Πίτερ Κάρεϊ: «Χωρίς μνήμη»
Η μνήμη σώζει
Ο Πίτερ Κάρεϊ αποτελεί σταθερή αξία στο παγκόσμιο λογοτεχνικό γίγνεσθαι. Στη χώρα μας η φήμη του εκτοξεύτηκε όταν κυκλοφόρησε το “Η αληθινή ιστορία της συμμορίας Κέλι” (Εκδ. Ελληνικά Γράμματα). Το ελληνικό κοινό τότε γνώρισε την πολυεπίπεδη γραφή και τον ιδιαίτερο λόγο του Αυστραλού. Το εκπληκτικό στις αφηγήσεις του είναι ότι δημιουργεί φορτισμένη ατμόσφαιρα και χωρίς να το καταλάβεις σε οδηγεί σε αφηγηματικούς λαβυρίνθους στους οποίους μόνο αυτός κρατά την άκρη και το τέλος του νήματος. “Απαίτησή” του ο αναγνώστης να μη χάσει τον Κάρεϊ από τα μάτια του. Τιμημένος με δύο βραβεία “Booker” και πάντα βρίσκει τρόπο να εξελίσσεται.
Διαβάζοντας το “Χωρίς μνήμη” καταλαβαίνεις ότι για τον Κάρεϊ η μνήμη, η ιστορική, έχει μεγάλη σημασία. Στην ιστορία του Νεντ Κέλι είναι η Αυστραλία του 19ου αιώνα και η βρετανική αποικιοκρατία. Εδώ, κεντρική θέση στον μηχανισμό που δημιουργεί και κινεί την ιστορία είναι η Αυστραλία του 20ου αιώνα και δύο σημαντικά ιστορικά γεγονότα: Η μάχη του Μπριζμπέιν το 1942 και η συνταγματική κρίση του 1975. Αμφότερα έχουν να κάνουν με την άνιση σχέση ΗΠΑ – Αυστραλίας και τη διαρκή προσπάθεια του ισχυρού να επιβληθεί και υποτάξει τον αδύνατο. Είτε με τα όπλα, είτε με την ισχύ της πολιτικής, της οικονομίας και των μέσων ενημέρωσης.
Η ιστορία αφορά τον Φέλιξ Μουρ. Ο τελευταίος αριστερός επιζών της Αυστραλίας ο οποίος κατηγορείται για συκοφαντική δυσφήμηση. Χάνει τη δουλειά του και τότε εμφανίζεται ο παλιός του φίλος Γούντι Τόουνς. Σύντροφος στους εργατικούς αγώνες και νυν εκατομμυριούχος. Του αναθέτει να γράψει ένα βιβλίο το οποίο θα μπορούσε να σώσει τη ζωή μιας νεαρής χάκερ που αντιμετωπίζει την έκδοση της στις ΗΠΑ.
Ο Κάρεϊ έχει την εμπειρία να στήνει ιστορίες που προχωράνε σχεδόν μόνες τους και μέσα από τον λόγο του φιλτράρει σχόλια που έχουν να κάνουν με τη σύγχρονη εποχή. Τη θέση του ανθρώπου μέσα σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον που κυριαρχούν οι οικονομικές ελίτ, οι αποστειρωμένες ιδεολογίες, ο κυνισμός. Μέσα από τους ήρωες του ο Κάρεϊ φωνάζει “παρών”. Με ενάργεια και την ικανότητα να “κουβαλά” στην ίδια περιγραφή πολλές εικόνες και μηνύματα, το “Χωρίς μνήμη” είναι βιβλίο υψηλών απαιτήσεων που σίγουρα αποζημιώνει τον αναγνώστη. Φυσικά, όλα αυτά δεν θα μπορούσαν να γίνουν χωρίς την μετάφραση την Αργυρώς Μαντόγλου. Η μετάφραση της είναι εξαιρετική και σίγουρα υπήρξε επίπονη και προκλητική.
info: “Χωρίς μνήμη”, Μετ: Αργυρώ Μαντόγλου, Εκδ. Ψυχογιός