Πανκ: Μια δισκογραφική προσέγγιση
50 ΣΠΟΥΔΑΙΟΙ ΤΙΤΛΟΙ - ΜΕΡΟΣ Β'
Συνεχίζουμε την παρουσίαση των 50 σπουδαίων τίτλων του PUNK.
Όλοι αυτοί οι πανκ δίσκοι, ή αυτοί που θεωρούμε πανκ, επιβεβαιώνουν, στο βάθος του χρόνου, πως το Πανκ (αμερικανικό και αγγλικό) του ’75- ’77 δεν ήταν απλά επιστροφή στα αρχέγονα υλικά τού ροκ εν ρολ αλλά επανάκτηση της κοινωνικής του διάστασης. Αυτής που χάθηκε στα τέλη του εξήντα με την κοινωνική καταστολή αλλά κυρίως, με την επέλαση των μεγάλων δισκογραφικών για να καταλήξει στα δεινοσαυρικά, σούπερ γκρουπ και στο stadium ροκ.
Τα 50 άλμπουμ, εδώ, δεν παρατίθενται με σειρά αξιολόγησης -ίσως τα 10 ή τα 15 πρώτα. Θα λέγαμε ότι είναι προϊόντα προσωπικών εμμονών, ενώ σοβαρή είναι η προσπάθεια συμμόρφωσης με τα γενικώς παραδεδεγμένα, παράλληλα με επιλογές ευρύτερης αισθητικής απ’ όλες τις δεκαετίες. Διανύουμε, πλέον, το σωτήριο 2018 και έχουν συμβεί πολλά από το 1967, το 1975 ή το 1992.
37. Talking Heads – “Talking Heads:77”
Έκαναν ντεμπούτο στο θρυλικό CBGB ανοίγοντας για τους Ramones. Ήταν η εποχή του αμερικάνικου πανκ και οι Talking Heads την εκμεταλλεύτηκαν. Παρ’ όλο που η μουσική τους -λευκό φανκ με σόουλ και ροκ εν ρολ αιχμές- ήταν σε διαφορετική κατεύθυνση από το όλο κλίμα, γρήγορα κέρδισαν το κοινό με κομμάτια όπως το εκπληκτικό “Psycho Killer”. Οι Talking Heads ήταν άνετοι, έξυπνοι και στιλάτοι –πώς να μην τους λατρέψει μια σκηνή, ανοιχτή σε κάθε είδους αισθητική;
36. Tom Robinson Band – “Power In The Darkness”
Άλλος ένας ρόκερ που αναδείχθηκε με την έλευση του πανκ -ένας gay ακτιβιστής που μαζί με τους Gang Of Four ήταν οι πολιτικές φιγούρες της νέας μουσικής εποχής. Ολόκληρο το άλμπουμ αποτελεί κριτική σε κάθε είδους συντηρητισμό, πράγμα που συνδυάζεται απόλυτα με τις γρήγορες μπαλάντες όπου κυριαρχούν η φωνή του Robinson και οι κιθάρες. Συγκλονιστικό είναι το μανιφέστο του Robinson στο τελευταίο ομώνυμο κομμάτι και δεν γνωρίζουμε κανένα άλλο τόσο περιεκτικό στις απόψεις περί ελευθερίας τραγούδι.
35. The Standells – “Dirty Water”
Ξεκίνησαν ως κλώνοι των Stones για να εξελιχθούν σε ένα από τα σημαντικότερα σύνολα του Αμερικάνικου γκαράζ-πανκ. Υπό την καθοδήγηση του συνθέτη και παραγωγού Ed Cobb η μουσική τους αποτελούσε κράμα ροκ εν ρολ, ψυχεδέλειας και ριδμ εντ μπλουζ παίζονταν βρώμικα και με τέτοιο άγχος ώστε καταντούσε ενδιαφέρουσα καρικατούρα.
34. Public Image Ltd – “Metal Box”
Ό,τι καλύτερο έχει κάνει ο John Lydon μετά τους Pistols. Άλμπουμ που πρωτοκυκλοφόρησε σε μεταλλικό κουτί για φιλμ, αποκαλύπτει έναν καθ’ όλα τολμηρό δημιουργό που με την βοήθεια του μπασίστα Jah Wobble γράφει πειραματική και παράξενη μουσική παίζοντας ταυτόχρονα πανκ, τζαζ και dub για να μην παραλείψουμε τα ηλεκτρονικά και τις λούπες!
Ακούγοντας Wipers μπορείς να καταλάβεις γιατί ο Cobain διάλεξε να παίξει με τους Nirvana ένα κομμάτι από το “Is This Real?”. Η κιθάρα τού Greg Sage ταξιδεύει και μαζί με τους υπόλοιπους δυο στη rhythm section, δημιουργεί τις βάσεις για το μελλοντικό grunge! Αλλά και οι Wipers δανείζονται τις ταχύτητες των Ramones, την κιθάρα του Hendrix και προ παντός την σκληράδα του πανκ. Η παραγωγή είναι ομιχλώδης αλλά τα κομμάτια επικά και μεγαλοπρεπή.
32. The Amboy Dukes – “Journey To The Center Of The Mind”
Από το Ντιτρόιτ, όπως και οι MC5 και οι Stooges, oι Dukes θέλησαν να παίξουν σκληρό ροκ με ψυχεδελική υφή που έκρυβε ποπίστικες μελωδίες και το πέτυχαν μόνο εδώ, στη δεύτερη προσπάθειά τους. Η κιθάρα του παλιού καλού Ted Nugent μεγαλουργεί, το αρμόνιο, ο ρυθμικός τομέας δουλεύουν στην εντέλεια και αν οι στίχοι ακούγονται αφελείς, αγνοήστε τους!
31. Bad Brains – “Rock For Light”
Στην αρχή νομίζεις πως παίζει σε λάθος στροφές αλλά ύστερα από λίγο οι ταχύτητες πέφτουν σε ρέγγε ρυθμούς! Σε παραγωγή του Ric Ocasek (The Cars), οι ράστα Bad Brains εφαρμόζουν τζαζίστικες τεχνικές στα πλαίσια του πανκ/μέταλ και μέσα από διαδοχικές εγγραφές δημιουργούν μια πολυφωνία από διαφορετικές μελωδίες! Speedcore και ρέγγε συγχορδίες!
30. Stiff Little Fingers – “Inflammable Material”
Δημιουργήθηκαν στο Μπέλφαστ όταν έφθασαν εκεί οι κραδασμοί του πανκ. Το ντεμπούτο τους θεωρείται, πλέον, κλασικό, γεμάτο αφέλεια, οργή, σπιρτάδα, άφθονη ενέργεια και τολμηρές πολιτικές θέσεις. Αλλά, και με ενδιαφέροντα κιθαριστικά μέρη, κρυμμένες μελωδίες και ένα απρόσμενα καλό cover του Marley. Είπαν για τους SLF πως εμφανίσθηκαν σε λάθος μέρος (Μπέλφαστ αντί Λονδίνο), λάθος στιγμή (’78 αντί ‘77).
29. The Residents – “Meet The Residents”
Κανένας δεν θα μάθει το πρόσωπο των Residents αλλά εκείνο που μετράει είναι το όραμά τους όπως αυτό εκφράζεται στη μουσική του πρωτόλειου άλμπουμ τους. Καλειδοσκόπιο ήχων επηρεασμένων από ριδμ εντ μπλουζ, Captain Beefheart, Zappa, αστρική τζαζ αλά Sun Ra και τον έντεχνο Harry Partch – όλες οι φόρμες τραβηγμένες στα άκρα με ανατρεπτικό χιούμορ. Ακούστε εδώ, πως αναδιατέμνουν το “Boots” της Νancy Sinatra και το “Nobody But Me” των Human Beinz.
28. Cabaret Voltaire – “The Voice Of America”
Πρωτοπόροι της ηλεκτρονικής μουσικής πειραματίσθηκαν έντονα με σάμπλερ και κομπιούτερ πριν ηχογραφήσουν τον δίσκο. Όνομα παρμένο από την φαρέτρα του Ντανταϊσμού ταιριάζει απόλυτα στις μουσικές επιλογές: Space ροκ καταπώς οι Can και πρώιμο άμπιεντ στιλ Brian Eno αλλά χωρίς στολίδια –με οξείες γωνίες και ανατρεπτικό πολιτικό στίχο. Μετάλλαξαν τη ντίσκο σε ηλεκτρονικό εφόδιο, πέρασαν το φανκ στους υπολογιστές και έκαναν τα πρώτα field recordings.
Το πιο σημαντικό, μαζί με τους Dead Κennedys, γκρουπ του Αμερικάνικου χάρντκορ, σύνολο που ώθησε δεκάδες άλλα να εκφράσουν τη νεανική οργή τους. Κινητήριος μοχλός ο Henry Rollins -ποιητής και φρόντμαν του συγκροτήματος και ηγετική φιγούρα του underground του ’80. Βασικός των Black Flag και o κιθαρίστας Greg Ginn που με τα μεταλλικά ριφ έκανε παρέα στα μανιασμένα φωνητικά του Rollins και την ποδοσφαιρική χορωδία των υπόλοιπων.
26. Ζounds – “The Curse Of Zounds!”
Οι Zounds στέκονται ακλόνητοι στην σκιά του “The Curse Of Zounds”, έργο αξεπέραστο για τα δεδομένα της εποχής του και όχι μόνο. Κυκλοφόρησε το 1980 με την υποστήριξη των Crass, ένα μέλος των οποίων έκανε την παραγωγή. Από αρχής μέχρι τέλους αντιπολεμικό, συλλέγει τις πιο χαρούμενες στιγμές των Joy Division, την ταχύτητα των Neu! και τα πανκ φωνητικά για να γράψει ιστορία με το πάθος της μουσικής και την δύναμη των στίχων.
25. Chrome – “Half Machine Lip Moves”
Από τα πιο ακραία πράγματα που έχουν γραφεί σε δίσκο, το “Half Machine Lip Moves” φέρνει τις υπογραφές του Damon Edge και Helios Creed. Χωρίς σεβασμό για τις παραδοσιακές δομές, χωρίς αρχή και τέλος, τα κομμάτια των Chrome ακούγονται περισσότερο κολάζ ήχων από Stooges, Can, ψυχεδέλεια, πανκ, ηλεκτρονικών, μαγνητοταινιών και συνθετητών, παρά ολοκληρωμένες συνθέσεις. Εμπνέονται από τις science fiction ταινίες και τον κυβερνοχώρο πολύ πριν αυτός θεωρηθεί κατάλληλος για μουσικές αναζητήσεις.
(Το κείμενο αυτό αποτελεί αναθεώρηση παλιότερου που είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό Δίφωνο)