«Πάμε Ικτίνου».

Έχουν περάσει ήδη κάποιες μέρες από εκείνο το συνηθισμένο ανοιξιάτικο βράδυ Τετάρτης, όταν τα ΜΑΤ έκαναν την τρομερή και φοβερή εμφανισή τους στην οδό Ικτίνου, στη Θεσσαλονίκη. Για κάποιον που δεν γνωρίζει τα καθέκαστα, δε μοιάζει καθόλου λογικό να επεμβαίνουν τα ΜΑΤ  σε έναν πεζόδρομο με πλήρη εξάρτηση και μέγιστη πυγμή, έτσι ώστε να κάνουν εξακρίβωση στοιχείων και να προσαγάγουν όσους δεν είχαν μαζί τους ταυτότητα  (παιδιά 15 – 25 χρονών). Γιατί κακά τα ψέματα, είναι πολλοί αυτοί που δε βγαίνουν για μπύρα με ταυτότητα…

[hr]

Η προϊστορία

[hr]

Πως φτάσαμε όμως μέχρι εδώ; Έτσι ώστε ένας από τους πιο γνωστούς πεζοδρόμους της Θεσσαλονίκης να γίνεται εν δυνάμει θέρετρο συγκρούσεων νεαρών και αστυνομίας; Κατ’ αρχήν ας πούμε το εξής απλό: ανέκαθεν υπήρχε (και όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη) το φαινόμενο των σημείων όπου συχνάζουν/ αράζουν/ «την πέφτουν» νεαροί (και όχι μόνο) ειδικά τους καλοκαιρινούς – ανοιξιάτικους μήνες. Αυτή άλλωστε είναι μία βασική ιδιότητα των δημόσιων χώρων, όπως τα πάρκα, στις πόλεις μας. Να πληρούν τις προϋποθέσεις (παγκάκια, φωτισμός, πράσινο κ.α.) ώστε να μπορεί κανείς να τους χρησιμοποιήσει για να ξεκουραστεί, να διασκεδάσει, να τρέξει, να επικοινωνήσει.

Προφανώς βέβαια το φαινόμενο της επιλογής του πάρκου ή του του πεζόδρομου έναντι του μαγαζιού οξύνθηκε τα τελευταία δυο τρία χρόνια όπου η κρίση χτύπησε εντονότερα τη χώρα, την πόλη  της Θεσσαλονίκης και τη νέα γενιά. Η ανεργία στους νέους στη Θεσσαλονίκη καταμετριέται πάνω από  66%, χωρίς να υπολογίζεται η εκ περιτροπής εργασία, η ημιαπασχόληση, τα 5μηνα κοκ. [1] Οι νέοι και οι νέες της πόλης πέρα από εργασία αναζητούν τρόπους επιβίωσης μέσα σε αυτό το αρκετά δύσκολο και μουντό αστικό τοπίο. Είναι φυσιολογικό: Κυνηγούν οτιδήποτε δωρεάν γίνεται, από φεστιβάλ μέχρι θεατρική παράσταση, εκπτώσεις σε σινεμά ή σε χώρους εστίασης και για τη διασκέδασή τους και μια «χαλαρή μπύρα» δεν μπορούν να διαθέσουν εύκολα πάνω από 5 ευρώ.

Στα μαγαζιά πέριξ της Ικτίνου ή της Ζεύξιδος, ωστόσο, με 5 ευρώ πίνεις μία μπύρα, που όσο αργά και να την πιείς, πάνω από τρία τέταρτα δε θα κάτσεις. Γιατί λοιπόν κάποιος που δεν έχει κάτι άλλο να κάνει και δεν έχει χρήματα να διαθέσει, να μην πάρει τη λεγόμενη «περιπτερόμπυρα»  και να “αράξει” στον όμορφο πεζόδρομο της Ικτίνου;

[hr]

Ποιοι ασχημαίνουν τους δρόμους;

[hr]

Ο όμορφος πεζόδρομος της Ικτίνου ασχημαίνει από τους νεαρούς που πίνουν, αφήνουν σκουπίδια, μεθάνε, κάνουν χρήση ναρκωτικών και άλλα πολλά. Έτσι είπαν με πρωτοφανή συντονισμό μια σειρά μέσων (sites – ακόμη και εναλλακτικά, αλλά και ραδιοφωνικοί σταθμοί), γείτονες, μαγαζάτορες, δημοτικοί σύμβουλοι κλπ. λίγο πριν -και προετοιμάζοντας- την επέμβαση των ΜΑΤ στην περιοχή.

Ακόμη κι αν δεν μπούμε στη συζήτηση του κατά πόσο ισχύουν οι παραπάνω αιτιάσεις (για παράδειγμα: έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε εμπόριο και χρήση ναρκωτικών σε δρόμους, πλατείες και σημεία όπου συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο από τον δρόμο της Ικτίνου: επικρατεί ερημιά και φοβάσαι να περάσεις όχι να κάτσεις και να πιεις μια μπύρα..) μπορούμε σίγουρα να αναζητήσουμε και μια άλλη πλευρά ασχήμιας.

Αυτής που προκύπτει από τα άπειρα (άδεια) τραπεζοκαθίσματα των ακριβών μαγαζιών που κλείνουν το μεγαλύτερο μέρος της Ικτίνου και άλλων δρόμων, αυτής που προβάλλει από τα απροσπέλαστα -για τη μεγάλη πλειοψηφία- στέκια των εχόντων και των κρατούντων.[2]  Αυτής που προκύπτει από την έλλειψη πόρων και την αδυναμία του Δήμου και των άλλων υπηρεσιών να συντηρήσουν σε αξιοπρεπή κατάσταση τους δημόσιους χώρους, αυτή που υψώνεται από την κατάσταση της φτώχειας και της ανέχειας.

Η ανάγκη για φτηνή διασκέδαση υπάρχει, η ανάγκη για κοινωνικοποίηση υπάρχει, η ανάγκη ύπαρξης στην πόλη υπάρχει. Δεν υπάρχουν δουλειές για τους νέους, δεν υπάρχουν δημόσιοι χώροι και πάρκα που να μην έχουν σαρδελοποιηθεί από πολυκατοικίες, πολυκαταστήματα και μαγαζιά παντός τύπου, δεν υπάρχουν χώροι άθλησης και αναψυχής, δεν υπάρχουν δημόσιες τουαλέτες και παγκάκια, μεγάλα πεζοδρόμια και «ανοιχτωσιές». Υπάρχουμε και όλοι εμείς όμως που θέλουμε να ζήσουμε κόντρα σε αυτό το τοπίο διαρκούς έλλειψης. Που δεν θέλουμε να μένουμε κλεισμένοι στα σπίτια μας, δε θέλουμε να κοινωνικοποιούμαστε μέσα από τον υπολογιστή και το facebook, δε θέλουμε να κάνουμε check in σε ακριβά μαγαζιά με δεκάευρα ποτά. Θέλουμε επικοινωνία και ζωντανό διάλογο, να βλεπόμαστε μεταξύ μας, να συζητάμε και να προβληματιζόμαστε, να διώχνουμε μακριά τη μιζέρια και το ζόφο της εποχής μας.

[hr]

Αυτοί που παίρνουν αποφάσεις τι θέλουν όμως;

[hr]

Ο δημοτικός σύμβουλος του Μπουτάρη πάντως, ήθελε ΜΑΤ στην Ικτίνου:

Σε αυτά τα τσογλάνια, που αφήνουν κάθε βράδι ετσι την Ικτίνου, τους αξίζει ενα μπούγιο από την Αστυνομία, συλλήψεις επ´ αυτοφόρω και να δω μετά ποιοι θα ειναι αυτοί που θα τους υπερασπιστούν.[3]

Ο ίδιος ο Μπουτάρης από την άλλη, βάζει μπρος για την Θεσσαλονίκη – εμπορικό κέντρο και με αυτό ως σκοπό προωθεί τη δημιουργία ενός Open Mall  στο κέντρο της πόλης το οποίο θα περιλαμβάνει μια συγκεκριμένη αρχικά, διευρυμένη αργότερα, ζώνη περιοχών του κέντρου με «ανάπτυξη σημείων πληροφόρησης με σύστημα οθονών, ανάπτυξη εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα και ταμπλέτες, δημιουργία ηλεκτρονικής πύλης για το Thess Mall, όπου θα προβάλλονται οι συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, οι προσφορές, οι δράσεις και οι εκδηλώσεις, ενώ θα προβλέπονται σημεία ξεκούρασης για τους πεζούς και σημεία φροντίδας γα κατοικίδια»[4].

Το ιστορικό κέντρο της πόλης θα γίνει μια τεράστια ζώνη εμπορίου και μάλιστα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 166.050 ευρώ[5]. Τα πεζοδρόμια της έχουν ήδη συγκεκριμένο ρόλο να επιτελέσουν όπως προεξοφλείται και παραπάνω. Σημεία ξεκούρασης για τους πεζούς – καταναλωτές. Με ειδική σήμανση που από ότι φαίνεται δεν θα χωράει θρασίμια που δεν πληρώνουν τον αέρα που αναπνέουν. Εκεί θα χωράνε μόνο όσοι μπορούν. Όσοι μπορούν μετά τη βόλτα για ψώνια να πιούν ένα κφέ, ένα ποτό, να φάνε κάτι κ.ο.κ. Φυσικά όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν κάποια αμαρτία αλλά το ερώτημα που αβίαστα προκύπτει είναι το εξής; Με τους υπόλοιπους τι θα γίνει; Ειδικά όσο οι συνέπειες της κρίσης οξύνονται. Οι ειδικοί ακόμη και αν εν τω παραδέχονται δημόσια μας απαντάνε: Όσοι δεν μπορούν, όσοι δεν έχουν θα πρέπει να μένουν κλεισμένοι στα σπίτια τους και να μη τους χαλάνε το πάρτυ.

O χώρος που προβλέπεται να καταλάβει το ”Open Thess Mall”

[hr]

Σε ποιον ανήκει ο δημόσιος χώρος τελικά;

[hr]

Η απάντηση αναγκαστικά έρχεται από το ποιος αποφασίζει για το δημόσιο χώρο, ποιος τον διοικεί. Το ζήτημα όμως είναι η απάντηση να έρθει από αυτούς που διεκδικούν το δημόσιο χώρο και δεν περιλαμβάνονται στα κριτήρια που κάποιοι καταστηματάρχες θέτουν. Το δικαίωμα χρήσης του δημόσιου χώρου είναι αδιαπραγμάτευτο και αφορά σε όλους, δεν είναι ένα δικαίωμα που εμπεριέχει την έλλειψη αυτών που δεν έχουν. Αντίθετα, αποτελεί σημείο συνάντησης και επικοινωνίας, σημείο διεκδίκησης και αγώνων. Όσο θα προσπαθούν να αντλήσουν υπεραξία από τα παγκάκια της πόλης, τόσο θα βρίσκουν στα πεζούλια και στα πεζοδρόμια έναν ολόκληρο κόσμο που δεν χωράει στα success stories τους.

[hr]

Δε θέλουμε θλιμμένους στη γιορτή μας.

[hr]

«Η ζωή μας και η ηλικία μας είναι γιορτή, θα τη ζήσουμε στην πόλη που κατοικούμε και δε θα κάνουμε τη χάρη κανενός Μπουτάρη να φύγουμε από εδώ επειδή του χαλάμε τη μόστρα», λέει χωρίς να το πολυσκεφτεί ένα από τα παιδιά που βρίσκουμε περπατώντας στον περιβόητο πλέον δρόμο, αρκετές μέρες μετά το περιστατικό με τα ΜΑΤ. Η ώρα είναι μόλις 7 το απόγευμα αλλά ήδη πολλοί έχουν βρει αρκετά βολική τη θέση στο παγκάκι και στο πλακόστρωτο, οι συζητήσεις έχουν ανάψει, ο καιρός είναι καλός…

Από ότι φαίνεται, μετά από όλα αυτά, είναι μάλλον σίγουρο: ότι η Ικτίνου θα μαζεύει όλο και περισσότερο κόσμο πλέον όχι μόνο ως μια καθημερινή συνήθεια ψυχαγωγίας, διασκέδασης και επικοινωνίας αλλά και ως μάχη για την ελεύθερη πρόσβαση που θα δοθεί από όσους σύχναζαν ή δε σύχναζαν μέχρι τώρα εκεί.

Μπορούμε να ελπίζουμε στο αυτονόητο; Ας απαντήσουμε χωρίς δεύτερη σκέψη καταφατικά και ας ευχηθούμε καλό καλοκαίρι στην πόλη μας!