω διαφορετικά, πώς μπορώ να προβλέψω τις συνέπειες σε κάποιον που θα αρχίσει να καλλιεργεί ξανά το αμπέλι του; Διότι αυτό είναι που θα συμβεί. Θα είναι μια δομική αλλαγή. Επομένως, κάθε είδους εκτίμηση, αριθμητική εκτίμηση, του τι θα συμβεί δεν έχει ιδιαίτερη αξία. Επομένως μην πιστεύετε όσους σας λένε ότι θα υπάρχει ύφεση της τάξης του 25% ή ότι θα έχουμε μια συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 50%. Δεν ξέρουν τίποτα. Είναι απλά αριθμοί που βγάζουν από το μυαλό τους.
(Διακοπή – ΟΜΙΛΗΤΗΣ: Εσύ τι πιστεύεις Κώστα;)
ΛΑΠΑΒΙΤΣΑΣ: Θα σου πω. Θα σου πω τι πιστεύω.
Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε σε αυτές τις συνθήκες είναι μια εμπεριστατωμένη εικασία βασισμένη σε προηγούμενη εμπειρία και στη δομή της ελληνικής οικονομίας. Η εικασία μου είναι ότι αν ακολουθήσουμε αυτό το δρόμο με την προετοιμασία που συζητάμε, θα οδηγηθούμε σε ύφεση. Θα είναι δύσκολη. Θα διαρκέσει πιθανότατα κάποιους μήνες, τουλάχιστον η πτωτική τάση θα διαρκέσει κάποιους μήνες. Δεν πιστεύω ότι θα διαρκέσει πάνω από έξι μήνες κρίνοντας από τη νομισματική εμπειρία. Στην Αργεντινή, η πτώση διήρκησε τρεις μήνες. Μετά η οικονομία είχε άνοδο ξανά.
Επομένως η συστολή θα διαρκέσει μερικούς μήνες, έπειτα η οικονομία θα πάρει τα πάνω της. Θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης μπορεί να χρειαστούν περισσότερο για να εμφανιστούν, διότι το πλήγμα στην κατανάλωση, η αβεβαιότητα, το πλήγμα στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα είναι σημαντικό. Θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης συνολικά θα ανέμενα μετά από 12-18 μήνες.
Μόλις αυτή η περίοδος προσαρμογής ολοκληρωθεί, η εκτίμησή μου είναι ότι η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης με έναν βιώσιμο τρόπο. Ποιοί είναι οι λόγοι για αυτό: Πρώτον, η ανάκτηση της εγχώριας αγοράς. Αλλάζοντας το νόμισμα με αυτό τον τρόπο, θα επιτραπεί στον ελληνικό παραγωγικό τομέα να ανακτήσει την εγχώρια αγορά, να δημιουργήσει εκ νέου ευκαιρίες και δραστηριότητες, κάτι που έχουμε δει επανειλημμένως σε νομισματικά γεγονότα τέτοιας κλίμακας. Και με την Αριστερή κυβέρνηση αυτό θα ενισχυθεί. Θα γίνει γρηγορότερα και με μεγαλύτερη επιτυχία. Εν μέρει επειδή και οι εξαγωγές πιθανότατα θα αυξηθούν. Εν μέρει, επίσης, επειδή θα υπάρξει ένα βιώσιμο πρόγραμμα δημόσιων επενδύσεων που θα τονώσει και τις ιδιωτικές επενδύσεις και θα οδηγήσει σε ανάπτυξη στα επόμενα χρόνια.
Αυτό είναι αυτό που πιστεύω. Δεν έχω χρόνο να πω περισσότερα για αυτό. Θέλω να πω μόνο δύο ακόμα πράγματα. Αυτό δεν είναι έξοδος από την Ευρώπη. Κανείς δεν υποστηρίζει την έξοδο από την Ευρώπη. Η ταύτιση του Ευρώ, της ευρωπαϊκής νομισματικής ένωσης με την Ευρώπη -αυτό το άυλο καλό που μας βασανίζει εδώ και καιρό- δεν υφίσταται. Εδώ συζητάμε για την έξοδο από τη νομισματική ένωση. Η Ελλάδα θα παραμείνει μέλος της Ευρώπης αλλά και των Ευρωπαϊκών δομών για όσο καιρό ο ελληνικός λαός το επιθυμεί.
Αυτή είναι μια στρατηγική για την απελευθέρωση της Ελλάδας από την παγίδα της νομισματικής ένωσης που θα της επιτρέψει να μπει σε ένα δρόμο βιώσιμης ανάπτυξης με κοινωνική δικαιοσύνη και θα ανατρέψει τον κοινωνικό συσχετισμό προς όφελος του εργαζόμενου λαού της χώρας. Δεν υπάρχει άλλη στρατηγική. Συγγνώμη που το λέω, αλλά το να νομίζουμε ότι υπάρχει άλλη στρατηγική είναι χάσιμο χρόνου. Δεν υπάρχει άλλη στρατηγική.
Τα έθνη παίρνουν το δρόμο της σοφίας. Αλλά μόνο αφότου δοκιμάσουν κάθε άλλο δρόμο πριν από αυτόν.
Τελειώνοντας, δεν ξέρω αν η Ελλάδα θα το κάνει. Υπάρχει ένα ρητό που πέτυχα πρόσφατα που είναι αρκετά ενδιαφέρον. Φαίνεται πως προέρχεται από έναν παλιότερο Ισραηλινό πρωθυπουργό. Και λέει ότι “τα έθνη παίρνουν το δρόμο της σοφίας. Το δρόμο της σοφίας. Αλλά μόνο αφότου δοκιμάσουν κάθε άλλο δρόμο πριν από αυτόν.” Και στην περίπτωση της Ελλάδας, φοβάμαι ότι αυτό είναι που έχουμε μπροστά μας. Ο δρόμος της σοφίας είναι ο δρόμος της εξόδου με κοινωνική αλλαγή. Ελπίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα το καταλάβει. Θα πει ΟΧΙ. Δε θα υπογράψει αυτή την συμφωνία. Θα επιστρέψει στις ριζοσπαστικές αρχές και στις ριζοσπαστικές αξίες. Θα κάνει μια νέα πρόταση στην Ελληνική κοινωνία και θα πάρει το δρόμο της σοφίας.
Ευχαριστώ.
[1] Βρετανικό ρητό. Σημαίνει ότι μπορείς να κρίνεις κάτι μόνο μέσα από την εμπειρία.
[hr]
Παρακολουθήστε εδώ το βίντεο:
[hr]
Πηγή: The Real News