Ο Μπρέχτ και η επαναφορά της λογοκρισίας
Σαν σήμερα 10 Φλεβάρη 1898 γεννιέται ένας από τους πιο καθοριστικούς καλλιτέχνες και θεωρητικούς της τέχνης ο Bertolt Brecht. Ένας επαναστάτης της φόρμας και του περιεχομένου, ένας επαναστάτης αντιφασίστας που τα βιβλία του καιγόταν στη ναζιστική Γερμανία και ο ίδιος κυνηγιόταν στις Μακαρθικές ΗΠΑ (όπου και η φωτογραφία) λόγω της δράσης και της τέχνης του.
Σαν αύριο, από την άλλη, ψηφίζεται επισήμως η λογοκρισία στη Τέχνη, θεωρώντας την όποια πολιτική κριτική, και σαφώς την πολιτική τέχνη ως «τρομοκρατική» πράξη που επισύρει ποινές φυλάκισης και απαγόρευσης έργων. Δεν είναι απλά μια «υπερβολή» ή μια ελληνική πρωτοτυπία αλλά οδηγία της «δημοκρατικής» Ευρωπαϊκής Ένωσης που ήδη ισχύει σε χώρες της και από αύριο θέλουν να ισχύσει και στην Ελλάδα.
«Σ’ αυτή την εποχή των αποφάσεων πρέπει ακόμη και η τέχνη ν’ αποφασίσει. Μπορεί να γίνει όργανο των λίγων, εκείνων που καθορίζουν τη μοίρα των πολλών και απαιτούν μια πίστη, που πάνω απ’ όλα πρέπει να ‘ναι τυφλή, και μπορεί ακόμη να πάει με το μέρος των πολλών, εναποθέτοντας τη μοίρα τους στα ίδια τους τα χέρια.
Μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους σε παραλήρημα, σε αυταπάτη και σε φαντασιώσεις, όπως και μπορεί να τους οδηγήσει στην πραγματικότητα. Μπορεί να μεγαλώσει την άγνοια, όπως μπορεί να μεγαλώσει και τη γνώση.
Μπορεί ν’ απευθυνθεί στις εξουσίες εκείνες που αποδεικνύουν τη δύναμή τους καταστρέφοντας, και σ’ εκείνες που αποδεικνύουν τη δύναμή τους βοηθώντας».
Αυτό το «τρομοκρατικό» έγραφε ο Brecht.
Σήμερα θα άναβε το πούρο του, και θα ετοιμαζόταν να κατέβει στους δρόμους με τους άλλους «τρομοκράτες», τους φοιτητές, τους μαθητές και τους ακαδημαϊκούς όπου θα γινόταν ο καθοδηγητής και σκηνοθέτης των νέων δράσεων των ανυπόταχτων ανθρώπων.
Δράσεις που δεν δύναται να λογοκριθούν γιατί είναι πραγματικές. Όπως και η αληθινή τέχνη.
